click
to return to the Gothic Version Information page (www.Biblical-data.org)
"Kursivsatz im Antiquatext, Antiquasatz im Kursivtext deuten an, da?der handschriftliche Text nicht mehr oder doch nicht mit Sicherheit lesbar ist. < > bezeichnen Zusätze zum Text der Handschrift, [ ] dagegen Streichungen. Orthographischen Fehler sind nur dann im Text verbessert, wenn sie für die Erkenntnis der Aussprache bedeutungslos sind." (Erläuterungen, page LI)
Angular brackets < > indicate additions to the text,
square brackets [ ] indicate deletions,
italic text indicates that certain characters or words can not be identified with complete certainty.
Additionally, textual differences between parallel versions of the same paragraph (e.g. Codex Ambrosianus A and B) have been marked in boldface. This feature can easily be turned off by editing the stylesheet in the HTML source.
A small number of obvious (printing) errors in the 1919 edition have been corrected in the online text. Some of these are already indicated in Streitberg's Berichtigungen, others are listed in De Tollenaere, Felicien: Word-Indices and Word-Lists to the Gothic Bible and Minor Fragments, Leiden: E. J. Brill, 1976.
| Mt 8:14 [CA] | [emendations removed] Streitberg 1919, Berichtigungen: "S. 13 M 8,14 ist die Überlieferung beizubehalten: jah qimands Iesus in garda Paitraus jah gasahv swaihron is ligandein in heitom, vgl. E. A. Kock Kontinentalgermanische Streifzüge (Lund und Leipzig 1919) S. 1. Die Intonation bestätigt die Ursprünglichkeit der überlieferten Fassung." |
| Mt 10:36 [CA] | innakundai is. [added period] |
| Jn 6:22 [CA] | žatai = žatei, sainaim = seinaim (1) De Tollenaere 1976: "manuscript and Streitberg's first [1908] edition"; (2) Streitberg 1919, Berichtigungen: "S. 33 J 6,22 lies siponjam seinaim statt sainaim." |
| Lk 3:31 [CA] | sanaus Daweidis = sunaus Daweidis De Tollenaere 1976: "manuscript". |
| Lk 9:32 [CA] | gesehvun = gasehvun De Tollenaere 1976: "manuscript". |
| Mk 4:39 [CA] | da marein = du marein De Tollenaere 1976: "manuscript". |
| Mk 12:36 [CA] | fotaubaurd = fotubaurd De Tollenaere 1976: "manuscript". |
| Rom 9:27 [A] | Iaraelis = Israelis De Tollenaere 1976: "manuscript". |
| 1Cor 7:5 [A] | žažroh-žan = žažro?/SPAN>-žan Streitberg 1919, Anhang: "K 7,5. žažrož|žan, nicht žažroh|žan."; Streitberg 1919, Berichtigungen: "S. 255 K 7,5 lies žažro?žan statt žažroh-žan." |
| Col 1:21 [A] | 22 i?nu gafrižodai [incorrect verse separation] De Tollenaere 1976: "cf. B and verse separation in the Greek text". |
| 1Tim 5:25 [A] | žo[ei] = žoei Streitberg 1919, Berichtigungen: "S. 427 T 5,25 tilge in AB die eckige Klammer und lies žoei: die Intonation verlangt die überlieferte Form." |
| 1Tim 5:25 [B] | žo[(ei)] = žo(ei) Streitberg 1919, Berichtigungen: "S. 427 T 5,25 tilge in AB die eckige Klammer und lies žoei: die Intonation verlangt die überlieferte Form." |
| Tit 1:5 [B] | [in žize] = in žize Streitberg 1919, Berichtigungen: "Ebenso ist S. 445 Tit 1,5 die eckige Klammer bei in žize zu tilgen: der Wortlaut von B wird durch die Intonation als ursprünglich erwiesen." |
| Phm 1:14 [A] | sawswe = swaswe De Tollenaere 1976: "manuscript". |
| Sk 5:2 [E] | anžaranuh?/SPAN>an = anžaranuh ?/SPAN>an (2x) De Tollenaere 1976. |
| Sk 6:6 [E] | sumanuh?/SPAN>an = sumanuh ?/SPAN>an (2x) De Tollenaere 1976. |
| [CA] | Codex Argenteus |
| [A] | Codex Ambrosianus A |
| [B] | Codex Ambrosianus B |
| [C] | Codex Ambrosianus C |
| [D] | Codex Ambrosianus D |
| [E] | Codex Ambrosianus E |
| [Car] | Codex Carolinus |
| [Giss] | Codex Gissensis |
| [Taur] | *Codex Taurinensis [see A] |
| [Lat5750] | Codex Vaticanus Latinus 5750 |
| [Naples] | Naples Deed |
| [Arezzo] | Arezzo Deed |
| [Speyer] | *Speyer fragment [see CA] |
| Matthew: | chapter 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 25 - 26 - 27 |
| John: | chapter 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 |
| Luke: | chapter 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 |
| Mark: | chapter 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 |
| Romans: | chapter 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 |
| Corinthians I: | chapter 1 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 |
| Corinthians II: | chapter 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 |
| Ephesians: | chapter 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 |
| Galatians: | chapter 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 |
| Philippians: | chapter 1 - 2 - 3 - 4 |
| Colossians: | chapter 1 - 2 - 3 - 4 |
| Thessalonians I: | chapter 2 - 3 - 4 - 5 |
| Thessalonians II: | chapter 1 - 2 - 3 |
| Timothy I: | chapter 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 |
| Timothy II: | chapter 1 - 2 - 3 - 4 |
| Titus: | chapter 1 - 2 |
| Philemon: | chapter 1 |
| Nehemiah: | chapter 5 - 6 - 7 |
| Skeireins: | chapter 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 |
[CA] 15 . . . . ak ana lukarnastažin, jah liutei?allaim žaim in žamma garda. 16 swa liuhtjai liuha?izwar in andwairžja manne, ei gasaihvaina izwara goda waurstwa jah hauhjaina attan izwarana žana in himinam. 17 ni hugjai?ei qemjau gatairan wito?aižžau praufetuns; ni qam gatairan, ak usfulljan. 18 amen auk qiža izwis: und žatei usleiži?himins jah airža, jota ains aižžau ains striks ni usleiži?af witoda, unte allata wairži? 19 i?saei nu gatairi?aina anabusne žizo minnistono jah laisjai swa mans, minnista haitada in žiudangardjai himine; i?saei tauji?jah laisjai swa, sah mikils haitada in žiudangardjai himine. 20 qiža auk izwis žatei nibai managizo wairži?izwaraizos garaihteins žau žize bokarje jah Fareisaie, ni žau qimi?in žiudangardjai himine. 21 hausidedu?žatei qižan ist žaim airizam: ni mauržrjais; i?saei mauržrei?skula wairži?stauai. 22 ažžan ik qiža izwis žatei hvazuh modags brožr seinamma sware, skula wairži?stauai; i?saei qiži?brožr seinamma raka, skula wairži?gaqumžai; ažžan saei qiži?dwala, skula wairži?in gaiainnan funins. 23 jabai nu bairais aibr žein du hunslastada jah jainar gamuneis žatei brožar žeins habai?hva bi žuk, 24 aflet jainar žo giba žeina in andwairžja hunslastadis jah gagg fauržis gasibjon brožr žeinamma, jah biže atgaggands atbair žo giba žeina. 25 sijais waila hugjands andastauin žeinamma sprauto, und žatei is in wiga mi?imma, ibai hvan atgibai žuk sa andastaua stauin, jah sa staua žuk atgibai andbahta, jah in karkara galagjaza. 26 amen qiža žus: ni usgaggis jainžro, unte usgibis žana minnistan kintu. 27 hausidedu?žatei qižan ist: ni horinos. 28 ažžan ik qiža izwis, žatei hvazuh saei saihvi?qinon du luston izos, ju gahorinoda izai in hairtin seinamma. 29 i?jabai augo žein žata taihswo marzjai žuk, usstagg ita jah wairp af žus; batizo ist auk žus ei fraqistnai ains ližiwe žeinaize, jah ni allata leik žein gadriusai in gaiainnan. 30 jah jabai taihswo žeina handus marzjai žuk, afmait žo jah wairp af žus; batizo ist auk žus ei fraqistnai ains ližiwe žeinaize, jah ni allata leik žein gadriusai in gaiainnan. 31 qižanuh žan ist žatei hvazuh saei afletai qen, gibai izai afstassais bokos. 32 i?ik qiža izwis žatei hvazuh saei afleti?qen seina, inuh fairina kalkinassaus, tauji?žo horinon; jah sa ize afsatida liugai? horino? 33 aftra hausidedu?žatei qižan ist žaim airizam: ni ufarswarais, i?usgibais fraujin aižans žeinans. 34 ažžan ik qiža izwis ni swaran allis, ni bi himina, unte stols ist gudis; 35 nih bi airžai, unte fotubaurd ist fotiwe is; nih bi Iairusaulwmai, unte baurgs ist žis mikilins žiudanis; 36 nih bi haubida žeinamma swarais, unte ni magt ain tagl hveit aižžau swart gataujan. 37 sijai?žan waurd izwar: ja, ja; ne, ne; i?žata managizo žaim us žamma ubilin ist. 38 hausidedu?žatei qižan ist: augo und augin, jah tunžu und tunžau. 39 i?ik qiža izwis ni andstandan allis žamma unseljin; ak jabai hvas žuk stautai bi taihswon žeina kinnu, wandei imma jah žo anžara. 40 jah žamma wiljandin mi?žus staua jah paida žeina niman, aflet imma jah wastja. 41 jah jabai hvas žuk ananaužjai rasta aina, gaggais mi?imma twos. 42 žamma bidjandin žuk gibais, jah žamma wiljandin af žus leihvan sis ni uswandjais. 43 hausidedu?žatei qižan ist: frijos nehvundjan žeinana, jah fiais fiand žeinana. 44 ažžan ik qiža izwis: frijo?fijands izwarans, žiužjai?žans wrikandans izwis, waila taujai?žaim hatjandam izwis, jah bidjai?bi žans usžriutandans izwis, 45 ei wairžai?sunjus attins izwaris žis in himinam, unte sunnon seina urrannei?ana ubilans jah godans, jah rignei?ana garaihtans jah ana inwindans. 46 jabai auk frijo?žans frijondans izwis ainans, hvo mizdono habai? niu jah žai žiudo žata samo taujand? 47 jah jabai golei?žans frijonds izwarans žatainei, hve managizo tauji? niu jah motarjos žata samo taujand? 48 sijai?nu jus fullatojai, swaswe atta izwar sa in himinam fullatojis ist.
[CA] 1 Atsaihvi?armaion izwara ni taujan in andwairžja manne du saihvan im; aižžau laun ni habai?fram attin izwaramma žamma in himinam. 2 žan nu taujais armaion, ni haurnjais faura žus, swaswe žai liutans taujand in gaqumžim jah in garunsim, ei hauhjaindau fram mannam; amen qiža izwis: andnemun mizdon seina. 3 i?žuk taujandan armaion ni witi hleidumei žeina, hva tauji?taihswo žeina, 4 ei sijai so armahairtiža žeina in fulhsnja, jah atta žeins saei saihvi?in fulhsnja, usgibi?žus in bairhtein. 5 jah žan bidjai? ni sijai?swaswe žai liutans, unte frijond in gaqumžim jah waihstam plapjo standandans bidjan, ei gaumjaindau mannam. Amen, qiža izwis žatei haband mizdon seina. 6 i?žu žan bidjais, gagg in hežjon žeina jah galukands haurdai žeinai bidei du attin žeinamma žamma in fulhsnja, jah atta žeins saei saihvi?in fulhsnja, usgibi?žus in bairhtein. 7 bidjandansu?žan ni filuwaurdjai? swaswe žai žiudo; žugkei?im auk ei in filuwaurdein seinai andhausjaindau. 8 ni galeiko?nu žaim; wait auk atta izwar žizei jus žaurbu? fauržizei jus bidjai?ina. 9 swa nu bidjai?jus: atta unsar žu in himinam, weihnai namo žein. 10 qimai žiudinassus žeins. wairžai wilja žeins, swe in himina jah ana airžai. 11 hlaif unsarana žana sinteinan gif uns himma daga. 12 jah aflet uns žatei skulans sijaima, swaswe jah weis afletam žaim skulam unsaraim. 13 jah ni briggais uns in fraistubnjai, ak lausei uns af žamma ubilin; unte žeina ist žiudangardi jah mahts jah wulžus in aiwins. amen. 14 unte jabai afleti?mannam missadedins ize, afleti?jah izwis atta izwar sa ufar himinam. 15 i?jabai ni afleti?mannam missadedins ize, ni žau atta izwar afleti?missadedins izwaros. 16 ažžan biže fastai? ni wairžai?swaswe žai liutans gaurai; frawardjand auk andwairžja seina, ei gasaihvaindau mannam fastandans. amen, qiža izwis, žatei andnemun mizdon seina. 17 i?žu fastands salbo haubi?žein jah ludja žeina žwah, 18 ei ni gasaihvaizau mannam fastands, ak attin žeinamma žamma in fulhsnja, jah atta žeins saei saihvi?in fulhsnja, usgibi?žus. 19 ni huzdjai?izwis huzda ana airžai, žarei malo jah nidwa frawardei? jah žarei žiubos ufgraband jah hlifand. 20 i?huzdjai?izwis huzda in himina, žarei nih malo nih nidwa frawardei? jah žarei žiubos ni ufgraband nih stiland. 21 žarei auk ist huzd izwar, žaruh ist jah hairto izwar. 22 lukarn leikis ist augo: jabai nu augo žein ainfal?ist, allata leik žein liuhadein wairži? 23 i?jabai augo žein unsel ist, allata leik žein riqizein wairži? jabai nu liuha?žata in žus riqiz ist, žata riqiz hvan filu! 24 ni manna mag twaim fraujam skalkinon; unte jabai fijai?ainana, jah anžarana frijo? aižžau ainamma ufhausei? i?anžaramma frakann. ni magu?guda skalkinon jah mammonin. 25 Dužže qiža izwis: ni maurnai?saiwalai izwarai hva matjai?jah hva drigkai? nih leika izwaramma hve wasjai? niu saiwala mais ist fodeinai jah leik wastjom? 26 insaihvi?du fuglam himinis, žei ni saiand nih sneižand, nih lisand in banstins, jah atta izwar sa ufar himinam fodei?ins. niu jus mais wulžrizans siju?žaim? 27 i?hvas izwara maurnands mag anaaukan ana wahstu seinana aleina aina? 28 jah bi wastjos hva saurgai? gakunnai?blomans haižjos, hvaiwa wahsjand; nih arbaidjand nih spinnand. 29 qižuh žan izwis žatei nih Saulaumon in allamma wulžau seinamma gawasida sik swe ains žize. 30 jah žande žata hawi haižjos himma daga wisando jah gistradagis in auhn galagi?gu?swa wasji? hvaiwa mais izwis leitil galaubjandans? 31 ni maurnai?nu qižandans: hva matjam aižžau hva drigkam aižžau hve wasjaima? 32 all auk žata žiudos sokjand; waituh žan atta izwar sa ufar himinam žatei žaurbu?. . . .
[CA] 12 . . . . taujaina izwis mans, swa jah jus taujai?im: žata auk ist wito?jah praufeteis. 13 inngaggai?žairh aggwu daur, unte braid daur jah rums wigs sa brigganda in fralustai, jah managai sind žai inngaleižandans žairh žata. 14 hvan aggwu žata daur jah žraihans wigs sa brigganda in libainai, jah fawai sind žai bigitandans žana. 15 atsaihvi?swežauh faura liugnapraufetum žaim izei qimand at izwis in wastjom lambe, i?innažro sind wulfos wilwandans. 16 bi akranam ize ufkunnai?ins. ibai lisand[a] af žaurnum weinabasja aižžau af wigadeinom smakkans? 17 swa all bagme godaize akrana goda gatauji? i?sa ubila bagms akrana ubila gatauji? 18 ni mag bagms žiužeigs akrana ubila gataujan, nih bagms ubils akrana žiužeiga gataujan. 19 all bagme ni taujandane akran god usmaitada jah in fon atlagjada. 20 žannu bi akranam ize ufkunnai?ins. 21 ni hvazuh saei qiži?mis: frauja, frauja! inngaleiži?in žiudangardja himine, ak sa taujands wiljan attins meinis žis in himinam. 22 managai qižand mis in jainamma daga: frauja, frauja! niu žeinamma namin praufetidedum, jah žeinamma namin unhulžons uswaurpum, jah žeinamma namin mahtins mikilos gatawidedum? 23 jah žan andhaita im žatei ni hvanhun kunža izwis: afleiži?fairra mis, jus waurkjandans unsibjona. 24 hvazuh nu saei hausei?waurda meina jah tauji?žo, galeiko ina waira frodamma, saei gatimrida razn sein ana staina. 25 jah atiddja dala?rign jah qemun ahvos jah waiwoun windos jah bistugqun bi žamma razna jainamma, jah ni gadraus, unte gasuli?was ana staina. 26 jah hvazuh saei hausei?waurda meina jah ni tauji?žo, galeikoda mann dwalamma, saei gatimrida razn sein ana malmin. 27 jah atiddja dala?rign jah qemun ahvos jah waiwoun windos jah bistugqun bi jainamma razna, jah gadraus, jah was drus is mikils. 28 jah war? žan ustauh Iesus žo waurda, biabridedun manageins ana laiseinai is. 29 was auk laisjands ins swe waldufni habands, jah ni swaswe bokarjos.
[CA] 1 Dala?žan atgaggandin imma af fairgunja, laistidedun afar imma iumjons managos. 2 jah sai, manna žrutsfill habands durinnands inwait ina qižands: frauja, jabai wileis, magt mik gahrainjan. 3 jah ufrakjands handu attaitok imma qižands: wiljau, wair?hrains! jah suns hrain war?žata žrutsfill is. 4 jah qa?imma Iesus: saihv ei mann ni qižais, ak gagg, žuk silban ataugei gudjin jah atbair giba žoei anabau?Moses du weitwodižai im. 5 afaruh žan žata innatgaggandin imma in Kafarnaum, duatiddja imma hundafažs bidjands ina 6 jah qižands: frauja, žiumagus meins ligi?in garda usliža, harduba balwižs. 7 jah qa?du imma Iesus: ik qimands gahailja ina. 8 jah andhafjands sa hundafažs qa? frauja, ni im wairžs ei uf hrot mein inngaggais, ak žatainei qi?waurda jah gahailni?sa žiumagus meins. 9 jah auk ik manna im habands uf waldufnja meinamma gadrauhtins jah qiža du žamma: gagg, jah gaggi? jah anžaramma: qim, jah qimi? jah du skalka meinamma: tawei žata, jah tauji? 10 gahausjands žan Iesus sildaleikida jah qa?du žaim afarlaistjandam: amen, qiža izwis, ni in Israela swalauda galaubein bigat. 11 ažžan qiža izwis žatei managai fram urrunsa jah saggqa qimand, jah anakumbjand mi?Abrahama jah Isaka jah Iakoba in žiudangardjai himine: 12 i?žai sunjus žiudangardjos uswairpanda in riqis žata hindumisto; jainar wairži?grets jah krusts tunžiwe. 13 jah qa?Iesus žamma hundafada: gagg, jah swaswe galaubides wairžai žus. jah gahailnoda sa žiumagus is in jainai hveilai. 14 jah qimands Iesus in garda Paitraus, jah gasahv swaihron is ligandein in heitom. 15 jah attaitok handau izos jah aflailot ija so heito; jah urrais jah andbahtida imma. 16 at andanahtja žan wauržanamma, atberun du imma daimonarjans managans, jah uswarp žans ahmans waurda jah allans žans ubil habandans gahailida, 17 ei usfullnodedi žata gamelido žairh Esaļan praufetu qižandan: sa unmahtins unsaros usnam jah sauhtins usbar. 18 gasaihvands žan Iesus managans hiuhmans bi sik, haihait galeižan siponjans hindar marein. 19 jah duatgaggands ains bokareis qa?du imma: laisari, laistja žuk, žishvaduh žadei gaggis. 20 jah qa?du imma Iesus: fauhons grobos aigun, jah fuglos himinis sitlans, i?sunus mans ni habai?hvar haubi?sein anahnaiwjai. 21 anžaruh žan siponje is qa?du imma: frauja, uslaubei mis frumist galeižan jah gafilhan attan meinana. 22 i?Iesus qa?du imma: laistei afar mis jah let žans daužans <ga>filhan seinans daužans. 23 jah innatgaggandin imma in skip, afariddjedun imma siponjos is. 24 jah sai, wegs mikils war?in marein, swaswe žata skip gahuli?wairžan fram wegim; i?is saislep. 25 jah duatgaggandans siponjos is urraisidedun ina qižandans: frauja, nasei unsis, fraqistnam. 26 jah qa?du im Iesus: hva faurhtei? leitil galaubjandans! žanuh urreisands gasok windam jah marein, jah war?wis mikil. 27 i?žai mans sildaleikidedun qižandans: hvileiks ist sa, ei jah windos jah marei ufhausjand imma? 28 jah qimandin imma hindar marein in gauja Gairgaisaine, gamotidedun imma twai daimonarjos us hlaiwasnom rinnandans, sleidjai filu, swaswe ni mahta manna usleižan žairh žana wig jainana. 29 jah sai, hropidedun qižandans: hva uns jah žus, Iesu, sunau gudis? qamt her faur mel balwjan unsis? 30 Wasuh žan fairra im hairda sweine managaize haldana. 31 i?žo skohsla bedun ina qižandans: jabai uswairpis uns, uslaubei uns galeižan in žo hairda sweine. 32 jah qa?du im: gaggi? i?eis usgaggandans galižun in hairda sweine; jah sai, run gawaurhtedun sis alla so hairda and driuson in marein jah gadaužnodedun in watnam. 33 i?žai haldandans gažlauhun jah galeižandans gataihun in baurg all bi žans daimonarjans. 34 jah sai, alla so baurgs usiddja wižra Iesu, jah gasaihvandans ina bedun ei usliži hindar markos ize.
[CA] 1 Jah atsteigands in skip ufarlai?jah qam in seinai baurg. 2 žanuh atberun du imma usližan ana ligra ligandan. jah gasaihvands Iesus galaubein ize qa?du žamma usližin: žrafstei žuk, barnilo! afletanda žus frawaurhteis žeinos. 3 žaruh sumai žize bokarje qežun in sis silbam: sa wajamerei? 4 jah witands Iesus žos mitonins ize qa? duhve jus mito?ubila in hairtam izwaraim? 5 hvažar ist raihtis azetizo qižan: afletanda žus frawaurhteis, žau qižan: urreis jah gagg? 6 Ažžan ei witei?žatei waldufni habai?sa sunus mans ana airžai afleitan frawaurhtins, žanuh qa?du žamma usližin: urreisands nim žana ligr žeinana jah gagg in gard žeinana. 7 jah urreisands galai?in gard seinana. 8 gasaihvandeins žan manageins ohtedun sildaleikjandans jah mikilidedun gu?žana gibandan waldufni swaleikata mannam. 9 jah žairhleižands Iesus jainžro gasahv mannan sitandan at motai, Mažžaiu haitanana, jah qa?du imma: laistei afar mis. jah usstandands iddja afar imma. 10 jah war? biže is anakumbida in garda, jah sai, managai motarjos jah frawaurhtai qimandans mižanakumbidedun Iesua jah siponjam is. 11 jah gaumjandans Fareisaieis qežun du žaim siponjam is: duhve mi?motarjam jah frawaurhtaim matji?sa laisareis izwar? 12 i?Iesus gahausjands qa?du im: ni žaurbun hailai lekeis, ak žai unhaili habandans. 13 Ažžan gaggai? ganimi?hva sijai: armahairtiža wiljau jah ni hunsl; ni?žan qam lažon uswaurhtans, ak frawaurhtans. 14 žanuh atiddjedun siponjos Iohannes qižandans: duhve weis jah Fareisaieis fastam filu, i?žai siponjos žeinai ni fastand? 15 jah qa?du im Iesus: ibai magun sunjus bružfadis qainon und žata hveilos žei mi?im ist bružfažs? i?atgaggand dagos, žan afnimada af im sa bružfažs, jah žan fastand. 16 ažžan ni hvashun lagji?du plata fanan žarihis ana snagan fairnjana, unte afnimi?fullon af žamma snagin, jah wairsiza gataura wairži? 17 Ni?žan giutand wein niujata in balgins fairnjans, aižžau distaurnand balgeis; bižeh žan jah wein usgutni?jah balgeis fraqistnand; ak giutand wein juggata in balgins niujans, jah bajožum gabairgada. 18 mižžanei is rodida žata du im, žaruh reiks ains qimands inwait ina, qižands žatei dauhtar meina nu gaswalt; akei qimands atlagei handu žeina ana ija, jah libai? 19 jah urreisands Iesus iddja afar imma jah siponjos is. 20 jah sai, qino bložarinnandei ·ib?wintruns duatgaggandei aftaro attaitok skauta wastjos is; 21 qažuh auk in sis: jabai žatainei atteka wastjai is, ganisa. 22 i?Iesus gawandjands sik jah gasaihvands žo qa? žrafstei žuk dauhtar! galaubeins žeina ganasida žuk. jah ganas so qino fram žizai hveilai jainai. 23 jah qimands Iesus in garda žis reikis jah gasaihvands swigljans [jah haurnjans haurnjandans] jah managein auhjondein, qa?du im: 24 afleiži? unte ni gaswalt so mawi, ak slepi? jah bihlohun ina. 25 žanuh žan usdribana war?so managei, atgaggands inn habaida handu izos, jah urrais so mawi. 26 jah usiddja meriža so and alla jaina airža. 27 jah hvarbondin Iesua jainžro, laistidedun afar imma twai blindans, hropjandans jah qižandans: armai uggkis, sunau Daweidis! 28 Qimandin žan in garda duatiddjedun imma žai blindans jah qa?im Iesus: ga-u-laubjats žatei magjau žata taujan? Qežun du imma: jai, frauja! 29 žanuh attaitok augam ize qižands: bi galaubeinai iggqarai wairžai iggqis. 30 jah usluknodedun im augona, jah inagida ins Iesus qižands: saihvats ei manna ni witi. 31 i?eis usgaggandans usmeridedun ina in allai airžai jainai. 32 žanuh biže utusiddjedun eis, sai, atberun imma mannan baudana daimonari. 33 jah biže usdribans war?unhulžo, rodida sa dumba, jah sildaleikidedun manageins qižandans: ni aiw swa uskun?was in Israela. 34 i?Fareisaieis qežun: in fauramažlja unhulžono usdreibi?unhulžons. 35 jah bitauh Iesus baurgs allos jah haimos laisjands in gaqumžim ize, jah merjands aiwaggeljon žiudangardjos jah hailjands allos sauhtins jah alla unhailja. 36 gasaihvands žan žos manageins infeinoda in ize, unte wesun afdauidai jah frawaurpanai swe lamba ni habandona hairdeis. 37 žanuh qa?du siponjam seinaim: asans raihtis managa, i?waurstwjans fawai. 38 bidji?nu fraujan asanais ei ussandjai waurstwjans in asan seina.
[CA] 1 Jah athaitands žans twalif siponjans . . . . 23 . . . . žizai baurg, žliuhai?in anžara: amen auk qiža izwis, ei ni ustiuhi?baurgs Israelis, unte qimi?sa sunus mans. 24 nist siponeis ufar laisarja nih skalks ufar fraujin seinamma. 25 Ganah siponi ei wairžai swe laisareis is jah skalks swe frauja is; jabai gardawaldand Baiailzaibul haihaitun, und hvan filu mais žans innakundans is. 26 ni nunu ogei?izwis ins; ni waiht auk ist gahuli? žatei ni andhuljaidau, jah fulgin, žatei ni ufkunnaidau. 27 žatei qiža izwis in riqiza, qižai?in liuhada, jah žatei in auso gahausei? merjai?ana hrotam. 28 jah ni ogei?izwis žans usqimandans leika žatainei, i?saiwalai ni magandans usqiman, i?ogei?mais žana magandan jah saiwalai jah leika fraqistjan in gaiainnan. 29 niu twai sparwans assarjau bugjanda? jah ains ize ni gadriusi?ana airža inuh attins izwaris wiljan. 30 ažžan izwara jah tagla haubidis alla garažana sind. 31 ni nunu ogei? managaim sparwam batizans siju?jus. 32 Sahvazuh nu saei andhaiti?mis in andwairžja manne, andhaita jah ik imma in andwairžja attins meinis saei in himinam ist. 33 i?žishvanoh saei afaiki?mik in andwairžja manne, afaika jah ik ina in andwairžja attins meinis žis saei in himinam ist. 34 nih ahjai?žatei qemjau lagjan gawairži ana airža; ni qam lagjan gawairži, ak hairu. 35 qam auk skaidan mannan wižra attan is jah dauhtar wižra aižein izos jah bru?wižra swaihron izos; 36 jah fijands mans innakundai is. 37 saei frijo?attan aižžau aižein ufar mik, nist meina wairžs; jah saei frijo?sunu aižžau dauhtar ufar mik, nist meina wairžs. 38 jah saei ni nimi?galgan seinana jah laistjai afar mis, nist meina wairžs. 39 saei bigiti?saiwala seina, fraqistei?izai; jah saei fraqistei?saiwalai seinai in meina, bigiti?žo. 40 sa andnimands izwis mik andnimi? jah sa mik andnimands andnimi?žana sandjandan mik. 41 sa andnimands praufetu in namin praufetaus mizdon praufetaus nimi? jah sa andnimands garaihtana in namin garaihtis mizdon garaihtis nimi? 42 jah saei gadragkei?ainana žize minnistane stikla kaldis watins žatainei in namin siponeis, amen qiža izwis, ei ni fraqistei?mizdon seinai.
[CA] 1 Jah war? biže usfullida Iesus anabiudands žaim twalif siponjam seinaim, ushof sik jainžro du laisjan jah merjan and baurgs ize. 2 i?Iohannes gahausjands in karkarai waurstwa Xristaus, insandjands bi siponjam seinaim qa?du imma: 3 žū is sa qimanda žau anžarizuh beidaima? 4 jah andhafjands Iesus qa?du im: gaggandans gateihi?Iohanne žatei gahausei?jah gasaihvi? 5 blindai ussaihvand, jah haltai gaggand, žrutsfillai hrainjai wairžand, jah baudai gahausjand, jah daužai urreisand, jah unledai wailamerjanda: 6 jah audags ist hvazuh saei ni gamarzjada in mis. 7 at žaim žan afgaggandam, dugann Iesus qižan žaim manageim bi Iohannen: hva usiddjedu?ana aužida saihvan? raus fram winda wagidata? 8 akei hva usiddjedu?saihvan? mannan hnasqjaim wastjom gawasidana? sai, žaiei hnasqjaim wasidai sind, in gardim žiudane sind. 9 akei hva usiddjedu?saihvan? praufetu? jai, qiža izwis: jah managizo praufetau. 10 sa ist auk bi žanei gameli?ist: sai, ik insandja aggilu meinana faura žus, saei gamanwei?wig žeinana faura žus. 11 amen, qiža izwis: ni urrais in baurim qinono maiza Iohanne žamma daupjandin; i?sa minniza in žiudangardjai himine maiza imma ist. 12 framuh žan žaim dagam Iohannis žis daupjandins und hita žiudangardi himine anamahtjada, jah anamahtjandans frawilwand žo. 13 allai auk praufeteis jah wito?und Iohanne fauraqežun; 14 jah jabai wildedei?mižniman, sa ist Helias, saei skulda qiman. 15 saei habai ausona hausjandona, gahausjai. 16 hve nu galeiko žata kuni? Galeik ist barnam sitandam in garunsim jah wopjandam anžar anžaris, 17 jah qižandam: swiglodedum izwis jah ni plinsidedu? hufum jah ni qainodedu? 18 qam raihtis Iohannes nih matjands nih drigkands jah qižand: unhul?I>on habai?/I>. 19 qam sa sunus mans matjands jah drigkands jah qižand: sai, manna afetja jah afdrugkja, motarje frijonds jah frawaurhtaize. jah uswaurhta gadomida war?handugei fram barnam seinaim. 20 žanuh dugann idweitjan baurgim, in žaimei wauržun žos managistons mahteis is, žatei ni idreigodedun sik. 21 wai žus Kaurazein, wai ?/I>us Be?I>saļdan; unte i?wauržeina in Twre jah Seidone landa mahteis žos wauržanons in izwis, airis ?/I>au in sakkau jah azgon idreigodedeina. 22 swežauh qiža izwis: Twrim jah Seidonim sutizo wairži?in daga stauos žau izwis. 23 jah žu Kafarnaum, žu und himin ushauhida, dala?und halja galeižis: unte jabai in Saudaumjam wauržeina mahteis žos wauržanons in izwis, aižžau eis weseina und hina dag. 24 swežauh qiža izwis žatei airžai Saudaumje sutizo wairži?in daga stauos žau žus. 25 inuh jainamma mela andhafjands . . . .
[C] 38 hvanuh žan žuk sehvum gast jah galažodedum? aižžau naqadana jah wasidedum? 39 hvanuh žan žuk sehvum siukana aižžau in karkarai jah atiddjedum du žus? 40 jah andhafjands sa žiudans qiži?du im: amen, qiža izwis: jah žanei tawidedu?ainamma žize minnistane brožre meinaize, mis tawidedu? 41 žanuh qiži?jah žaim af hleidumein ferai: gaggi?fairra mis, jus fraqižanans, in fon žata aiweino, žata manwido unhulžin jah aggilum is. 42 unte gredags was jan-ni gebu?mis matjan; afžaursižs was jan-ni dragkidedu?mik; 43 gasts <was> jan-ni gala?I>odedu?mik; naqažs jan-ni wasidedu?/I> mik; siuks jah in karkarai jan-ni gaweisodedu?meina. 44 žanuh andhafjand jah žai qižandans: frauja, hvan žuk sehvum gredagana aižžau afžaursidana aižžau gast aižžau naqadana aižžau siukana aižžau in karkarai jan-ni andbahtidedeima žus? 45 žanuh andhafji?im qižands: amen, qiža izwis, jah žanei ni tawidedu?ainamma žize leitilane, mis ni tawidedu? 46 jah galeižand žai in balwein aiweinon, i?žai garaihtans in libain aiweinon.
[CA] 70 . . . . hva qižis. 71 usgaggandan žan ina in daur, gasahv ina anžara jah qa?du žaim jainar: jah sa was mi?Iesua žamma Nazoraiau. 72 jah aftra afaiaik mi?aiža swarands žatei ni kann žana mannan. 73 afar leitil žan atgaggandans žai standandans qežun Paitrau: bi sunjai, jah žu žize is; jah auk razda žeina bandwei?žuk. 74 žanuh dugann afdomjan jah swaran žatei ni kann žana mannan. jah suns hana hrukida. 75 jah gamunda Paitrus waurdis Iesuis qižanis du sis: žatei faur hanins hruk žrim sinžam afaikis mik. jah usgaggands ut gaigrot baitraba.
[C] 1 Jah war? biže ustauh Iesus alla žo waurda, qa?siponjam seinaim: 2 witu?žatei afar twans dagans paska wairži? jas-sa sunus mans atgibada du ushramjan. 3 žanuh . . . . 65 . . . . žaurbum weitwode? sai, nu gahausidedu?žo wajamerein is. 66 hva izwis žugkei? i?eis andhafjandans qežun: skula daužaus ist. 67 žanuh spiwun ana andawleizn is jah kaupastedun ina; sumai?žan lofam slohun 68 qižandans: praufetei unsis, Xristu, hvas ist sa slahands žuk? 69 i?Paitrus uta sat ana rohsnai, jah duatiddja imma aina žiwi qižandei: jah žu wast mi?Iesua žamma Galeilaiau. 70 i?is laugnida faura žaim allaim qižands: ni wait hva qižis. 71 usgaggandan žan ina in daur, gasahv ina anžara jah qa?du žaim jainar: jas-sa was mi?Iesua žamma Nazoraiau. 72 jah aftra laugnida mi?aiža swarands žatei ni kann žana mannan. 73 afar leitil žan atgaggandans žai stand<and>ans qežun Paitrau: bi sunjai, jah žu žize is; jah auk razda žeina bandwei?žuk. 74 žanuh dugann afdomjan jah swaran žatei ni kann žana mannan. jah suns hana hrukida. 75 jah gamunda Paitrus waurdis Iesuis qižanis du sis: žatei faur hanins hruk žrim sinžam inwidis mik. jah usgaggands ut gaigrot baitraba.
[CA] 1 At maurgin žan wauržanana, runa nemun allai gudjans jah žai sinistans manageins bi Iesu, ei afdaužidedeina ina. 2 jah gabindandans ina gatauhun jah anafulhun ina Pauntiau Peilatau kindina. 3 žanuh gasaihvands Iudas sa galewjands ina žatei du stauai gatauhans war? idreigonds gawandida žans žrins tiguns silubrinaize gudjam jah sinistam 4 qižands: frawaurhta mis galewjands blo?swikn. i?eis qežun: hva kara unsis? žu witeis. 5 jah atwairpands žaim silubr<ein>am in alh aflai? jah galeižands ushaihah sik. 6 i?žai gudjans nimandans žans skattans qežun: ni skuld ist lagjan žans in kaurbaunan, unte andawairži bložis ist. 7 garuni žan nimandans usbauhtedun us žaim žana akr kasjins, du usfilhan ana gastim. 8 dužže haitans war?akrs jains akrs bložis und hina dag. 9 žanuh usfullnoda žata qižano žairh Iairaimian praufetu qižandan: jah usnemun žrins tiguns silubreinaize andawairži žis wairžodins, žatei garahnidedun fram sunum Israelis, 10 jah atgebun ins und akra kasjins, swaswe anabau?mis frauja. 11 i?Iesus sto?faura kindina, jah frah ina sa kindins qižands: žu is žiudans Iudaie? i?Iesus qa?du imma: žu qižis. 12 jah mižžanei wrohižs was fram žaim gudjam jah sinistam, ni waiht andhof. 13 žanuh qa?du imma Peilatus: niu hauseis hvan filu ana žuk weitwodjand? 14 jah ni andhof imma wižra ni ainhun waurde, swaswe sildaleikida sa kindins filu. 15 and dul?žan hvarjoh biuhts was sa kindins fraletan ainana žizai managein bandjan, žanei wildedun. 16 habaidedunuh žan bandjan gatarhidana <haitanana> Barabban. 17 gaqumanaim žan im, qa?im Peilatus: hvana wilei?ei fraletau izwis? Barabban žau Iesu, saei haitada Xristus? 18 wissa auk žatei in neižis atgebun ina. 19 sitandin žan imma ana stauastola, insandida du imma qens is qižandei: ni waiht žus jah žamma garaihtin . . . . 42 . . . . Israelis ist, atsteigadau nu af žamma galgin [ei gasaihvaima] jah galaubjam imma. 43 trauaida du guda; lausjadau nu ina, jabai wili ina; qa?auk žatei gudis im sunus. 44 žatuh samo jah žai waidedjans žai mižushramidans imma idweitidedun imma. 45 fram saihston žan hveilai war?riqis ufar allai airžai und hveila niundon. 46 i?žan bi hveila niundon ufhropida Iesus stibnai mikilai qižands: helei, helei, lima sibakžani, žatei ist: gu?meins, gu?meins, duhve mis bilaist? 47 i?sumai žize jainar standandane gahausjandans qežun žatei Helian wopei?sa. 48 jah suns žragida ains us im jah nam swamm fulljands aketis, jah lagjands ana raus draggkida ina. 49 i?žai anžarai qežun: let, ei saihvam, qimaiu Helias nasjan ina. 50 i?Iesus aftra hropjands stibnai mikilai aflailot ahman. 51 jah žan faurhah alhs diskritnoda in twa, iupažro und dala? jah airža inreiraida, jah stainos disskritnodedun, 52 jah hlaiwasnos usluknodedun, jah managa leika žize ligandane weihaize urrisun. 53 jah usgaggandans us hlaiwasnom afar urrist is innatgaggandans in žo weihon baurg jah ataugidedun sik managaim. 54 i?hundafažs jah žai mi?imma witandans Iesua, gasaihvandans žo reiron jah žo wauržanona, ohtedun abraba, qižandans: bi sunjai gudis sunus ist sa. 55 wesunuh žan jainar qinons managos fairražro saihvandeins, žozei laistidedun afar Iesua fram Galeilaia, andbahtjandeins imma, 56 in žaimei was Marja so Magdalene, jah Marja so Iakobis jah Iosezis aižei, jah aižei suniwe Zaibaidaiaus. 57 i?žan seižu war? qam manna gabigs af Areimažaias žizuh namo Iosef, saei jah silba siponida Iesua. 58 sah atgaggands du Peilatau ba?žis leikis Iesuis. žanuh Peilatus uslaubida giban žata leik. 59 jah nimands žata leik Iosef biwand ita sabana hrainjamma 60 jah galagida ita in niujamma seinamma hlaiwa žatei ushuloda ana staina jah faurwalwjands staina mikilamma daurons žis hlaiwis galai? 61 wasuh žan jainar Marja Magdalene jah so anžara Marja sitandeins andwairžis žamma hlaiwa. 62 iftumin žan daga, saei ist afar paraskaiwein, gaqemun auhumistans gudjans jah Fareisaieis du Peilatau 63 qižandans: frauja, gamundedum žatei jains airzjands qa?nauh libands: afar žrins dagans urreisa. 64 hait nu witan žamma hlaiwa und žana žridjan dag, ibai ufto qimandans žai siponjos is binimaina imma jah qižaina du managein: urrais us daužaim, jah ist so speidizei airziža wairsizei žizai frumein. 65 qa?im Peilatus: habai?wardjans, gaggi?witaiduh swaswe kunnu? 66 i?eis gaggandans galukun žata hlaiw, faursigljandans žana . . . .
[C] 1 At maurgin žan wauržanana, garuni nemun allai žai gudjans jah žai . . . .
[CA] 45 . . . . žatei ik wrohidedjau izwis du attin; ist saei wrohida izwis, Moses, du žammei jus wenei? 46 jabai allis Mose galaubidedei? ga-žau-laubidedei?mis; bi mik auk jains gamelida. 47 žande nu jainis melam ni galaubei? hvaiwa meinaim waurdam galaubjai?
[CA] 1 Afar žata galai?Iesus ufar marein žo Galeilaie jah Tibairiade. 2 jah laistida ina manageins filu, unte gasehvun taiknins žozei gatawida bi siukaim. 3 usiddja žan ana fairguni Iesus jah jainar gasat mi?siponjam seinaim. 4 wasuh žan nehva pasxa, so dulžs Iudaie. 5 žaruh ushof augona Iesus jah gaumida žammei manageins filu iddja du imma, qažuh du Filippau: hvažro bugjam hlaibans, ei matjaina žai? 6 žatuh žan qa?fraisands ina; i?silba wissa žatei habaida taujan. 7 andhof imma Filippus: twaim hundam skatte hlaibos ni ganohai sind žaim, žei nimai hvarjizuh leitil. 8 qa?ains žize siponje is, Andraias, brožar Paitraus Seimonaus: 9 ist magula ains her, saei habai?·e?hlaibans barizeinans jah ·b?fiskans; akei žata hva ist du swa managaim? 10 i?Iesus qa? waurkei?žans mans anakumbjan. wasuh žan hawi manag ana žamma stada. žaruh anakumbidedun wairos ražjon swaswe fimf žusundjos. 11 namuh žan žans hlaibans Iesus jah awiliudonds gadailida žaim anakumbjandam; samaleiko jah žize fiske, swa filu swe wildedun. 12 žanuh, biže sadai wauržun, qa?du siponjam seinaim: galisi?žos aflifnandeins drauhsnos, žei waihtai ni fraqistnai. 13 žanuh galesun jah gafullidedun ·ib?tainjons gabruko us fimf hlaibam žaim barizeinam, žatei aflifnoda žaim matjandam. 14 žaruh žai mans gasaihvandans žoei gatawida taikn Iesus, qežun žatei sa ist bi sunjai praufetus sa qimanda in žo manase? 15 i?Iesus kunnands žatei munaidedun usgaggan jah wilwan <ina> ei tawidedeina ina du žiudana, afiddja aftra in fairguni is ains. 16 i?swe seižu war? atiddjedun siponjos is ana marein, 17 jah usstigun in skip, iddjedunuh ufar marein in Kafarnaum. jah riqis južan war?jah ni atiddja nauhžan du im Iesus. 18 i?marei winda mikilamma waiandin urraisida was. 19 žaruh farjandans swe spaurde ·k?jah ·e?aižžau ·l?gasaihvand Iesu gaggandan ana marein jah nehva skipa qimandan jah ohtedun sis. 20 žaruh is qa?<im>: ik im, ni ogei?izwis. 21 žaruh wildedun ina niman in skip, jah sunsaiw žata skip war?ana airžai ana žoei eis iddjedun. 22 iftumin daga managei sei sto?hindar marein, sehvun žatei skip anžar ni was jainar alja ain, jah žatei mi?ni-qam siponjam seinaim Iesus in žata skip, ak ainai siponjos is galižun. 23 anžara žan skipa qemun us Tibairiadau nehva žamma stada, žarei matidedun hlaif, ana žammei awiliudoda frauja. 24 žaruh žan gasahv managei žatei Iesus nist jainar nih siponjos is, gastigun in skipa jah qemun in Kafarnaum sokjandans Iesu. 25 jah bigetun ina hindar marein qežunuh du imma: rabbei, hvan her qamt? 26 andhof im Iesus jah qa? amen amen qiža izwis, sokei?mik, ni žatei sehvu?taiknins jah fauratanja, ak žatei matidedu?žize hlaibe jah sadai wauržu? 27 waurkjai?ni žana mat žana fralusanan, ak mat žana wisandan du libainai aiweinon, žanei sunus mans gibi?izwis; žanuh auk atta gasiglida gu? 28 žaruh qežun du imma: hva taujaima, ei waurkjaima waurstwa gudis? 29 andhof Iesus jah qa?du im: žat-ist waurstw gudis, ei galaubjai?žammei insandida jains. 30 qežun du imma: ažžan hva taujis žu taikne, ei saihvaima jah galaubjaima žus? hva waurkeis? 31 attans unsarai manna matidedun ana aužidai, swaswe ist gameli? hlaif us himina gaf im du matjan. 32 žaruh qa?im Iesus: amen amen qiža izwis, ni Moses gaf izwis hlaif us himina, ak atta meins gaf izwis hlaif us himina žana sunjeinan. 33 sa auk hlaifs gudis ist, saei atstaig us himina jah gaf libain žizai manasedai. 34 žanuh qežun du imma: frauja, framwigis gif unsis žana hlaif. 35 jah qa?du im Iesus: ik im sa hlaifs libainais; žana gaggandan du mis ni huggrei?jah žana galaubjandan du mis ni žaursei?hvanhun. 36 akei qa?izwis žatei gasehvu?mik jah ni galaubei? 37 all žatei gaf mis atta, du mis qimi? jah žana gaggandan du mis ni uswairpa ut; 38 unte atstaig us himina, nih žeei taujau wiljan meinana, ak wiljan žis sandjandins mik. 39 . . . . 40 žatuh žan ist wilja žis sandjandins mik, ei hvazuh saei saihvi?žana sunu jah galaubei?du imma, aigi libain aiweinon, jah urraisja ina ik in spedistin daga. 41 birodidedun žan Iudaieis bi ina, unte qa? ik im hlaifs sa atsteigands us himina, 42 jah qežun: niu sa ist Iesus sa sunus Iosefis, žizei weis kunžedum attan jah aižein? hvaiwa nu qiži?sa žatei us himina atstaig? 43 andhof žan Iesus jah qa?du im: ni birodei?mi?izwis misso. 44 ni manna mag qiman at mis, nibai atta saei sandida mik atžinsi?ina, jah ik urraisja ina in žamma spedistin daga. 45 ist gameli?ana praufetum: jah wairžand allai laisidai gudis. hvazuh nu sa gahausjands at attin jah ganam gaggi?du mis. 46 ni žatei attan sehvi hvas, nibai saei was fram attin, sa sahv attan. 47 amen amen qiža izwis: saei galaubei?du mis aih libain aiweinon. 48 ik im sa hlaifs libainais. 49 attans izwarai matidedun manna in aužidai jah gaswultun. 50 sa ist hlaifs saei us himina atstaig, ei saei žis matjai, ni gadaužnai. 51 ik im hlaifs sa libanda, sa us himina qumana; jabai hvas matji?žis hlaibis, libai?in ajukdu? jah žan sa hlaifs žanei ik giba, leik mein ist žatei ik giba in žizos manasedais libainais. 52 žanuh sokun mi?sis misso Iudaieis qižandans: hvaiwa mag sa unsis leik giban du matjan? 53 žaruh qa?du im Iesus: amen amen qiža izwis, nibai matji?leik žis sunaus mans jah driggkai?is blo? ni habai?libain in izwis silbam. 54 saei matji?mein leik jah driggki?mein blo? aih libain aiweinon, jah ik urraisja ina in žamma spedistin daga. 55 žata auk leik meinata bi sunjai ist mats, jah žata blo?mein bi sunjai ist draggk. 56 saei matji?mein leik jah driggki?mein blo? in mis wisi?jah ik in imma. 57 swaswe insandida mik libands atta, jah ik liba in attins, jah saei matji?mik, jah sa libai?in meina. 58 sa ist hlaifs saei us himina atstaig, ni swaswe matidedun attans izwarai manna jah gadaužnodedun; i?saei matji?žana hlaif libai?in ajukdu? 59 žata qa?in swnagoge laisjands in Kafarnaum. 60 žanuh managai gahausjandans žize siponje is qežun: hardu ist žata waurd, hvas mag žis hausjon? 61 i?witands Iesus in sis silbin žatei birodidedun žata žai siponjos is, qa?du im: žata izwis gamarzei? 62 jabai nu gasaihvi?sunu mans ussteigan, žadei was fauržis? 63 ahma ist saei liban tauji? žata leik ni botei?waiht. žo waurda žoei ik rodida izwis, ahma ist jah libains ist, 64 akei sind izwara sumai, žaiei ni galaubjand. wissuh žan us frumistja Iesus hvarjai sind žai ni galaubjandans, jah hvas ist saei galeiwei?ina. 65 jah qa? duže qa?izwis žatei ni ainshun mag qiman at mis, nibai ist atgiban imma fram attin meinamma. 66 uzuh žamma mela managai galižun siponje is ibukai jah žanaseižs mi?imma ni iddjedun. 67 žaruh qa?Iesus du žaim twalibim: ibai jah jus wilei?galeižan? 68 žanuh andhof imma Seimon Paitrus: frauja, du hvamma galeižaima? waurda libainais aiweinons habais. 69 jah weis galaubidedum jah ufkunžedum žatei žu is Xristus, sunus gudis libandins. 70 andhof im Iesus: niu ik izwis ·ib?gawalida jah izwara ains diabaulus ist? 71 qažuh žan žana Iudan Seimonis, Iskariotu, sa auk habaida ina galewjan, ains wisands žize twalibe.
[CA] 1 Jah hvarboda Iesus afar žata in Galeilaia; ni auk wilda in Iudaia gaggan, unte sokidedun ina žai Iudaieis usqiman. 2 wasuh žan nehva dulžs Iudaie, so hležrastakeins. 3 žanuh qežun du imma brožrjus is: uslei?žažro jah gagg in Iudaian, ei jah žai siponjos <žeinai> saihvaina waurstwa žeina žoei žu taujis. 4 ni manna auk in analaugnein hva tauji?jah sokei?sik uskunžana wisan. jabai žata taujis, bairhtei žuk silban žizai manasedai. 5 ni auk žai brožrjus is galaubidedun imma. 6 žaruh qa?im Iesus: mel mein ni nauh ist, i?mel izwar sinteino ist manwu. 7 ni mag so manasežs fijan izwis, i?mik fijai? unte ik weitwodja bi ins žatei waurstwa ize ubila sind. 8 jus galeiži?in dul?žo, i?ik ni nauh galeiža in žo dul? unte meinata mel ni nauh usfulli?ist. 9 žatuh žan qa?du im wisands in Galeilaia. 10 i?biže galižun žai brožrjus is, žanuh jah is galai?in žo dul?ni andaugjo, ak swe analaugniba. 11 žanuh Iudaieis sokidedun ina in žizai dulžai jah qežun: hvar ist jains? 12 jah birodeins mikila <bi ina> was in managein: sumaih qežun žatei sunjeins ist; anžarai qežun: ne, ak airzei?žo managein. 13 nih žan ainshun swežauh balžaba rodida bi ina in agisis Iudaie. 14 i?južan ana midjai dul?usstaig Iesus in alh jah laisida. 15 jah sildaleikidedun manageins qižandans: hvaiwa sa bokos kann unuslaisižs? 16 andhof žan Iesus jah qa? so meina laiseins nist meina, ak žis sandjandins mik. 17 jabai hvas wili wiljan is taujan, ufkunnai?bi žo laisein framuh guda sijai, žau iku fram mis silbin rodja. 18 saei fram sis silbin rodei? hauhiža seina sokei? i?saei sokei?hauhiža žis sandjandins sik, sah sunjeins ist jah inwindiža in imma nist. 19 niu Moses gaf izwis wito? jah ni ainshun izwara tauji?žata wito? hva mik sokei?usqiman? 20 andhof so managei jah qežun: unhulžon habais; hvas žuk sokei?usqiman? 21 andhof Iesus jah qa?du im: ain waurstw gatawida, jah allai sildaleikei? 22 dužže Moses atgaf izwis bimait, ni žatei fram Mose sijai, ak us attam, jah in sabbato bimaiti?mannan. 23 jabai bimait nimi?manna in sabbato, ei ni gatairaidau wito?žata Mosezis; i?mis hatizo? unte allana mannan hailana gatawida in sabbato? 24 ni stojai?bi siunai, ak žo garaihton staua stojai? 25 qežunuh žan sumai žize Iairusaulwmeite: niu sa ist žammei sokjand usqiman? 26 jah sai, andaugiba rodei?jah waiht du imma ni qižand; ibai aufto bi sunjai ufkunžedun žai reiks žatei sa ist bi sunjai Xristus? 27 akei žana kunnum, hvažro ist; i?Xristus, biže qimi? ni manna wait hvažro ist. 28 hropida žan in alh laisjands Iesus jah qižands: jah mik kunnu?jah witu?hvažro im; jah af mis silbin ni qam, ak ist sunjeins saei sandida mik, žanei jus ni kunnu? 29 i?ik kann ina, unte fram imma im, jah is mik insandida. 30 sokidedun žan ina gafahan, jah ni ainshun uslagida ana ina handu, unte nauhžanuh ni atiddja hveila is. 31 i?managai žizos manageins galaubidedun imma jah qežun: <ei> Xristus, žan qimi? ibai [ei] managizeins taiknins taujai žaimei sa tawida? 32 hausidedun žan Fareisaieis žo managein birodjandein bi ina žata. inuhsandidedun andbahtans žai Fareisaieis jah žai auhumistans gudjans, ei gafaifaheina ina. 33 žanuh qa?Iesus: nauh leitila hveila mi?izwis im, jah žan gagga du žamma sandjandin mik. 34 sokei?mik jah ni bigiti? jah žarei im ik, jus ni magu?qiman. 35 žaruh qežun žai Iudaieis du sis misso: hvadre sa skuli gaggan, žei weis ni bigitaima ina? nibai in distahein žiudo skuli gaggan jah laisjan žiudos? 36 hva sijai žata waurd, žatei qa? sokei?mik jah ni bigiti? jah žarei im ik, jus ni magu?qiman? 37 i?in spedistin daga žamma mikilin dulžais sto?Iesus jah hropida qižands: jabai hvana žaursjai, gaggai du mis jah driggkai. 38 saei galaubei?du mis, swaswe qa?gameleins, ahvos us wambai is rinnand watins libandins. 39 žatuh žan qa?bi ahman žanei skuldedun niman žai galaubjandans du imma; unte ni nauhžanuh was ahma sa weiha ana im, unte Iesus nauhžanuh ni hauhižs was. 40 managai žan žizos manageins hausjandans žize waurde qežun: sa ist bi sunjai sa praufetes. 41 sumaih qežun: sa ist Xristus. sumaih qežun: ibai žau us Galeilaia Xristus qimi? 42 niu gameleins qa?žatei us fraiwa Daweidis jah us Bežlaihaim weihsa, žarei was Daweid, Xristus qimi? 43 žanuh missaqiss in žizai managein war?bi ina. 44 sumaih žan ize wildedun fahan ina; akei ni ainshun uslagida ana ina handuns. 45 galižun žan žai andbahtos du žaim auhumistam gudjam jah Fareisaium; žaruh qežun du im jainai: duhve ni attauhu?ina? 46 andhofun žai andbahtos: ni hvanhun aiw rodida manna, swaswe sa manna. 47 andhofun žan im žai Fareisaieis: ibai jah jus afairzidai siju? 48 sai, jau ainshun žize reike galaubidedi imma aižžau Fareisaie? 49 alja so managei, žaiei ni kunnun wito? fraqižanai sind. 50 qa?Nikaudemus du im, saei atiddja du imma in naht, sums wisands izei: 51 ibai wito?unsar stoji?mannan, nibai fauržis hausei?fram imma jah ufkunnai?hva taujai? 52 andhofun jah qežun du imma: ibai jah žu us Galeilaia is? ussokei jah saihv žatei praufetus us Galeilaia ni urreisi?
[CA] 12 Aftra du im Iesus rodida qažuh: ik im liuha?manasedais; saei laistei?mik ni gaggi?in riqiza, ak habai?liuha?libainais. 13 žanuh qežun du imma žai Fareisaieis: žu bi žuk silban weitwodeis; so weitwodiža žeina nist sunjeina. 14 andhof Iesus jah qa?du im: jah jabai ik weitwodja bi mik silban, sunja ist so weitwodiža meina, unte wait hvažro qam jah hva?galeiža, i?jus ni witu?hvažro qima, aižžau hva?galeiža. 15 jus bi leika stoji? i?ik ni stoja ainnohun. 16 ja?žan jabai stoja ik, staua meina sunjeina ist, unte ains ni im, ak ik jah saei sandida mik atta. 17 jah žan in witoda izwaramma gameli?ist žatei twaddje manne weitwodiža sunja ist. 18 ik im saei weitwodja bi mik silban, jah weitwodei?bi mik saei sandida mik atta. 19 qežun žan du imma: hvar ist sa atta žeins? andhof Iesus: ni mik kunnu?nih attan meinana; i?mik kunžedei? jah žau attan meinana kunžedei? 20 žo waurda rodida in gazaufwlakio, laisjands in alh; jah ainshun ni faifah ina, unte nauhžanuh ni qam hveila is. 21 žanuh qa?aftra du im Iesus: ik galeiža, jah sokei?mik, jah in frawaurhtai izwarai gadaužni? žadei ik gagga, jus ni magu?qiman. 22 qežun žan Iudaieis: nibai usqimai sis silbin, ei qiži? žadei ik gagga, jus ni magu?qiman? 23 jah qa?du im Iesus: jus us žaim dalažro siju? i?ik us žaim iupažro im; jus us žamma fairhvau siju? i?ik ni im us žamma fairhvau. 24 qa?nu izwis žatei gadaužni?in frawaurhtim izwaraim; jabai auk ni galaubei?žatei ik im, gadaužni?in frawaurhtim izwaraim. 25 žaruh qežun du imma: žu hvas is? jah qa?du im Iesus: anastodeins, žatei jah rodja du izwis. 26 manag skal bi izwis rodjan jah stojan; akei saei sandida mik sunjeins ist; jah ik žatei hausida at imma žata rodja in žamma fairhvau. 27 ni frožun žatei attan im qa? 28 qažuh žan du im Iesus: žan ushauhei?žana sunu mans, žanuh ufkunnai?žatei ik im, jah af mis silbin tauja ni waiht, ak swaswe laisida mik atta meins, žata rodja. 29 jah saei sandida mik mi?mis ist; ni bilai?mis ainamma atta, unte ik žatei leikai?imma tauja sinteino. 30 žata imma rodjandin managai galaubidedun imma. 31 žanuh qa?Iesus du žaim galaubjandam sis Iudaium: jabai jus gastandi?in waurda meinamma, bi sunjai siponjos meinai siju? 32 jah ufkunnai?sunja, jah so sunja frijans izwis briggi? 33 andhofun imma: fraiw Abrahamis sijum jah ni mannhun skalkinodedum aiw hvanhun; hvaiwa žu qižis žatei frijai wairži? 34 andhof im Iesus: amen amen, qiža izwis žatei hvazuh saei tauji?frawaurht, skalks ist frawaurhtai. 35 sah žan skalks ni wisi?in garda du aiwa, sunus wisi?du aiwa. 36 jabai nu sunus izwis frijans briggi? bi sunjai frijai siju? 37 wait žatei fraiw Abrahamis siju? akei sokei?mis usqiman, unte waurd mein ni gamot in izwis. 38 ik žatei gasahv at attin meinamma rodja, jah jus žatei hausidedu?fram attin izwaramma tauji? 39 andhofun jah qežun du imma: atta unsar Abraham ist. qa?im Iesus: i?barna Abrahamis wesei? waurstwa Abrahamis tawidedei? 40 i?nu sokei?mik usqiman, mannan izei sunja izwis rodida, žoei hausida fram guda; žatuh Abraham ni tawida. 41 jus tauji?toja attins izwaris. žanuh qežun imma: weis us horinassau ni sijum gabauranai; ainana attan aigum, gu? 42 qa?du im Iesus: jabai gu?atta izwar wesi, friodedei?žau mik, unte ik fram guda urrann jah qam; nih žan auk fram mis silbin ni qam, ak is mik insandida. 43 duhve mažlein meina ni kunnu? unte ni magu?hausjan waurd mein. 44 jus us attin diabaulau siju?jah lustuns žis attins izwaris wilei?taujan. jains manamauržrja was fram frumistja jah in sunjai ni gasto? unte nist sunja in imma. žan rodei?liugn, us seinaim rodei? unte liugnja ist jah atta is. 45 i?ik, žatei sunja rodida, ni galaubei?mis. 46 hvas izwara gasaki?mik bi frawaurht? žande sunja qiža, duhve ni galaubei?mis? 47 sa wisands us guda waurda gudis hausei? duže jus ni hausei? unte us guda ni siju? 48 andhofun žan žai Iudaieis jah qežun du imma: niu waila qižam weis žatei Samareites is žu jah unhulžon habais? 49 andhof Iesus: ik unhulžon ni haba, ak swera attan meinana, jah jus unswerai?mik. 50 ik ni sokja hauhein meina; ist saei sokei?jah stoji? 51 amen amen qiža izwis: jabai hvas waurd mein fastai? daužu ni gasaihvi?aiwa dage. 52 žanuh qežun du imma žai Iudaieis: nu ufkunžedum žatei unhulžon habais. Abraham gadaužnoda jah praufeteis, jah žu qižis: jabai hvas mein waurd fastai, ni kausjai daužau aiwa dage. 53 ibai žu maiza is attin unsaramma Abrahama, saei gadaužnoda? jah praufeteis gadaužnodedun. hvana žuk silban taujis žu? 54 andhof Iesus: jabai ik hauhja mik silban, so hauheins meina ni waihts ist; ist atta meins saei hauhei?mik, žanei jus qiži?žatei gu?unsar ist. 55 jah ni kunnu?ina; i?ik kann ina; jah jabai qežjau žatei ni kunnjau ina, sijau galeiks izwis liugnja; ak kann ina jah waurd is fasta. 56 Abraham atta izwar sifaida ei gasehvi dag meinana, jah gasahv jah faginoda. 57 žanuh qežun žai Iudaieis du imma: fimf tiguns jere nauh ni habais jah Abraham sahvt? 58 qa?im Iesus: amen amen qiža izwis: fauržizei Abraham waurži, im ik. 59 žanuh nemun stainans, ei waurpeina ana ina; i?Iesus žan gafalh sik jah usiddja us alh usleižands žairh midjans ins, jah hvarboda swa.
[CA] 1 Jah žairhgaggands gaumida mann blindamma us gabauržai. 2 žaruh frehun ina siponjos is qižandans: rabbei, hvas frawaurhta, sau žau fadrein is, ei blinds gabaurans war? 3 andhof Iesus: nih sa frawaurhta nih fadrein is, ak ei bairhta wauržeina waurstwa gudis ana imma. 4 ik skal waurkjan waurstwa žis sandjandins mik, unte dags ist; qimi?nahts, žanei ni manna mag waurkjan. 5 žan in žamma fairhvau im, liuha?im žis fairhvaus. 6 žata qižands gaspaiw dala? jah gawaurhta fani us žamma spaiskuldra, jah gasmait imma ana augona žata fani žamma blindin, 7 jah qa?du imma: gagg žwahan in swumsl Siloamis, žatei gaskeirjada insandižs. galai?jah afžwoh jah qam saihvands. 8 žanuh garaznans jah žai saihvandans ina fauržis, žatei is bidagwa was, qežun: niu sa ist saei sat aihtronds? 9 sumaih qežun: žatei sa ist; sumaih žatei galeiks žamma ist; i?is qa? žatei ik im. 10 žanuh qežun du imma: hvaiwa usluknodedun žus žo augona? 11 andhof jains jah qa? manna haitans Iesus fani gawaurhta jah bismait mis augona jah qa?mis: gagg afžwahan in žata swumfsl Siloamis; i?ik galai?jah bižwahands ussahv. 12 qežun žan du imma: hvar ist sa? i?is qa? ni wait. 13 gatiuhand ina du Fareisaium, žana saei was blinds. 14 wasuh žan sabbato, žan žata fani gawaurhta Iesus jah uslauk imma augona. 15 aftra žan frehun ina jah žai Fareisaieis hvaiwa ussahv; i?is qa?jah žaim: fani galagida mis ana augona jah afžwoh, jah saihva. 16 qežun žan sumai žize Fareisaie: sa manna nist fram guda, žande sabbate daga ni witai? sumaih qežun: hvaiwa mag manna frawaurhts swaleikos taiknins taujan? jah missaqiss war?mi?im. 17 qežunuh du žamma fauržis blindin aftra: žu hva qižis bi žana ei uslauk žus augona? i?is qažuh: žatei praufetus ist. 18 ni galaubidedun žan Iudaieis bi ina žatei is blinds wesi jah ussehvi, unte atwopidedun žans fadrein is, žis ussaihvandins. 19 jah frehun ins qižandans: sau ist sa sunus izwar žanei jus qiži?žatei blinds gabaurans waurži? hvaiwa nu saihvi? 20 andhofun žan im žai fadrein is jah qežun: witum žatei sa ist sunus unsar, jah žatei blinds gabaurans war? 21 i?hvaiwa nu saihvi?ni witum, aižžau hvas uslauk imma žo augona weis ni witum; silba uswahsans ist, ina fraihni? silba bi sik rodjai. 22 žata qežun žai fadrein is, unte ohtedun sis Iudaiuns; južan auk gaqežun sis Iudaieis, ei, jabai hvas ina andhaihaiti Xristu, utana swnagogais wairžai. 23 duhže žai berusjos is qežun žatei uswahsans ist, silban fraihni? 24 atwopidedun žan anžaramma sinža žana mannan saei was blinds, jah qežun du imma: gif hauhein guda! weis witum žatei sa manna frawaurhts ist. 25 žanuh andhof jains: jabai frawaurhts ist, ik ni wait; žat-ain wait ei blinds was, i?nu saihva. 26 žanuh qežun <du imma> aftra: hva gatawida žus? hvaiwa uslauk žus augona? 27 andhof im: qa?izwis ju jah ni hausidedu? hva aftra wilei?hausjan? ibai jah jus wilei?žamma siponjos wairžan? 28 žanuh lailoun imma jah qežun: žu is siponeis žamma, i?weis Mose siponjos sijum. 29 weis witum žatei du Mose rodida gu? i?žana ni kunnum, hvažro ist. 30 andhof sa manna jah qa?du im: auk in žamma sildaleik ist, žatei jus ni witu?hvažro ist, jah uslauk mis augona. 31 witumuh žan žatei gu?frawaurhtaim ni andhausei? ak jabai hvas gudblostreis ist jah wiljan is tauji? žamma hausei? 32 fram aiwa ni gahausi?was žatei usluki?hvas augona blindamma gabauranamma. 33 nih wesi sa fram guda, ni mahtedi taujan ni waiht. 34 andhofun jah qežun du imma: in frawaurhtim žu gabaurans warst alls jah žu laiseis unsis? jah uswaurpun imma ut. 35 hausida Iesus žatei uswaurpun imma ut, jah bigat ina qažuh du imma: žu ga-u-laubeis du sunau gudis? 36 andhof jains jah qa? an hvas ist, frauja, ei galaubjau du imma? 37 qa?žan imma Iesus: jah gasahvt ina jah saei rodei?mi?žus, sa ist. 38 i?is qažuh: galaubja, frauja; jah inwait ina. 39 jah qa?Iesus: du stauai ik in žamma fairhvau qam, ei žai unsaihvandans saihvaina jah žai saihvandans blindai wairžaina. 40 jah hausidedun žize Fareisaie sumai žata, žai wisandans mi?imma, jah qežun du imma: ibai jah weis blindai sijum? 41 qa?im Iesus: i?blindai wesei? ni žau habaidedei?frawaurhtais; i?nu qiži?žatei gasaihvam; eižan frawaurhts izwara žairhwisi?
[CA] 1 Amen amen qiža izwis, saei inn ni atgaggi?žairh daur in gardan lambe, ak steigi?aljažro, sah hliftus ist jah waidedja. 2 i?sa inngaggands žairh daur hairdeis ist lambe. 3 žammuh daurawards usluki? jah žo lamba stibnai is hausjand, jah žo swesona lamba haiti?bi namin jah ustiuhi?žo. 4 jah žan žo swesona <lamba> ustiuhi? faura im gaggi? jah žo lamba ina laistjand, unte kunnun stibna is. 5 i?framažjana ni laistjand, ak žliuhand faura imma, unte ni kunnun žize framažjane stibna. 6 žo gajukon qa?im Iesus: i?jainai ni frožun hva was, žatei rodida du im. 7 žanuh qa?aftra du im Iesus: amen amen, qiža izwis žatei ik im daur žize lambe. 8 allai swa managai swe qemun, žiubos sind jah waidedjans; akei ni hausidedun im žo lamba. 9 ik im žata daur. žairh mik jabai hvas inngaggi? ganisi? jah inngaggi?jah utgaggi?jah winja bigiti? 10 žiubs ni qimi? nibai ei stilai jah ufsneižai jah fraqistjai; i?ik qam, ei libain aigeina jah managizo aigeina. 11 ik im hairdeis gods. hairdeis sa goda saiwala seina lagji?faur lamba. 12 i?asneis jah saei nist hairdeis, žizei ni sind lamba swesa, gasaihvi?wulf qimandan jah bileiži?žaim lambam jah žliuhi? jah sa wulfs frawilwi?žo jah distahji?žo lamba. 13 i?sa asneis afžliuhi? unte asneis ist jah ni kar-ist ina žize lambe. 14 ik im hairdeis sa goda jah kann meina jah kunnun mik žo meina, 15 swaswe kann mik atta jah ik kann attan, jah saiwala meina lagja faur žo lamba. 16 jah anžara lamba aih žoei ni sind žis awistris, jah žo skal briggan, jah stibnos meinaizos hausjand, jah wairžand ain aweži, ains hairdeis. 17 duhže atta mik frijo? unte ik lagja saiwala meina, ei aftra nimau žo. 18 ni hvashun nimi?žo af <mis, akei ik lagja žo af> mis silbin; waldufni haba aflagjan žo, jah waldufni haba aftra niman žo. žo anabusn nam at attin meinamma. 19 žanuh missaqiss aftra war?mi?Iudaium in žize waurde. 20 qežunuh managai ize: unhulžon habai?jah dwalmo? hva žamma hausei? 21 sumaih qežun: žo waurda ni sind unhulžon habandins; ibai mag unhulžo blindaim augona uslukan? 22 war?žan inniujiža in Iairusaulwmai, jah wintrus was. 23 jah hvarboda Iesus in alh in ubizwai Saulaumonis. 24 žanuh birunnun ina Iudaieis jah qežun du imma: und hva saiwala unsara hahis? jabai žu sijais Xristus, qi?unsis andaugiba. 25 andhof <im> Iesus: qa?izwis, jah ni galaubei? waurstwa žoei ik tauja in namin attins meinis, žo weitwodjand bi mik; 26 akei jus ni galaubei? unte ni siju?lambe meinaize, swaswe qa?izwis. 27 lamba meina stibnai meinai hausjand, jah ik kann žo, jah laistjand mik. 28 jah ik libain aiweinon giba im, jah ni fraqistnand aiw; jah ni frawilwi?hvashun žo us handau meinai. 29 atta meins žatei fragaf mis, maizo allaim ist, jah ni aiw ainshun mag frawilwan žo us handau attins meinis. 30 ik jah atta meins ain siju. 31 nemun aftra stainans žai Iudaieis, ei waurpeina ana ina. 32 andhof im Iesus: managa goda waurstwa ataugida izwis us attin meinamma, in hvarjis žize waurstwe stainei?mik? 33 andhofun imma žai Iudaieis: in godis waurstwis ni stainjam žuk, ak in wajamereins, jah žatei žu manna wisands taujis žuk silban du guda. 34 andhof im Iesus: niu ist gameli?in witoda izwaramma: ik qa? guda siju? 35 jabai jainans qa?guda, du žaimei waurd gudis war? jah ni maht ist gatairan žata gamelido; 36 žanei atta gaweihaida jah insandida in žana fairhvu, jus qiži?žatei wajamerjau, unte qa? sunus gudis im? 37 niba taujau waurstwa attins meinis, ni galaubei?mis; 38 i?jabai taujau, niba mis galaubjai? žaim waurstwam galaubjai? ei ufkunnai?jah galaubjai?žatei in mis atta jah ik in imma. 39 sokidedun ina aftra gafahan, jah usiddja us handum ize. 40 jah galai?aftra ufar Iaurdanu in žana stad žarei was Iohannes frumist daupjands, jah salida jainar. 41 jah managai qemun at imma jah qežun žatei Iohannes gatawida taikne ni ainohun; i?allata žatei qa?Iohannes bi žana, sunja was. 42 jah galaubidedun managai du imma jainar.
[CA] 1 Wasuh žan sums siuks, Lazarus af Bežanias, us haimai Marjins jah Maržins, swistrs izos. 2 wasuh žan Marja, soei salboda fraujan balsana jah biswarb fotuns is skufta seinamma, žizozei brožar Lazarus siuks was. 3 insandidedun žan žos swistrjus is du imma qižandeins: frauja, sai, žanei frijos siuks ist. 4 i?is gahausjands qa? so siukei nist du daužau, ak in hauheinais gudis, ei hauhjaidau sunus gudis žairh žata. 5 frijoduh žan Iesus Maržan jah swistar izos jah Lazaru. 6 swe hausida žatei siuks was, žanuh žan salida in žammei was stada twans dagans. 7 žažroh žan afar žata qa?du siponjam: gaggam in Iudaian aftra. 8 qežun du imma žai siponjos: rabbei, nu sokidedun žuk afwairpan stainam Iudaieis, jah aftra gaggis jaind? 9 andhof Iesus: niu twalif sind hveilos dagis? jabai hvas gaggi?in dag, ni gastiggqi? unte liuha?žis fairhvaus gasaihvi? 10 ažžan jabai hvas gaggi?in naht, gastiggqi? unte liuhad nist in imma. 11 žo qa?jah afar žata qiži?du im: Lazarus, frijonds unsar, gasaizlep; akei gaggam, ei uswakjau ina. 12 žanuh qežun žai siponjos is: frauja, jabai slepi? hails wairži? 13 qažuh žan Iesus bi daužu is; i?jainai hugidedun žatei is bi slep qeži. 14 žanuh žan qa?du im Iesus swikunžaba: Lazarus gaswalt, 15 jah fagino in izwara, ei galaubjai? unte ni was jainar; akei gaggam du imma. 16 žanuh qa?Žomas saei haitada Didimus žaim gahlaibam seinaim: gaggam jah weis, ei gaswiltaima mi?imma. 17 qimands žan Iesus bigat ina južan fidwor dagans habandan in hlaiwa. 18 wasuh žan Bežania nehva Iairusaulwmi[a]m, swaswe ana spaurdim fimftaihunim. 19 jah managai Iudaie gaqemun bi Maržan jah Marjan, ei gažrafstidedeina ijos bi žana brožar izo. 20 i?Marža, sunsei hausida žatei Iesus qimi? wižraļddja ina; i?Marja in garda sat. 21 žanuh qa?Marža du Iesua: frauja, i?weseis her, ni žau gadaužnodedi brožar meins. 22 akei jah nu wait, ei žishvah žei bidjis gu? gibi?žus gu? 23 qa?izai Iesus: usstandi?brožar žeins. 24 qa?du imma Marža: wait žatei usstandi?in usstassai in žamma spedistin daga. 25 qa?žan <izai> Iesus: ik im so usstass jah libains; saei galaubei?du mis, žauh ga-ba-daužni? libaid; 26 jah hvazuh saei libai?jah galaubei?du mis, ni gadaužni?aiw. galaubeis žata? 27 qa?imma: jai, frauja, ik galaubida žatei žu is Xristus, sunus gudis, sa in žana fairhvu qimanda. 28 jah žata qižandei galai?jah wopida Marjan, swistar seina, žiubjo qižandei: laisareis qam jah haiti?žuk. 29 i?jaina, sunsei hausida, urrais sprauto jah iddja du imma. 30 ni?žan nauhžanuh qam Iesus in weihsa, ak was nauhžanuh in žamma stada žarei gamotida imma Marža. 31 Iudaieis žan žai wisandans mi?izai in garda žrafstjandans ija, gasaihvandans Marjan žatei sprauto ussto?jah usiddja, iddjedunuh afar izai qižandans žatei gaggi?du hlaiwa, ei greitai jainar. 32 i?Marja, sunsei qam žarei was Iesus, gasaihvandei ina draus imma du fotum qižandei du imma: frauja, i?weiseis her, ni žauh gaswulti meins brožar. 33 žanuh Iesus, sunsei gasahv ija greitandein jah Iudaiuns žaiei qemun mi?izai gretandans, inrauhtida ahmin jah inwagida sik silban. 34 jah qa? hvar lagidedu?ina? qežun du imma: frauja, hiri jah saihv. 35 jah tagrida Iesus. 36 žaruh qežun žai Iudaieis: sai, hvaiwa frioda ina. 37 sumai žan ize qežun: niu mahta sa izei uslauk augona žamma blindin gataujan ei jah sa ni gadaužnodedi? 38 žanuh Iesus aftra inrauhtižs in sis silbin gaggi?du žamma hlaiwa. wasuh žan hulundi jah staina ufarlagida was ufaro. 39 qa?Iesus: afnimi?žana stain. qa?du imma swistar žis daužins Marža: frauja, ju fuls ist; fidurdogs auk ist. 40 qa?izai Iesus: niu qa?žus žatei jabai galaubeis, gasaihvis wulžu gudis? 41 ushofun žan žana stain žarei was. i?Iesus uzuhhof augona iup jah qa? atta, awiliudo žus, unte andhausides mis; 42 jah žan ik wissa žatei sinteino mis andhauseis; akei in manageins žizos bistandandeins qa? ei galaubjaina žatei žu mik insandides. 43 jah žata qižands stibnai mikilai hropida: Lazaru, hiri ut! 44 jah urrann sa dauža gabundans handuns jah fotuns faskjam, jah wlits is auralja bibundans. qa?du im Iesus: andbindi?ina jah leti?gaggan. 45 žanuh managai žize Judaiei žai qimandans at Marjin jah saihvandans žatei gatawida, galaubidedun imma. 46 sumai?žan ize galižun du Fareisaium jah qežun du im žatei gatawida Iesus. 47 galesun žan žai auhumistans gudjans jah žai Fareisaieis . . . .
[CA] 1 . . . . in Bežanijin, žarei was Lazarus sa dauža, žanei urraisida us daužaim Iesus. 2 žaruh gawaurhtedun imma nahtamat jainar, jah Marža andbahtida; i?Lazarus was sums žize anakumbjandane mi?imma. 3 i?Marja nam pund balsanis nardaus pistikeinis filugalaubis jah gasalboda fotuns Iesua jah biswarb fotuns is skufta seinamma; i?sa gards fulls war?daunais žizos salbonais. 4 qa?žan ains žize siponje is, Judas Seimonis sa Iskariotes, izei skaftida sik du galewjan ina: 5 duhve žata balsan ni frabauht was in ·t?skatte jah fradaili?wesi žarbam? 6 žatu?žan qa? ni žeei ina žize žarbane kara wesi, ak unte žiubs was jah arka habaida jah žata innwaurpano bar. 7 qa?žan Iesus: let ija; in dag gafilhis meinis fastaida žata. 8 i?žans unledans sinteino habai?mi?izwis, i?mik ni sinteino habai? 9 fan?žan manageins filu Iudaie žatei Iesus jainar ist, jah qemun, ni in Iesuis ainis, ak ei jah Lazaru sehveina, žanei urraisida us daužaim. 10 munaidedunu?žan auk žai auhumistans gudjans, ei jah Lazarau usqemeina, 11 unte managai in žis garunnun Iudaiei jah galaubidedun Iesua. 12 iftumin daga manageins filu sei qam at dulžai, gahausjandans žatei qimi?Iesus in Iairausaulwmai, 13 nemun astans peikabagme jah urrunnun wižragamotjan imma jah hropidedun: osanna, žiužida sa qimanda in namin fraujins, žiudans Israelis. 14 bigat žan Iesus asilu, <jah> gasat ana ina, swaswe ist gameli? 15 ni ogs žus, dauhtar Sion, sai, žiudans žeins qimi?sitands ana fulin asilaus. 16 žatu?žan ni kunžedun siponjos is frumist; ak biže gasweraižs was Iesus, žanuh gamundedun žatei žata was du žamma gameli? jah žata gatawidedun imma. 17 weitwodida žan so managei, sei was mi?imma, žan Lazaru wopida us hlaiwa jah urraisida ina us daužaim. 18 dužže iddjedun gamotjan imma managei, unte hausidedun ei gatawidedi žo taikn. 19 žanuh žai Fareisaieis qežun du sis misso: saihvi?žatei ni botei?waiht; sai, so manaseds afar imma galai? 20 wesunu?žan sumai žiudo žize urrinnandane, ei inwiteina in žizai dulžai. 21 žai atiddjedun du Filippau, žamma fram Bežsaeida Galeilaie, jah bedun ina qižandans: frauja, wileima Iesu gasaihvan. 22 gaggi?Filippus jah qiži?du Andraiin, jah aftra Andraias jah Filippus qežun du Iesua. 23 i?Iesus andhof im qižands: qam hveila ei sweraidau sunus mans. 24 amen amen qiža izwis: nibai kaurno hvaiteis gadriusando in airža gaswilti? silbo ainata aflifni? i?jabai gaswilti? manag akran bairi? 25 saei frijo?saiwala seina, fraqistei?izai, jah saei fiai?saiwala seina in žamma fairhvau, in libainai aiweinon bairgi?izai. 26 jabai mis hvas andbahtjai, mik laistjai: jah žarei im ik, žaruh sa andbahts meins wisan habai? jah jabai hvas mis andbahti? swerai?ina atta. 27 nu saiwala meina gadrobnoda, jah hva qižau? atta, nasei mik us žizai hveilai. akei dužže qam in žizai hveilai. 28 atta, hauhei namo žeinata! qam žan stibna us himina: jah hauhida jah aftra hauhja. 29 managei žan sei sto?gahausjandei, qežun žeihvon wairžan; sumaih qežun: aggilus du imma rodida. 30 andhof Iesus jah qa? ni in meina so stibna war? ak in izwara. 31 nu staua ist žizai manasedai, nu sa reiks žis fairhvaus uswairpada ut. 32 jah ik jabai ushauhjada af airžai, alla atžinsa du mis. 33 žatu?žan qa?bandwjands hvileikamma daužau skulda gadaužnan. 34 andhof imma so managei: weis hausidedum ana witoda žatei Xristus sijai du aiwa; jah hvaiwa žu qižis žatei skulds ist ushauhjan sa sunus mans? hvas ist sa sunus mans? 35 qa?žan du im Iesus: nauh leitil mel liuha?in izwis ist. gaggi?žande liuha?habai? ei riqiz izwis ni gafahai; jah saei gaggi?in riqiza, ni wait hva?gaggi? 36 žande liuha?habai? galaubei?du liuhada, ei sunjus liuhadis wairžai? žata rodida Iesus, jah galai?jah gafalh sik faura im. 37 swa filu imma taikne gataujandin in andwairžja ize, ni galaubidedun imma, 38 ei žata waurd Esaeiins praufetaus usfullnodedi žatei qa? frauja, hvas galaubida hauseinai unsarai? jah arms fraujins hvamma andhuližs war? 39 dužže ni mahtedun galaubjan; unte aftra qa?Esaeias: 40 gablindida ize augona jah gadaubida ize hairtona, ei ni gaumidedeina augam jah frožeina hairtin jah gawandidedeina jah ganasidedjau ins. 41 žata qa?Esaeias, žan sahv wulžu is jah rodida bi ina. 42 žanuh žan swežauh jah us žaim reikam managai galaubidedun du imma, akei faura Fareisaium ni andhaihaitun, ei us swnagogei ni uswaurpanai wauržeina. 43 frijodedun auk mais hauhein manniska žau hauhein gudis. 44 i?Iesus hropida jah qa? saei galaubei?du mis ni galaubei?du mis, ak du žamma sandjandin mik. 45 jah saei saihvi?mik, saihvi?žana sandjandan mik. 46 ik liuhad in žamma fairhvau qam, ei hvazuh saei galaubjai du mis, in riqiza ni wisai. 47 jah jabai hvas meinaim hausjai waurdam jah galaubjai, ik ni stoja ina; nih žan qam ei stojau manased, ak ei ganasjau manased. 48 saei frakann mis jah ni andnimi?waurda meina, habaid žana stojandan sik. waurd žatei rodida, žata stoji?ina in spedistin daga. 49 unte ik us mis silbin ni rodida, ak saei sandida mik atta, sah mis anabusn atgaf . . . .
[CA] 11 . . . . qa? ni allai hrainjai siju? 12 Bižeh žan usžwoh fotuns ize jah nam wastjos seinos, anakumbjands aftra qa?du im: witudu hva gatawida izwis? 13 jus wopeid mik: laisareis jah frauja. waila qiži? im auk. 14 jabai nu <ik> usžwoh izwis fotuns, frauja jah laisareis, jah jus skulu?izwis misso žwahan fotuns. 15 du frisahtai auk atgaf izwis, ei swaswe ik gatawida izwis, swa jus taujai? 16 amen amen qiža izwis: nist skalks maiza fraujin seinamma, nih apaustaulus maiza žamma sandjandin sik. 17 žande žata witu? audagai siju? jabai tauji?žata. 18 ni bi allans izwis qiža. ik wait hvarjans gawalida; ak ei usfulli?waurži žata gamelido: saei matida mi?mis hlaib, ushof ana mik fairzna seina. 19 fram himma qiža izwis, fauržizei waurži, ei biže wairžai, galaubjai?žatei ik im. 20 amen amen qiža izwis: saei andnimi?žana žanei ik insandja, mik andnimi? i?saei mik andnimi? andnimi?žana sandjandan mik. 21 žata qižands Iesus indrobnoda ahmin jah weitwodida jah qa? amen amen, qiža izwis žatei ains izwara galewei?mik. 22 žanuh sehvun du sis misso žai siponjos, žagkjandans bi hvarjana qeži. 23 wasuh žan anakumbjands ains žize siponje is in barma Iesuis, žanei frijoda Iesus. 24 bandwiduh žan žamma Seimon Paitrus du fraihnan hvas wesi, bi žanei qa? 25 anakumbida žan jains swa ana barma Iesuis qažuh imma: frauja, hvas ist? 26 andhof Iesus: sa ist žammei ik ufdaupjands žana hlaif giba. jah ufdaupjands žana hlaif gaf Iudin Seimonis, Skariotau. 27 jah afar žamma hlaiba žan galai?in jainana Satana. qa?žan du imma Iesus: žatei taujis, tawei sprauto. 28 žatuh žan ainshun ni wissa žize anakumbjandane, duhve qa?imma. 29 sumai mundedun, ei unte arka habaida Iudas, žatei qeži imma Iesus: bugei žizei žaurbeima du dulžai, aižžau žaim unledam ei hva gibau. 30 biže andnam žana hlaib jains, suns galai?ut. wasuh žan nahts, žan galai?ut. 31 qa?žan Iesus: nu gasweraids war?sunus mans, jah gu?hauhižs ist in imma. 32 jabai nu gu?hauhižs ist in imma, jah gu?hauhei?ina in sis jah suns hauhida ina. 33 barnilona, nauh leitil mel mi?izwis im. sokei?mik, jah swaswe qa?du Iudaium, ei žadei ik gagga, jus ni magu?qiman, jah izwis qiža nu. 34 anabusn niuja giba izwis, ei frijo?izwis misso swe ik frijoda izwis, žei jah jus frijo?misso izwis. 35 bi žamma ufkunnand allai, žei meinai siponjos siju? jabai friažwa habaid mi?izwis misso. 36 žanuh qa?du imma Seimon Paitrus: frauja, hvad gaggis? andhafjands Iesus qa? žadei ik gagga, ni magt mik nu laistjan; i?biže laisteis. 37 žaruh Paitrus qa?du imma: frauja, duhve ni mag žuk laistjan nu? saiwala meina faur žuk lagja. 38 andhof Iesus: saiwala žeina faur mik lagjis? amen amen qiža žus, žei hana ni hrukei? unte žu mik afaikis kunnan žrim sinžam.
[CA] 1 Ni indrobnai izwar hairto; galaubei?du guda jah du mis galaubei? 2 in garda attins meinis saližwos managos sind; ažžan niba weseina, aižžau qežjau du izwis: gagga manwjan stad izwis. 3 jah žan jabai gagga, manwja izwis stad, aftra qima jah franima izwis du mis silbin, ei žarei im ik, žaruh siju?jah jus. 4 jah žadei ik gagga kunnu?jah žana wig kunnu? 5 žaruh qa?imma Žomas: frauja, ni witum hva?gaggis, jah hvaiwa magum žana wig kunnan? 6 qa?imma Iesus: ik im sa wigs jah sunja jah libains. ainshun ni qimi?at attin, niba žairh mik. 7 i?kunžedei?mik, aižžau kunžedei?jah attan meinana; jah žan fram himma kunnu?ina jah gasaihvi?ina. 8 i?Filippus qažuh du imma: frauja, augei unsis žana attan; žatuh ganah unsis. 9 žaruh qa?imma Iesus: swalaud melis mi?izwis was, jah ni ufkunžes mik, Filippu? saei gasahv mik, gasahv attan, jah hvaiwa žu qižis: augei unsis žana attan? 10 niu galaubeis žatei ik in attin jah atta in mis ist? žo waurda žoei ik rodja izwis, af mis silbin ni rodja, ak atta saei in mis ist, sa tauji?žo waurstwa. 11 Galaubei?mis žatei ik in attin jah atta in mis; i?jabai <ni>, in žize waurstwe [ni] galaubei?mis. 12 amen amen qiža izwis, saei galaubeid mis: žo waurstwa žoei ik tauja, jah is tauji?jah maizona žaim tauji? unte ik du attin gagga. 13 jah žatei hva bidji?in namin meinamma, žata tauja, ei hauhjaidau atta in sunau. 14 jabai hvis bidji?mik in namin meinamma, ik tauja. 15 jabai mik frijo? anabusnins meinos fastaid. 16 jah ik bidja attan, jah anžarana parakletu gibi?izwis, ei sijai mi?izwis du aiwa, 17 ahma sunjos, žanei so manaseižs ni mag niman, unte ni saihvi?ina, nih kann ina; i?jus kunnu?ina, unte is mi?izwis wisi?jah in izwis ist. 18 ni leta izwis widuwairnans; qima at izwis. 19 nauh leitil, jah so manaseižs mik ni žanaseižs saihvi? i?jus saihvi?mik, žatei ik liba, jah jus libai? 20 in jainamma daga ufkunnai?jus žatei ik in attin meinamma jah jus in mis jah ik in izwis. 21 Saei habaid anabusnins meinos jah fastai?žos, sa ist saei frijo?mik: jah žan saei frijo?mik, frijoda fram attin meinamma, jah ik frijo ina jah gabairhtja imma mik silban. 22 žaruh qa?imma Iudas, ni sa Iskarjotes: frauja, hva war? ei unsis munais gabairhtjan žuk silban, i?žizai manasedai ni? 23 andhof Iesus jah qa?du imma: jabai hvas mik frijo? [jah] waurd mein fastai? jah atta meins frijo?ina, jah du imma galeižos jah saližwos at imma gataujos. 24 i?saei ni frio?mik, žo waurda meina ni fastai? jah žata waurd žatei hausei?nist mein, ak žis sandjandins mik attins. 25 žata rodida izwis at izwis wisands. 26 ažžan sa parakletus, ahma sa weiha, žanei sandei?atta in namin meinamma, sa izwis laisei?allata jah gamaudei?izwis allis žatei qa?du izwis. 27 gawairži bileiža izwis, gawairži mein giba izwis; ni swaswe so manasežs gibi? ik giba izwis. ni indrobnaina izwara hairtona nih faurhtjaina. 28 Hausidedu?ei ik qa?izwis: galeiža jah qima at izwis; jabai frijodedei?mik, aižžau jus faginodedei?ei ik gagga du attin: unte atta meins maiza mis ist. 29 jah nu qa?izwis, fauržizei waurži, ei biže wairžai, galaubjai? 30 žanaseižs filu ni mažlja mi?izwis; qimi?saei žizai manasedai reikino? jah in mis ni bigiti?waiht. 31 ak ei ufkunnai so manasežs žatei ik frijoda attan meinana, jah swaswe anabaud mis atta, swa tauja. urreisi? gaggam žažro.
[CA] 1 Ik im weinatriu žata sunjeino, jah atta meins waurstwja ist. 2 all taine in mis unbairandane akran go? usnimi?ita: jah all akran bairandane, gahrainei?ita, ei managizo akran bairaina. 3 ju jus hrainjai siju?in žis waurdis žatei rodida du izwis. 4 wisai?in mis jah ik in izwis. swe sa weinatains ni mag akran bairan af sis silbin, niba ist ana weinatriwa, swah nih jus, niba in mis siju? 5 ik im žata weinatriu, i?jus weinatainos; saei wisi?in mis jah ik in imma, swa bairi?akran manag, žatei inuh mik ni magu?taujan ni waiht. 6 niba saei wisi?in mis, uswairpada ut swe weinatains, jah gažaursni?jah galisada, jah in fon galagjand jah inbrannjada. 7 ažžan jabai siju?in mis, jah waurda meina in izwis sind, žatahvah žei wilei?bidji? jah wairži?izwis. 8 in žamma hauhižs ist atta meins, ei akran manag bairai?jah wairžai?meinai siponjos. 9 swaswe frijoda mik atta, swah ik frijoda izwis; wisai?in friažwai meinai. 10 jabai anabusnins meinos fastaid, siju?in friažwai meinai, swaswe ik anabusnins attins meinis fastaida, jah wisa in friažwai is. 11 žata rodida izwis, ei fahežs meina in izwis sijai, jah faheds izwara usfulljaidau. 12 žata ist anabusns meina, ei frijo?izwis misso, swaswe ik frijoda izwis. 13 maizein žizai friažwa[i] manna ni habai? ei hvas saiwala seina lagji?faur frijonds seinans. 14 jus frijonds meinai siju? jabai tauji?žatei ik anabiuda izwis. 15 žanaseižs izwis ni qiža skalkans; unte skalks ni wait hva tauji?is frauja, i?ik izwis qa?frijonds, unte all žatei hausida at attin meinamma, gakannida izwis. 16 ni jus mik gawalidedu? ak ik gawalida izwis <jah gasatida izwis> ei jus sniwai?jah akran bairai? jah akran izwar du aiwa sijai, ei žatahvah žei bidjai?attan in namin meinamma, gibi?izwis. 17 žata anabiuda izwis ei frijo?izwis misso. 18 jabai so manaseds izwis fijai, kunnei?ei mik fruman izwis fijaida. 19 jabai žis fairhvaus wesei? aižžau so manaseds swesans frijodedi; ažžan unte us žamma fairhvau ni siju? ak ik gawalida izwis us žamma fairhvau, dužže fijaid izwis so manasežs. 20 gamunei?žis waurdis žatei ik qa?du izwis: nist skalks maiza fraujin seinamma. jabai mik wrekun, jah izwis wrikand; jabai mein waurd fastaidedeina, jah izwar fastaina. 21 ak žata allata taujand izwis in namins meinis, unte ni kunnun žana sandjandan mik. 22 nih qemjau jah rodidedjau du im, frawaurht ni habaidedeina: i?nu inilons ni haband bi frawaurht seina. 23 saei mik fijai? jah attan meinana fijai? 24 i?žo waurstwa ni gatawidedjau in im žoei anžar ainshun ni gatawida, frawaurht ni habaidedeina; i?nu jah gasehvun mik jah fijaidedun jah mik jah attan meinana. 25 ak ei usfullnodedi waurd žata gamelido in witoda ize: ei fijaidedun mik arwjo. 26 ažžan žan qimi?parakletus žanei ik insandja izwis fram attin, ahman sunjos izei fram attin urrinni? sa weitwodei?bi mik. 27 jah žan jus weitwodei? unte fram fruma mi?mis siju?
[CA] 1 Žata rodida izwis, ei ni afmarzjaindau. 2 us gaqumžim dreiband izwis; akei qimi?hveila, ei sahvazuh izei usqimi?izwis, žuggkei?hunsla saljan guda. 3 jah žata taujand, unte ni ufkunžedun attan nih mik. 4 akei žata rodida izwis, ei biže qimai so hveila ize, gamunei?žize žatei ik qa?izwis. i?žata izwis fram fruma ni qa? unte mi?izwis was. 5 I?nu gagga du žamma sandjandin mik, jah ainshun us izwis ni fraihni?mik: hva?gaggis? 6 akei unte žata rodida izwis, gauriža gadaubida izwar hairto. 7 akei ik sunja izwis qiža: batizo ist izwis ei ik galeižau; unte jabai ik ni galeiža, parakletus ni qimi?at izwis; ažžan jabai gagga, sandja ina du izwis. 8 jah qimands is gasaki?žo manase?bi frawaurht jah bi garaihtiža jah bi staua; 9 bi frawaurht raihtis, [žata] žatei ni galaubjand du mis; 10 i?bi garaihtiža, žatei du attin meinamma gagga, jah ni žanaseižs saihvi?mik; 11 i?bi staua, žatei sa reiks žis fairhvaus afdomižs war? 12 Nauh ganoh skal qižan izwis, akei ni magu?frabairan nu. 13 i?žan qimi?jains, ahma sunjos, briggi?izwis in allai sunjai; nih žan rodei?af sis silbin ak swa filu swe hausei?rodei? jah žata anawairžo gateihi?izwis. 14 jains mik hauhei? unte us meinamma nimi?jah gateihi?izwis. 15 all žatei aih atta, mein ist; duhže qa?žatei us meinamma nimi?jah gateihi?izwis. 16 Leitil nauh jah ni saihvi?mik; jah aftra leitil jah gasaihvi?mik, unte ik gagga du attin. 17 žaruh qežun us žaim siponjam <is> du sis misso: hva ist žata žatei qiži?unsis: leitil ei ni saihvi?mik, jah aftra leitil jah gasaihvi?mik, jah žatei ik gagga du attin? 18 qežunuh: žata hva sijai žatei qiži? leitil, ni witum hva qiži? 19 i?Iesus wissuh žatei wildedun ina fraihnan jah qa?im: bi žata sokei?mi?izwis misso žatei qa? leitil jah ni saihvi?mik, jah aftra leitil jah gasaihvi?mik. 20 amen, amen, qiža izwis žei greiti?jah gauno?jus, i?manasežs fagino? jus saurgandans wairži? akei so saurga izwara du fahedai wairži? 21 qino, žan bairi? saurga habaid, unte qam hveila izos; i?biže gabauran ist barn, ni žanaseižs ni gaman žizos aglons faura fahedai, unte gabaurans war?manna in fairhvau. 22 jah žan jus auk nu saurga habai? i?aftra saihva izwis jah fagino?izwar hairto, jah žo fahed izwara ni ainshun nimi?af izwis. 23 jah in jainamma daga mik ni fraihni?waihtais. amen amen, qiža izwis žatei žishvah žei bidji?attan in namin meinamma, gibi?izwis. 24 und hita ni bedu?ni waihtais in namin meinamma; bidjai?jah nimi? ei fahežs izwara sijai usfullida. 25 žata in gajukom rodida izwis; akei qimi?hveila, žanuh izwis ni žanaseižs in gajukom rodja, ak andaugiba bi attan gateiha izwis. 26 in jainamma daga in namin meinamma bidji? jah ni qiža izwis žei ik bidjau attan bi izwis; 27 ak silba atta frijo?izwis, unte jus mik frijodedu?jah galaubidedu?žatei ik fram guda urrann. 28 uzuhiddja fram attin jah atiddja in žana fairhvu; aftra bileiža žamma fairhvau jah gagga du attin. 29 žaruh qežun žai siponjos is: sai, nu andaugiba rodeis jah gajukono ni ainohun qižis. 30 nu witum ei žu kant alla, jah ni žarft ei žuk hvas fraihnai; bi žamma galaubjam žatei žu fram guda urrant. 31 andhof im Iesus: nu galaubei? 32 sai, qimi?hveila jah nu qam, ei distahjada hvarjizuh du seinaim, jah mik ainana bileiži? jah ni im ains, unte atta mi?mis ist. 33 žata rodida izwis, žei in mis gawairži aigei? in žamma fairhvau aglons habaid; akei žrafstei?izwis, ik gajiukaida žana fairhvu.
[CA] 1 Žata rodida Iesus uzuhhof augona seina du himina jah qa? atta, qam hveila, hauhei žeinana sunu, ei sunus žeins hauhjai žuk; 2 swaswe atgaft imma waldufni allaize leike, ei all žatei atgaft imma, gibai im libain aiweinon. 3 soh žan ist so aiweino libains, ei kunneina žuk ainana sunjana gu?jah žanei insandides, Iesu Xristu. 4 ik žuk hauhida ana airžai; waurstw ustauh žatei atgaft mis du waurkjan. 5 jah nu hauhei mik, žu atta, at žus silbin žamma wulžau, žanei habaida at žus, fauržizei sa fairhvus wesi. 6 gabairhtida žeinata namo mannam žanzei atgaft mis us žamma fairhvau. žeinai wesun jah mis atgaft ins, jah žata waurd žeinata gafastaidedun. 7 nu ufkunža ei alla žoei atgaft mis, at žus sind; 8 unte žo waurda žoei atgaft mis, atgaf im, jah eis nemun bi sunjai žatei fram žus urrann, jah galaubidedun žatei žu mik insandides. 9 ik bi ins bidja; ni bi žo manase?bidja, ak bi žans žanzei atgaft mis, unte žeinai sind. 10 jah meina alla žeina sind jah žeina meina, jah hauhižs im in žaim. 11 ni žanaseižs im in žamma fairhvau; i?žai in žamma fairhvau sind, jah ik du žus gagga. atta weiha, fastai ins in namin žeinamma, žanzei atgaft mis, ei sijaina ain swaswe wit. 12 žan was mi?im in žamma fairhvau, ik fastaida ins in namin žeinamma. žanzei atgaft mis gafastaida, jah ainshun us im ni fraqistnoda, niba sa sunus fralustais, ei žata gamelido usfulli?waurži. 13 i?nu du žus gagga, jah žata rodja in manasedai, ei habaina fahed meina usfullida in sis. 14 ik atgaf im waurd žeinata; jah so manasežs fijaida ins, unte ni sind us žamma fairhvau, swaswe ik us žamma fairhvau ni im. 15 ni bidja ei usnimais ins us žamma fairhvau, ak ei bairgais im faura žamma unseljin. 16 us žamma fairhvau ni sind, swaswe ik us žamma fairhvau ni im. 17 weihai ins in sunjai; waurd žeinata sunja ist. 18 swaswe mik insandides in manase? swah ik insandida ins in žo manased. 19 jah fram im ik weiha mik silban, ei sijaina jah eis weihai in sunjai. 20 ažžan ni bi žans bidja ainans, ak <jah> bi žans galaubjandans žairh waurda ize du mis, 21 ei allai ain sijaina, swaswe žu, atta, in mis jah ik in žus, ei jah žai in uggkis ain sijaina, ei so manasežs galaubjai žatei žu mik insandides. 22 jah ik wulžu žanei gaft mis, gaf im, ei sijaina ain, swaswe wit ain siju. 23 ik in im jah žu in mis, ei sijaina ustauhanai du ainamma, jah kunnei so manasežs žatei žu mik insandides jah frijodes ins, swaswe mik frijodes. 24 atta, žatei atgaft mis, wiljau ei žarei im ik, jah žai sijaina mi?mis, ei saihvaina wulžu meinana žanei gaft mis, unte frijodes mik faur gaskaft fairhvaus. 25 atta garaihta, jah so manasežs žuk ni ufkunža; i?ik žuk kunža. jah žai ufkunžedun žatei žu mik insandides. 26 jah gakannida im namo žeinata jah kannja, ei friažwa žoei frijodes mik, in im sijai jah ik in im.
[CA] 1 Žata qižands Iesus usiddja mi?siponjam seinaim ufar rinnon žo Kaidron, žarei was aurtigards, in žanei galai?Iesus jah siponjos is. 2 wissuh žan jah Iudas sa galewjands ina žana stad, žatei ufta gaļddja Iesus jainar mi?siponjam seinaim. 3 i?Iudas nam hansa jah žize gudjane jah Fareisaie andbahtans, iddjuh jaindwairžs mi?skeimam jah haizam jah wepnam. 4 i?Iesus witands alla žoei qemun ana ina, usgaggands ut qa?im: hvana sokei? 5 andhafjandans imma qežun: Iesu, žana Nazoraiu. žaruh qa?im Iesus: ik im. stožuh žan jah Iudas sa lewjands ina mi?im. 6 žaruh swe qa?im žatei ik im, galižun ibukai jah gadrusun dala? 7 žažroh žan ins aftra frah: hvana sokei? i?eis qežun: Iesu, žana Nazoraiu. 8 andhof Iesus: qa?izwis žatei ik im; jabai nu mik sokei? leti?žans gaggan. 9 ei usfullnodedi žata waurd žatei qa? ei žanzei atgaft mis, ni fraqistida ize ainummehun. 10 i?Seimon Paitrus habands hairu, uslauk ina jah sloh žis auhumistins gudjins skalk jah afmaimait imma auso taihswo; sah žan haitans was namin Malkus. 11 žaruh qa?Iesus du Paitrau: lagei žana hairu in fodr. stikl žanei gaf mis atta, niu drigkau žana? 12 žaruh hansa jah sa žusundifažs jah andbahtos Iudaie undgripun Iesu jah gabundun ina, 13 jah gatauhun ina du Annin frumist; sa was auk swaihra Kajafin, saei was auhumists weiha žis atažnjis. 14 wasuh žan Kajafa, saei garaginoda Iudaium žatei batizo ist ainana mannan fraqistjan faur managein. 15 žaruh laistida Iesu Seimon Paitrus jah anžar siponeis. sah žan siponeis was kunžs žamma gudjin jah mižinngalai?mi?Iesua in rohsn žis gudjins. 16 i?Paitrus sto?at daurom uta. žaruh usiddja ut sa siponeis anžar, saei was kunžs žamma gudjin, jah qa?daurawardai jah attauh inn Paitru. 17 žaruh qa?jaina žiwi, so daurawardo, du Paitrau: ibai jah žu žize siponje is žis mans? i?is qa? ni im. 18 žaruh stožun skalkos jah andbahtos haurja waurkjandans, unte kald was, jah warmidedun sik; jah žan was mi?im Paitrus standands jah warmjands sik. 19 i?sa auhumista gudja frah Iesu bi siponjans is jah bi laisein is. 20 andhof imma Iesus: ik andaugjo rodida manasedai; ik sinteino laisida in gaqumžai jah in gudhusa, žarei sinteino Iudaieis gaqimand, jah žiubjo ni rodida waiht. 21 hvis mik fraihnis? fraihn žans hausjandans hva rodidedjau du im; sai, žai witun žatei qa?ik. 22 i?žata qižandin imma, sums andbahte <at>standands gaf slah lofin Iesua qažuh: swau andhafjis žamma reikistin gudjin? 23 andhof <imma> Iesus: jabai ubilaba rodida, weitwodei bi žata ubil, aižžau jabai waila, duhve mik slahis? 24 žanuh insandida ina Annas gabundanana du Kajafin, žamma maistin gudjin. 25 i?Seimon Paitrus was standands jah warmjands sik. žaruh qežun du imma: niu jah žu žize siponje žis is? i?is afaiaik jah qa? ne, ni im. 26 qa?sums žize skalke žis maistins gudjins, sah nižjis was žammei afmaimait Paitrus auso: niu žuk sahv ik in aurtigarda mi?imma? 27 žaruh aftra afaiaik Paitrus, jah suns hana hrukida. 28 i?eis tauhun Iesu fram Kajafin in praitoriaun. žanuh was maurgins. i?eis ni iddjedun in praitoria<un>, ei ni bisaulnodedeina, ak matidedeina pasxa. 29 žaruh atiddja ut Peilatus du im jah qa? hvo wrohe bairi?ana žana mannan? 30 andhofun jah qežun du imma: nih wesi sa ubiltojis, ni žau weis atgebeima žus ina. 31 žaruh qa?im Peilatus: nimi?ina jus jah bi witoda izwaramma stoji?ina. i?eis qežunuh du imma Iudaieis: unsis ni skuld ist usqiman manne ainummehun. 32 ei waurd fraujins usfullnodedi, žatei qa? bandwjands hvileikamma daužau skulda gaswiltan. 33 <žaruh> galai?in praitauria aftra Peilatus jah wopida Iesu qažuh imma: žu is žiudans Iudaie? 34 andhof Iesus: abu žus silbin žu žata qižis žau anžarai žus qežun bi mik? 35 andhof Peilatus: waitei ik Iudaius im? so žiuda žeina jah gudjans anafulhun žuk mis; hva gatawides? 36 andhof Iesus: žiudangardi meina nist us žamma fairhvau; i?us žamma fairhvau wesi meina žiudangardi, aižžau andbahtos meinai usdaudidedeina, ei ni galewižs wesjau Iudaium. i?nu žiudangardi meina nist žažro. 37 žaruh qa?imma Peilatus: an nuh žiudans is žu? andhafjands Iesus <qa?gt;: žu qižis ei žiudans im ik. ik du žamma gabaurans im jah du žamma qam in žamma fairhvau ei weitwodjau sunjai. hvazuh saei ist sunjos, hausei?stibnos meinaizos. 38 žanuh qa?imma Peilatus: hva ist so sunja! jah žata qižands <aftra> galai?ut du Iudaium jah qa?im: ik ainohun fairino ni bigita in žamma. 39 i?ist biuhti izwis ei ainana izwis fraletau in pasxa; wileidu nu ei fraletau izwis žana žiudan Iudaie? 40 i?eis hropidedun aftra allai qižandans: ne žana, ak Barabban; sah žan was sa Barabba waidedja.
[CA] 1 Žanuh žan nam Peilatus Iesu jah usblaggw. 2 jah žai gadrauhteis uswundun wipja us žaurnum jah galagidedun imma ana haubid jah wastjai paurpurodai gawasidedun ina, 3 jah qežun: hails žiudans Iudaie! jah gebun imma slahins lofin. 4 atiddja aftra ut Peilatus jah qa?im: sai, attiuha izwis ina ut, ei witei?žatei in imma ni ainohun fairino bigat. 5 žaruh usiddja ut Iesus bairands žana žaurneinan waip jah žo paurpurodon wastja. jah qa?im: <sai> sa ist sa manna. 6 žaruh biže sehvun ina žai maistans gudjans jah andbahtos, hropidedun qižandans: ushramei, ushramei ina! qa?im Peilatus: nimi?ina jus jah hramji? i?ik fairina in imma ni bigita. 7 andhofun imma Iudaieis: weis wito?aihum, jah bi žamma witoda unsaramma skal gaswiltan, unte sik silban gudis sunu gatawida. 8 biže gahausida Peilatus žata waurd, mais ohta sis. 9 jah galai?in praitauria<un> aftra jah qa?du Iesua: hvažro is žu? i?Iesus andawaurdi ni gaf imma. 10 žaruh qa?imma Peilatus: du mis ni rodeis? niu waist žatei waldufni aih ushramjan žuk jah waldufni aih fraletan žuk? 11 andhof Iesus: ni aihtedeis waldufnje ainhun ana mik, nih wesi žus atgiban iupažro; duhže sa galewjands mik žus maizein frawaurht habaid. 12 Framuh žamma sokida Peilatus fraletan ina. i?Iudaieis hropidedun qižandans: jabai žana fraletis, ni is frijonds kaisara; sahvazuh izei žiudan sik silban tauji? andstandi?kaisara. 13 žanuh Peilatus hausjands žize . . . .
[CA] Aiwaggeljo žairh Lukan anastodei? 1 Unte raihtis managai dugunnun meljan insaht bi žos gafullaweisidons in uns waihtins, 2 swaswe anafulhun unsis žaiei fram frumistin silbasiunjos jah andbahtos wesun žis waurdis; 3 galeikaida jah mis [jah ahmin weihamma] fram anastodeinai allaim glaggwuba afarlaistjandin gahahjo žus meljan, batista Žaiaufeilu, 4 ei gakunnais žize bi žoei galaisižs is waurde [a]sta? 5 was in dagam Herodes žiudanis Iudaias gudja namin Zakarias, us afar<am> Abijins, jah qeins is us dauhtrum Aharons, jah namo izos Aileisabai? 6 wesunuh žan garaihta ba in andwairžja gudis, gaggandona in allaim anabusnim jah garaihteim fraujins unwaha. 7 jah ni was im barne, unte was Aileisabai?stairo, jah ba framaldra dage seinaize wesun. 8 war?žan, mižžanei gudjinoda is in wikon kunjis seinis in andwairžja gudis, 9 bi biuhtja gudjinassaus hlauts imma urrann du saljan, atgaggands in alh fraujins, 10 jah alls hiuhma was manageins beidandans uta hveilai žwmiamins. 11 war?žan imma in siunai aggilus fraujins standands af taihswon hunslastadis žwmiamins. 12 jah gadrobnoda Zakarias gasaihvands, jah agis disdraus ina. 13 qa?žan du imma sa aggilus: ni ogs žus, Zakaria, duže ei andhausida ist bida žeina, jah qens žeina Aileisabai?gabairid sunu žus, jah haitais namo is Iohannen. 14 jah wairži?žus faheds jah swegniža, jah managai in gabauržai is faginond. 15 wairži?auk mikils in andwairžja fraujins jah wein jah leižu ni drigkid jah ahmins weihis gafulljada nauhžan in wambai aižeins seinaizos, 16 jah managans suniwe Israelis gawandei?du fraujin guda ize. 17 jah silba fauraqimid in andwairžja is in ahmin jah mahtai Haileiins gawandjan hairtona attane du barnam jah untalans in frodein garaihtaize, manwjan fraujin managein gafahrida. 18 jah qa?Zakarias du žamma aggilau: bihve kunnum žata? ik raihtis im sineigs, jah qens meina framaldrozei in dagam seinaim. 19 jah andhafjands sa aggilus qa?du imma: ik im Gabriel sa standands in andwairžja gudis, jah insandižs im rodjan du žus jah wailamerjan žus žata. 20 jah <sai> sijais žahands jah ni magands rodjan und žana dag ei wairžai žata, duže ei ni galaubides waurdam meinaim, žoei usfulljanda in mela seinamma. 21 jah was managei beidandans Zakariins, jah sildaleikidedun hva latidedi ina in žizai alh. 22 usgaggands žan ni mahta du im rodjan, jah frožun žammei siun gasahv in alh; jah silba was bandwjands im jah <ga>was dumbs. 23 jah war? biže usfullnodedun dagos andbahteis is, galai?du garda seinamma. 24 afaruh žan žans dagans inkilžo war?Aileisabai?qens is jah galaugnida sik menožs fimf, qižandei: 25 žatei swa mis gatawida frauja in dagam žaimei insahv afniman idweit mein in mannam. 26 žanuh žan in meno?saihstin insandižs was aggilus Gabriel fram guda in baurg Galeilaias sei haitada Nazarai? 27 du magažai in fragibtim abin, žizei namo Iosef, us garda Daweidis, jah namo žizos magažais Mariam. 28 jah galeižands inn sa aggilus du izai qa? fagino, anstai audahafta, frauja mi?žus; žiužido žu in qinom. 29 i?si gasaihvandei gažlahsnoda bi innatgahtai is jah žahta sis hveleika wesi so goleins [žatei swa žiužida izai]. 30 jah qa?aggilus du izai: ni ogs žus, Mariam, bigast auk anst fram guda. 31 jah sai, ganimis in kilžein jah gabairis sunu jah haitais namo is Iesu. 32 sah wairži?mikils jah sunus hauhistins haitada, jah gibid imma frauja gu?stol Daweidis attins is. 33 jah žiudano?ufar garda Iakobis in ajukdu? jah žiudinassaus is ni wairži?andeis. 34 qa?žan Mariam du žamma aggilau: hvaiwa sijai žata, žandei aban ni kann? 35 jah andhafjands sa aggilus qa?du izai: ahma weihs atgaggi?ana žuk, jah mahts hauhistins ufarskadweid žus, duže ei <jah> saei gabairada weihs haitada sunus gudis. 36 jah sai, Aileisabai?nižjo žeina, jah so inkilžo sunau in aldomin seinamma, jah sa menožs saihsta ist izai sei haitada stairo, 37 unte nist unmahteig guda ainhun waurde. 38 qa?žan Mariam: sai, žiwi fraujins, wairžai mis bi waurda žeinamma. jah galai?fairra izai sa aggilus. 39 usstandandei žan Mariam in žaim dagam iddja in bairgahein sniumundo in baurg Iudins, 40 jah galai?in gard Zakariins jah golida Aileisabai? 41 jah war? swe hausida Aileisabai?golein Mariins, lailaik barn in qižau izos, jah gafullnoda ahmins weihis Aileisabai? 42 jah ufwopida stibnai mikilai jah qa? žiužido žu in qinom, jah žiužido akran qižaus žeinis. 43 jah hvažro mis žata, ei qemi aižei fraujins meinis at mis? 44 sai allis, sunsei war?stibna goleinais žeinaizos in ausam meinaim, lailaik žata barn in swignižai in wambai meinai. 45 jah audaga so galaubjandei žatei wairži?ustauhts žize rodidane izai fram fraujin. 46 jah qa?Mariam: mikileid saiwala meina fraujan, 47 jah swegneid ahma meins du guda nasjand meinamma. 48 unte insahv du hnaiweinai žiujos seinaizos; sai allis, fram himma nu audagjand mik alla kunja. 49 unte gatawida mis mikilein sa mahteiga, jah weih namo is. 50 jah armahairtei is in aldins alde žaim ogandam ina. 51 gatawida swinžein in arma seinamma, distahida mikilžuhtans gahugdai hairtins seinis; 52 gadrausida mahteigans af stolam jah ushauhida gahnaiwidans; 53 gredagans gasožida žiuže jah gabignandans insandida lausans. 54 hleibida Israela žiumagu seinamma, gamunands armahairteins, 55 swaswe rodida du attam unsaraim Abrahama jah fraiwa is und aiw. 56 gasto?žan Mariam mi?izai swe meno?I>s žrins jah gawandida sik du garda seinamma. 57 i?Aileisabai?usfullnoda mel du bairan jah gabar sunu. 58 jah hausidedun bisitands jah ganižjos izos, unte gamikilida frauja armahairtein seina bi izai, jah mižfaginodedun izai. 59 jah war?in daga ahtudin, qemun bimaitan žata barn jah haihaitun ina afar namin attins is Zakarian. 60 jah andhafjandei so aižei is qa? ne, ak haitaidau Iohannes. 61 jah qežun du izai žatei ni ainshun ist in kunja žeinamma saei haitaidau žamma namin. 62 gabandwidedun žan attin is, žata hvaiwa wildedi haitan ina. 63 i?is sokjands spilda [nam] ga[h]melida qižands: Iohannes ist namo is; jah sildaleikidedun allai. 64 usluknoda žan munžs is suns jah tuggo is, jah rodida žiužjands gu? 65 jah war?ana allaim agis žaim bisitandam ina, jah in allai bairgahein Iudaias merida wesun alla žo waurda. 66 jah galagidedun allai žai hausjandans in hairtin seinamma qižandans: hva skuli žata barn wairžan? jah žan handus fraujins was mi?imma. 67 jah Zakarias, atta is, gafullnoda ahmins weihis jah praufetida jah qa? 68 žiužeigs frauja gu?Israelis, unte gaweisoda jah gawaurhta uslausein managein seinai, 69 jah urraisida haurn naseinais unsis in garda Daweidis žiumagaus seinis, 70 swaswe rodida žairh mun?weihaize žize fram anastodeinai aiwis praufete seinaize, 71 giban nasein us fijandam unsaraim jah us handau allaize žize hatandane unsis, 72 taujan armahairtiža bi attam unsaraim jah gamunan triggwos weihaizos seinaizos, 73 aižis žanei swor wižra Abraham attan unsarana, ei gebi unsis 74 unagein us handau fijande unsaraize galausidaim skalkinon imma 75 in sunjai jah garaihtein in andwairžja is allans dagans unsarans. 76 jah žu, barnilo, praufetus hauhistins haitaza; fauragaggis auk faura andwairžja fraujins, manwjan wigans imma, 77 du giban kunži naseinais managein is in afleta frawaurhte ize, 78 žairh infeinandein armahairtein gudis unsaris, in žammei gaweiso?unsara urruns us hauhižai, 79 gabairhtjan žaim in riqiza jah skadau daužus sitandam, du garaihtjan fotuns unsarans in wig gawairžjis. 80 i?žata barn wohs jah swinžnoda ahmin jah was ana aužidom und dag ustaikneinais seinaizos du Israela.
[CA] 1 War?žan in dagans jainans, urrann gagrefts fram kaisara Agustau, gameljan allana midjungard. 2 soh žan gilstrameleins frumista war?at [wisandin kindina Swriais] raginondin Saurim Kwreinaiau. 3 jah iddjedun allai, ei melidai weseina, hvarjizuh in seinai baurg. 4 Urrann žan jah Iosef us Galeilaia, us baurg Nazarai? in Iudaian, in baurg Daweidis sei haitada Bežla<i>haim, duže ei was us garda fadreinais Daweidis, 5 anameljan mi?Mariin sei in fragiftim was imma qeins, wisandein inkilžon. 6 war?žan, mižžanei žo wesun jainar, usfullnodedun dagos du bairan izai. 7 jah gabar sunu seinana žana frumabaur jah biwand ina jah galagida ina in uzetin, unte ni was im rumis in stada žamma. 8 jah hairdjos wesun in žamma samin landa, žairhwakandans jah witandans wahtwom nahts ufaro hairdai seinai. 9 i?aggilus fraujins anaqam ins jah wulžus fraujins biskain ins, jah ohtedun agisa mikilamma. 10 jah qa?du im sa aggilus: ni ogei? unte sai, spillo izwis faheid mikila, sei wairži?allai managein, 11 žatei gabaurans ist izwis himma daga nasjands, saei ist Xristus frauja, in baurg Daweidis. 12 jah žata izwis taikns: bigitid barn biwundan jah galagid in uzetin. 13 jah anaks war?mi?žamma aggilau managei harjis himinakundis hazjandane gu?jah qižandane: 14 wulžus in hauhistjam guda jah ana airžai gawairži in mannam godis wiljins. 15 jah war? biže galižun fairra im in himin žai aggiljus, jah žai mans žai hairdjos qežun du sis misso: žairhgaggaima ju und Bežlahaim jah saihvaima waurd žata wauržano, žatei frauja gakannida unsis. 16 jah qemun sniumjandans jah bigetun Marian jah Iosef jah žata barn ligando in uzetin. 17 gasaihvandans žan gakannidedun bi žata waurd žatei rodi?was du im bi žata barn. 18 jah allai žai gahausjandans sildaleikidedun bi žo rodidona fram žaim hairdjam du im. 19 i?Maria alla gafastaida žo waurda, žagkjandei in hairtin seinamma. 20 jah gawandidedun sik žai hairdjos mikiljandans jah hazjandans gu?in allaize žizeei gahausidedun jah gasehvun swaswe rodi?was du im. 21 jah biže usfulnodedun dagos ahtau du bimaitan ina, jah haitan was namo is Iesus, žata qižano fram aggilau fauržizei ganumans wesi in wamba. 22 jah biže usfulnodedun dagos hraineinais ize bi witoda Mosezis, brahtedun ina in Iairusalem, atsatjan faura fraujin, 23 swaswe gamelid ist in witoda fraujins: žatei hvazuh gumakundaize uslukands qižu weihs fraujins haitada, 24 jah ei gebeina fram imma hunsl, swaswe qižan ist in witoda fraujins, gajuk hraiwadubono aižžau twos juggons ahake. 25 žaruh was manna in Iairusalem, žizei namo Swmaion, jah sa manna was garaihts jah gudafaurhts, beidands lažonais Israelis, jah ahma weihs was ana imma. 26 jah was imma gataihan fram ahmin žamma weihin ni saihvan daužu, fauržize sehvi Xristu fraujins. 27 jah qam in ahmin in žizai alh; jah mižžanei innattauhun berusjos žata barn Iesu, ei tawidedeina bi biuhtja witodis bi ina, 28 jah is andnam ina ana armins seinans jah žiužida guda jah qa? 29 nu fraleitais skalk žeinana, [fraujinond] frauja, bi waurda žeinamma in gawairžja; 30 žande sehvun augona meina nasein žeina, 31 žoei manwides in andwairžja allaizo manageino, 32 liuha?du andhuleinai žiudom jah wulžu managein žeinai Israela. 33 jah was Iosef jah aižei is sildaleikjandona ana žaim žoei rodida wesun bi ina. 34 jah žiužida ina Swmaion jah qa?du Mariin, aižein is: sai, sa ligi?du drusa jah usstassai managaize in Israela jah du taiknai andsakanai. 35 jah žan žeina silbons saiwala žairhgaggi?hairus, ei andhuljaindau us managaim hairtam mitoneis. 36 jah was Anna praufeteis, dauhtar Fanuelis, us kunja Aseris; soh framaldra dage managaize libandei mi?abin jera sibun fram magažein seinai, 37 soh žan widuwo <swe> jere ahtautehund jah fidwor, soh ni afiddja fairra alh fastubnjam jah bidom blotande fraujan nahtam jah dagam. 38 soh žizai hveilai atstandandei andhaihait fraujin jah rodida bi ina [in] allaim žaim usbeidandam lažon Iairusaulwmos. 39 jah biže ustauhun allata bi witoda fraujins, gawandidedun sik in Galeilaian, in baurg seina Nazarai? 40 i?žata barn wohs jah swinžnoda ahmins fullnands jah handugeins, jah ansts gudis was ana imma. 41 jah wratodedun žai birusjos is jera hvammeh in Iairusalem at dul?paska. 42 jah biže war?twalibwintrus, usgaggandam žan im in Iairusaulwma bi biuhtja dulžais, 43 jah ustiuhandam žans dagans, mižžane gawandidedun sik aftra, gasto?Iesus sa magus in Iairusalem, jah ni wissedun Iosef jah aižei is. 44 hugjandona in gasinžjam ina wisan qemun dagis wig jah sokidedun ina in ganižjam jah in kunžam. 45 jah ni bigitandona ina gawandidedun sik in Iairusalem sokjandona ina. 46 jah war?afar dagans žrins, bigetun ina in alh sitandan in midjaim laisarjam jah hausjandan im jah fraihnandan ins. 47 usgeisnodedun žan allai žai hausjandans is ana frodein jah andawaurdjam is. 48 jah gasaihvandans ina sildaleikidedun, jah qa?du imma so aižei is: magau, hva gatawides uns swa? sai, sa atta žeins jah ik winnandona sokidedum žuk. 49 jah qa?du im: hva žatei sokidedu?mik? niu wissedu?žatei in žaim attins meinis skulda wisan? 50 jah ija ni frožun žamma waurda žatei rodida du im. 51 jah iddja mi?im jah qam in Nazarai? jah was ufhausjands im; jah aižei is gafastaida žo waurda alla in hairtin seinamma. 52 jah Iesus žaih frodein jah wahstau jah anstai at guda jah mannam.
[CA] 1 In jera žan fimftataihundin žiudinassaus Teibairiaus kaisaris, raginondin Puntiau Peilatau Iudaia, jah fidurraginja žis Galeilaias Herodeis, Filippauzuh žan brožrs is fidurraginja žis Ituraias jah Trakauneitidaus landis, jah Lwsaniaus Abeilenes fidurraginja, 2 at auhmistam gudjam Annin jah Kajafin, war?waurd gudis at Iohannen, Zaxariins sunau, in aužidai. 3 jah qam and allans gaujans Iaurdanaus merjands daupein idreigos du fraleta frawaurhte, 4 swaswe gamelid ist in bokom waurde Esaeiins praufetaus qižandins: stibna wopjandins in aužidai, manweid wig fraujins, raihtos waurkei?staigos is; 5 all dalei usfulljada jah all fairgunje jah hlaine gahnaiwjada, jah wairži?žata wraiqo du raihtamma jah usdrusteis du wigam slaihtaim. 6 jah gasaihvi?all leike nasein gudis. 7 qa?žan du žaim atgaggandeim manageim daupjan fram sis: kuni nadre, hvas gataiknida izwis žliuhan faura žamma anawairžin hatiza? 8 waurkjai?nu akran wairžata idreigos jah ni duginnai?qižan in izwis: attan aigum Abraham; qiža auk izwis žatei mag gu?us stainam žaim urraisjan barna Abrahama. 9 ažžan ju so aqizi at waurtim bagme ligi? all nu bagme unbairandane akran god usmaitada jah in fon galagjada. 10 jah frehun ina manageins qižandans: an hva taujaima? 11 andhafjands žan qa?<du im>: sa habands twos paidos gibai žamma unhabandin, jah saei habai matins, samaleiko taujai. 12 qemun žan <jah> motarjos daupjan jah qežun du imma: laisari, hva taujaima? 13 žaruh qa?du im: ni waiht ufar žatei garaid sijai izwis, lausjai? 14 frehun žan ina jah žai militondans qižandans: jah weis hva taujaima? jah qa?du im: ni mannanhun holo? ni mannanhun anamahtjaid jah waldai?annom izwaraim. 15 at wenjandein žan allai managein jah žagkjandam allaim in hairtam seinaim bi Iohannein, niu aufto sa wesi Xristus, 16 andhof žan Iohannes allaim qižands: ik allis izwis watin daupja, i?gaggi?swinžoza mis, žizei ik ni im wairžs andbindan skaudaraip skohis is; sah izwis daupei?in ahmin weihamma jah funin. 17 habands winžiskauron in handau seinai jah gahrainei?gažrask sein jah briggi?kaurn in bansta seinamma, i?ahana intandei?funin unhvapnandin. 18 managu?žan jah anžar žrafstjands žiužspilloda managein. 19 i?Herodes sa taitrarkes gasakans fram imma bi Herodiadein, qen brožrs is, jah bi alla žoei gawaurhta ubila Herodes. 20 anaaiauk jah žata ana alla jah galauk Iohannen in karkarai. 21 war?žan, biže daupida alla managein, jah at Iesu ufdaupidamma jah bidjandin usluknoda himins, 22 jah atiddja ahma sa weiha leikis siunai swe ahaks ana ina, jah stibna us himina war?qižandei: žu is sunus meins sa liuba, in žuzei waila galeikaida. 23 jah silba was Iesus swe jere žrije tigiwe uf gakunžai, swaei sunus munds was Iosefis, sunaus Heleis, 24 sunaus Matžatis, sunaus Laiwweis, sunaus Mailkeis, sunaus Jannins, sunaus Iosefis, 25 sunaus Mattažiwis, sunaus Ammons, sunaus Naumis, sunaus Aizleimis, sunaus Naggais, 26 sunaus Mahažis, sunaus Mattažiaus, sunaus Saimaieinis, sunaus Iosefis, sunaus Iodins, 27 sunaus Iohannins, sunaus Resins, sunaus Zauraubabilis, sunaus Salažielis, sunaus Nerins, 28 sunaus Mailkeins, sunaus Addeins, sunaus Kosamis, sunaus Airmodamis, sunaus Heris, 29 sunaus Iosezis, sunaus Aileiaizairis, sunaus Ioreimis, sunaus Mattažanis, sunaus Laiwweis, 30 sunaus Swmaions, sunaus Iudins, sunaus Iosefis, sunaus Iohannins, sunaus Aileiakeimis, 31 sunaus Mailaianis, sunaus Maeinanis, sunaus Mattažanis, sunaus Nažanis, sunaus Daweidis, 32 sunaus Iaissaizis, sunaus Obeidis, sunaus Bauauzis, sunaus Salmonis, sunaus Nahassonis, 33 sunaus Ameinadabis, sunaus Aramis, sunaus Aizoris, sunaus Faraizis, sunaus Iudins, 34 sunaus Iakobis, sunaus Isakis, sunaus Abrahamis, sunaus Žarins, sunaus Nakoris, 35 sunaus Sairokis, sunaus Ragawis, sunaus Falaigis, sunaus Aibairis, sunaus Salamis, 36 sunaus Kaeinanis, sunaus Arfaksadis, sunaus Semis, sunaus Nauelis, sunaus Lamaikis, 37 sunaus Mažusalis, sunaus Ainokis, sunaus Iaredis, sunaus Malailaielis, sunaus Kaeinanis, 38 sunaus Ainosis, sunaus Sedis, sunaus Adamis, sunaus gudis.
[CA] 1 I?Iesus, ahmins weihis fulls, gawandida sik fram Iaurdanau jah tauhans was in ahmin in aužidai 2 dage fidwor tiguns, fraisans fram diabulau. jah ni matida waiht in dagam jainaim, jah at ustauhanaim žaim dagam, biže gredags war? 3 jah qa?du imma diabulus: jabai sunaus sijais gudis, qi?žamma staina ei wairžai hlaibs. 4 jah andhof Iesus wižra ina qižands: gamelid ist žatei ni bi hlaib ainana libaid manna, ak bi all waurde gudis. 5 jah ustiuhands ina diabulaus ana fairguni hauhata, ataugida imma allans žiudinassuns žis midjungardis in stika melis. 6 jah qa?du imma sa diabulus: žus giba žata waldufni žize allata jah wulžu ize, unte mis atgiban ist, jah žishvammeh žei wiljau, giba žata. 7 žu nu jabai inweitis mik in andwairžja meinamma, wairži?žein all. 8 jah andhafjands imma Iesus qa? gamelid ist, fraujan gu?žeinana inweitais jah imma ainamma fullafahjais. 9 žažroh gatauh ina in Iairusalem jah gasatida ina ana giblin alhs jah qa?du imma: jabai sunus sijais gudis, wairp žuk žažro dala? 10 gamelid ist auk žatei aggilum seinaim anabiudi?bi žuk du gafastan žuk, 11 jah žatei ana handum žuk ufhaband, ei hvan ni gastagqjais bi staina fotu žeinana. 12 jah andhafjands qa?imma Iesus žatei qižan ist: ni fraisais fraujan gu?žeinana. 13 jah ustiuhands all fraistobnjo diabulus, afsto?fairra imma und mel. 14 jah gawandida sik Iesus in mahtai ahmins in Galeilaian, jah meriža urrann and all gawi bisitande bi ina. 15 jah is laisida in gaqumžim ize, mikilids fram allaim. 16 jah qam in Nazarai? žarei was fodižs, jah galai?inn bi biuhtja seinamma in daga sabbato in swnagogein jah ussto?siggwan bokos. 17 jah atgibanos wesun imma bokos Eisaeiins praufetus, jah uslukands žos bokos bigat stad, žarei was gamelid: 18 ahma fraujins ana mis, in žizei gasalboda mik du wailamerjan unledaim, insandida mik du ganasjan žans gamalwidans hairtin, 19 merjan frahunžanaim fralet jah blindaim siun, fraletan gamaidans in gažrafstein, merjan jer fraujins andanem. 20 jah faifal?žos bokos jah usgibands andbahta gasat. jah allaim in žizai swnagogein wesun augona fairweitjandona du imma. 21 dugann žan rodjan du im žatei himma daga usfullnodedun mela žo in ausam izwaraim. 22 jah allai alakjo weitwodidedun imma jah sildaleikidedun bi žo waurda anstais žo usgaggandona us munža is jah qežun: niu sa ist sunus Iosefis? 23 jah qa?du im: aufto qiži?mis žo gajukon: žu leiki, hailei žuk silban; hvan filu hausidedum wauržan in Kafarnaum, tawei jah her in gabauržai žeinai. 24 qa?žan: amen izwis qiža, žatei ni ainshun praufete andanems ist in gabauržai seinai: 25 ažžan bi sunjai qiža izwis žatei managos widuwons wesun in dagam Heleiins in Israela, žan galuknoda himins du jeram žrim jah menožs saihs, swe war?huhrus mikils and alla airža: 26 jah ni du ainaihun žizo insandižs was Helias, alja in Saraipta Seidonais du qinon widuwon. 27 jah managai žrutsfillai wesun uf Haileisaiu praufetau in Israela, jah ni ainshun ize gahrainids was, alja Naiman sa Saur. 28 jah fullai wauržun allai modis in žizai swnagogein hausjandans žata. 29 jah usstandans uskusun imma ut us baurg jah brahtedun ina und auhmisto žis fairgunjis ana žammei so baurgs ize gatimrida was, du afdrausjan ina žažro. 30 i?is žairhleižands žairh midjans ins iddja. 31 jah galai?in Kafarnaum, baurg Galeilaias jah was laisjands ins in sabbatim. 32 jah sildaleikidedun bi žo laisein is, unte in waldufnja was waurd is. 33 jah in žizai swnagogein was manna habands ahman unhulžons unhrainjana jah ufhropida, 34 qižands: let! hva uns jah žus, Iesu Nazorenu? qamt fraqistjan unsis? kann žuk, hvas is, sa weiha gudis. 35 jah gahvotida imma Iesus qižands: afdobn jah usgagg us žamma. jah gawairpands ina sa unhulža in midjaim urrann af imma, ni waihtai gaskažjands imma. 36 jah war?afslaužnan <ana> allans, jah rodidedun du sis misso qižandans: hva waurde žata, žatei mi?waldufnja jah mahtai anabiudi?žaim unhrainjam ahmam jah usgaggand? 37 jah usiddja meriža fram imma and allans stadins žis bisunjane landis. 38 usstandands žan us žizai swnagogai galai?in gard Seimonis. swaihro žan žis Seimonis was anahabaida brinnon mikilai, jah bedun ina bi žo. 39 jah atstandands ufar ija gasok žizai brinnon, jah aflailot ija. sunsaiw žan usstandandei andbahtida im. 40 mižžanei žan sagq sunno, allai swa managai swe habaidedun siukans sauhtim missaleikaim, brahtedun ins at imma: i?is ainhvarjammeh ize handuns analagjands gahailida ins. 41 usiddjedun žan jah unhulžons af managaim hropjandeins jah qižandeins žatei žu is Xristus, sunus gudis. jah gasakands im ni lailot žos rodjan, unte wissedun [silban] Xristu ina wisan. 42 bižeh žan war?dags, usgaggands galai?ana aužjana stad, jah manageins sokidedun ina jah qemun und ina jah gahabaidedun ina, ei ni afliži fairra im. 43 žaruh is qa?du im žatei jah žaim anžaraim baurgim wailamerjan ik skal bi žiudangardja gudis, unte duže mik insandida. 44 jah was merjands in swnagogim Galeilaias.
[CA] 1 Jah war? mižžanei managei anatramp ina du hausjan waurd gudis, jah is silba was standands nehva saiwa Gainnesarai? 2 jah gasahv twa skipa standandona at žamma saiwa, i?fiskjans afgaggandans af im usžwohun natja. 3 galai?žan in ain žize skipe, žatei was Seimonis; haihait ina aftiuhan fairra staža leitil jah gasitands laisida us žamma skipa manageins. 4 bižeh žan gaandida rodjands, qa?du Seimonau: brigg ana diupiža, jah athahid žo natja izwara du fiskon. 5 jah andhafjands Seimon qa?du imma: talzjand, alla naht žairharbaidjandans waiht ni nemum; i?afar waurda žeinamma wairpam natja. 6 jah žata taujandans galukun manageins fiske filu, swe natja dishnupnodedun ize. 7 jah bandwidedun gamanam žoei wesun in anžaramma skipa, ei atiddjedeina hilpan ize. jah qemun jah gafullidedun ba žo skipa, swe sugqun. 8 gaumjands žan Seimon Paitrus draus du kniwam Iesuis qižands: [bidja žuk] usgagg fairra mis, unte manna frawaurhts im, frauja. 9 sildaleik auk dishabaida ina jah allans žans mi?imma in gafahis žize fiske žanzei ganutun; 10 samaleikoh žan jah Iakobau jah Iohannen, sununs Zaibaidaiaus, žaiei wesun gadailans Seimona. jah qa?du Seimona Iesus: ni ogs žus, fram himma nu manne sind nutans. 11 jah gatiuhandans žo skipa ana airža afleitandans allata laistidedun afar imma. 12 jah war? mižžanei was is in ainai baurge, jah sai, manna fulls žrutsfillis jah gasaihvands Iesu driusands ana andwairži bad ina qižands: frauja, jabai wileis, magt mik gahrainjan. 13 jah ufrakjands handu attaitok imma qižands: wiljau, wair?hrains. jah suns žata žrutsfill aflai?af imma. 14 jah is faurbaud imma ei mann ni qeži; ak gagg jah ataugei žuk silban gudjin jah atbair imma fram žizai gahraineinai žeinai žatei anabaud Moses du weitwodižai im. 15 usmernoda žan žata waurd mais bi ina, jah garunnun hiuhmans managai hausjon jah leikinon fram imma sauhte seinaizo. 16 i?is was afleižands ana aužidos jah bidjands. 17 jah war?in ainamma dage, jah is was laisjands. jah wesun sitandans Fareisaieis jah witodalaisarjos, žaiei wesun gaqumanai us allamma haimo Galeilaias jah Iudaias jah Iairusaulwmon; jah mahts fraujins was du hailjan ins. 18 jah sai mans bairandans ana ligra mannan saei was usliža, jah sokidedun hvaiwa ina innatbereina jah galagidideina in andwairžja is. 19 jah ni bigitandans hvaiwa innatbereina ina in manageins, ussteigandans ana hrot and skaljos, gasatidedun ina mi?žamma badja in midjaim faura Iesua. 20 jah gasaihvands galaubein ize qa?du žamma usližin: manna, afleitanda žus frawaurhteis žeinos. 21 jah dugunnun žagkjan žai bokarjos jah Fareisaieis qižandans: hvas ist sa, saei rodei?naiteinins? hvas mag afletan frawaurhtins, alja ains gu? 22 ufkunnands žan Iesus mitonins ize andhafjands qa?du im: hva bižagkei?in hairtam izwaraim? 23 hvažar ist azetizo qižan: afletanda žus frawaurhteis, žau qižan: urreis jah gagg? 24 ažžan ei witeid žatei waldufni habaid sa sunus mans ana airžai afletan frawaurhtins, qa?du žamma usližin: du žus qiža, urreis jah ushafjands žata badi žeinata gagg in gard žeinana. 25 jah sunsaiw usstandands in andwairžja ize, ushafjands ana žammei lag, galai?in gard seinana mikiljands gu? 26 jah usfilmei dissat allans, jah mikilidedun gu?jah fullai wauržun agisis qižandans žatei gasaihvam wulžaga himma daga. 27 jah afar žata usiddja jah gasahv motari, namin Laiwwi, sitandan ana motastada, jah qa?du imma: laistei afar mis. 28 jah bileižands allaim, usstandands iddja afar imma. 29 jah gawaurhta dauht mikila Laiwweis imma in garda seinamma, jah was managei motarje mikila jah anžaraize, žaiei wesun mi?im anakumbjandans. 30 jah birodidedun bokarjos ize jah Fareisaieis du siponjam is qižandans: duhve mi?žaim motarjam jah frawaurhtaim matjid jah drigkid? 31 jah andhafjands Iesus qa?du im: ni žaurbun hailai leikeis, ak žai unhailans. 32 ni qam lažon garaihtans, ak frawaurhtans in idreiga. 33 i?eis qežun du imma: duhve siponjos Iohannes fastand ufta jah bidos taujand, samaleiko jah Fareisaiei, i?žai žeinai siponjos matjand jah drigkand? 34 žaruh is qa?du im: ni magud sununs bružfadis, unte sa bružfads mi?im ist, gataujan fastan. 35 ažžan qimand dagos, jah žan afnimada af im sa bružfads, jah žan fastand in jainaim dagam. 36 qažuh žan jah gajukon du im, žatei ainshun plat snagins niujis ni lagjid ana snagan fairnjana, aižžau jah sa niuja aftaurnid, jah žamma fairnjin ni gatimid žata af žamma niujin. 37 jah ainshun ni giutid wein niujata in balgins fairnjans, aižžau distairid žata niujo wein žans balgins jah silbo usgutni? jah žai balgeis fraqistnand; 38 ak wein juggata in balgins niujans giutand, jah bajožs gafastanda. 39 jah ainshun drigkandane fairni, ni suns wili jugg; qiži?auk: žata fairnjo batizo ist.
[CA] 1 Jah war?in sabbato anžaramma frumin gaggan imma žairh atisk, jah raupidedun ahsa siponjos is jah matidedun bnauandans handum. 2 i?sumai Fareisaie qežun du im: hva taujid žatei ni skuld ist taujan in sabbato dagam? 3 jah andhafjands wižra ins Iesus qa? ni žata ussuggwud žatei gatawida Daweid, žan gredags was, silba jah žaiei mi?imma wesun? 4 hvaiwa inngalai?in gard gudis jah hlaibans faurlageinais usnam jah matida jah gaf žaim mi?sis wisandam, žanzei ni skuld ist matjan, nibai ainaim gudjam? 5 jah qa?du im žatei frauja ist sa sunus mans jah žamma sabbato daga. 6 jah war?žan in anžaramma daga sabbato galeižan imma in swnagogein jah laisjan. jah was jainar manna, jah handus is so taihswo was žaursus. 7 witaidedunuh žan žai bokarjos jah Fareisaieis, jau in sabbato daga leikinodedi, ei bigeteina til du wrohjan ina. 8 i?is wissuh mitonins ize jah qa?du žamma mann, žamma žaursja habandin handu: urreis jah stand in midjaim. žaruh is urreisands gasto? 9 qa?žan Iesus du im: fraihna izwis hva skuld ist sabbato dagam, žiu?taujan žau unžiu?taujan, saiwala ganasjan žau usqistjan? 10 jah ussaihvands allans ins qa?du imma: ufrakei žo handu žeina. žaruh is ufrakida, jah gasto?so handus is, swaswe so anžara. 11 i?eis fullai wauržun unfrodeins jah rodidedun du sis misso hva tawidideina žamma Iesua. 12 jah war?in dagam žaim, ei usiddja Iesus in fairguni bidjan; jah was naht žairwakands in bidai gudis. 13 jah biže war?dags, atwopida siponjans seinans jah gawaljands us im twalib, žanzei jah apaustuluns namnida: 14 Seimon žanei jah namnida Paitru, jah Andraian brožar is; Iakobu jah Iohannen, Filippu jah Baržulomaiu; 15 Mažžaiu jah Žoman, Iakobu žana Alfaius jah Seimon žana haitanan Zeloten; 16 Iudan Iakobaus jah Iudan Iskarioten, saei jah war?galewjands ina. 17 jah atgaggands dala?mi?im gasto?ana stada ibnamma jah hiuma siponje is jah hansa mikila manageins af allamma Iudaias jah Iairusalem jah žize faur marein Twre jah Seidone [jah anžaraizo baurge], 18 žaiei qemun hausjan imma jah hailjan sik sauhte seinaizo; jah žai anahabaidans fram ahmam unhrainjaim, jah gahailidai wauržun. 19 jah alla managei sokidedun attekan imma, unte mahts af imma usiddja jah ganasida allans. 20 jah is ushafjands augona seina du siponjam seinaim qa? audagai jus unledans ahmin, unte izwara ist žiudangardi himine. 21 audagai jus gredagans nu, unte sadai wairži? audagai jus gretandans nu, unte ufhlohjanda. 22 audagai siju? žan fijand izwis mans jah afskaidand izwis jah idweitjand jah uswairpand namin izwaramma swe ubilamma in sunaus mans; 23 faginod in jainamma daga jah laikid, unte sai, mizdo izwara managa in himinam; bi žamma auk tawidedun praufetum attans ize. 24 ažžan wai izwis žaim gabeigam, unte ju habaid gažlaiht izwara. 25 wai izwis, jus sadans nu, unte gredagai wairži? wai izwis, jus hlahjandans nu, unte gaunon jah gretan duginnid. 26 wai, žan waila izwis qižand allai mans; samaleiko allis tawidedun galiugapraufetum attans ize. 27 akei izwis qiža žaim hausjandam: frijod žans hatandans izwis; waila taujaid žaim fijandam izwis. 28 žiužjai?žans fraqižandans izwis; bidjaid fram žaim anamahtjandam izwis. 29 žamma stautandin žuk bi kinnu, galewei imma jah anžara; jah žamma nimandin af žus wastja, jah paida ni warjais. 30 hvammeh žan bidjandane žuk gif jah af žamma nimandin žein ni lausei. 31 jah swaswe wileid ei taujaina izwis mans, jah jus taujaid im samaleiko. 32 ažžan jabai frijod žans frijondans izwis, hva izwis laune ist? jah auk žai frawaurhtans žans frijondans sik frijond. 33 jah jabai žiu?taujaid žaim žiu?taujandam izwis, hva izwis laune ist? jah auk žai frawaurhtans žata samo taujand. 34 jah jabai leihvid fram žaimei weneid andniman, hva izwis laune ist? jah auk frauwaurhtai frawaurhtaim leihvand, ei andnimaina samalaud. 35 swežauh frijod žans fijands izwarans, žiu?taujaid jah leihvaid ni waihtais uswenans, jah wairži?mizdo izwara managa, jah wairži?sunjus hauhistins, unte is gods ist žaim unfagram jah unseljam. 36 wairžaid bleižjandans, swaswe jah atta izwar bleižs ist. 37 jah ni stojid, ei ni stojaindau; ni afdomjaid, jah ni afdomjanda; fraletaid, jah fraletanda. 38 gibaid, jah gibada izwis, mitads goda jah ufarfulla jah gawigana jah ufargutana gibada in barm izwarana; žizai auk samon mitadjon žizaiei mitid mitada izwis. 39 qažuh žan gajukon im: ibai mag blinds blindana tiuhan? niu bai in dal gadriusand? 40 nist siponeis ufar laisari seinana; i?gamanwids hvarjizuh wairžai swe laisaris is. 41 ažžan hva gaumeis gramsta in augin brožrs žeinis, i?anza in žeinamma augin ni gaumeis? 42 aižžau hvaiwa magt qižan du brožr žeinamma: brožar let, ik uswairpa gramsta žamma in augin žeinamma, silba in augin žeinamma anza ni gaumjands? liuta, uswairp fauržis žamma anza us augin žeinamma, jah žan gaumjais uswairpan gramsta žamma in augin brožrs žeinis. 43 ni auk ist bagms gods taujands akran ubil, nih žan bagms ubils taujands akran god. 44 hvarjizuh raihtis bagme us swesamma akrana uskunžs ist; ni auk us žaurnum lisand[a] smakkans, nih žan us aihvatundjai trudand[a] weinabasja. 45 žiužeigs manna us žiužeigamma huzda hairtins seinis usbairid žiu? jah ubils manna us ubilamma hairtins seinis usbairid ubil: uzuh allis ufarfullein hairtins rodeid munžs is. 46 ažžan hva mik haitid frauja, frauja! jah ni taujid žatei qiža? 47 hvazuh sa gaggands du mis jah hausjands waurda meina jah taujands žo, ataugja izwis hvamma galeiks ist. 48 galeiks ist mann timrjandin razn, saei grob jah gadiupida jah gasatida grunduwaddjau ana staina. at garunjon žan wauržanai bistagq ahva bi jainamma razna jah ni mahta gawagjan ita; gasulid auk was ana žamma staina. 49 i?sa hausjands jah ni taujands galeiks ist mann timrjandin razn ana airžai inuh grunduwaddju, žatei bistagq flodus, jah suns gadraus, jah war?so uswalteins žis raznis mikila.
[CA] 1 Biže žan usfullida alla žo waurda seina in hliumans manageins, galai?in Kafarnaum. 2 hundafade žan sumis skalks siukands swultawairžja <was>, saei was imma swers. 3 gahausjands žan bi Iesu insandida du imma sinistans Iudaie, bidjands ina ei qimi jah ganasidedi žana skalk is. 4 i?eis qimandans at Iesua bedun ina usdaudo, qižandans žatei wairžs ist, žammei fragibis žata; 5 unte frijo?žiuda unsara, jah swnagogein is gatimrida unsis. 6 i?Iesus iddjuh mi?im. jah južan ni fairra wisandin imma žamma garda, insandida du imma sa hundafads frijonds, qižands du imma: frauja, ni draibei žuk, unte ni im wairžs ei uf hrot mein inngaggais. 7 dužei ni mik silban wairžana rahnida at žus qiman; ak qi?waurda, jah gahailnid sa žiumagus meins. 8 jah žan auk ik manna im uf waldufnja gasatids, habands uf mis silbin gadrauhtins; jah qiža du žamma: gagg, jah gaggid; jah anžaramma: qim her, jah qimid; jah du skalka meinamma: tawei žata, jah taujid. 9 gahausjands žan žata Iesus sildaleikida ina jah wandjands sik du žizai afarlaistjandein sis managein qa? amen, qiža izwis, ni in Israela swalauda galaubein bigat. 10 jah gawandjandans sik žai insandidans du garda bigetun žana siukan skalk hailana. 11 jah war?in žamma afardaga, iddja in baurg namnida Naem; jah mididdjedun imma siponjos is ganohai jah manageins filu. 12 bižeh žan nehva was daura žizos baurgs, žaruh sai, utbaurans was naus, sunus ainaha aižein seinai, jah si silbo widowo, jah managei žizos baurgs ganoha mi?izai. 13 jah gasaihvands žo frauja [Iesus] infeinoda du izai jah qa?du izai: ni gret! 14 jah duatgaggands attaitok hvilftrjom; i?žai bairandans gastožun; jah qa? juggalaud, du žus qiža: urreis! 15 jah ussat sa naus jah dugann rodjan. jah atgaf ina aižein is. 16 dissat žan allans agis, jah mikilidedun gu? qižandans žatei praufetus mikils urrais in unsis, jah žatei gaweisoda gu?manageins seinaizos. 17 jah usiddja žata waurd and alla Iudaia bi ina jah and allans bisitands. 18 jah gataihun Iohannen siponjos is bi alla žo. 19 jah athaitands twans siponje seinaize Iohannes insandida ins du Iesua qižands: žū is sa qimanda žau anžaranu wenjaima? 20 qimandans žan at imma žai wairos qežun: Iohannes sa daupjands insandida ugkis du žus, qižands: žū is sa qimanda žau anžaranu wenjaima? 21 inuh žan žizai hveilai gahailida managans af sauhtim jah slahim jah ahmane ubilaize jah blindaim managaim fragaf siun. 22 jah andhafjands Iesus qa?du im: gaggandans gateihats Iohannen žatei gasehvuts jah gahausideduts, žatei blindai ussaihvand, haltai gaggand, žrutsfillai gahrainjanda, baudai gahausjand, naweis urreisand, unledai wailamerjanda; 23 jah audags ist sahvazuh saei ni gamarzjada in mis. 24 at galeižandam žan žaim airum Iohannes dugann rodjan du manageim bi Iohannen: hva usiddjedu?in aužida saihvan? raus fram winda wagid? 25 akei hva usiddjedu?saihvan? mannan in hnasqjaim wastjom gawasidana? sai, žai in wastjom wulžagaim jah fodeinai wisandans in žiudangardjom sind. 26 akei hva usiddjedu?saihvan? praufetu? jai, qiža izwis, jah mais praufetu. 27 sa ist, bi žanei gamelid ist: sai, ik insandja aggilu meinana faura andwairžja žeinamma, saei gamanweid wig žeinana faura žus. 28 qiža allis izwis, maiza in baurim qinono praufetus Iohanne žamma daupjandin ainshun nist; i?sa minniza [imma] in žiudangardjai gudis maiza imma ist. 29 jah alla managei gahausjandei jah motarjos garaihtana domidedun gu? ufdaupidai daupeinai Iohannis. 30 i?Fareisaieis jah witodafastjos runa gudis fraqežun ana sik, ni daupidai fram imma. 31 hve nu galeiko žans mans žis kunjis, jah hve sijaina galeikai? 32 galeikai sind barnam žaim in garunsai sitandam jah wopjandam seina misso jah qižandam: swiglodedum izwis jah ni plinsidedu? gaunodedum izwis jan-ni gaigrotu? 33 urrann raihtis Iohannes sa daupjands, nih hlaif matjands nih wein drigkands, jah qiži? unhulžon habai? 34 urrann sunus mans matjands jah drigkands, jah qiži? sai, manna afetja jah weindrugkja, frijonds motarje jah frawaurhtaize. 35 jah gasunjoda war?handugei fram barnam seinaim allaim. 36 ba?žan ina sums Fareisaie ei matidedi mi?imma; jah atgaggands in gard žis Fareisaiaus anakumbida. 37 žaruh sai, qino in žizai baurg, sei was frawaurhta, jah ufkunnandei žatei anakumbida in razna žis Fareisaiaus, briggandei alabalstraun balsanis 38 jah standandei faura fotum is aftaro greitandei, dugann natjan fotuns is tagram jah skufta haubidis seinis biswarb jah kukida fotum is jah gasalboda žamma balsana. 39 gasaihvands žan sa Fareisaius, saei haihait ina, rodida sis ains qižands: sa i?wesi praufetus, ufkunžedi žau, hvo jah hvileika so qino sei teki?imma, žatei frawaurhta ist. 40 jah andhafjands Iesus qa?du Paitrau: Seimon, skal žus hva qižan. i?is qa? laisari, qi? 41 twai dulgis skulans wesun dulgahaitjin sumamma; ains skulda skatte fimf hunda, i?anžar fimf tiguns. 42 ni habandam žan <im> hvažro usgebeina, baim fragaf. hvažar nu žize, qi? mais ina frijod? 43 andhafjands žan Seimon qa? žana gawenja žammei managizo fragaf. žaruh is qa?du imma: raihtaba stauides. 44 jah gawandjands sik du žizai qinon qa?du Seimona: gasaihvis žo qinon? atgaggandin in gard žeinana wato mis ana fotuns meinans ni gaft; i?si tagram seinaim ganatida meinans fotuns jah skufta seinamma biswarb. 45 ni kukides mis; i?si, fram žammei innatiddja, ni swaif bikukjan fotuns meinans. 46 alewa haubid meinata ni salbodes; i?si balsana gasalboda fotuns meinans. 47 in žizei qiža žus: afletanda frawaurhteis izos žos managons, unte frijoda filu; i?žammei leitil fraletada, leitil frijod. 48 qažuh žan du izai: afletanda žus frawaurhteis žeinos. 49 jah dugunnun žai mižanakumbjandans qižan in sis silbam: hvas sa ist saei <jah> frawaurhtins afletai? 50 i?is qa?žan du žizai qinon: galaubeins žeina ganasida žuk, gagg in gawairži.
[CA] 1 Jah war?biže [afar žata], ei jah is wratoda and baurgs jah haimos merjands jah wailaspillonds žiudangardja gudis, jah žai twalib mi?imma, 2 jah qinons žozei wesun galeikinodos ahmane ubilaize jah sauhte, jah Marja sei haitana was Magdalene, us žizaiei usiddjedun unhulžons sibun, 3 jah Iohanna, qens Kusins, fauragaggjins Herodes, jah Susanna jah anžaros managos, žozei andbahtededun im us aiginam seinaim. 4 gaqumanaim žan hiumam managaim jah žaim žaiei us baurgim gaļddjedun du imma, qa?žairh gajukon: 5 urrann saiands du saian fraiwa seinamma; jah mižžanei saiso, sum gadraus faur wig jah gatrudan war? jah fuglos himinis fretun žata. 6 jah anžar gadraus ana staina jah uskijanata gažaursnoda, in žizei ni habaida qrammiža. 7 jah sum gadraus in midumai žaurniwe, jah mižuskeinandans žai žaurnjus afhvapidedun žata. 8 jah anžar gadraus ana airžai godai jah uskeinoda jah tawida akran taihuntaihundfal? žata žan qižands ufwopida: saei habai ausona du hausjan, gahausjai. 9 frehun žan ina siponjos is qižandans, hva sijai so gajuko. 10 i?is qa? izwis atgiban ist kunnan runos žiudinassaus gudis; i?žaim anžaraim in gajukom, ei saihvandans ni gasaihvaina, jah gahausjandans ni fražjaina. 11 ažžan žata ist so gajuko: žata fraiw ist waurd gudis. 12 i?žai wižra wig sind žai hausjandans; žažroh qimi?diabulus jah usnimi?žata waurd af hairtin ize, ei galaubjandans ni ganisaina. 13 i?žai ana žamma staina, ize žan hausjand, mi?faheidai andnimand žata waurd, jah žai waurtins ni haband, žaiei du mela galaubjand jah in mela fraistubnjos afstandand. 14 i?žata in žaurnuns gadriusando žai sind žai[ei] gahausjandans jah af saurgom jah gabein jah gabaurjožum žizos libainais gaggandans afhvapnand jah ni gawrisqand. 15 i?žata ana žizai godon airžai žai sind žai ize in hairtin godamma jah seljamma gahausjandans žata waurd gahaband jah akran bairand in žulainai. 16 ažžan ni manna lukarn tandjands dishulji?ita kasa aižžau uf ligr [ga]satji? ak ana lukarnastažin <ga>satji? ei žai inngaggandans saihvaina liuhad. 17 ni auk ist analaugn, žatei swikun?ni wairžai, nih fulgin, žatei ni gakunnaidau jah in swekunžamma qimai. 18 saihvi?nu hvaiwa hausei? unte saei habai? gibada imma, jah saei ni habai? jah žatei žugkei?haban, afnimada af imma. 19 atiddjedun žan du imma aižei jah brožrjus is jah ni mahtedun andqižan imma faura managein. 20 jah gataihan war?imma žatei aižei žeina jah brožrjus žeinai standand uta gasaihvan žuk gairnjandona. 21 i?is andhafjands qa?du im: aižei meina jah brožrjus meinai žai sind, žai waurd gudis gahausjandans jah taujandans. 22 war?žan in ainamma žize dage, jah is galai?in skip jah siponjos is, jah qa?du im: galeižam hindar žana marisaiw! jah galižun. 23 žaruh žan swe faridedun, anasaislep; jah atiddja skura windis in žana marisaiw, jah gafullnodedun jah birekjai wauržun. 24 duatgaggandans žan urraisidedun ina qižandans: talzjand, fraqistnam! i?is urreisands gasok winda jah žamma wega watins; jah anaslawaidedun jah war?wis. 25 qa?žan du im: hvar ist galaubeins izwara? ogandans žan sildaleikidedun qižandans du sis misso: hvas siai sa, ei jah windam faurbiudi?jah watnam, jah ufhausjand imma? 26 jah atfaridedun in gawi Gaddarene, žatei ist wižrawair?Galeilaia. 27 usgaggandin žan imma ana airža, gamotida imma wair sums us baurg saei habaida unhulžons mela lagga jah wastjom ni gawasižs was jah in garda ni gawas, ak in hlaiwasnom. 28 gasaihvands žan Iesu jah ufhropjands draus du imma jah stibnai mikilai qa? hva mis jah žus, Iesu, sunau gudis hauhistins? bidja žuk, ni balwjais mis. 29 unte anabaud ahmin žamma unhrainjin usgaggan af žamma mann; manag auk mel frawalw ina, jah bundans was eisarnabandjom jah fotubandjom fastaižs was, jah dishniupands žos bandjos draibižs was fram žamma unhulžin ana aužidos. 30 frah žan ina Iesus qižands: hva ist namo žein? žaruh qa? harjis; unte unhulžons managos galižun in ina. 31 jah bad ina ei ni anabudi im in afgrundiža galeižan. 32 wasu?žan jainar hairda sweine managaize haldanaize in žamma fairgunja; jah bedun ina ei uslaubidedi im in žo galeižan. jah uslaubida im. 33 usgaggandans žan suns žai unhulžans af žamma mann galižun in žo sweina, jah rann sa wrižus and driuson in žana marisaiw jah afhvapnodedun. 34 gasaihvandans žan žai haldandans žata wauržano gažlauhun jah gataihun in baurg jah in weihsa. 35 usiddjedun žan saihvan žata wauržano jah qemun at Iesua jah bigetun sitandan žana mannan af žammei unhulžons usiddjedun, gawasidana jah fražjandan faura fotum Iesuis, jah ohtedun. 36 gataihun žan im jah žai gasaihvandans hvaiwa ganas sa daimonareis. 37 jah bedun ina allai gaujans žize Gaddarene galeižan fairra sis, unte agisa mikilamma dishabaidai wesun. i?is galeižands in skip gawandida sik. 38 ba?žan ina sa wair af žammei žos unhulžons usiddjedun, ei wesi mi?imma; fralailot žan ina Iesus qižands: 39 gawandei žuk du garda žeinamma jah usspillo hvan filu gatawida žus gu? jah galai?and baurg alla merjands hvan filu gatawida imma Iesus. 40 war?žan, mižžanei gawandida sik Iesus, andnam ina managei; wesun auk allai beidandans is. 41 jah sai, qam wair žizei namo Iaeirus, sah fauramažleis swnagogais was, jah driusands faura fotum Iesuis bad ina gaggan in gard seinana; 42 unte dauhtar ainoho was imma swe wintriwe twalibe, jah so swalt. mižžanei žan iddja is, manageins žraihun ina. 43 jah qino wisandei in runa bložis jera twalif, soei in lekjans fraqam allamma aigina seinamma, jah ni mahta was fram ainomehun galeikinon, 44 atgaggandei du aftaro attaitok skauta wastjos is, jah suns gasto?sa runs bložis izos. 45 jah qa?Iesus: hvas sa tekands mis? laugnjandam žan allaim qa?Paitrus jah žai mi?imma: talzjand, manageins bihvairband žuk jah žreihand, jah qižis: hvas sa tekands mis? 46 žaruh is qa? taitok mis sums; ik auk ufkunža maht usgaggandein af mis. 47 gasaihvandei žan so qino žatei ni galaugnida, reirandei <qam> jah atdriusandei du imma, in žizei attaitok imma, gataih imma in andwairžja allaizos manageins jah hvaiwa gahailnoda suns. 48 i?Iesus qa?du izai: žrafstei žuk, dauhtar: galaubeins žeina ganasida žuk; gagg in gawairžja. 49 nauhžan imma rodjandin gaggi?sums manne fram žis fauramažleis swnagogais, qižands du imma žatei gadaužnoda dauhtar žeina; ni draibei žana laisari. 50 i?is gahausjands andhof imma qižands: ni faurhtei; žatainei galaubei, jah ganasjada. 51 qimands žan in garda ni fralailot ainohun inngaggan, alja Paitru jah Iakobu jah Iohannen jah žana attan žizos maujos jah aižein. 52 gaigrotun žan allai jah faiflokun žo. žaruh qa? ni greti? unte ni gaswalt, ak slepi? 53 jah bihlohun ina gasaihvandans žatei gaswalt. 54 žanuh is usdreibands allans ut jah fairgreipands handu izos wopida qižands: mawi, urreis! 55 jah gawandida ahman izos, jah usto?suns. jah anabaud izai giban mat. 56 jah usgeisnodedun fadrein izos; i?is faurbaud im ei mann ni qižeina žata wauržano.
[CA] 1 Gahaitands žan žans twalif apaustauluns atgaf im maht jah waldufni ufar allaim unhulžom jah sauhtins gahailjan. 2 jah insandida ins merjan žiudangardja gudis jah gahailjan allans žans unhailans. 3 jah qa?du im: ni waiht nimai?in wig; nih waluns nih matibalg nih hlaib nih skattans, nih žan tweihnos paidos haban. 4 jah in žanei gard gaggai? žar salji?jah žažroh usgaggai? 5 jah swa managai swe ni andnimaina izwis, usgaggandans us žizai baurg jainai jah mulda af fotum izwaraim afhrisjai?du weitwodižai ana ins. 6 usgaggandans žan žairhiddjedun and haimos wailamerjandans jah leikinondans and all. 7 gahausida žan Herodis sa taitrarkes žo wauržanona fram imma alla jah žahta, unte qežun sumai žatei Iohannes urrais us daužaim. 8 sumai žan qežun <žatei> Helias ataugida sik; sumaiu?žan žatei praufetus sums žize airizane ussto? 9 jah qa?Herodes: Iohannau ik haubi?afmaimait, i?hvas ist sa, bi žanei ik hausja swaleik? jah sokida ina gasaihvan. 10 jah gawandjandans sik apaustauleis usspillodedun imma, swa filu swe gatawidedun. jah andnimands ins afiddja sundro ana sta?aužjana baurgs namnidaizos Baidsaiļdan. 11 i?žos manageins finžandeins laistidedun afar imma, jah andnimands ins rodida du im žo bi žiudangardja gudis jah žans žarbans leikinassaus gahailida. 12 žanuh dags južan dugann hneiwan. atgaggandans žan du imma žai twalif qežun du imma: fralet žo managein, ei galeižandans in žos bisunjane haimos jah weihsa saljaina jah bugjaina sis matins, unte her in aužjamma stada sium. 13 žanuh qa?du im: gibi?im jus matjan. i?eis qežun du imma: nist hindar uns maizo fimf hlaibam, jah fiskos twai, niba žau žatei weis gaggandans bugjaima allai žizai manaseidai matins. 14 wesun auk swe fimf žusundjos waire. qa?žan du siponjam seinaim: gawaurkei?im anakumbjan kubituns, ana hvarjanoh fimf tiguns. 15 jah gatawidedun swa jah gatawidedun anakumbjan allans. 16 nimands žan žans fimf hlaibans jah twans fiskans, insaihvands du himina gažiužida ins jah gabrak jah gaf siponjam du faurlagjan žizai managein. 17 jah matidedun jah sadai wauržun allai; jah ushafan war? žatei aflifnoda im gabruko, tainjons twalif. 18 jah war? mižžanei was is bidjands sundro, gamotidedun imma siponjos is, jah frah ins qižands: hvana mik qižand wisan žos manageins? 19 i?eis andhafjandans qežun: Iohannen žana daupjand, anžarai žan Heleian, sumai žan žatei praufetus sums žize airizane ussto? 20 qa?žan du im: ažžan jus hvana mik qiži?wisan? andhafjands žan Paitrus qa? žu is Xristus, sunus gudis. 21 i?is žan gahvotjands im faurbau?ei mann ni qižeina žata; 22 qižands žatei skal sunus mans manag winnan jah uskusans fram sinistam wairžan jah gudjam jah bokarjam jah usqiman jah žridjin daga urreisan. 23 qa?žan du allaim: jabai hvas wili afar mis gaggan, afaikai sik silban jah nimai galgan seinana dag hvanoh jah laistjai mik. 24 saei allis wili saiwala seina nasjan, fraqistei?izai; ažžan saei fraqistei?saiwalai seinai in meina, ganasji?žo. 25 hvo allis žaurfte gatauji?sis manna, gageigands žo manased alla, i?sis silbin fraqistjands aižžau gasleižjands? 26 saei allis skamai?sik meina aižžau meinaize waurde, žizuh sunus mans skamaid sik, biže qimi?in wulžu seinamma jah attins jah žize weihane aggele. 27 qižuh žan izwis sunja: sind sumai žize her standandane, žaiei ni kausjand daužau, unte gasaihvand žiudinassau gudis. 28 wauržun žan afar žo waurda swe dagos ahtau, ganimands Paitru jah Iakobu jah Iohannen usiddja in fairguni bidjan. 29 jah war? mižžanei ba?is, siuns andwairžjis is anžara jah gawaseins is hveita skeinandei. 30 jah sai, wairos twai mižrodidedun imma, žaiei wesun Moses jah Helias; 31 žai gasaihvanans in wulžau qežun urruns is, žoei skulda usfulljan in Iairusalem. 32 i?Paitrus jah žai mi?imma wesun kauridai slepa: gawaknandans žan gasehvun wulžu is jah žans twans wairans žans mižstandandans imma. 33 jah war? mižžanei afskaiskaidun sik af imma, qa?Paitrus du Iesua: talzjand, god ist unsis her wisan, jah gawaurkjaima hleižros žrins, aina žus jah aina Mose jah aina Helijin, ni witands hva qiži? 34 žata žan imma qižandin war?milhma jah ufarskadwida ins; faurhtidedun žan in žammei jainai qemun in žamma milhmin. 35 jah stibna war?us žamma milhmin qižandei: sa ist sunus meins sa liuba, žamma hausjai? 36 jah mižžanei war?so stibna, bigitans war?Iesus ains. jah eis žahaidedun jah mann ni gataihun in jainaim dagam ni waiht žizei gasehvun. 37 war?žan in žamma <afar>daga, dala?atgaggandam im af fairgunja, gamotida imma manageins filu. 38 jah sai, manna us žizai managein ufwopida qižands: laisari, bidja žuk insaihvan du sunu meinamma, unte ainaha mis ist. 39 jah sai, ahma nimi?ina unhrains jah anaks hropei?jah tahji?ina mi?hvažon jah halisaiw aflinni?af imma gabrikands ina. 40 jah ba?siponjans žeinans ei usdribeina imma, jah ni mahtedun. 41 andhafjands žan Iesus qa? o kuni ungalaubjando jah inwindo, und hva siau at izwis jah žulau izwis? attiuh žana sunu žeinana hidrei. 42 žaruh nauhžan duatgaggandin imma, gabrak ina sa unhulža jah tahida. gahvotida žan Iesus ahmin žamma unhrainjin jah gahailida žana magu jah atgaf ina attin is. 43 usfilmans žan wauržun allai ana žizai mikilein gudis. at allaim žan sildaleikjandam bi alla žoei gatawida Iesus [qa?Paitrus: frauja, duhve weis ni mahtedum usdreiban žamma? i?Iesus qa? žata kuni ni usgaggi? nibai in bidom jah in fastubnja.] qa?žan du siponjam seinaim: 44 lagji?jus in ausona izwara žo waurda, unte sunus mans skulds ist atgiban in handuns manne. 45 i?eis ni frožun žamma waurda, jah was gahuli?faura im, ei ni frožeina imma; jah ohtedun fraihnan ina bi žata waurd. 46 galai?žan mitons in ins, žata hvarjis žau ize maists wesi. 47 i?Iesus gasaihvands žo miton hairtins ize, fairgreipands barn gasatida faura sis 48 jah qa?du im: sahvazuh saei andnimi?žata barn ana namin meinamma, mik andnimi? jah sahvazuh saei mik andnimi? andnimi?žana sandjandan mik; unte sa minnista wisands in allaim izwis, sa wairži?mikils. 49 andhafjands žan Iohannes qa? talzjand, gasehvum sumana ana žeinamma namin usdreibandan unhulžons jah waridedun imma, unte ni laistei?mi?unsis. 50 jah qa?du im Iesus: ni warji? unte saei nist wižra izwis, faur izwis ist. [ni ainshun auk ist manne, saei ni gawaurkjai maht in namin meinamma.] 51 war?žan in žammei usfulnodedun dagos andanumtais is, jah is andwairži seinata gatulgida du gaggan in Iairusalem. 52 jah insandida airuns faura sis, jah gaggandans galižun in haim Samareite, swe manwjan imma. 53 jah ni andnemun ina, unte andwairži is was gaggando du Iairusalem. 54 gasaihvandans žan siponjos is Iakobus jah Iohannes qežun: frauja, wileizu ei qižaima, fon atgaggai us himina jah fraqimai im, swe jah Heleias gatawida? 55 gawandjands žan gasok im jah qa?du im: niu witu?hvis ahmane siju? 56 unte sunus mans ni qam saiwalom qistjan, ak nasjan. jah iddjedun in anžara haim. 57 war?žan gaggandam im in wiga qa?sums du imma: laistja žuk žishvaduh žadei gaggis, frauja. 58 jah qa?du imma Iesus: fauhons grobos aigun jah fuglos himinis sitlans; i?sunus mans ni habai?hvar haubi?galagjai. 59 qa?žan du anžaramma: laistei mik; i?is qa? frauja, uslaubei mis galeižan fauržis jah usfilhan attan meinana. 60 qa?žan du imma Iesus: let žans daužans usfilhan seinans nawins: i?žu gagg jah gaspillo žiudangardja gudis. 61 qa?žan jah anžar: laistja žuk, frauja; i?fauržis uslaubei mis andqižan žaim žaiei sind in garda meinamma. 62 qa?žan du imma Iesus: ni manna uslagjands handu seina ana hohan jah saihvands aftra, gatils ist in žiudangardja gudis.
[CA] 1 Afaru?žan žata ustaiknida frauja jah anžarans sibuntehund jah insandida ins twans hvanzuh faura andwairžja seinamma in all baurge jah stade, žadei munaida is gaggan. 2 qažuh žan du im: asans managa, i?waurstwjans fawai; bidji?nu fraujan asanais ei ussatjai waurstwjans in žo asan seina. 3 gaggi? sai ik insandja izwis swe lamba in midumai wulfe. 4 ni bairai?pugg nih matibalg nih gaskohi; ni mannanhun bi wig goljai? 5 in žane gardei inngaggai? frumist qižai? gawairži žamma garda. 6 jah jabai sijai jainar sunus gawairžjis, gahveilai?sik ana imma gawairži izwar; i?jabai ni, du izwis gawandjai. 7 inuh žan žamma garda wisai?matjandans jah driggkandans žo at im; wairžs auk ist waurstwja mizdons seinaizos. ni farai?us garda in gard. 8 jah in žoei baurge gaggai?jah andnimaina izwis, matjai?žata faurlagido izwis. 9 jah lekino?žans in izai siukans jah qiži?du im: atnehvida ana izwis žiudangardi gudis. 10 i?in žoei baurge inngaggai?jah ni andnimaina izwis, usgaggandans ana fauradaurja izos qižai? 11 jah stubju žana gahaftnandan unsis us žizai baurg izwarai ana fotuns unsarans afhrisjam izwis; swežauh žata witei?žatei atnehvida sik ana izwis žiudangardi gudis. 12 qiža izwis žatei Saudaumjam in jainamma daga sutizo wairži?žau žizai baurg jainai. 13 wai žus Kaurazein, wai žus Baižsaļdan! Unte i?in Twrai jah Seidonai wauržeina mahteis žozei wauržun in izwis, airis žau in sakkum jah azgon sitandeins gaļdreigodedeina. 14 swežauh Twrai jah Seidonai sutizo wairži?in daga stauos žau izwis. 15 jah žu Kafarnaum, žu und himin ushauhido, und halja gadrausjaza. 16 saei hausei?izwis, mis hausei? jah saei ufbriki?izwis, mis ufbriki? i?saei ufbriki?mis, ufbriki?žamma sandjandin mik. 17 gawandidedun žan sik žai sibuntehund mi?fahedai qižandans: frauja, jah unhulžons ufhausjand unsis in namin žeinamma. 18 qa?žan du im: gasahv Satanan swe lauhmunja driusandan us himina. 19 sai, atgaf izwis waldufni trudan ufaro waurme jah skaurpjono jah ana allai mahtai fijandis, jah waihte ainohun izwis ni gaskažji? 20 swežauh žamma ni fagino? ei žai ahmans izwis ufhausjand: i?faginod in žammei namna izwara gamelida sind in himinam. 21 inuh žizai hveilai swegnida ahmin Iesus jah qa? andhaita žus, atta, frauja himinis jah airžos, unte affalht žo faura snutraim jah frodaim jah andhulides žo niuklahaim. Jai, atta, unte swa war?galeikai?in andwairžja žeinamma. jah gawandižs du siponjam seinaim qa? 22 all mis atgiban ist fram attin meinamma, jah ni hvashun kann hvas ist sunus, alja atta, jah hvas ist atta, alja sunus, jah žammei wili sunus andhuljan. 23 jah gawandižs du siponjam seinaim sundro qa? audaga augona, žoei saihvand žoei jus saihvi? 24 qiža auk izwis žatei managai praufeteis jah žiudanos wildedun saihvan žatei jus saihvi?jah ni gasehvun, jah hausjan žatei jus [ga]hausei?jah ni <ga>hausidedun. 25 jah sai, witodafasteis sums usto?fraisands ina jah qižands: laisari, hva taujands libainais aiweinons arbja wairža? 26 žaruh qa?du imma: in witoda hva gameli?ist? hvaiwa ussiggwis? 27 i?is andhafjands qa? frijos fraujan gu?žeinana us allamma hairtin žeinamma jah us allai saiwalai žeinai jah us allai mahtai žeinai jah us allai gahugdai žeinai, jah nehvundjan žeinana swe žuk silban. 28 žanuh qa?du imma: raihtaba andhoft; žata tawei jah libais. 29 i?is wiljands uswaurhtana sik domjan qa?du Iesua: an hvas ist mis nehvundja? 30 andhafjands žan Iesus qa? manna <sums> galai?af Iairusalem in Iaireikon jah in waidedjans frarann, žaiei jah biraubodedun ina jah banjos analagjandans . . . .
[CA] 9 . . . . žana aftumistan haban sta? 10 ak žan haitaizau, atgaggands anakumbei ana žamma aftumistin stada, ei biže qimai saei haihait žuk, qižai du žus: frijond, usgagg hauhis. žanuh ist žus hauhiža faura žaim mižanakumbjandam žus. 11 unte hvazuh saei hauhei?sik silba, gahnaiwjada, jah saei hnaiwei?sik silban, ushauhjada. 12 qažu?žan jah žamma haitandin sik: žan waurkjais undaurnimat aižžau nahtamat, ni haitais frijonds žeinans nih brožruns žeinans nih nižjans žeinans nih garaznans gabeigans, ibai aufto jah eis aftra haitaina žuk jah wairži?žus usguldan; 13 ak žan waurkjais dauht, hait unledans, gamaidans, haltans, blindans. 14 jah audags wairžis, unte eis ni haband usgildan žus; usgildada auk žus in ustassai žize uswaurhtane. 15 gahausjands žan sums žizei anakumbjandane žata qa?du imma: audags saei matji?hlaif in žiudangardjai gudis. 16 žaruh qa?imma frauja: manna sums gawaurhta nahtamat mikilana jah haihait managans. 17 jah insandida skalk seinana hveilai nahtamatis qižan žaim haitanam: gaggi? unte ju manwu ist allata. 18 jah dugunnun suns faurqižan allai. sa frumista qa? land bauhta jah žarf galeižan jah saihvan žata; bidja žuk, habai mik faurqižanana. 19 jah anžar qa? juka auhsne usbauhta fimf jah gagga kausjan žans; bidja žuk, habai mik faurqižanana. 20 jah sums qa? qen liugaida jah duže ni mag qiman. 21 jah qimands sa skalks gataih fraujin seinamma žata. žanuh žwairhs sa gardawaldands qa?du skalka seinamma: usgagg sprauto in gatwons jah staigos baurgs jah unledans jah gamaidans jah blindans jah haltans attiuh hidre. 22 jah qa?sa skalks: frauja, war?swe anabaust, jah nauh stads ist. 23 jah qa?sa frauja du žamma skalka: usgagg and wigans jah fažos jah naužei innatgaggan, ei usfulnai gards meins. 24 qiža allis izwis žatei ni ainshun manne jainaize žize faura haitanane kausei?žis nahtamatis meinis. 25 mižiddjedun žan imma hiuhmans managai, jah gawandjands sik qa?du im: 26 jabai hvas gaggi?du mis jah ni fijai?attan seinana jah aižein jah qen jah barna jah brožruns jah swistruns, nauhu?žan seina silbins saiwala, ni mag meins siponeis wisan. 27 jah saei ni bairi?galgan seinana jah gaggai afar mis, ni mag wisan meins siponeis. 28 izwara hvas raihtis wiljands kelikn timbrjan, niu frumist gasitands rahnei?manwižo habaiu <žo> du ustiuhan; 29 ibai aufto, biže gasatidedi grunduwaddju jah ni mahtedi ustiuhan, allai žai gasaihvandans duginnaina bilaikan ina, 30 qižandans žatei sa manna dustodida timbrjan jah ni mahta ustiuhan. 31 aižžau hvas žiudans gaggands stigqan wižra anžarana žiudan du wigan <i>na, niu gasitands fauržis žankei? siaiu mahteigs mi?taihun žusundjom gamotjan žamma mi?twaim tigum žusundjo gaggandin ana sik? 32 aižžau [jabai nist mahteigs] nauhžanuh fairra imma wisandin insandjands airu bidji?gawairžjis. 33 swah nu hvarjizuh izwara saei ni afqiži?allamma aigina seinamma, ni mag wisan meins siponeis. 34 god salt; i?jabai salt baud wairži? hve gasupoda? 35 nih du airžai, ni du maihstau fagr ist; ut uswairpand imma. saei habai ausona [ga]hausjandona, gahausjai.
[CA] 1 Wesunu?žan imma nehvjandans sik allai motarjos jah frawaurhtai hausjan imma. 2 jah birodidedun Fareisaieis jah bokarjos, qižandans žatei sa frawaurhtans andnimi?jah mižmatji?im. 3 qa?žan du im žo gajukon qižands: 4 hvas manna izwara aigands taihuntehund lambe jah fraliusands ainamma žize, niu bileiži?žo niuntehund jah niun ana aužidai jah gaggi?afar žamma fralusanin, unte bigiti?žata? 5 Jah bigitands uslagji?ana amsans seinans faginonds, 6 jah qimands in garda galažo?frijonds jah garaznans qižands du im: fagino?mi?mis žammei bigat lamb mein žata fralusano. 7 qiža izwis žatei swa faheds wairži?in himina in ainis frawaurhtis idreigondins žau in niuntehundis jah niune garaihtaize žaiei ni žaurbun idreigos. 8 aižžau suma qino drakmans habandei taihun, jabai fraliusi?drakmin ainamma, niu tandei?lukarn jah usbaugei?razn jah sokei?glaggwaba, unte bigiti? 9 jah bigitandei gahaiti?frijondjos jah garaznons qižandei: fagino?mi?mis, unte bigat drakman žammei fralaus. 10 swa qiža izwis, faheds wairži?in andwairžja aggele gudis in ainis idreigondins frawaurhtis. 11 qažu?žan: manne sums aihta twans sununs. 12 jah qa?sa juhiza ize du attin: atta, gif mis, sei undrinnai mik dail aiginis; jah disdailida im swes sein. 13 jah afar ni managans dagans brahta samana allata sa juhiza sunus jah aflai?in land fairra wisando jah jainar distahida žata swes seinata libands usstiuriba. 14 biže žan frawas allamma, war?huhrus abrs and gawi jainata, jah is dugann alažarba wairžan. 15 jah gaggands gahaftida sik sumamma baurgjane jainis gaujis, jah insandida ina haižjos seinaizos haldan sweina. 16 jah gairnida sad itan haurne, žoei matidedun sweina, jah manna imma ni gaf. 17 qimands žan in sis qa? hvan filu asnje attins meinis ufarassau haband hlaibe, i?ik huhrau fraqistna. 18 usstandands gagga du attin meinamma jah qiža du imma: atta, frawaurhta mis in himin jah in andwairžja žeinamma; 19 ju žanaseižs ni im wairžs ei haitaidau sunus žeins; gatawei mik swe ainana asnje žeinaize. 20 jah usstandands qam at attin seinamma. nauhžanuh žan fairra wisandan gasahv ina atta is jah infeinoda jah žragjands draus ana hals is jah kukida imma. 21 jah qa?imma sa sunus: atta, frawaurhta in himin jah in andwairžja žeinamma, ju žanaseižs ni im wairžs ei haitaidau sunus žeins. 22 qa?žan sa atta du skalkam seinaim: sprauto bringi?wastja žo frumiston jah gawasji?ina jah gibi?figgragul?in handu is jah gaskohi ana fotuns is; 23 jah bringandans stiur žana alidan ufsneiži? jah matjandans wisam waila; 24 unte sa sunus meins daužs was jah gaqiunoda, jah fralusans was jah bigitans war? jah dugunnun wisan. 25 wasu?žan sunus is sa alžiza ana akra; jah qimands atiddja nehv razn jah gahausida saggwins jah laikins. 26 jah athaitands sumana magiwe frahuh hva wesi žata. 27 žaruh is qa?du imma žatei brožar žeins qam, jah ufsnai?atta žeins stiur žana alidan, unte hailana ina andnam. 28 žanuh modags war?jah ni wilda inngaggan, i?atta is usgaggands ut bad ina. 29 žaruh is andhafjands qa?du attin: sai, swa filu jere skalkinoda žus jah ni hvanhun anabusn žeina ufariddja, jah mis ni aiw atgaft gaitein, ei mi?frijondam meinaim biwesjau; 30 i?žan sa sunus žeins, saei fret žein swes mi?kalkjom, qam, ufsnaist imma stiur žana alidan. 31 žaruh qa?du imma: barnilo, žu sinteino mi?mis [wast jah] is, jah all žata mein žein ist; 32 waila wisan jah faginon skuld was, unte brožar žeins daužs was jah gaqiunoda, jah fralusans jah bigitans war?
[CA] 1 Qažu?žan du siponjam seinaim: manne sums was gabeigs, saei aihta fauragaggjan, jah sa frawrohižs war?du imma ei distahidedi aigin is. 2 jah atwopjands ina qa?du imma: duhve žata hausja fram žus? usgif ražjon fauragaggjis žeinis, ni magt auk ju žanamais fauragaggja wisan. 3 qa?žan in sis sa fauragaggja: hva taujau, žandei frauja meins afnimi?fauragaggi af mis? graban ni mag, bidjan skama mik. 4 andžahta mik hva taujau, ei žan, biže afsatjaidau us fauragaggja, andnimaina mik in gardins seinans. 5 jah athaitands ainhvarjanoh faihuskulane fraujins seinis qa?žamma frumistin: hvan filu skalt fraujin meinamma? 6 žaruh qa? taihuntaihund kase alewis. jah qa?du imma: nim žus bokos jah gasitands sprauto gamelei fim tiguns. 7 žažroh žan du anžaramma qa? ažžan žu, hvan filu skalt? i?is qa? taihuntaihund mitade kaurnis. jah qa?du imma: nim žus bokos jah melei ahtautehund. 8 jah hazida sa frauja žana fauragaggjan inwindižos, unte frodaba gatawida; unte žai sunjos žis aiwis frodozans sunum liuhadis in kunja seinamma sind. 9 jah ik izwis qiža: taujai?izwis frijonds us faihužraihna inwindižos, ei žan ufligai? andnimaina izwis in aiweinos hleižros. 10 saei triggws ist in leitilamma jah in managamma triggws ist; jah sa in leitilamma untriggwa jah in managamma untriggws ist. 11 jabai nu in inwindamma faihužraihna triggwai ni wauržu? žata sunjeino hvas izwis galaubei? 12 jah jabai in žamma framažjin triggwai ni wauržu? žata izwar hvas izwis gibi? 13 ni ainshun žiwe mag twaim fraujam skalkinon; andizuh ainana fijai?jah anžarana frijo? aižžau ainamma andtilo? i?anžaramma frakann; ni magu?guda skalkinon jah faihužraihna. 14 gahausidedun žan žo alla jah žai Fareisaieis, faihufrikai wisandans, jah bimampidedun ina. 15 jah qa?du im: jus siju?juzei garaihtans domei?izwis silbans in andwairžja manne; i?gu?kann hairtona izwara, unte žata hauho in mannam andaset in andwairžja gudis. 16 wito?jah praufeteis und Iohannen; žažroh žiudangardi gudis wailamerjada jah hvazuh in izai naužjada. 17 i?azetizo ist himin jah airža hindarleižan žau witodis ainana writ gadriusan. 18 hvazuh sa afletands qen seina jah liugands anžara horino? jah hvazuh saei afleitana liugai? horino? 19 ažžan manne sums was gabigs jah gawasids was paurpaurai jah bwssaun jah waila wisands daga hvammeh bairhtaba. 20 i?unleds sums was namin haitans Lazarus; sah atwaurpans was du daura is, banjo fulls. 21 jah gairnida sa?itan drauhsno žizo driusandeino af biuda žis gabeigins, akei jah hundos atrinnandans bilaigodedun banjos is. 22 war?žan gaswiltan žamma unledin jah briggan fram aggilum in barma Abrahamis; gaswalt žan jah sa gabeiga jah gafulhans war? 23 jah in haljai ushafjands augona seina wisands in balweinim gasahv žan Abraham fairražro jah Lazzaru in barmim is. 24 jah is ufhropjands . . . .
[CA] 3 . . . . jabai frawaurkjai brožar žeins, gasak imma; jah žan jabai idreigo sik, fraletais imma. 4 jah jabai sibun sinžam ana dag frawaurkjai du žus, jah sibun sinžam ana dag gawandjai sik qižands: idreigo mik, fraletais imma. 5 jah qežun apaustauleis du fraujin: biauk uns galaubein. 6 qa?žan frauja: jabai habaidedei?galaubein swe kaurno sinapis, aižžau jus [jabai] qižei?du bairabagma žamma: uslausei žuk us waurtim jah ussatei žuk in marein, jah andhausidedi žau izwis. 7 hvas žan izwara skalk aigands arjandan aižžau haldandan, saei atgaggandin af haižjai qižai: suns hindarlei?anuhkumbei? 8 ak niu qiži?du imma: manwei hva du naht matjau jah bigaurdans andbahtei mis, unte matja jah drigka, jah biže gamatjis jah gadrigkais žu? 9 iba žank žu fairhaitis skalka jainamma, unte gatawida žatei anabudan was? ni man. 10 swa jah jus, žan taujai?alla žo anabudanona izwis, qižai?žatei skalkos unbrukjai sijum, unte žatei skuldedum taujan gatawidedum. 11 jah war? mižžanei iddja is in Iairusalem, jah is žairhiddja žairh midja Samarian jah Galeilaian. 12 jah inngaggandin imma in suma haimo, gamotidedun imma taihun žrutsfillai mans, žaih gastožun fairražro. 13 jah silbans ushofon stibna qižandans: Iesu, talzjand, armai unsis! 14 jah gaumjands qa?du im: gaggandans ataugei?izwis gudjam. jah war? mižžanei galižun, gahrainidai wauržun. 15 i?ains žan ize gaumjands žammei hrains war? gawandida sik mi?stibnai mikilai hauhjands gu?16 jah draus ana andawleizn faura fotum is awiliudonds imma; sah was Samareites. 17 andhafjands žan Iesus qa? niu taihun žai gahrainidai wauržun? i?žai niun hvar? 18 ni bigitanai wauržun gawandjandans giban wulžu guda, niba sa aljakunja? 19 jah qa?du imma: usstandands gagg, galaubeins žeina ganasida žuk. 20 fraihans žan fram Fareisaium: hvan qimi?žiudangardi gudis? andhof im jah qa? ni qimi?žiudangardi gudis mi?atwitainai; 21 nih qižand: sai her, aižžau sai jainar; sai auk, žiudangardi gudis in izwis ist. 22 qa?žan du siponjam: ažžan qimand dagos, žan gairnei?ainana žize dage sunaus mans gasaihvan jah ni gasaihvi? 23 jah qižand izwis: sai her, aižžau sai jainar; ni galeižai?nih laistjai? 24 swaswe raihtis lauhmoni lauhatjandei us žamma uf himina in žata uf himina skeini? swa wairži?sunus mans in daga seinamma. 25 ažžan fauržis skal manag gažulan jah uskiusada fram žamma kunja. 26 jah swaswe war?in dagam Nauelis, swah wairži?jah in dagam sunaus mans. 27 etun jah drugkun, liugaidedun jah liugaidos wesun, und žanei dag galai?Nauel in arka; jah qam midjasweipains jah fraqistida allans. 28 samaleiko jah swe war?in dagam Lodis; etun jah drugkun, bauhtedun jah frabauhtedun, satidedun, timridedun; 29 i?žammei daga usiddja Lod us Saudaumim, rignida swibla jah funin us himina jah fraqistida allaim. 30 bi žamma wairži?žamma daga, ei sunus mans andhuljada. 31 in jainamma daga, saei sijai ana hrota jah kasa is in razna, ni atsteigai dala?niman žo; jah saei ana haižjai, samaleiko ni gawandjai sik ibukana. 32 gamunei?qenais Lodis. 33 saei sokei?saiwala seina ganasjan, fraqistei?izai, jah saei fraqistei?izai in meina, ganasji?žo. 34 qiža izwis žatei žizai naht twai wairžand ana ligra samin, ains usnimada jah anžar bileižada; 35 twos wairžand malandeins samana, aina usnimada jah anžara bileižada. 37 jah andhafjandans qežun du imma: hvar, frauja? i?is qa?im: žarei leik, jaindre galisand sik arans.
[CA] 1 Qažu?žan jah gajukon im du žammei sinteino skulun bidjan jah ni wairžan usgrudjans, 2 qižands: staua was sums in sumai baurg, gu?ni ogands jah mannan ni aistands. 3 wasu?žan jah widuwo in žizai baurg jainai jah atiddja du imma qižandei: fraweit mik ana andastažja meinamma. 4 jah ni wilda laggai hveilai. Afaru?žan žata qa?in sis silbin: jabai jah gu?ni og jah mannan ni aista, 5 i?in žizei usžriuti?mis so widuwo, fraweita žo, ibai und andi qimandei usagljai mis. 6 qa?žan frauja: hausei?hva staua inwindižos qiži? 7 i?gu?niu gawrikai žans gawalidans seinans, žans wopjandans du sis dagam jah nahtam, jah usbeidands ist ana im? 8 ažžan qiža izwis žatei gawriki?ins sprauto. i?swežauh sunus mans qimands bi-u-gitai galaubein ana airžai? 9 qa?žan du sumaim, žaiei silbans trauaidedun sis ei weseina garaihtai jah frakunnandans žaim anžaraim, žo gajukon: 10 mans twai usiddjedun in alh bidjan, ains Fareisaius jah anžar motareis. 11 sa Fareisaius standands sis žo bad: gu? awiliudo žus, unte ni im swaswe žai anžarai mans, wilwans, inwindai, horos, aižžau <jah> swaswe sa motareis. 12 fasta twaim sinžam sabbataus jah afdailja taihundon dail allis žize gastalda. 13 jah sa motareis fairražro standands ni wilda nih augona seina ushafjan du himina, ak sloh in brusts seinos qižands: gu? hulžs sijais mis frawaurhtamma. 14 qiža izwis: atiddja sa garaihtoza gataihans du garda seinamma žau raihtis jains; unte sahvazuh saei hauhei?sik silba, gahnaiwjada, i?saei hnaiwei?sik silba, ushauhjada. 15 berun žan du imma barna, ei im attaitoki. gasaihvandans žan siponjos andbitun ins. 16 i?Iesus athaitands ins qa? leti?žo barna gaggan du mis jah ni warji?žo, unte žize swaleikaize ist žiudangardi gudis. 17 amen, qiža izwis, saei ni andnimi?žiudangardja gudis swe barn, ni qimi?in izai. 18 jah frah ina sums reike qižands: laisari žiužeiga, hva taujands libainais aiweinons arbja wairžau? 19 qa?žan du imma Iesus: hva mik qižis žiužeigana? ni ainshun žiužeigs niba ains gu? 20 žos anabusnins kant: ni horinos; ni mauržrjais; ni hlifais; ni galiugaweitwods sijais; swerai attan žeinana jah aižein. 21 i?is qažuh: žata allata gafastaida us jundai meinai. 22 gahausjands žan žata Iesus qa?du imma: nauh ainis žus wan ist: all žatei habais frabugei jah gadailei unledaim, jah habais huzd in himina, jah hiri laistjan mik. 23 i?is gahausjands žata gaurs war? was auk gabeigs filu. 24 gasaihvands žan ina Iesus gaurana wauržanana qa? hvaiwa agluba žai faihu habandans inngaleižand in žiudangardja gudis! 25 ražizo allis ist ulbandau žairh žairko nežlos žairhleižan žau gabigamma in žiudangardja gudis galeižan. 26 qežun žan žai gahausjandans: an hvas mag ganisan? 27 i?is qa? žata unmahteigo at mannam mahteig ist at guda. 28 qa?žan Paitrus: sai, weis aflailotum allata jah laistidedum žuk. 29 i?is qažuh du im: amen, qiža izwis žatei ni ainshun ist žize afletandane gard aižžau fadrein aižžau brožruns aižžau qen aižžau barna in žiudangardjos gudis, 30 saei ni andnimai managfal?in žamma mela jah in aiwa žamma qimandin libain aiweinon. 31 ganimands žan žans ·ib?qa?du im: sai, usgaggam in Iairusalem, jah ustiuhada all žata gamelido žairh praufetuns bi sunu mans. 32 atgibada auk žiudom jah bilaikada jah anamahtjada jah bispeiwada, 33 jah usbliggwandans usqimand imma, jah žridjin daga usstandi? 34 jah eis ni waihtai žis frožun, jah was žata waurd gafulgin af im, jah ni wissedun žo qižanona. 35 war?žan, mižžanei nehva was is Iaireikon, blinda sums sat faur wig du aihtron. 36 gahausjands žan managein faurgaggandein frah hva wesi žata. 37 gataihun žan imma žatei Iesus Nazoraius žairhgaggi? 38 i?is ubuhwopida qižands: Iesu, sunu Daweidis, armai mik! 39 jah žai faur<a>gaggandans andbitun ina ei žahaidedi: i?is und filu mais hropida: sunau Daweidis, armai mik! 40 gastandands žan Iesus haihait ina tiuhan du sis. biže nehva was žan imma, frah ina 41 qižands: hva žus wileis ei taujau? i?is qa? frauja, ei ussaihvau. 42 jah Iesus qa?du imma: ussaihv, galaubeins žeina ganasida žuk. 43 jah suns ussahv jah laistida ina awiliudonds guda. jah alla managei gasaihvandei gaf hazein guda.
[CA] 1 Jah inngaleižands žairhlai?Iaireikon. 2 jah sai, guma namin haitans Zakkaius, sah was fauramažleis motarje jah was gabigs, 3 jah sokida gasaihvan Iesu, hvas wesi, jah ni mahta faura managein, unte wahstau leitils was. 4 jah bižragjands faur usstaig ana smakkabagm, ei gasehvi ina, unte is and žata munaida žairhgaggan. 5 jah biže qam ana žamma stada, insaihvands iup Iesus gasahv ina jah qa?du imma: Zakkaiu, sniumjands dala?atsteig: himma daga auk in garda žeinamma skal ik wisan. 6 jah sniumjands atstaig jah andnam ina faginonds. 7 jah gasaihvandans allai birodidedun, qižandans žatei du frawaurhtis mans galai?[in gard] ussaljan. 8 standands žan Zakkaius qa?du fraujin: sai, halbata aiginis meinis, frauja, gadailja unledaim, jah jabai hvis hva afholoda, fidurfal?fragilda. 9 qa?žan du imma Iesus žatei himma daga naseins žamma garda war? unte jah sa sunus Abrahamis ist; 10 qam auk sunus mans sokjan jah nasjan žans fralusanans. 11 at gahausjandam žan im žata, biaukands qa?gajukon, bi žatei nehva Iairusalem was, jah žuhta im ei suns skulda wesi žiudangardi gudis gaswikunžjan. 12 qa?žan: manna sums godakunds gaggida landis franiman sis žiudangardja jah gawandida sik. 13 athaitands žan taihun skalkans seinans atgaf im taihun dailos jah qa?du im: kaupo? unte ik qimau. 14 i?baurgjans is fijaidedun ina jah insandidedun airu afar imma qižandans: ni wileima žana žiudanon ufar unsis. 15 jah war? biže atwandida sik aftra, andnimands žiudangardja jah haihait wopjan du sis žans skalkans žaimei atgaf žata silubr, ei gakunnaidedi hva hvarjizuh gawaurhtedi. 16 qam žan sa frumista qižands: frauja, skatts žeins gawaurhta taihun skattans. 17 jah qa?du imma: waila, goda skalk, unte in leitilamma wast triggws, sijais waldufni habands ufar taihun baurgim. 18 jah qam anžar qižands: frauja, skatts žeins gawaurhta fimf skattans. 19 qa?žan jah du žamma: jah žu sijais ufaro fimf baurgim. 20 jah sums qam qižands: frauja, sai, sa skatts žeins žanei habaida galagidana in fanin; 21 ohta mis auk žuk, unte manna hardus is. nimis žatei ni lagides jah sneižis žatei ni saisost. 22 jah qa?du imma: us munža žeinamma stoja žuk, unselja skalk jah lata. wisseis žatei ik manna hardus im, nimands žatei ni lagida jah sneižands žatei ni saiso; 23 jah duhve ni atlagides žata silubr mein du skattjam? jah <ik> qimands mi?wokra galausidedjau žata. 24 jah du žaim faurastandandam qa? nimi?af imma žana skatt jah gibi?žamma žos taihun dailos habandin. 25 jah qežun du imma: frauja, habai?taihun dailos. 26 qiža allis izwis žatei hvarjammeh habandane gibada, i?af žamma unhabandin jah žatei habai?afnimada af imma. 27 ažžan swežauh fijands meinans jainans, žaiei ni wildedun mik žiudanon ufar sis, briggi?her jah usqimi?faura mis. 28 jah qižands žata iddja fram, usgaggands in Iairusaulwma. 29 jah war? biže nehva was Bežsfagein jah Bežanijin, at fairgunja žatei haitada alewjo, insandida twans siponje seinaize 30 qižands: gaggats in žo wižrawairžon haim, in žizaiei inngaggandans bigitats fulan asilaus gabundanana, ana žammei ni ainshun aiw manne sat; andbindandans ina attiuhi? 31 jah jabai hvas inqis fraihnai: duhve andbindi? swa qižaits du imma žatei frauja žis gairnei? 32 galeižandans žan žai insandidans bigetun, swaswe qa?du im. 33 andbindandam žan im <žana fulan> qežun žai fraujans žis du im: duhve andbindats žana fulan? 34 i?eis qežun: fraujin žaurfts žis ist. 35 jah attauhun žana fulan Iesua jah uswairpandans wastjos seinos ana žana fulan ussatidedun Iesu. 36 gaggandin žan imma ufstrawidedun wastjom seinaim ana wiga. 37 biže žan is nehva was, južan at ibdaljin žis fairgunjis alewabagme, dugunnun alakjo managei siponje faginondans hazjan gu?stibnai mikilai in allaizo žoze sehvun mahte, 38 qižandans: žiužida sa qimanda žiudans in namin fraujins; gawairži in himina jah wulžus in hauhistjam. 39 jah sumai Fareisaie us žizai managein qežun du imma: laisari, sak žaim siponjam žeinaim. 40 jah andhafjands qa?du im: qiža izwis žatei jabai žai slawand, stainos hropjand. 41 jah sunsei nehva was, gasaihvands žo baurg gaigrot bi žo, qižands: 42 žatei i?wissedeis jah žu in žamma daga žeinamma žo du gawairžja žeinamma! i?nu gafulgin ist faura augam žeinaim, 43 žatei qimand dagos ana žus, jah bigraband fijands žeinai grabai žuk jah bistandand žuk jah biwaibjand žuk allažro. 44 jah airžai žuk gaļbnjand jah barna žeina in žus jah ni letand in žus stain ana staina, in žizei ni ufkunžes žata mel niuhseinais žeinaizos. 45 jah galeižands in alh dugann uswairpan žans frabugjandans in izai jah bugjandans, 46 qižands du im: gameli?ist žatei gards meins gards bido ist; i?jus ina gatawidedu?du filegrja žiube. 47 jah was laisjands daga hvammeh in žizai alh: i?žai auhmistans gudjans jah bokarjos sokidedun ina usqistjan jah žai frumistans manageins. 48 jah ni bigetun hva gatawidedeina; managei auk alakjo hahaida du hausjan imma.
[CA] 1 Jah war?in sumamma dage jainaize at laisjandin imma žo managein in alh jah wailamerjandin, atstožun žai gudjans jah bokarjos mi?žaim sinistam 2 jah qežun du imma qižandans: qi?unsis, in hvamma waldufnje žata taujis, aižžau hvas ist saei gaf žus žata waldufni? 3 andhafjands žan qa?du im: fraihna izwis jah ik ainis waurdis jah qiži?mis: 4 daupeins Iohannis uzuh himina was žau uzuh mannam? 5 i?eis žahtedun mi?sis misso qižandans žatei jabai qižam: us himina, qiži? ažžan duhve ni galaubidedu?imma? 6 i?jabai qižam: us mannam, alla so managei stainam afwairpi?unsis; triggwaba galaubjand auk allai Iohannen praufetu wisan. 7 jah andhofun ei ni wissedeina hvažro. 8 jah Iesus qa?im: ni ik izwis qiža, in hvamma waldufnje žata tauja. 9 dugann žan du managein qižan žo gajukon: manna ussatida weinagard, jah anafalh ina waurstwjam jah aflai?jera ganoha. 10 jah in mela insandida du žaim aurtjam skalk, ei akranis žis weinagardis gebeina imma. i?žai aurtjans usbliggwandans ina insandidedun lausana. 11 jah anaaiauk sandjan anžarana skalk; i?eis jah jainana bliggwandans jah unswerandans insandidedun lausana. 12 jah anaaiauk sandjan žridjan; i?eis jah žana gawondondans uswaurpun. 13 qa?žan sa frauja žis weinagardis: hva taujau? sandja sunu meinana žana liuban; aufto žana gasaihvandans aistand. 14 gasaihvandans žan ina žai aurtjans žahtedun mi?sis misso qižandans, sa ist sa arbinumja; afslaham ina, ei uns wairžai žata arbi. 15 jah uswairpandans ina ut us žamma weinagarda usqemun. hva nu taujai im frauja žis weinagardis? 16 qimi?jah usqistei?aurtjam žaim jah gibi?žana weinagard anžaraim. gahausjandans qežun žan: nis-sijai. 17 i?is insaihvands du im qa? ažžan hva ist žata gamelido: stains žammei uskusun timrjans, sah war?du haubida waihstins? 18 hvazuh saei driusi?ana žana stain, gakrotuda; i?ana žanei driusi? diswinžei?ina. 19 jah sokidedun žai bokarjos jah auhumistans gudjans uslagjan ana ina handuns in žizai hveilai jah ohtedun žo managein; frožun auk žatei du im žo gajukon qa? 20 jah afleižandans insandidedun ferjans, žans us liutein taiknjandans sik garaihtans wisan, ei gafaifaheina is waurdei jah atgebeina ina reikja jah waldufnja kindinis. 21 jah frehun ina qižandans: laisari, witum žatei raihtaba rodeis jah laiseis jah ni andsaihvis andwairži, ak bi sunjai wig gudis laiseis: 22 skuldu ist unsis kaisara gild giban žau niu? 23 bisaihvands žan ize unselein Iesus qa?du im: hva mik fraisi? 24 ataugei?mis skatt: hvis habai?manleikan jah ufarmeli? andhafjandans žan qežun: kaisaris. 25 i?is qažuh du im: us-nu-gibi?žo kaisaris kaisara jah žo gudis guda. 26 jah ni mahtedun gafahan is waurde in andwairžja manageins jah sildaleikjandans andawaurde is gažahaidedun. 27 du atgaggandans žan sumai Saddukaie, žaiei qižand usstass ni wisan, frehun ina 28 qižandans: laisari, Moses gamelida uns, jabai hvis brožar gadaužnai aigands qen, jah sa unbarnahs gadaužnai, ei nimai brožar is žo qen jah urraisjai fraiw brožr seinamma. 29 sibun nu brožrjus wesun, jah sa frumista nimands qen gadaužnoda unbarnahs. 30 jah nam anžar žo qen, jah sa gaswalt unbarnahs. 31 jah žridja nam žo samaleiko; samaleiko žan jah žai sibun, jah ni biližun barne jah gaswultun. 32 Spedista allaize gadaužnoda jah so qens. 33 in žizai usstassai nu, hvarjis žize wairži?qens? žai auk sibun aihtedun žo du qenai. 34 jah andhafjands qa?du im Iesus: žai sunjus žis aiwis liugand jah liuganda; 35 i?žaiei wairžai sind jainis aiwis niutan jah usstassais us daužaim, ni liugand ni liuganda; 36 nih allis gaswiltan žanaseižs magun, ibnans aggilum auk sind jah sunjus sind gudis, usstassais sunjus wisandans. 37 ažžan žatei urreisand daužans, jah Moses bandwida ana aihvatundjai, swe qiži? sahv fraujan gu?Abrahamis jah gu?Isakis jah gu?Iakobis. 38 ažžan gu?nist daužaize, ak qiwaize; allai auk imma liband. 39 andhafjandans žan sumai žize bokarje qežun: laisari, waila qast. 40 ni?žan žanaseižs gadaurstedun fraihnan ina ni waihtais. 41 qa?žan du im: hvaiwa qižand Xristu sunu Daweidis wisan? 42 jah silba Daweid qiži?in bokom psalmo<no>: qa?frauja du fraujin meinamma: sit af taihswon meinai, 43 unte ik galagja fijands žeinans fotubaurd fotiwe žeinaize. 44 Daweid ina fraujan haiti? jah hvaiwa sunus imma ist? 45 at gahausjandein žan allai managein qa?du siponjam seinaim: 46 atsaihvi?faura bokarjam žaim wiljandam gaggan in hveitaim . . . .
[CA] Aiwaggeljo žairh Marku anastodei? 1 Anastodeins aiwaggeljons Iesuis Xristaus sunaus gudis. 2 swe gameli?ist in Esaļin praufetau: sai, ik insandja aggilu meinana faura žus, saei gamanwei?wig žeinana faura žus. 3 Stibna wopjandins in aužidai: manwei?wig fraujins, raihtos waurkei?staigos gudis unsaris. 4 was Iohannes daupjands in aužidai jah merjands daupein idreigos du aflageinai frawaurhte. 5 jah usiddjedun du imma all Iudaialand jah Iairusaulwmeis, jah daupidai wesun allai in Iaurdane ahvai fram imma, andhaitandans frawaurhtim seinaim. 6 wasu?žan Iohannes gawasižs taglam ulbandaus jah gairda filleina bi hup seinana jah matida žramsteins jah mili?haižiwisk. 7 jah merida qižands: qimi?swinžoza mis sa afar mis, žizei ik ni im wairžs anahneiwands andbindan skaudaraip skohe is. 8 ažžan ik daupja izwis in watin, i?is daupei?izwis in ahmin weihamma. 9 jah war?in jainaim dagam, qam Iesus fram Nazarai?Galeilaias jah daupižs was fram Iohanne in Iaurdane. 10 jah suns usgaggands us žamma watin gasahv usluknans himinans jah ahman swe ahak atgaggandan ana ina. 11 jah stibna qam us himinam: žu is sunus meins sa liuba, in žuzei waila galeikaida. 12 jah suns sai, ahma ina ustauh in aužida. 13 jah was in žizai aužidai dage fidwor tiguns fraisans fram Satanin, jah was mi?diuzam, jah aggileis andbahtidedun imma. 14 i?afar žatei atgibans war?Iohannes, qam Iesus in Galeilaia merjands aiwaggeljon žiudangardjos gudis, 15 qižands žatei usfullnoda žata mel jah atnehvida sik žiudangardi gudis: idreigo?jah galaubei?in aiwaggeljon. 16 jah hvarbonds faur marein Galeilaias gasahv Seimonu jah Andraian brožar is, žis Seimonis, wairpandans nati in marein; wesun auk fiskjans. 17 jah qa?im Iesus: hirjats afar mis, jah gatauja igqis wairžan nutans manne. 18 jah suns afletandans žo natja seina laistidedun afar imma. 19 jah jainžro inngaggands framis leit<ilat>a gasahv Iakobu žana Zaibaidaiaus jah Iohanne brožar is, jah žans in skipa manwjandans natja. 20 jah suns haihait ins. jah afletandans attan seinana Zaibaidaiu in žamma skipa mi?asnjam, galižun afar imma. 21 jah galižun in Kafarnaum, jah suns sabbato daga galeižands in swnagogen laisida ins. 22 jah usfilmans wauržun ana žizai laiseinai is; unte was laisjands ins swe waldufni habands jah ni swaswe žai bokarjos. 23 jah was in žizai swnagogen ize manna in unhrainjamma ahmin jah ufhropida 24 qižands: fralet, hva uns jah žus, Iesu Nazorenai, qamt fraqistjan uns? kann žuk, hvas žu is, sa weiha gudis. 25 jah andbait ina Iesus qižands: žahai jah usgagg ut us žamma, ahma unhrainja. 26 jah tahida ina ahma sa unhrainja jah hropjands stibnai mikilai usiddja us imma. 27 jah afslaužnodedun allai sildaleikjandans, swaei sokidedun mi?sis misso qižandans: hva sijai žata? hvo so laiseino so niujo, ei mi?waldufnja jah ahmam žaim unhrainjam anabiudi?jah ufhausjand imma? 28 usiddja žan meriža is suns and allans bisitands Galeilaias. 29 jah suns us žizai swnagogen usgaggandans qemun in garda Seimonis jah Andraiins mi?Iakobau jah Iohannen. 30 i?swaihro Seimonis lag in brinnon: jah suns qežun imma bi ija. 31 jah duatgaggands urraisida žo undgreipands handu izos, jah aflailot žo so brinno suns, jah andbahtida im. 32 andanahtja žan wauržanamma, žan gasaggq sauil, berun du imma allans žans ubil habandans jah unhulžons habandans. 33 jah so baurgs alla garunnana was at daura. 34 jah gahailida managans ubil habandans missaleikaim sauhtim jah unhulžons managos uswarp jah ni fralailot rodjan žos unhulžons, unte kunžedun ina. 35 jah air uhtwon usstandands usiddja jah galai?ana aužjana sta?jah jainar ba? 36 jah galaistans wauržun imma Seimon jah žai mi?imma. 37 jah bigitandans ina qežun du imma žatei allai žuk sokjand. 38 jah qa?du im: gaggam du žaim bisunjane haimom jah baurgim, ei jah jainar merjau, unte duže qam. 39 jah was merjands in swnagogim ize and alla Galeilaian jah unhulžons uswairpands. 40 jah qam at imma žrutsfill habands, bidjands ina jah kniwam knussjands jah qižands du imma žatei jabai wileis, magt mik gahrainjan. 41 i?Iesus infeinands, ufrakjands handu seina attaitok imma jah qa?imma: wiljau, wair?hrains. 42 jah biže qa?žata Iesus, suns žata žrutsfill aflai?af imma, jah hrains war? 43 jah gahvotjands imma suns ussandida ina 44 jah qa?du imma: saihv ei mannhun ni qižais waiht; ak gagg žuk silban ataugjan gudjin jah atbair fram gahraineinai žeinai žatei anabau?Moses du weitwodižai im. 45 i?is usgaggands dugann merjan filu jah usqižan žata waurd, swaswe is južan ni mahta andaugjo in baurg galeižan, ak uta ana aužjaim stadim was; jah iddjedun du imma allažro.
[CA] 1 Jah galai?aftra in Kafarnaum afar dagans, jah gafrehun žatei in garda ist. 2 jah suns gaqemun managai, swaswe južan ni gamostedun nih at daura, jah rodida im waurd. 3 jah qemun at imma usližan bairandans, hafanana fram fidworim. 4 jah ni magandans nehva qiman imma faura manageim, andhulidedun hrot žarei was Iesus jah usgrabandans insailidedun žata badi [jah fralailotun] ana žammei lag sa usliža. 5 gasaihvands žan Iesus galaubein ize qa?du žamma usližin: barnilo, afletanda žus frawaurhteis žeinos. 6 wesunuh žan sumai žize bokarje jainar sitandans jah žagkjandans sis in hairtam seinaim: 7 hva sa swa rodei?naiteinins? hvas mag afletan frawaurhtins, niba ains gu? 8 jah suns ufkunnands Iesus ahmin seinamma žatei swa žai mitodedun sis, qa?du im: duhve mito?žata in hairtam izwaraim? 9 hvažar ist azetizo du qižan žamma usližin: afletanda žus frawaurhteis žeinos, žau qižan: urreis jah nim žata badi žeinata jah gagg? 10 ažžan ei witei?žatei waldufni habai?sunus mans ana airžai afletan frawaurhtins, qa?du žamma usližin: 11 žus qiža: urreis nimuh žata badi žein jah gagg du garda žeinamma. 12 jah urrais suns jah ushafjands badi usiddja faura andwairžja allaize, swaswe usgeisnodedun allai jah hauhidedun mikiljandans gu? qižandans žatei aiw swa ni gasehvun. 13 jah galai?aftra faur marein, jah all manageins iddjedun du imma, jah laisida ins. 14 jah hvarbonds gasahv Laiwwi žana Alfaiaus sitandan at motai jah qa?du imma: gagg afar mis. Jah usstandands iddja afar imma. 15 jah war? biže is anakumbida in garda is, jah managai motarjos jah frawaurhtai mižanakumbidedun Iesua jah siponjam is; wesun auk managai jah iddjedun afar imma. 16 jah žai bokarjos jah Fareisaieis gasaihvandans ina matjandan mi?žaim motarjam jah frawaurhtaim, qežun du žaim siponjam is: hva ist žatei mi?motarjam jah frawaurhtaim matji?jah driggki? 17 jah gahausjands Iesus qa?du im: ni žaurbun swinžai lekeis, ak žai ubilaba habandans; ni qam lažon uswaurhtans, ak frawaurhtans. 18 jah wesun siponjos Iohannis jah Fareisaieis fastandans; jah atiddjedun jah qežun du imma: duhve siponjos Iohannes jah Fareisaieis fastand, i?žai žeinai siponjos ni fastand? 19 jah qa?im Iesus: ibai magun sunjus bružfadis, und žatei mi?im ist bružfažs, fastan? swa lagga hveila swe mi?sis haband bružfad, ni magun fastan. 20 ažžan atgaggand dagos žan afnimada af im sa bružfažs, jah žan fastand in jainamma daga. 21 ni manna plat fanins niujis siuji?ana snagan fairnjana; ibai afnimai fullon af žamma sa niuja žamma fairnjin, jah wairsiza gataura wairži? 22 ni manna giuti?wein juggata in balgins fairnjans; ibai aufto distairai wein žata niujo žans balgins, jah wein usgutni? jah žai balgeis fraqistnand; ak wein juggata in balgins niujans giutand. 23 jah war?žairhgaggan imma sabbato daga žairh atisk, jah dugunnun siponjos is skewjandans raupjan ahsa. 24 jah Fareisaieis qežun du imma: sai, hva taujand siponjos žeinai sabbatim žatei ni skuld ist? 25 jah is qa?du im: niu ussuggwu?aiw hva gatawida Daweid, žan žaurfta jah gredags was, is jah žai mi?imma? 26 hvaiwa galai?in gard gudis uf Abiažara gudjin jah hlaibans faurlageinais matida, žanzei ni skuld ist matjan niba ainaim gudjam, jah gaf jah žaim mi?sis wisandam? 27 jah qa?im: sabbato in mans war?gaskapans, ni manna in sabbato dagis; 28 swaei frauja ist sa sunus mans jah žamma sabbato.
[CA] 1 Jah galai?aftra in swnagogen, jah was jainar manna gažaursana habands handu. 2 jah witaidedun imma hailidediu sabbato daga, ei wrohidedeina ina. 3 jah qa?du žamma mann žamma gažaursana habandin handu: urreis in midumai. 4 jah qa?du im: skuldu ist in sabbatim žiu?taujan aižžau unžiu?taujan, saiwala nasjan aižžau usqistjan? i?eis žahaidedun. 5 jah ussaihvands ins mi?moda, gaurs in daubižos hairtins ize qa?du žamma mann: ufrakei žo handu žeina! jah ufrakida, jah gasto?aftra so handus is. 6 jah gaggandans žan Fareisaieis sunsaiw mi?žaim Herodianum garuni gatawidedun bi ina, ei imma usqemeina. 7 jah Iesus aflai?mi?siponjam seinaim du marein, jah filu manageins us Galeilaia laistidedun afar imma, 8 jah us Iudaia jah us Iairusaulwmim jah us Idumaia jah hindana Iaurdanaus; jah žai bi Twra jah Seidona, manageins filu, gahausjandans hvan filu is tawida, qemun at imma. 9 jah qa?žaim siponjam seinaim ei skip habai?wesi at imma in žizos manageins, ei ni žraiheina ina. 10 managans auk gahailida, swaswe drusun ana ina ei imma attaitokeina, jah swa managai swe habaidedun wundufnjos 11 jah ahmans unhrainjans, žaih žan ina gasehvun, drusun du imma jah hropidedun qižandans žatei žu is sunus gudis. 12 jah filu andbait ins ei ina ni gaswikunžidedeina. 13 jah ustaig in fairguni jah athaihait žanzei wilda is, jah galižun du imma. 14 jah gawaurhta twalif du wisan mi?sis, jah ei insandidedi ins merjan 15 jah haban waldufni du hailjan sauhtins jah uswairpan unhulžons. 16 jah gasatida Seimona namo Paitrus; 17 jah Iakobau žamma Zaibaidaiaus jah Iohanne brožr Iakobaus jah gasatida im namna Bauanairgais, žatei ist: sunjus žeihvons; 18 jah Andraian jah Filippu jah Baržaulaumaiu jah Matžaiu jah Žoman jah Iakobu žana Alfaiaus jah Žaddaiu jah Seimona žana Kananeiten 19 jah Iudan Iskarioten, saei jah galewida ina. 20 jah atiddjedun in gard, jah gaļddja sik <aftra> managei, swaswe ni mahtedun nih hlaif matjan. 21 jah hausjandans fram imma bokarjos jah anžarai usiddjedun gahaban ina; qežun auk žatei usgaisižs ist. 22 jah bokarjos žai af Iairusaulwmai qimandans qežun žatei Baiailzaibul habai? jah žatei in žamma reikistin unhulžono uswairpi?žaim unhulžom. 23 jah athaitands ins in gajukom qa?du im: hvaiwa mag Satanas Satanan uswairpan? 24 jah jabai žiudangardi wižra sik gadailjada, ni mag standan so žiudangardi jaina. 25 jah jabai gards wižra sik gadailjada, ni mag standan sa gards jains. 26 jah jabai Satana ussto?ana sik silban jah gadailižs war? ni mag gastandan, ak andi habai? 27 ni manna mag kasa swinžis galeižands in gard is wilwan, niba fauržis žana swinžan gabindi? jah <žan> žana gard is diswilwai. 28 amen, qiža izwis, žatei allata afletada žata frawaurhte sunum manne, jah naiteinos swa managos swaswe wajamerjand; 29 ažžan saei wajamerei?ahman weihana ni habai?fralet aiw, ak skula ist aiweinaizos frawaurhtais. 30 unte qežun: ahman unhrainjana habai? 31 jah qemun žan aižei is jah brožrjus is jah uta standandona insandidedun du imma, haitandona ina. 32 jah setun bi ina managei; qežun žan du imma: sai, aižei žeina jah brožrjus žeinai jah swistrjus žeinos uta sokjand žuk. 33 jah andhof im qižands: hvo ist so aižei meina aižžau žai brožrjus meinai? 34 jah bisaihvands bisunjane žans bi sik sitandans qa? sai, aižei meina jah žai brožrjus meinai. 35 saei allis waurkei?wiljan gudis, sa jah brožar meins jah swistar jah aižei ist.
[CA] 1 Jah aftra [Iesus] dugann laisjan at marein, jah galesun sik du imma manageins filu, swaswe ina galeižan<dan> in skip gasitan in marein; jah alla so managei wižra marein ana staža was. 2 jah laisida ins in gajukom manag jah qa?im in laiseinai seinai: 3 hausei? sai, urrann sa saiands du saian fraiwa seinamma. 4 jah war? mižžanei saiso, sum raihtis gadraus faur wig, jah qemun fuglos jah fretun žata. 5 anžaru?žan gadraus ana stainahamma, žarei ni habaida airža managa, jah suns urrann, in žizei ni habaida diupaizos airžos; 6 at sunnin žan urrinnandin ufbrann, jah unte ni habaida waurtins, gažaursnoda. 7 jah sum gadraus in žaurnuns; jah ufarstigun žai žaurnjus jah afhvapidedun žata, jah akran ni gaf. 8 jah sum gadraus in airža goda jah gaf akran urrinnando jah wahsjando, jah bar ain ·l?jah ain ·j?jah ain ·r?9 jah qa? saei habai ausona hausjandona, gahausjai. 10 i?biže war?sundro, frehun ina žai bi ina mi?žaim twalibim žizos gajukons. 11 jah qa?im: izwis atgiban ist kunnan runa žiudangardjos gudis, i?jainaim žaim uta in gajukom allata wairži? 12 ei saihvandans saihvaina jah ni gaumjaina, jah hausjandans hausjaina jah ni fražjaina, ibai hvan gawandjaina sik jah afletaindau im frawaurhteis. 13 jah qa?du im: ni witu?žo gajukon, jah hvaiwa allos žos gajukons kunnei? 14 sa saijands waurd saiji? 15 ažžan žai wižra wig sind, žarei saiada žata waurd, jah žan gahausjand unkarjans, suns qimi?Satanas jah usnimi?waurd žata insaiano in hairtam ize. 16 jah <žai> sind samaleiko žai ana stainahamma saianans, žaiei žan hausjand žata waurd, suns mi?fahedai nimand ita 17 jah ni haband waurtins in sis, ak hveilahvairbai sind; žažroh, biže qimi?aglo aižžau wrakja in žis waurdis, suns gamarzjanda. 18 jah žai sind žai in žaurnuns saianans, žai waurd hausjandans, 19 jah saurgos žizos libainais jah afmarzeins gabeins jah žai bi žata anžar lustjus innatgaggandans afhvapjand žata waurd, jah akranalaus wairži? 20 jah žai sind žai ana airžai žizai godon saianans, žaiei hausjand žata waurd jah andnimand jah akran bairand, ain ·l?jah ain ·j?jah ain ·r?21 jah qa?du im: ibai lukarn qimi?duže ei uf melan satjaidau aižžau undar ligr? niu ei ana lukarnastažan satjaidau? 22 nih allis ist hva fulginis žatei ni gabairhtjaidau: nih war?analaugn, ak ei swikun?wairžai. 23 jabai hvas habai ausona hausjandona, gahausjai. 24 jah qa?du im: saihvi? hva hausei? in žizaiei mita?miti? mitada izwis jah biaukada izwis žaim galaubjandam. 25 unte žishvammeh saei habai?gibada imma; jah saei ni habai?jah žatei habai?afnimada imma. 26 jah qa? swa ist žiudangardi gudis, swaswe jabai manna wairpi?fraiwa ana airža. 27 jah slepi?jah urreisi?naht jah daga, jah žata fraiw keini?jah liudi?swe ni wait is. 28 silbo auk airža akran bairi? frumist gras, žažroh ahs, žažroh fulli?kaurnis in žamma ahsa. 29 žanuh biže atgibada akran, suns insandei?gilža, unte atist asans. 30 jah qa? hve galeikom žiudangardja gudis, aižžau in hvileikai gajukon gabairam žo? 31 swe kaurno sinapis, žatei žan saiada ana airža, minnist allaize fraiwe ist žize ana airžai; 32 jah žan saiada, urrinni?jah wairži?allaize grase maist jah gatauji?astans mikilans, swaswe magun uf skadau is fuglos himinis gabauan. 33 jah swaleikaim managaim gajukom rodida du im žata waurd, swaswe mahtedun hausjon. 34 i?inuh gajukon ni rodida im, i?sundro siponjam seinaim andband allata. 35 jah qa?du im in jainamma daga at andanahtja žan wauržanamma: usleižam jainis stadis. 36 jah afletandans žo managein andnemun ina swe was in skipa; jah žan anžara skipa wesun mi?imma. 37 jah war?skura windis mikila jah wegos waltidedun in skip, swaswe ita južan gafullnoda. 38 jah was is ana notin ana waggarja slepands, jah urraisidedun ina jah qežun du imma: laisari, niu kara žuk žizei fraqistnam? 39 jah urreisands gasok winda jah qa?du marein: gaslawai, afdumbn! jah anasilaida sa winds jah war?wis mikil. 40 jah qa?du im: duhve faurhtai siju?swa? hvaiwa ni nauh habai?galaubein? 41 jah ohtedun sis agis mikil jah qežun du sis misso: hvas žannu sa sijai, unte jah winds jah marei ufhausjand imma?
[CA] 1 Jah qemun hindar marein in landa Gaddarene. 2 jah usgaggandin imma us skipa suns gamotida imma manna us aurahjom in ahmin unhrainjamma, 3 saei bauain habaida in aurahjom: jah ni naudibandjom eisarneinaim manna mahta ina gabindan. 4 unte is ufta eisarnam bi fotuns gabuganaim jah naudibandjom eisarneinaim gabundans was jah galausida af sis žos naudibandjos jah žo ana fotum eisarna gabrak, jah manna ni mahta ina gatamjan. 5 jah sinteino nahtam jah dagam in aurahjom jah in fairgunjam was hropjands jah bliggwands sik stainam. 6 gasaihvands žan Iesu fairražro rann jah inwait ina 7 jah hropjands stibnai mikilai qa? hva mis jah žus, Iesu, sunau gudis žis hauhistins? biswara žuk bi guda, ni balwjais mis! 8 unte qa?imma: usgagg, ahma unhrainja, us žamma mann! 9 jah frah ina: hva namo žein? jah qa?du imma: namo mein Laigaion, unte managai sijum. 10 jah ba?ina filu ei ni usdrebi im us landa. 11 wasuh žan jainar hairda sweine haldana at žamma fairgunja. 12 jah bedun ina allos žos unhulžons qižandeins: insandei unsis in žo sweina, ei in žo galeižaima. 13 jah uslaubida im Iesus suns. jah usgaggandans ahmans žai unhrainjans galižun in žo sweina, jah rann so hairda and driuson in marein; wesunu?žan swe twos žusundjos, jah afhvapnodedun in marein. 14 jah žai haldandans žo sweina gažlauhun jah gataihun in baurg jah in haimom, jah qemun saihvan hva wesi žata wauržano. 15 jah atiddjedun du Iesua jah gasaihvand žana wodan sitandan jah gawasidana jah fražjandan žana saei habaida laigaion, jah ohtedun. 16 jah spillodedun im žaiei gasehvun, hvaiwa war?bi žana wodan jah bi žo sweina. 17 jah dugunnun bidjan ina galeižan hindar markos seinos. 18 jah inngaggandan ina in skip ba?ina, saei was wods, ei mi?imma wesi. 19 jah ni lailot ina, ak qa?du imma: gagg du garda žeinamma du žeinaim jah gateih im, hvan filu žus frauja gatawida jah gaarmaida žuk. 20 jah galai?jah dugann merjan in Daikapaulein, hvan filu gatawida imma Iesus; jah allai sildaleikidedun. 21 jah usleižandin Iesua in skipa aftra hindar marein, gaqemun sik manageins filu du imma, jah was faura marein. 22 jah sai, qimi?ains žize swnagogafade namin Jaeirus; jah saihvands ina gadraus du fotum Iesuis 23 jah ba?ina filu, qižands žatei dauhtar meina aftumist habai? ei qimands lagjais ana žo handuns, ei ganisai jah libai. 24 jah galai?mi?imma, jah iddjedun afar imma manageins filu jah žraihun ina. 25 jah qinono suma wisandei in runa bložis jera twalif 26 jah manag gažulandei fram managaim lekjam jah fraqimandei allamma seinamma jah ni waihtai botida, ak mais wairs habaida, 27 gahausjandei bi Iesu, atgaggandei in managein aftana attaitok wastjai is. 28 unte qa?žatei jabai wastjom is atteka, ganisa. 29 jah sunsaiw gažaursnoda sa brunna bložis izos, jah ufkunža ana leika žatei gahailnoda af žamma slaha. 30 jah sunsaiw Iesus ufkunža in sis silbin žo us sis maht usgaggandein; gawandjands sik in managein qa? hvas mis taitok wastjom? 31 jah qežun du imma siponjos is: saihvis žo managein žreihandein žuk jah qižis: hvas mis taitok? 32 jah wlaitoda saihvan žo žata taujandein. 33 i?so qino ogandei jah reirandei, witandei žatei war?bi ija, qam jah draus du imma jah qa?imma alla žo sunja. 34 i?is qa?du izai: dauhtar, galaubeins žeina ganasida žuk, gagg in gawairži jah sijais haila af žamma slaha žeinamma. 35 nauhžanuh imma rodjandin qemun fram žamma swnagogafada, qižandans žatei dauhtar žeina gaswalt; hva žanamais draibeis žana laisari? 36 i?Iesus sunsaiw gahausjands žata waurd rodi? qa?du žamma swnagogafada: ni faurhtei, žatainei galaubei. 37 jah ni fralailot ainohun ize mi?sis afargaggan, nibai Paitru jah Iakobu jah Iohannen brožar Iakobis. 38 jah galai?in gard žis swnagogafadis jah gasahv auhjodu jah gretandans jah waifairhvjandans filu. 39 jah innatgaggands qa?du im: hva auhjo?jah greti? žata barn ni gadaužnoda, ak slepi? 40 jah bihlohun ina. i?is uswairpands allaim ganimi?attan žis barnis jah aižein jah žans mi?sis jah galai?inn žarei was žata barn ligando. 41 jah fairgraip bi handau žata barn qažuh du izai: taleiža kumei, žatei ist gaskeiri? mawilo, du žus qiža: urreis. 42 jah suns urrais so mawi jah iddja; was auk jere twalibe; jah usgeisnodedun faurhtein mikilai. 43 jah anabau?im filu ei manna ni funži žata; jah haihait izai giban matjan.
[CA] 1 Jah ussto?jainžro jah qam in landa seinamma, jah laistidedun afar imma siponjos is. 2 jah biže war?sabbato, dugann in swnagoge laisjan, jah managai hausjandans sildaleikidedun qižandans: hvažro žamma žata, jah hvo so handugeino so gibano imma, ei mahteis swaleikos žairh handuns is wairžand? 3 niu žata ist sa timrja, sa sunus Marjins, i?brožar Iakoba<us> jah Iuse<zis> jah Iudins jah Seimonis? jah niu sind swistrjus is her at unsis? jah gamarzidai wauržun in žamma. 4 qa?žan im Iesus žatei nist praufetus unswers, niba in gabauržai seinai jah in ganižjam jah in garda seinamma. 5 jah ni mahta jainar ainohun mahte gataujan, niba fawaim siukaim handuns galagjands gahailida. 6 jah sildaleikida in ungalaubeinais ize jah bitauh weihsa bisunjane laisjands. 7 jah athaihait žans twalif jah dugann ins insandjan twans hvanzuh jah gaf im waldufni ahmane unhrainjaize. 8 jah faurbau?im ei waiht ni nemeina in wig, niba hrugga aina, nih matibalg nih hlaif nih in gairdos aiz, 9 ak gaskohai suljom: jah ni wasjai?twaim paidom. 10 jah qa?du im: žishvaduh žei gaggai?in gard, žar saljai? unte usgaggai?jainžro. 11 jah swa managai swe ni andnimaina izwis nih hausjaina izwis, usgaggandans jainžro ushrisjai?mulda žo undaro fotum izwaraim du weitwodižai im. amen, qiža izwis: sutizo ist Saudaumjam aižžau Gaumaurjam in daga stauos žau žizai baurg jainai. 12 jah usgaggandans meridedun ei idreigodedeina. 13 jah unhulžons managos usdribun jah gasalbodedun alewa managans siukans jah gahailidedun. 14 jah gahausida žiudans Herodes, swikun?allis war?namo is, jah qa?žatei Iohannis sa daupjands us daužaim urrais, <jah> dužže waurkjand žos mahteis in imma. 15 anžarai žan qežun žatei Helias ist; anžarai žan qežun žatei praufetes ist swe ains žize praufete. 16 gahausjands žan Herodes qa?žatei žammei ik haubi?afmaimait Iohanne, sa ist: sah urrais us daužaim. 17 sa auk raihtis Herodes insandjands gahabaida Iohannen jah gaband ina in karkarai in Hairodiadins qenais Filippaus brožrs seinis, unte žo galiugaida. 18 qa?auk Iohannes du Heroda žatei ni skuld ist žus haban qen brožrs žeinis. 19 i?so Herodia naiw imma jah wilda imma usqiman jah ni mahta; 20 unte Herodis ohta sis Iohannen, kunnands ina wair garaihtana jah weihana, jah witaida imma jah hausjands imma manag gatawida jah gabaurjaba imma andhausida. 21 jah wauržans dags gatils, žan Herodis mela gabauržais seinaizos nahtamat waurhta žaim maistam seinaize jah žusundifadim jah žaim frumistam Galeilaias, 22 jah atgaggandein inn dauhtar Herodiadins jah plinsjandein jah galeikandein Heroda jah žaim mižanakumbjandam, qa?žiudans du žizai maujai: bidei mik žishvizuh žei wileis, jah giba žus. 23 jah swor izai žatei žishvah žei bidjais mik, giba žus und halba žiudangardja meina. 24 i?si usgaggandei qa?du aižein seinai: hvis bidjau? i?si qa? haubidis Iohannis žis daupjandins. 25 jah atgaggandei sunsaiw sniumundo du žamma žiudana ba?qižandei: wiljau ei mis gibais ana mesa haubi?Iohannis žis daupjandins. 26 jah gaurs wauržans sa žiudans in žize aiže jah in žize mižanakumbjandane ni wilda izai ufbrikan. 27 jah suns insandjands sa žiudans spaikulatur, anabau?briggan haubi?is. i?is galeižands afmaimait imma haubi?in karkarai 28 jah atbar žata haubi?is ana mesa jah atgaf ita žizai maujai, jah so mawi atgaf ita aižein seinai. 29 jah gahausjandans siponjos is qemun jah usnemun leik is jah galagidedun ita in hlaiwa. 30 jah gaļddjedun apaustauleis du Iesua jah gataihun imma allata jah swa filu swe gatawidedun . . . . 53 . . . . jah duatsniwun. 54 jah usgaggandam im us skipa, sunsaiw ufkunnandans ina, 55 birinnandans all žata gawi dugunnun ana badjam žans ubil habandans bairan, žadei hausidedun ei is wesi. 56 jah žishvaduh žadei iddja in haimos aižžau baurgs aižžau in weihsa, ana gagga lagidedun siukans jah bedun ina ei žau skauta wastjos is attaitokeina; jah swa managai swe attaitokun imma, ganesun.
[CA] 1 Jah gaqemun sik du imma Fareisaieis jah sumai žize bokarje, qimandans us Iairusaulwmim. 2 jah gasaihvandans sumans žize siponje is gamainjaim handum, žat-ist unžwahanaim, matjandans hlaibans; 3 i?Fareisaieis jah allai Iudaieis, niba ufta žwahand handuns, ni matjand, habandans anafilh žize sinistane, 4 jah af mažla niba daupjand ni matjand, jah anžar ist manag žatei andnemun du haban: daupeinins stikle jah aurkje jah katile jah ligre; 5 žažroh žan frehun ina žai Fareisaieis jah žai bokarjos: duhve žai siponjos žeinai ni gaggand bi žammei anafulhun žai sinistans, ak unžwahanaim handum matjand hlaif? 6 i?is andhafjands qa?du im žatei waila praufetida Esaļas bi izwis žans liutans, swe gameli?ist: so managei wairilom mik swerai? i?hairto ize fairra habai?sik mis. 7 i?sware mik blotand, laisjandans laiseinins, anabusnins manne; 8 afletandans raihtis anabusn gudis habai?žatei anafulhun mannans, daupeinins aurkje jah stikle jah anžar galeik swaleikata manag tauji? 9 jah qa?du im: waila inwidi?anabusn gudis, ei žata anafulhano izwar fastai? 10 Moses auk raihtis qa? swerai attan žeinana jah aižein žeina; jah: saei ubil qižai attin seinamma aižžau aižein seinai, daužau afdaužjaidau. 11 i?jus qiži? jabai qižai manna attin seinamma aižžau aižein: kaurban, žatei ist maižms, žishvah žatei us mis gabatnis; 12 jah ni fraleti?ina ni waiht taujan attin seinamma aižžau aižein seinai, 13 blaužjandans waurd gudis žizai anabusnai izwarai, žoei anafulhu? jah galeik swaleikata manag tauji? 14 jah athaitands alla žo managein qa?im: hausei?mis allai jah fražjai? 15 ni waihts ist utažro mans inngaggando in ina žatei magi ina gamainjan; ak žata utgaggando us mann žata ist žata gamainjando mannan. 16 jabai hvas habai ausona hausjandona, gahausjai. 17 jah žan galai?in gard us žizai managein, frehun ina siponjos is bi žo gajukon. 18 jah qa?du im: swa jah jus unwitans siju? ni fražji?žammei all žata utažro inngaggando in mannan ni mag ina gamainjan: 19 unte ni galeiži?imma in hairto, ak in wamba, jah in urrunsa usgaggi? gahrainei?allans matins. 20 qažu?žan žatei žata us mann usgaggando žata gamainei?mannan. 21 innažro auk us hairtin manne mitoneis ubilos usgaggand: kalkinassjus, horinassjus, mauržra, 22 žiubja, faihufrikeins, unseleins, liutei, aglaitei, augo unsel, wajamereins, hauhhairtei, unwiti. 23 žo alla ubilona innažro usgaggand jah gagamainjand mannan. 24 jah jainžro usstandands galai?in markos Twre jah Seidone jah galeižands in gard ni wilda witan mannan jah ni mahta galaugnjan. 25 gahausjandei raihtis qino bi ina, žizozei habaida dauhtar ahman unhrainjana, qimandei draus du fotum is. 26 wasu?žan so qino haižno, Saurini fwnikiska gabauržai, jah ba?ina ei žo unhulžon uswaurpi us dauhtr izos. 27 i?Iesus qa?du izai: let fauržis sada wairžan barna, unte ni go?ist niman hlaib barne jah wairpan hundam. 28 i?si andhof imma jah qa?du imma: jai frauja; jah auk hundos undaro biuda matjand af drauhsnom barne. 29 jah qa?du izai: in žis waurdis gagg, usiddja unhulžo us dauhtr žeinai. 30 jah galeižandei du garda seinamma bigat unhulžon usgaggana jah žo dauhtar ligandein ana ligra. 31 jah aftra galeižands af markom Twre jah Seidone qam at marein Galeilaie mi?tweihnaim markom Daikapaulaios. 32 jah berun du imma baudana stammana jah bedun ina ei lagidedi imma handau. 33 jah afnimands ina af managein sundro, lagida figgrans seinans in ausona imma jah spewands attaitok tuggon is 34 jah ussaihvands du himina gaswogida jah qa?du imma: aiffaža, žatei ist: uslukn. 35 jah sunsaiw usluknodedun imma hliumans, jah andbundnoda bandi tuggons is jah rodida raihtaba. 36 jah anabau?im ei mann ni qežeina. hvan filu is im anabau? mais žamma eis meridedun 37 jah ufarassau sildaleikidedun qižandans: waila allata gatawida jah baudans gatauji?gahausjan jah unrodjandans rodjan.
[CA] 1 In jainaim žan dagam aftra at filu managai managein wisandein jah ni habandam hva matidedeina, athaitands siponjans qažuh du im: 2 infeinoda du žizai managein, unte ju dagans žrins mi?mis wesun jah ni haband hva matjaina; 3 jah jabai fraleta ins lausqižrans du garda ize, ufligand ana wiga; sumai raihtis ize fairražro qemun. 4 jah andhofun imma siponjos is: hvažro žans mag hvas gasožjan hlaibam ana aužidai? 5 jah frah ins: hvan managans habai?hlaibans? i?eis qežun: sibun. 6 jah anabau?žizai managein anakumbjan ana airžai; jah nimands žans sibun hlaibans jah awiliudonds gabrak jah atgaf siponjam seinaim, ei atlagidedeina faur; jah atlagidedun faur žo managein. 7 jah habaidedun fiskans fawans, jah žans gažiužjands qa?ei atlagidedeina jah žans. 8 gamatidedun žan jah sadai wauržun; jah usnemun laibos gabruko sibun spwreidans. 9 wesunu?žan žai matjandans swe fidwor žusundjos; jah fralailot ins. 10 jah galai?sunsaiw in skip mi?siponjam seinaim, jah qam ana fera Magdalan. 11 jah urrunnun Fareisaieis jah dugunnun mižsokjan imma sokjandans du imma taikn us himina, fraisandans ina. 12 jah ufswogjands ahmin seinamma qa? hva žata kuni taikn sokei? amen, qiža izwis: jabai gibaidau kunja žamma taikne. 13 jah afletands ins, galeižands aftra in skip uslai?hindar marein. 14 jah ufarmunnodedun niman hlaibans jah niba ainana hlaif ni habaidedun mi?sis in skipa. 15 jah anabau?im qižands: saihvi?ei atsaihvi?izwis žis beistis Fareisaie jah beistis Herodis. 16 jah žahtedun mi?sis misso qižandans: unte hlaibans ni habam. 17 jah fražjands Iesus qa?du im: hva žaggkei?unte hlaibans ni habai? ni nauh fražji?nih witu? unte daubata habai?hairto izwar. 18 augona habandans ni gasaihvi? jah ausona habandans ni gahausei?jah ni gamunu? 19 žan žans fimf hlaibans gabrak fimf žusundjom, hvan managos tainjons fullos gabruko usnemu? qežun du imma: twalif. 20 ažžan žan žans sibun hlaibans fidwor žusundjom, hvan managans spwreidans fullans gabruko usnemu? i?eis qežun: sibun. 21 jah qa?du im: hvaiwa ni nauh fražji? 22 jah qemun in Bežaniin jah berun du imma blindan jah bedun ina ei imma attaitoki. 23 jah fairgreipands handu žis blindins ustauh ina utana weihsis jah speiwands in augona is, atlagjands ana handuns seinos frah ina ga-u-hva-sehvi? 24 jah ussaihvands qa? gasaihva mans, žatei swe bagmans gasaihva gaggandans. 25 žažroh aftra galagida handuns ana žo augona is jah gatawida ina ussaihvan; jah aftra gasatižs war?jah gasahv bairhtaba allans. 26 jah insandida ina du garda is qižands: ni in žata weihs gaggais, ni mannhun qižais in žamma wehsa. 27 jah usiddja Iesus jah siponjos is in wehsa Kaisarias žizos Filippaus: jah ana wiga frah siponjans seinans qižands du im: hvana mik qižand mans wisan? 28 i?eis andhofun: Iohannen žana daupjand, jah anžarai Helian: sumaih žan ainana praufete. 29 jah is qa?du im: ažžan jus, hvana mik qiži?wisan? andhafjands žan Paitrus qa?du imma: žu is Xristus. 30 jah faurbau?im ei mannhun ni qežeina bi ina. 31 jah dugann laisjan ins žatei skal sunus mans filu winnan jah uskiusan skulds ist fram žaim sinistam jah žaim auhumistam gudjam jah bokarjam jah usqiman jah afar žrins dagans usstandan. 32 jah swikunžaba žata waurd rodida; jah aftiuhands ina Paitrus dugann andbeitan ina; 33 i?is gawandjands sik jah gasaihvands žans siponjans seinans andbait Paitru qižands: gagg hindar mik, Satana, unte ni fražjis žaim gudis, ak žaim manne. 34 jah athaitands žo managein mi?siponjam seinaim qa?du im: saei wili afar mis laistjan, inwidai sik silban jah nimai galgan seinana jah laistjai mik. 35 saei allis wili saiwala seina ganasjan, fraqistei?izai: i?saei fraqistei?saiwalai seinai in meina jah in žizos aiwaggeljons, ganasji?žo. 36 hva auk botei?mannan, jabai gageigai?žana fairhvu allana jah gasleižei?sik saiwalai seinai? 37 aižžau hva gibi?manna inmaidein saiwalos seinaizos? 38 unte saei skamai?sik meina jah waurde meinaize in gabauržai žizai horinondein jah frawaurhton, jah sunus mans skamai?sik is, žan qimi?in wulžau attins seinis mi?aggilum žaim weiham.
[CA] 1 Jah qa?du im: amen, qiža izwis žatei sind sumai žize her standandane, žai ize ni kausjand daužaus, unte gasaihvand žiudinassu gudis qumanana in mahtai. 2 jah afar dagans saihs ganam Iesus Paitru jah Iakobu jah Iohannen jah ustauh ins ana fairguni hauh sundro ainans: jah inmaidida sik in andwairžja ize. 3 jah wastjos is wauržun glitmunjandeins, hveitos swe snaiws, swaleikos swe wullareis ana airžai ni mag gahveitjan. 4 jah ataugižs war?im Helias mi?Mose; jah wesun rodjandans mi?Iesua. 5 jah andhafjands Paitrus qa?du Iesua: rabbei, go?ist unsis her wisan, jah gawaurkjam hlijans žrins, žus ainana jah Mose ainana jah ainana Helijin. 6 ni auk wissa hva rodidedi; wesun auk usagidai. 7 jah war?milhma ufarskadwjands im, jah qam stibna us žamma milhmin: sa ist sunus meins sa liuba, žamma hausjai? 8 jah anaks insaihvandans ni žanaseižs ainohun gasehvun, alja Iesu ainana mi?sis. 9 dala?žan atgaggandam im af žamma fairgunja, anabau?im ei mannhun ni spillodedeina žatei gasehvun, niba biže sunus mans us daužaim usstoži. 10 jah žata waurd habaidedun du sis misso sokjandans: hva ist žata us daužaim usstandan? 11 jah frehun ina qižandans: unte qižand žai bokarjos žatei Helias skuli qiman fauržis? 12 i?is andhafjands qa?du im: Helias swežauh qimands fauržis aftra gabotei?alla; jah hvaiwa gameli?ist bi sunu mans, ei manag winnai jah frakunžs wairžai. 13 akei qiža izwis žatei ju Helias qam jah gatawidedun imma swa filu swe wildedun, swaswe gameli?ist bi ina. 14 jah qimands at siponjam gasahv filu manageins bi ins jah bokarjans sokjandans mi?im. 15 jah sunsaiw alla managei gasaihvandans ina usgeisnodedun jah durinnandans inwitun ina. 16 jah frah žans bokarjans: hva sokei?mi?žaim? 17 jah andhafjands ains us žizai managein qa? laisari, brahta sunu meinana du žus habandan ahman unrodjandan. 18 jah žishvaruh žei ina gafahi? gawairpi?ina, jah hvažji?jah kriusti?tunžuns seinans jah gastaurkni? jah qa?siponjam žeinaim ei usdreibeina ina, jah ni mahtedun. 19 i?is andhafjands im qa? o kuni ungalaubjando! und hva at izwis sijau? und hva žulau izwis? bairi?ina du mis. 20 jah brahtedun ina at imma. jah gasaihvands ina sunsaiw sa ahma tahida ina; jah driusands ana airža walwisoda hvažjands. 21 jah frah žana attan is: hvan lagg mel ist ei žata war?imma? i?is qa? us barniskja. 22 jah ufta ina jah in fon atwarp jah in wato, ei usqistidedi imma; akei jabai mageis, hilp unsara, gableižjands unsis. 23 i?Iesus qa?du imma žata jabai mageis galaubjan; allata mahteig žamma galaubjandin. 24 jah sunsaiw ufhropjands sa atta žis barnis mi?tagram qa? galaubja; hilp meinaizos ungalaubeinais! 25 gasaihvands žan Iesus žatei sama?rann managei, gahvotida ahmin žamma unhrainjin, qižands du imma: žu ahma, žu unrodjands jah baužs, ik žus anabiuda: usgagg us žamma jah žanaseižs ni galeižais in ina. 26 jah hropjands jah filu tahjands ina usiddja; jah war?swe daužs, swaswe managai qežun žatei gaswalt. 27 i?Iesus undgreipands ina bi handau urraisida ina; jah ussto? 28 jah galeižandan ina in gard, siponjos is frehun ina sundro: duhve weis ni mahtedum usdreiban žana? 29 jah qa?du im: žata kuni in waihtai ni mag usgaggan, niba in bidai jah fastubnja. 30 jah jainžro usgaggandans iddjedun žairh Galeilaian, jah ni wilda ei hvas wissedi, 31 unte laisida siponjans seinans jah qa?du im žatei sunus mans atgibada in handuns manne, jah usqimand imma, jah usqistižs žridjin daga usstandi? 32 i?eis ni frožun žamma waurda jah ohtedun ina fraihnan. 33 jah qam in Kafarnaum. jah in garda qumans frah ins: hva in wiga mi?izwis misso mitodedu? 34 i?eis slawaidedun; du sis misso andrunnun, hvarjis maists wesi. 35 jah sitands atwopida žans twalif jah qa?du im: jabai hvas wili frumists wisan, sijai allaize aftumists jah allaim andbahts. 36 jah nimands barn gasatida ita in midjaim im jah ana armins nimands ita qa?du im: 37 saei ain žize swaleikaize barne andnimi?ana namin meinamma, mik andnimi? jah sahvazuh saei mik andnimi? ni mik andnimi? ak žana sandjandan mik. 38 andhof žan imma Iohannes qižands: laisari! sehvum sumana in žeinamma namin usdreibandan unhulžons, saei ni laistei?unsis, jah waridedum imma, unte ni laistei?unsis. 39 i?is qa? ni warji?imma; ni mannahun auk ist saei tauji?maht in namin meinamma jah magi sprauto ubilwaurdjan mis; 40 unte saei nist wižra izwis, faur izwis ist. 41 saei auk allis gadragkjai izwis stikla watins in namin meinamma, unte Xristaus siju? amen qiža izwis ei ni fraqistei?mizdon seinai. 42 jah sahvazuh saei gamarzjai ainana žize leitilane žize galaubjandane du mis, go?ist imma mais ei galagjaidau asiluqairnus ana halsaggan is jah frawaurpans wesi in marein. 43 jah jabai marzjai žuk handus žeina, afmait žo; go?žus ist hamfamma in libain galeižan, žau twos handuns habandin galeižan in gaiainnan, in fon žata unhvapnando, 44 žarei maža ize ni gaswilti?jah fon ni afhvapni? 45 jah jabai fotus žeins marzjai žuk, afmait ina; go?žus ist galeižan in libain haltamma, žau twans fotuns habandin gawairpan in gaiainnan, in fon žata unhvapnando, 46 žarei maža ize ni gaswilti?jah fon ni afhvapni? 47 jah jabai augo žein marzjai žuk, uswairp imma; go?žus ist haihamma galeižan in žiudangardja gudis, žau twa augona habandin atwairpan in gaiainnan funins, 48 žarei maža ize ni gadaužni?jah fon ni afhvapni? 49 hvazuh auk funin saltada jah hvarjatoh hunsle salta saltada. 50 go?salt; i?jabai salt unsaltan wairži? hve supuda? habai?in izwis salt jah gawairžeigai sijai?mi?izwis misso.
[CA] 1 Jah jainžro usstandands qam in markom Iudaias hindar Iaurdanau; jah gaqemun sik aftra manageins du imma, jah, swe biuhts <was>, aftra laisida ins. 2 jah duatgaggandans Fareisaieis frehun ina, skuldu sijai mann qen afsatjan, fraisandans ina. 3 i?is andhafjands qa? hva izwis anabau?Moses? 4 i?eis qežun: Moses uslaubida unsis bokos afsateinais meljan jah afletan. 5 jah andhafjands Iesus qa?du im: wižra harduhairtein izwara gamelida izwis žo anabusn. 6 i?af anastodeinai gaskaftais gumein jah qinein gatawida gu? 7 inuh žis bileižai manna attin seinamma jah aižein seinai, 8 jah sijaina žo twa du leika samin, swaswe žanaseižs ni sind twa, ak leik ain. 9 žatei nu gu?gawa? manna žamma ni skaidai. 10 jah in garda aftra siponjos is bi žata samo frehun ina. 11 jah qa?du im: sahvazuh saei afleti?qen seina jah liugai?anžara, horino?du žizai. 12 jah jabai qino afleti?aban seinana jah liugada anžaramma, horino? 13 žanuh atberun du imma barna, ei attaitoki im: i?žai siponjos is sokun žaim bairandam du. 14 gasaihvands žan Iesus unwerida jah qa?du im: leti?žo barna gaggan du mis jah ni warji?žo, unte žize <swaleikaize> ist žiudangardi gudis. 15 amen, qiža izwis: saei ni andnimi?žiudangardja gudis swe barn, ni žauh qimi?in izai. 16 jah gažlaihands im, lagjands handuns ana žo žiužida im. 17 jah usgaggandin imma in wig, duatrinnands ains jah knussjands ba?ina qižands: laisari žiužeiga, hva taujau ei libainais aiweinons arbja wairžau? 18 i?is qa?du imma: hva mik qižis žiužeigana? ni hvashun žiužeigs, alja ains gu? 19 žos anabusnins kant: ni horinos; ni mauržrjais; ni hlifais; ni sijais galiugaweitwods; ni anamahtjais; swerai attan žeinana jah aižein žeina. 20 žaruh andhafjands qa?du imma: laisari, žo alla gafastaida us jundai meinai. 21 i?Iesus insaihvands du imma frijoda ina jah qa?du imma: ainis žus wan ist; gagg, swa filu swe habais frabugei jah gif žarbam, jah habais huzd in himinam; jah hiri laistjan mik nimands galgan. 22 i?is gahnipnands in žis waurdis galai?gaurs; was auk habands faihu manag. 23 jah bisaihvands Iesus qa?siponjam seinaim: sai, hvaiwa agluba žai faiho gahabandans in žiudangardja gudis galeižand. 24 i?žai siponjos afslaužnodedun in waurde is. žaruh Iesus aftra andhafjands qa?im: barnilona, hvaiwa aglu ist žaim hugjandam afar faihau in žiudangardja gudis galeižan. 25 azitizo ist ulbandau žairh žairko nežlos galeižan, žau gabigamma in žiudangardja gudis galeižan. 26 i?eis mais usgeisnodedun qižandans du sis misso: jah hvas mag ganisan? 27 insaihvands du im Iesus qa? [akei] fram mannan unmahteig ist, <akei> ni fram guda; allata auk mahteig ist fram guda. 28 dugann žan Paitrus qižan du imma: sai, weis aflailotum alla jah laistidedum žuk. 29 andhafjands im Iesus qa? amen, qiža izwis: ni hvashun ist saei aflailoti gard aižžau brožruns <aižžau swistruns> aižžau aižein aižžau attan aižžau qen aižžau barna aižžau haimožlja in meina jah in žizos aiwaggeljons, 30 saei ni andnimai ·r?fal?nu in žamma mela gardins jah brožruns jah swistruns jah attan jah aižein jah barna jah haimožlja mi?wrakom jah in aiwa žamma anawairžin libain aiweinon. 31 ažžan managai wairžand frumans aftumans, jah aftumans frumans. 32 wesunu?žan ana wiga gaggandans du Iairusaulwmai jah <was> faurbigaggands ins Iesus, jah sildaleikidedun jah afarlaistjandans faurhtai wauržun. jah andnimands aftra žans twalif dugann im qižan žoei habaidedun ina gadaban. 33 žatei sai, usgaggam in Iairusaulwma jah sunus mans atgibada žaim ufargudjam jah bokarjam, jah gawargjand ina daužau <jah atgiband ina žiudom> 34 jah bilaikand ina jah bliggwand ina jah speiwand ana ina jah usqimand imma, jah žridjin daga ustandi? 35 jah athabaidedun sik du imma Iakobus jah Iohannes, sunjus Zaibaidaiaus, qižandans: laisari, wileima ei žatei žuk bidjos, taujais uggkis. 36 i?Iesus qa?im: hva wileits taujan mik igqis? 37 i?eis qežun du imma: fragif ugkis ei ains af taihswon žeinai jah ains af hleidumein žeinai sitaiwa in wulžau žeinamma. 38 i?Iesus qažuh du im: ni wituts hvis bidjats: magutsu driggkan stikl žanei ik driggka, jah daupeinai žizaiei ik daupjada, ei daupjaindau? 39 i?eis qežun du imma: magu. i?Iesus qažuh du im: swežauh žana stikl žanei ik driggka, driggkats jah žizai daupeinai žizaiei ik daupjada <daupjanda>; 40 i?žata du sitan af taihswon meinai aižžau af hleidumein nist mein du giban, alja žaimei manwi?was. 41 jah gahausjandans žai taihun dugunnun unwerjan bi Iakobu jah Iohannen. 42 i?is athaitands ins qa?du im: witu?žatei <žaiei> žuggkjand reikinon žiudom, gafraujinond im, i?žai mikilans ize gawaldand im. 43 i?ni swa sijai in izwis; ak sahvazuh saei wili wairžan mikils in izwis, sijai izwar andbahts; 44 jah saei wili izwara wairžan frumists, sijai allaim skalks. 45 jah auk sunus mans ni qam at andbahtjam, ak andbahtjan jah giban saiwala seina faur managans lun. 46 jah qemun in Iairikon. jah usgaggandin imma jainžro mi?siponjam seinaim jah managein ganohai, sunus Teimaiaus, Barteimai[a]us <sa> blinda, sat faur wig du aihtron. 47 jah gahausjands žatei Iesus sa Nazoraius ist, dugann hropjan jah qižan: sunau Daweidis, Iesu, armai mik! 48 jah hvotidedun imma managai ei gažahaidedi; i?is filu mais hropida: sunau Daweidis, armai mik! 49 jah gastandands Iesus haihait atwopjan ina. jah wopidedun žana blindan, qižandans du imma: žrafstei žuk; urreis, wopei?žuk. 50 i?is afwairpands wastjai seinai ushlaupands qam at Iesu. 51 jah andhafjands qa?du imma Iesus: hva wileis ei taujau žus? i?sa blinda qa?du imma: rabbaunei, ei ussaihvau. 52 i?Iesus qa?du imma: gagg, galaubeins žeina ganasida žuk. jah sunsaiw ussahv jah laistida in wiga Iesu.
[CA] 1 Jah biže nehva wesun Iairusalem, in Bežsfagein jah Bižaniin at fairgunja alewjin, insandida twans siponje seinaize 2 jah qa?du im: gaggats in haim žo wižrawairžon iggqis, jah sunsaiw inngaggandans in žo [baurg] bigitats fulan gabundanana, ana žammei nauh ainshun manne ni sat; andbindandans ina attiuhats. 3 jah jabai hvas iggqis qižai: duhve žata taujats? qižaits: žatei frauja žis gairnei? jah sunsaiw ina insandei?hidre. 4 galižun žan jah bigetun fulan gabundanana at daura uta ana gagga; jah andbundun ina. 5 jah sumai žize jainar standandane qežun du im: hva taujats andbindandans žana fulan? 6 i?eis qežun du im swaswe anabau?im Iesus, jah lailotun ins. 7 jah brahtedun žana fulan at Iesua jah galagidedun ana <ina> wastjos seinos, jah gasat ana ina. 8 managai žan wastjom seinaim strawidedun ana wiga; sumai astans maimaitun us bagmam jah strawidedun ana wiga. 9 jah žai fauragaggandans <jah žai afarlaistjandans> hropidedun qižandans: osanna, žiužida sa qimanda in namin fraujins! 10 žiužido so qimandei žiudangardi in namin <fraujins> attins unsaris Daweidis, osanna in hauhistjam! 11 jah galai?in Iairusaulwma Iesus jah in alh; jah bisaihvands alla, at andanahtja južan wisandin hveilai usiddja in Bežanian mi?žaim twalibim. 12 jah iftumin daga usstandandam im us Bežaniin gredags was. 13 jah gasaihvands smakkabagm fairražro habandan lauf atiddja, ei aufto bigeti hva ana imma; jah qimands at imma ni waiht bigat ana imma niba lauf; ni auk was mel smakkane. 14 jah usbairands qa?du imma: ni žanaseižs us žus aiw manna akran matjai. jah gahausidedun žai siponjos is. 15 jah iddjedun du Iairusaulwmai. jah atgaggands Iesus in alh dugann uswairpan žans frabugjandans jah bugjandans in alh jah mesa skattjane jah sitlans žize frabugjandane ahakim uswaltida. 16 jah ni lailot ei hvas žairhberi kas žairh žo alh. 17 jah laisida qižands du im: niu gameli?ist žatei razn mein razn bido haitada allaim žiudom? i?jus gatawidedu?ita du filigrja waidedjane. 18 jah gahausidedun žai bokarjos jah gudjane auhumistans jah sokidedun, hvaiwa imma usqistidedeina: ohtedun auk ina, unte alla managei sildaleikidedun in laiseinais is. 19 jah biže andanahti war? usiddja ut us žizai baurg. 20 jah in maurgin faurgaggandans gasehvun žana smakkabagm žaursjana us waurtim. 21 jah gamunands Paitrus qa?du imma: rabbei, sai, smakkabagms žanei fraqast gažaursnoda. 22 jah andhafjands Iesus qa?du im: habai?galaubein gudis! 23 amen auk qiža izwis, žishvazuh ei qižai du žamma fairgunja: ushafei žuk jah wairp žus in marein, jah ni tuzwerjai in hairtin seinamma, ak galaubjai žata, ei žatei qiži?gagaggi? wairži?imma žishvah žei qiži? 24 dužže qiža izwis: allata žishvah žei bidjandans sokei? galaubei?žatei nimi? jah wairži?izwis. 25 jah žan standai?bidjandans, afletai? jabai hva habai?wižra hvana, ei jah atta izwar sa in himinam afletai izwis missadedins izwaros. 26 i?jabai jus ni afleti? ni žau atta izwar sa in himinam afleti?izwis missadedins izwaros. 27 jah iddjedun aftra du Iairusaulwmai. jah in alh hvarbondin imma, atiddjedun du imma žai auhumistans gudjans jah bokarjos jah sinistans. 28 jah qežun du imma: in hvamma waldufnje žata taujis? jah hvas žus žata waldufni atgaf, ei žata taujis? 29 i?Iesus andhafjands qa?du im: fraihna jah ik izwis ainis waurdis jah andhafji?mis, jah qiža izwis in hvamma waldufnje žata tauja. 30 daupeins Iohannis uzuh himina was žau uzuh mannam? andhafji?mis. 31 jah žahtedun du sis misso qižandans, jabai qižam: us himina, qiži? ažžan duhve ni galaubidedu?imma? 32 ak qižam: us mannam, uhtedun žo managein. allai auk alakjo habaidedun Iohannen žatei bi sunjai praufetes was. 33 jah andhafjandans qežun du Iesua: ni witum. jah andhafjands Iesus qa?du im: nih ik izwis qiža in hvamma waldufnje žata tauja.
[CA] 1 Jah dugann im in gajukom qižan: weinagard ussatida manna jah bisatida ina fažom jah usgrof dal uf mesa jah gatimrida kelikn jah anafalh ina waurstwjam jah aflai?alja? 2 jah insandida du žaim waurstwjam at mel skalk, ei at žaim waurstwjam nemi akranis žis weinagardis. 3 i?eis nimandans ina usbluggwun jah insandidedun laushandjan. 4 jah aftra insandida du im anžarana skalk; jah žana stainam wairpandans [gaaiwiskodedun jah] haubižwundan brahtedun jah insandidedun ganaitidana. 5 jah aftra insandida anžarana; jah jainana afslohun jah managans anžarans, sumans usbliggwandans, sumanzuh žan usqimandans. 6 žanuh nauhžanuh ainana sunu aigands liubana sis, insandida jah žana du im spedistana, qižands žatei gaaistand sunu meinana. 7 i?jainai žai waurstwjans qežun du sis misso žatei sa ist sa arbinumja; hirji? usqimam imma, jah unsar wairži?žata arbi. 8 jah undgreipandans ina usqemun jah uswaurpun imma ut us žamma weinagarda. 9 hva nuh taujai frauja žis weinagardis? qimi?jah usqistei?žans waurstwjans jah gibi?žana weinagard anžaraim. 10 nih žata gamelido ussuggwu? stains žammei uswaurpun žai timrjans, sah war?du haubida waihstins? 11 fram fraujin war?sa jah ist sildaleiks in augam unsaraim. 12 jah sokidedun ina undgreipan jah ohtedun žo managein; frožun auk žatei du im žo gajukon qa? jah afletandans ina galižun. 13 jah insandidedun du imma sumai žize Fareisaie jah Herodiane, ei ina ganuteina waurda. 14 i?eis qimandans qežun du imma: laisari, witum žatei sunjeins is jah ni kara žuk manshun; ni auk saihvis in andwairžja manne, ak bi sunjai wig gudis laiseis: skuldu ist kaisaragild giban kaisara, žau niu gibaima? 15 i?Iesus gasaihvands ize liutein qa?du im: hva mik fraisi? atbairi?mis skatt, ei gasaihvau. 16 i?eis atberun, jah qa?du im: hvis ist sa manleika jah so ufarmeleins? i?eis qežun du imma: kaisaris. 17 jah andhafjands Iesus qa?du im: usgibi?žo kaisaris kaisara jah žo gudis guda. jah sildaleikidedun ana žamma. 18 jah atiddjedun Saddukaieis du imma žaiei qižand usstass ni wisan, jah frehun ina qižandans: 19 laisari, Moses gamelida unsis žatei jabai hvis brožar gadaužnai jah bileižai qenai jah barne ni bileižai, ei nimai brožar is žo qen is jah ussatjai barna brožr seinamma. 20 sibun brožrahans wesun; jah sa frumista nam qen jah gaswiltands ni bilai?fraiwa. 21 jah anžar nam žo jah gadaužnoda jah ni sa bilai?fraiwa. jah žridja samaleiko. 22 jah nemun žo samaleiko žai sibun jah ni biližun fraiwa. spedumista allaize gaswalt jah so qens. 23 in žizai usstassai, žan usstandand, hvarjamma ize wairži?qens? žai auk sibun aihtedun žo du qenai. 24 jah andhafjands Iesus qa?du im: niu duže airzjai siju? ni kunnandans mela nih maht gudis? 25 allis žan usstandand us daužaim, ni liugand ni liuganda, ak sind swe aggiljus žai in himinam. 26 ažžan bi daužans, žatei urreisand, niu gakunnaidedu?ana bokom Mosezis ana aihvatundjai, hvaiwa imma qa?gu?qižands: ik im gu?Abrahamis jah gu?Isakis jah <gu?gt; Iakobis? 27 nist gu?daužaize, ak qiwaize. ažžan jus filu airzjai siju? 28 jah duatgaggands ains žize bokarje, gahausjands ins samana sokjandans, gasaihvands žatei waila im andhof, frah ina: hvarja ist allaizo anabusne frumista? 29 i?Iesus andhof imma žatei frumista allaizo anabusns: hausei, Israel, frauja gu?unsar frauja ains ist. 30 jah frijos fraujan gu?žeinana us allamma hairtin žeinamma jah us allai saiwalai žeinai jah us allai gahugdai žeinai jah us allai mahtai žeinai. so frumista anabusns. 31 jah anžara galeika žizai: frijos nehvundjan žeinana swe žuk silban. Maizei žaim anžara anabusns nist. 32 jah qa?du imma sa bokareis: waila, laisari, bi sunjai qast žatei ains ist, jah nist anžar alja imma; 33 jah žata du frijon ina us allamma hairtin jah us allamma fražja jah us allai saiwalai jah us allai mahtai, jah žata du frijon nehvundjan swe sik silban managizo ist allaim žaim alabrunstim jah saudim. 34 jah Iesus gasaihvands ina žatei frodaba andhof, qa?du imma: ni fairra is žiudangardjai gudis. jah ainshun žanaseižs ni gadaursta ina fraihnan. 35 jah andhafjands Iesus qa?laisjands in alh: hvaiwa qižand žai bokarjos žatei Xristus sunus ist Daweidis? 36 silba auk Daweid qa?in ahmin weihamma: qiži?frauja du fraujin meinamma, sit af taihswon meinai, unte ik galagja fijands žeinans fotubaurd fotiwe žeinaize. 37 silba raihtis Daweid qiži?ina fraujan, jah hvažro imma sunus ist? jah alla so managei hausidedun imma gabaurjaba. 38 jah qa?du im in laiseinai seinai: saihvi?faura bokarjam . . . .
[CA] 16 . . . . wastja seina. 17 ažžan wai žaim qižuhaftom jah daddjandeim in jainaim dagam. 18 ažžan bidjai?ei ni wairžai sa žlauhs izwar wintrau. 19 wairžand auk žai dagos jainai aglo swaleika, swe ni was swaleika fram anastodeinai gaskaftais žoei gaskop gu? und hita, jah ni wairži? 20 jah ni frauja gamaurgidedi žans dagans, ni žauh ganesi ainhun leike; akei in žize gawalidane, žanzei gawalida, gamaurgida žans dagans. 21 jah žan jabai hvas izwis qižai: sai, her Xristus, aižžau sai, jainar, ni galaubjai? 22 unte urreisand galiugaxristjus jah galiugapraufeteis jah giband taiknins jah fauratanja du afairzjan, jabai mahteig sijai, jah žans gawalidans. 23 i?jus saihvi? sai, fauragataih izwis allata. 24 akei in jainans dagans afar žo aglon jaina sauil riqizei?jah mena ni gibi?liuha?sein. 25 jah stairnons himinis wairžand driusandeins jah mahteis žos in himinam gawagjanda. 26 jah žan gasaihvand sunu mans qimandan in milhmam mi?mahtai managai jah wulžau. 27 jah žan insandei?aggiluns seinans jah galisi?žans gawalidans seinans af fidwor windam fram andjam airžos und andi himinis. 28 ažžan af smakkabagma ganimi?žo gajukon. žan žis južan asts žlaqus wairži? jah uskeinand laubos, kunnu?žatei nehva ist asans. 29 swah jah jus, žan gasaihvi?žata wairžan, kunnei?žatei nehva siju?at . . . .
[CA] 4 . . . . teins žis balsanis war? 5 maht wesi auk žata balsan frabugjan in managizo žau žrija hunda skatte jah giban unledaim. jah andstaurraidedun žo. 6 i?Iesus qa? leti?žo; duhve izai usžriuti? žannu go?waurstw waurhta bi mis. 7 sinteino auk žans unledans habai?mi?izwis, jah žan wilei? magu?im waila taujan; i?mik ni sinteino habai? 8 žatei habaida so gatawida; faursnau salbon mein leik du usfilha. 9 amen, qiža izwis: žishvaruh žei merjada so aiwaggeljo and alla manase? jah žatei gatawida so rodjada du gamundai izos. 10 jah Iudas Iskarioteis, ains žize twalibe, galai?du žaim gudjam, ei galewidedi ina im. 11 i?eis gahausjandans faginodedun jah gahaihaitun imma faihu giban; jah sokida hvaiwa gatilaba ina galewidedi. 12 jah žamma frumistin daga azwme, žan paska salidedun, qežun du imma žai siponjos is: hvar wileis ei galeižandans manwjaima, ei matjais paska? 13 jah insandida twans siponje seinaize qažuh du im: gaggats in žo baurg, jah gamotei?igqis manna kas watins bairands: gaggats afar žamma, 14 jah žadei inngaleižai, qižaits žamma heiwafraujin žatei laisareis qiži? hvar sind saližwos žarei paska mi?siponjam meinaim matjau? 15 jah sa izwis taiknei?kelikn mikilata, gastrawi? manwjata; jah jainar manwjai?unsis. 16 jah usiddjedun žai siponjos . . . . 41 . . . . sai, galewjada sunus mans in handuns frawaurhtaize. 42 urreisi? gaggam! sai, sa lewjands mik atnehvida. 43 jah sunsaiw nauhžanuh at imma rodjandin qam Iudas, sums žize twalibe, jah mi?imma managei mi?hairum jah triwam fram žaim auhumistam gudjam jah bokarjam jah sinistam. 44 at-uh-žan-gaf sa lewjands <ina> im bandwon qižands: žammei kukjau, sa ist: greipi?žana jah tiuhi?arniba. 45 jah qimands sunsaiw, atgaggands du imma qa? rabbei, rabbei! jah kukida imma. 46 i?eis uslagidedun handuns ana ina jah undgripun ina. 47 i?ains sums žize atstandandane imma uslukands hairu sloh skalk auhumistins gudjins jah afsloh imma auso žata taihswo. 48 jah andhafjands Iesus qa?du im: swe du waidedjin urrunnu?mi?hairum jah triwam greipan mik. 49 daga hvammeh was at izwis in alh laisjands jah ni gripu?mik: ak ei usfullnodedeina bokos. 50 jah afletandans ina gažlauhun allai. 51 jah ains sums juggalaužs laistida afar imma biwaibižs leina ana naqadana; jah gripun is žai juggalaudeis. 52 i?is bileižands žamma leina naqažs gažlauh faura im. 53 jah gatauhun Iesu du auhumistin gudjin; jah garunnun mi?imma auhumistans gudjans allai jah žai sinistans jah bokarjos. 54 jah Paitrus fairražro laistida afar imma, unte qam in garda žis auhumistins gudjins; jah was sitands mi?andbahtam jah warmjands sik at liuhada. 55 i?žai auhumistans gudjans jah alla so gafaurds sokidedun ana Iesu weitwodiža du afdaužjan ina jah ni bigetun. 56 managai auk galiug weitwodidedun ana ina, jah samaleikos žos weitwodižos ni wesun. 57 jah sumai usstandandans galiug weitwodidedun ana ina qižandans: 58 žatei weis gahausidedum qižandan ina žatei ik gataira alh žo handuwaurhton jah bi žrins dagans anžara unhanduwaurhta gatimrja. 59 jah ni swa samaleika was weitwodiža ize. 60 jah usstandands sa auhumista gudja in midjaim frah Iesu qižands: niu andhafjis waiht, hva žai ana žuk weitwodjand? 61 i?is žahaida jah waiht ni andhof. aftra sa auhumista gudja frah ina jah qa?du imma: žu is Xristus sa sunus žis žiužeigins? 62 i?is qažuh: ik im; jah gasaihvi?žana sunu mans af taihswon sitandan mahtais jah qimandan mi?milhmam himinis. 63 i?sa auhumista gudja disskreitands wastjos seinos qa? hva žanamais žaurbum weis weitwode? 64 hausidedu?žo wajamerein is: hva izwis žugkei? žaruh eis allai gadomidedun ina skulan wisan daužau. 65 jah dugunnun sumai speiwan ana wlit is jah huljan andwairži is jah kaupatjan ina; jah qežun du imma: praufetei! jah andbahtos [gabaurjaba] lofam slohun ina. 66 jah wisandin Paitrau in rohsnai dalaža [jah] atiddja aina žiujo žis auhumistins gudjins, 67 jah gasaihvandei Paitru warmjandan sik, insaihvandei du imma qa? jah žu mi?Iesua žamma Nazoreinau wast. 68 i?is afaiaik qižands: ni wait, ni kann hva žu qižis. jah galai?faur gard, jah hana wopida. 69 jah žiwi gasaihvandei ina aftra dugann qižan žaim faurastandandam, žatei sa žizei ist. 70 i?is aftra laugnida. jah afar leitil aftra žai atstandandans qežun du Paitrau: bi sunjai, žizei is; jah auk <Galeilaius is jah> razda žeina galeika ist. 71 i?is dugann afaikan jah swaran žatei ni kann žana mannan žanei qiži? 72 jah anžaramma sinža hana wopida. jah gamunda Paitrus žata waurd, swe qa?imma Iesus, žatei fauržize hana hrukjai twaim sinžam, inwidis mik žrim sinžam. jah dugann greitan.
[CA] 1 Jah sunsaiw in maurgin garuni taujandans žai auhumistans gudjans mi?žaim sinistam jah bokarjam, jah alla so gafaurds gabindandans Iesu brahtedun ina at Peilatau. 2 jah frah ina Peilatus: žu is žiudans Iudaie? i?is andhafjands qa?du imma: žu qižis. 3 jah wrohidedun ina žai auhumistans gudjans filu. 4 i?Peilatus aftra frah ina qižands: niu andhafjis ni waiht? sai, hvan filu ana žuk weitwodjand. 5 i?Iesus žanamais <waiht> ni andhof, swaswe sildaleikida Peilatus. 6 i?and dul?hvarjoh fralailot im ainana bandjan žanei bedun. 7 wasuh žan sa haitana Barabbas mi?žaim mi?imma drobjandam gabundans, žaiei in auhjodau mauržr gatawidedun. 8 jah usgaggandei alla managei dugunnun bidjan, swaswe sinteino tawida im. 9 i?Peilatus andhof im qižands: wileidu fraleitan izwis žana žiudan Iudaie? 10 wissa auk žatei in neižis atgebun ina žai auhumistans gudjans. 11 i?žai auhumistans gudjans inwagidedun žo managein ei mais Barabban fralailoti im. 12 i?Peilatus aftra andhafjands qa?du im: hva nu wilei?ei taujau žammei qiži?žiudan Iudaie? 13 i?eis aftra hropidedun: ushramei ina. 14 i?Peilatus qa?du im: hva allis ubilis gatawida? i?eis mais hropidedun: ushramei ina. 15 i?Peilatus wiljands žizai managein fullafahjan, fralailot im žana Barabban, i?Iesu atgaf usbliggwands, ei ushramižs wesi. 16 i?gadrauhteis gatauhun ina innana gardis, žatei ist praitoriaun, jah gahaihaitun alla hansa 17 jah gawasidedun ina paurpurai jah atlagidedun ana ina žaurneina wipja uswindandans 18 jah dugunnun goljan ina: hails, žiudan Iudaie! 19 jah slohun is haubi?rausa jah bispiwun ina jah lagjandans kniwa inwitun ina. 20 jah biže bilailaikun ina andwasidedun ina žizai paurpurai jah gawasidedun ina wastjom swesaim. jah ustauhun ina ei ushramidedeina ina. 21 jah undgripun sumana manne, Seimona Kwreinaiu, qimandan af akra, attan Alaiksandraus jah Rufaus, ei nemi galgan is. 22 jah attauhun ina ana Gaulgauža sta? žatei ist gaskeiri?hvairneins stažs. 23 jah gebun imma drigkan wein mi?smwrna; i?is ni nam. 24 jah ushramjandans ina disdailjand wastjos is wairpandans hlauta ana žos, hvarjizuh hva nemi. 25 wasuh žan hveila žridjo, jah ushramidedun ina. 26 jah was ufarmeli fairinos is ufarmeli? sa žiudans Iudaie. 27 jah mi?imma ushramidedun twans waidedjans, ainana af taihswon jah ainana af hleidumein is. 28 jah usfullnoda žata gamelido žata qižando: jah mi?unsibjaim rahnižs was. 29 jah žai faurgaggandans wajameridedun ina, wižondans haubida seina jah qižandans: o sa gatairands žo alh jah bi žrins dagans gatimrjands žo, 30 nasei žuk silban jah atsteig af žamma galgin! 31 samaleiko jah žai auhumistans gudjans bilaikandans ina mi?sis misso mi?žaim bokarjam qežun: anžarans ganasida, i?sik silban ni mag ganasjan. 32 sa Xristus, sa žiudans Israelis, atsteigadau nu af žamma galgin, ei gasaihvaima jah galaubjaima. jah žai mižushramidans imma idweitidedun imma. 33 jah biže war?hveila saihsto, riqis war?ana allai airžai und hveila niundon. 34 jah niundon hveilai wopida Iesus stibnai mikilai qižands: ailoe ailoe, lima sibakžanei, žatei ist gaskeiri? gu?meins, gu?meins, duhve mis bilaist? 35 jah sumai žize atstandandane gahausjandans qežun: sai, Helian wopei? 36 žragjands žan ains jah gafulljands swam akeitis, galagjands ana raus, dragkida ina qižands: let, ei saihvam qimaiu Helias athafjan ina. 37 i?Iesus aftra letands stibna mikila uzon. 38 jah faur[a]hah als disskritnoda in twa iupažro und dala? 39 gasaihvands žan sa hundafažs sa atstandands in andwairžja is žatei swa hropjands uzon, qa? bi sunjai, sa manna sa sunus was gudis. 40 wesunu?žan qinons fairražro saihvandeins, in žaimei was Marja so Magdalene jah Marja Iakobis žis minnizins jah Iosezis aižei jah Salome. 41 jah žan was in Galeilaia, jah laistidedun ina jah andbahtidedun imma, jah anžaros managos žozei mižiddjedun imma in Iairusalem. 42 jah južan at andanahtja wauržanamma, unte was paraskaiwe, saei ist fruma sabbato, 43 qimands Iosef af Areimažaias, gaguds ragineis, saei was <jah> silba beidands žiudangardjos gudis, anananžjands galai?inn du Peilatau jah ba?žis leikis Iesuis. 44 i?Peilatus sildaleikida ei is južan gaswalt; jah athaitands žana hundafa?frah ina j?žan gadaužnodedi. 45 jah finžands at žamma hundafada fragaf žata leik Iosefa. 46 jah usbugjands lein jah usnimands ita biwand žamma leina jah galagida ita in hlaiwa, žatei was gadraban us staina, jah atwalwida stain du daura žis hlaiwis. 47 i?Marja so Magdalene jah Marja Iosezis sehvun hvar galagižs wesi.
[CA] 1 jah inwisandins sabbate dagis Marja so Magdalene jah Marja so Iakobis jah Salome usbauhtedun aromata, ei atgaggandeins gasalbodedeina ina. 2 jah filu air žis dagis afarsabbate atiddjedun du žamma hlaiwa at urrinnandin sunnin. 3 jah qežun du sis misso: hvas afwalwjai unsis žana stain af daurom žis hlaiwis? 4 jah insaihvandeins gaumidedun žammei afwalwižs ist sa stains; was auk mikils abraba. 5 jah atgaggandeins in žata hlaiw gasehvun juggalau?sitandan in taihswai biwaibidana wastjai hveitai; jah usgeisnodedun. 6 žaruh qa?du im: ni faurhtei?izwis, Iesu sokei?Nazoraiu žana ushramidan; nist her, urrais, sai žana sta?žarei galagidedun ina. 7 akei gaggi?qižiduh du siponjam is jah du Paitrau žatei faurbigaggi?izwis in Galeilaian; žaruh ina gasaihvi? swaswe qa?izwis. 8 jah usgaggandeins af žamma hlaiwa gažlauhun; dizuh-žan-sat ijos reiro jah usfilmei, jah ni qežun mannhun waiht; ohtedun sis auk. 9 usstandands žan in maurgin frumin sabbato ataugida <sik> frumist Marjin žizai Magdalene, af žizaiei uswarp sibun unhulžons. 10 soh gaggandei gataih žaim mi?imma wisandam, qainondam jah gretandam. 11 jah eis hausjandans žatei libai?jah gasaihvans war?fram izai, ni galaubidedun. 12 afaruh žan žata . . . .
[Speyer] 12 . . . . twaim ize ataugižs war?in anžaramma farwa, gaggandam du wehsa: 13 jah jainai galeižandans gataihun žaim anžaraim; ni?žaim galaubidedun. 14 bi spedistin žan anakumbjandam žaim ainlibim ataugida, jah idweitida ungalaubein ize jah harduhairtein, unte žaim gasaihvandam ina urrisanana, ni galaubidedun. 15 jah qa?du im: gaggandans in žo manase?alakjo, merjai?žo aiwaggeljon allai žizai gaskaftai. 16 jah sa galaubjands ufdaupižs ganisi? i?saei ni galaubei? afdomjada. 17 ažžan taikns žaim galaubjandam žata afargaggi? in namin meinamma unhulžons uswairpand: razdom rodjand niujaim, 18 waurmans nimand, jah jabai ingibe hva drigkaina, ni žauh im agljai; ana unhailans handuns uslagjand, jah waila wairži?im. 19 žanuh žan frauja Iesus afar žatei rodida du im, usnumans war?in himin jah gasat af taihswon gudis. 20 i?jainai usgaggandans meridedun and allata mi?fraujin gawaurstwin jah žata waurd tulgjandin žairh žos afargaggandeins taiknins. amen.
Aiwaggeljo žairh Marku ustauh. wulžus žus gu? amen.
[A] 23 žo auk launa frawaurhtais daužus; i?ansts gudis libains aiweino in Xristau Iesu, fraujin unsaramma.
[A] 1 Žau niu witu? brožrjus kunnandam auk wito?rodja, žatei wito?fraujino?mann, s<wa> lagga hveila swe libai? 2 jah auk ufwaira qens at libandin abin gabundana ist witoda; ažžan jabai gaswilti?aba, galausjada af žamma witoda abins. 3 žannu žan at libandin abin haitada horinondei, jabai wairži?waira anžaramma; i?/I> jabai gaswilti?wair, frija ist žis witodis, ei ni sijai horinondei wauržana abin anžaramma. 4 swaei nu jah jus, brožrjus meinai, afdaužidai wauržu?witoda žairh leik Xristaus, ei wairžai?anžaramma, žamma us daužaim urreisandin, ei akran bairaima guda. 5 žan auk wesum in leika, winnons frawaurhti žos žairh wito?waurhtedun in ližum unsaraim du akran bairan daužau; 6 i?nu, sai, andbundanai wauržum af witoda, gadaužnandans in žammei gahabaidai wesum, swaei skalkinoma in niujižai ahmins jah ni fairnižai bokos. 7 hva nu qižam? wito?frawaurhts ist? nis-sijai! ak frawaurht ni ufkunžedjau nih žairh wito? unte lustu nih wissedjau, nih wito?qeži: ni gairnjais. 8 i?lew nimandei frawaurhts žairh anabusn gawaurhta in mis allana lustu; unte inu wito?frawaurhts was nawis. 9 i?ik qius <was> inu wito?simle, i?qimandein anabusnai frawaurhts gaqiunoda; 10 i?ik gadau?I>noda, jah bigitana war?mis anabusns, sei was du libainai, wisan du daužau. 11 unte frawaurhts lew nimandei žairh anabusn uslutoda mik, jah žairh žo usqam. 12 ažžan nu swežauh wito?weihata jah anabusns weiha jah garaihta jah žiužeiga. 13 žata nu žiužeigo war?mis daužus? nis-sijai! ak frawaurhts ei uskunža waurži frawaurhts, žairh žata žiužeigo mis gawaurkjandei daužu, ei waurži ufarassau frawaurhta frawaurhts žairh anabusn. 14 witum auk žatei wito?ahmein ist; i?ik leikeins im, frabauhts uf frawaurht. 15 žatei waurkja, ni fražja; unte ni žatei wiljau tauja, ak žatei fija žata tauja. 16 i?jabai žatei ni wiljau žata tauja, gaqiss im witoda žatei go? 17 i?nu ju ni ik waurkja žata, ak so bauandei in mis frawaurhts. 18 wait auk žatei ni baui?in mis, žat-ist in leika meinamma, žiu? unte wiljan atligi?mis, i?gawaurkjan go?ni. 19 unte ni žatei wiljau waurkja go? ak žatei ni wiljau ubil <žata> tauja. 20 jabai nu žatei ni wiljau ik žata tauja, ju ni ik waurkja ita, ak sei baui?in mis frawaurhts. 21 bigita nu wito? wiljandin mis go?taujan, unte mis atist ubil. 22 gawizneigs im auk witoda gudis bi žamma innumin mann; 23 ažžan gasaihva anžar wito?in ližum meinaim, andwaihando witoda ahmins meinis jah frahinžando mik in witoda frawaurhtais žamma wisandin in ližum meinaim. 24 wainahs ik manna! hvas mik lausei?us žamma leika daužaus žis? 25 awiliudo guda žairh Iesu Xristu, fraujan unsarana; jau nu silba ik skalkino gahugdai witoda gudis, i?leika witoda frawaurhtais.
[A] 1 Ni waiht žannu nu wargižos žaim in Xristau Iesu ni gaggandam bi leika. 2 unte wito?ahmins libainais in Xristau Iesu frijana brahta mik witodis frawaurhtais jah daužaus. 3 unte žata unmahteigo witodis, in žammei siuks was žairh leik, gu?seinana sunu insandjands in galeikja leikis frawaurhtais jah bi frawaurht gawargida frawaurht in leika, 4 ei garaihtei witodis usfulljaidau in uns žaim ni bi leika gaggandam, ak bi ahmin. 5 unte žai bi leika wisandans žo žoei leikis sind, mitond; i?žai bi ahmin žo žoei ahmins. 6 ažžan fraži leikis daužus, i?fraži ahmins libains jah gawairži; 7 unte fraži leikis fijands du guda; witoda gudis ni ufhausei? i?ni mag: 8 ažžan žai in leika wisandans guda galeikan ni magun. 9 i?jus ni siju?in leika, ak in ahmin, swežauh jabai ahma gudis baui?in izwis. i?jabai hvas ahman Xristaus ni habai? sa nist is. 10 jabai auk Xristus in izwis, leik raihtis . . . . 34 . . . . saei ist in taihswon gudis, saei jah bidji?faur uns. 35 hvas uns afskaidai af friažwai Xristaus? aglo? žau aggwiža? žau wrakja? žau huhrus? žau naqadei? žau sleižei? žau hairus? 36 swaswe gameli?ist žatei in žuk gadaužjanda all dagis, rahnidai wesum swe lamba slauhtais. 37 akei in žaim allaim jiukam žairh žana frijondan uns. 38 gatraua auk žatei ni daužus <ni libains> nih aggeljus ni reikja ni mahteis nih andwairžo nih anawairžo, 39 nih hauhiža nih diupiža nih gaskafts anžara magi uns afskaidan af friažwai gudis žizai in Xristau Iesu, fraujin unsaramma.
[A] 1 Sunja qiža ni waiht liuga, mižweitwodjandein mis mižwissein meinai in ahmin weihamma, 2 žatei saurga mis ist mikila jah unhveilo aglo hairtin meinamma. 3 usbida auk anažaima wisan silba ik af Xristau faur brožruns meinans žans samakunjans bi leika, 4 žaiei sind Israeleitai, žizeei ist frastisibja jah wulžus jah witodis garaideins jah triggwos jah skalkinassus jah gahaita, 5 žizeei attans, jah us žaimei Xristus bi leika, saei ist ufar allaim gu?žiužižs in aiwam, amen. 6 ažžan swežauh ni usdraus waurd gudis; ni auk allai žai us Israela <žai> sind Israel, 7 ni?žatei sijaina fraiw Abrahamis, allai barna, ak: in Isaka haitada žus fraiw, 8 žat-ist: ni žo barna leikis barna gudis, ak barna gahaitis rahnjanda du fraiwa. 9 gahaitis auk waurd žat-ist: bi žamma mela qima, jah wairži?Sarrin sunus; 10 ažžan ni žat-ain, ak jah Raibaikka us ainamma galigrja habandei Isakis, attins unsaris. 11 ažžan nauhžanuh <ni> gabauranai wesun, aižžau tawidedeina hva žiužis aižžau unžiužis, ei bi gawaleinai muns gudis wisai, 12 ni us waurstwam, ak us žamma lažondin qižan ist izai žatei sa maiza skalkino?žamma minnizin, 13 swaswe gameli?ist: Iakob frijoda, i?Esaw fijaida. 14 hva nu qižam? ibai inwindiža fram guda? nis-sijai! 15 du Mose auk qiži? gaarma žanei arma, jah gableižja žanei bleižja. 16 žannu nu ni wiljandins ni rinnandins, ak armandins gudis. 17 qiži?auk žata gamelido du Faraoni, unte in žize jah raisida žuk, ei gabairhtjau bi žus maht meina jah gateihaidau namo mein and alla airža. 18 žannu nu jai žanei wili armai? i?žanei wili gahardei? 19 qižis mis nu: ažžan hva nauh faianda? unte wiljin is hvas andstandi? 20 žannu nu jai, manna, žu hvas is, ei andwaurdjais guda? ibai qiži?gadikis du žamma digandin: hva mik gatawides swa? 21 žau niu habai?kasja waldufni žahons us žamma samin daiga taujan sum du galaubamma kasa, sumu?žan du ungal<a>ubamma? 22 i?jabai wiljands gu?ustaiknjan žwairhein jah uskannjan žata mahteigo usbeidands <was> in managai laggamodein bi kasam žwairheins gamanwidaim du fralustai, 23 ei gakannidedi gabein wul?I>aus seinis bi kasam armaions žoei fauragamanwida du wulžau; 24 žanzei jah lažoda uns ni žatainei us Iudaium, ak jah us žiudom, 25 swaswe jah in Osaiin qiži? haita žo ni managein meina managein meina, jah žo unliubon liubon; 26 jah wairži?in žamma stada žarei qižada im: ni managei meina jus, žai haitanda sunjus gudis libandins. 27 i?Esaļas hropei?bi Israel: jabai wesi ražjo suniwe Israelis swaswe malma mareins, laibos ganisand. 28 waurd auk ustiuhands jah gamaurgjands in garaihtein, unte waurd gamaurgi?tauji?frauja ana airžai. 29 jah swaswe fauraqa?Esaļas: nih frauja Sabao?biliži unsis fraiwa, swe Saudauma žau wauržeima jah swe Gaumaurra žau galeikai wauržeima. 30 hva nu qižam? žatei žiudos žos ni laistjandeins garaihtein gafaifahun garaihtein, ažžan garaihtein žo us galaubeinai; 31 i?Israel laistjands wito?garaihteins bi wito?garaihteins ni gasnau. 32 Duhve? unte ni us galaubeinai, ak us waurstwam witodis; bistuggqun du staina bistuggqis, 33 swaswe gameli?ist: sai, galagja in Sion stain bistuggqis jah hallu gamarzeinais, jah <sa> galaubjands du imma ni gaaiwiskoda.
[A] 1 Brožrjus, sa raihtis wilja meinis hairtins jah bida du guda bi ins du naseinai. 2 weitwodja auk im žatei aljan gudis haband, akei ni bi kunžja. 3 unkunnandans auk gudis garaihtein jah seina garaihtein sokjandans stiurjan, garaihtein gudis ni ufhausidedun. 4 ustauhts auk witodis Xristus du garaihtein allaim žaim galaubjandam. 5 Moses auk melei?žo garaihtein us witoda, žatei sa taujands žo manna libai?in izai. 6 i?so us galaubeinai garaihtei swa qiži? ni qižais in hairtin žeinamma: hvas ussteigi?in himin? žat-ist Xristu dala?attiuhan; 7 aižžau: hvas gasteigi?in afgrundiža? žat-ist Xristu us daužaim iup ustiuhan. 8 akei hva qiži? nehva žus žata waurd ist in munža žeinamma jah in hairtin žeinamma, žat-ist waurd galaubeinais žatei merjam. 9 žei jabai andhaitis in munža žeinamma fraujin Iesu jah galaubeis in hairtin žeinamma žatei gu?ina urraisida us daužaim, ganisis. 10 hairto auk galaubei?du garaihtižai, i?munža andhaitada du ganistai. 11 qiži?auk žata gameli? hvazuh sa galaubjands du imma ni gaaiwiskoda. 12 ni auk ist gaskaideins Iudaiaus jah Krekis; sa sama auk frauja allaize, gabigs in allans žans bidjandans sik. 13 hvazuh auk saei anahaiti?bidai namo fraujins, ganisi? 14 hvaiwa nu bidjand du žammei ni galaubidedun? aižžau hvaiwa galaubjand žammei ni hausidedun? i?hvaiwa hausjand inu merjandan? 15 i?hvaiwa merjand, niba insandjanda? swaswe gameli?ist: hvaiwa skaunjai fotjus žize spillondane gawairži, žize spillondane žiu? 16 akei ni allai ufhausidedun aiwaggeljon: Esaļas auk qiži? frauja, hvas galaubida hauseinai unsarai? 17 žannu galaubeins us gahauseinai, i?gahauseins žairh waurd Xristaus. 18 akei qiža: ibai ni hausidedun? raihtis: and alla airža galai?drunjus ize jah and andins midjungardis waurda ize. 19 akei qiža: ibai Israel ni fan? frumist Moses qiži? ik in aljana izwis brigga in unžiudom, in žiudai unfražjandein in žwairhein izwis brigga. 20 i?Esaļas anananžei?jah qiži? bigitans war?žaim mik ni gasokjandam, swikunžs war?žaim mik ni gafraihnandam. 21 i?du Israela qiži? allana dag usbraidida žos handuns meinos du managein ungalaubjandein jah andstandandein.
[A] 1 Qiža nu: ibai afskauf gu?arbja seinamma? nis-sijai! jah auk ik Israeleites im . . . . 11 . . . . ei gadruseina? nis-sijai! ak žizai ize missadedai ganists žiudom du in aljana briggan ins. 12 i?jabai missadeds ize gabei fairhvau jah wanains ize gabei žiudom, hvan mais fullo ize? 13 izwis auk qiža žiudom: swa lagga swe ik im žiudo apaustaulus, andbahti mein mikilja, 14 ei hvaiwa in aljana briggau leik mein jah ganasjau sumans us im. 15 jabai auk uswaurpa ize gabei fairhvaus, hva so andanumts, nibai libains us daužaim? 16 žandei ufarskafts weiha, jah daigs, jah jabai waurts weiha, jah astos. 17 i?jabai sumai žize aste usbruknodedun, i?žu wilžeis alewabagms wisands intrusgižs warst in ins jah gamains žizai waurhtai jah smairžra alewabagmis warst, 18 ni hvop ana žans a[n]stans; i?jabai hvopis, ni žu žo waurt[s] bairis, ak so waurts žuk. 19 qižais nu: usbruknodedun astos, ei ik intrusgjaidau. 20 waila! ungalaubeinai usbruknodedun, i?žu galaubeinai gastost; ni hugei hauhaba, ak ogs. 21 žandei gu?žans us gabauržai astans ni freidida, ibai aufto ni žuk freidjai. 22 sai nu selein jah hvassein [garaihta] gudis; ažžan ana žaim žaiei gadrusun, hvassein, i?ana žus selein, jabai žairhwisis in selein; aižžau jah žu usmaitaza, 23 jah jainai, niba gatulgjand sik in ungalaubeinai, intrusgjanda; mahteigs auk ist gu?aftra intrusgjan ins. 24 jabai auk žu us wistai usmaitans žis wilžei<n>s alewabagmis jah aljakuns wisands, intrusgans warst in godana alewabagm, hvan filu mais žai bi wistai intrusgjanda in swesana alewabagm? 25 ni auk wiljau izwis unweisans, brožrjus, žizos runos, ei ni sijai?in izwis silbam frodai, unte daubei <bi> sumata Israela war? und žatei fullo žiudo inngaleižai. 26 jah swa allai Israel ganisand, swaswe gameli?ist: urrinni?us Sion sa lausjands du afwandjan afgudein af Iakoba. 27 jah so im fram mis triggwa, žan afnima frawaurhtins ize. 28 ažžan bi aiwaggeljon fijandans in izwara, i?bi gawaleinai liubai ana attans. 29 inu idreiga sind auk gibos jah lažons gudis. 30 swaswe raihtis jus suman ni galaubidedu?guda, i?nu gaarmaidai wauržu?žizai ize ungalaubeinai, 31 swa jah žai nu ni galaubidedun izwarai armaion, ei jah eis gaarmaindau. 32 galauk auk gu?allans in ungalaubeinai, ei allans gaarmai. 33 o diupiža gabeins handugeins . . . .
[Car] 33 . . . . jah witubnjis gudis! hvaiwa unusspilloda sind stauos is jah unbilaistidai wigos is! 34 hvas auk ufkunža fraži fraujins aižžau hvas imma ragineis was? 35 aižžau hvas imma fruma gaf, jah fragildaidau imma? 36 unte us imma jah žairh ina jah in imma alla; immuh wulžus du aiwam, amen.
[A] 8 . . . . sa dailjands in allawerein, sa faurastandands in usdaudein, sa armands in hlasein. 9 friažwa unliuta; fiandans ubila, haftjandans godamma; 10 brožralubon in izwis misso friažwamildjai; swerižai izwis misso faurarahnjandans; 11 usdaudein ni latai; ahmin wulandans; fraujin skalkinondans; 12 wenai faginondans; aglons usžulandans; bidai haftjandans; 13 andawiznim weihaize gamainjandans; gastigodein galaistjandans; 14 žiužjai?žans wrikandans izwis: žiužjai?jah ni unžiužjai? 15 faginon mi?faginondam, gretan mi?gretandam. 16 žata samo in izwis misso fražjandans; ni hauhaba hugjandans, ak žaim hnaiwam mižgawisandans; ni wairžai?inahai bi izwis silbam. 17 ni ainummehun ubil und ubilamma usgibandans; bisaihvandans godis ni žatainei in andwairžja gudis, ak jah in andwairžja manne allaize. 18 jabai magi wairžan us izwis, mi?allaim mannam gawairži habandans. 19 ni izwis silbans gawrikandans, liubans, ak gibi?sta?žwairhein; gameli?ist auk: mis fraweit leitaidau, ik fragilda, qiži?frauja. 20 jabai gredo fijand žeinana, mat gif imma; i?jabai žaursjai, dragkei ina; žata auk taujands haurja funins rikis ana haubi?is. 21 ni gajiukaizau af unžiuža, ak gajiukais [af] žiuža unžiu?
[Car] 1 Bidja nu izwis, brožrjus, žairh bleižein gudis, usgiban leika izwara saud qiwana, weihana, waila galeikaidana guda, andažahtana blotinassu izwarana. 2 ni galeiko?izwis žamma aiwa, <ak inmaidjai?gt; ananiujižai fražjis izwaris du gakiusan hva sijai wilja gudis, žatei go?jah galeikai?jah ustauhan. 3 qiža auk žairh anst gudis sei gibana ist mis, allaim wisandam in izwis, ni mais fražjan žau skuli fražjan, ak fražjan du waila fražjan, hvarjammeh swaswe gu?gadailida mita?galaubeinais. 4 swaswe raihtis in ainamma leika ližuns managans habam, žai?žan ližjus allai ni žata samo taui haband; 5 swa managai ain leik sijum in Xristau, ažžan ainhvarjizuh anžar <anžaris ližjus> . . . . 17 . . . . in andwairžja gudis, ak jah in andwairžja manne allaize. 18 jabai magi wairžan us izwis, mi?allaim mannam gawairži habandans. 19 ni izwis silbans gawrikandans, liubans, ak gibi?sta?žwairhein; gameli?ist auk: mis fraweit leitaidau, ik fragilda, qiži?frauja. 20 jabai gredo fijand žeinana, mat gif imma; i?jabai žaursjai, dragkei ina; žata auk taujands haurja funins rikis ana haubi?is. 21 ni gajiukaizau af unžiuža, ak gajiukais [af] žiuža unžiu?
[A] 1 All saiwalo waldufnjam ufarwisandam ufhausjai; unte nist waldufni alja fram guda, i?žo wisandona fram guda gasatida sind. 2 swaei sa andstandands waldufnja gudis garaideinai andsto? i?žai andstandandans silbans sis wargiža nimand. 3 žai auk reiks ni sind agis godamma waurstwa, ak ubilamma; ažžan wileis ei ni ogeis waldufni, žiu?taujais jah habais hazein us žamma; 4 unte gudis andbahts ist žus in godamma. i?jabai ubil taujis, ogs; unte ni sware žana hairau bairi? gudis auk andbahts ist, fraweitands in žwairhein žamma ubil taujandin. 5 dužže ufhausjai?ni žatainei in žwairheins, ak jah in mižwisseins. 6 inu?žis auk jah gilstra ustiuhai? unte andbahtos gudis sind in žamma silbin skalkinondans. 7 usgibi?nu allaim skuldo: žammei gabaur gabaur, žammei mota mota, žammei agis agis, žammei sweriža sweriža. 8 ni ainummehun waihtais skulans sijai? niba žatei izwis misso frijo? unte saei frijo?nehvundjan, wito?usfullida. 9 žata auk: ni horinos, ni mauržrjais, ni hlifais, nih faihugeigais, jah jabai hvo anžaraizo anabusne ist, in žamma waurda usfulljada, žamma: frijos nehvundjan žeinana swe žuk silban. 10 friažwa nehvundjins ubil ni waurkei? usfulleins nu witodis ist friažwa. 11 jah žata witandans žata žeihs, žatei mel ist uns ju us slepa urreisan; unte nu nehvis ist naseins unsara žau žan galaubidedum. 12 nahts framis galai? i?dags atnehvida; uswairpam nu waurstwam riqizis, i?gawasjam sarwam liuhadis. 13 swe in daga garedaba gaggaima, ni gabauram jah drugkaneim, ni ligram jah aglaitjam ni haifstai jah aljana; 14 ak gahamo?fraujin unsaramma Xristau Iesua jah leikis mun ni taujai?in lustuns.
[Car] 1 All saiwalo waldufnjam ufarwisandam ufhausjai; unte nist waldufni alja fram guda, i?žo wisandona fram guda gasatida sind. 2 swaei sa andstandands waldufnja gudis garaideinai andsto? i?žai andstandandans silbans sis wargiža nimand. 3 žai auk reiks ni sind agis godamma waurstwa, ak ubilamma; ažžan wileis ei ni ogeis waldufni, žiu?taujais jah habais hazein us žamma; 4 unte gudis andbahts ist žus in godamma. i?jabai ubil taujis, ogs; unte ni sware žana hairu bairi? gudis auk andbahts ist, fraweitands in žwairhein žamma ubil taujandin. 5 dužže ufhausjai?. . . .
[A] 1 I?unmahteigana galaubeinai andnimai? ni du tweifleinai mitone. 2 sums raihtis galaubei?matjan allata; i?saei unmahteigs ist, gras matji? 3 sa matjands žamma ni matjandin ni frakun<n>i, i?sa ni matjands žana matjandan ni stojai; gu?auk ina andnam. 4 žu hvas is, žuei stojis framažjana skalk? seinamma fraujin standi?aižžau driusi? ažžan standi? mahteigs auk ist frauja gastož[an]an ina. 5 sums raihtis stoji?dag hindar daga . . . .
[Car] 9 . . . . jah qiwaim jah daužaim fraujino? 10 i?žu, hva stojis brožar žeinana? aižžau jah žu, hva frakant brožr žeinamma? allai auk gasatjanda faura stauastola Xristaus. 11 gameli?ist auk: liba ik, qiži?frauja, žatei mis all kniwe biugi?jah andhaiti?all razdo guda. 12 žannu nu hvarjizuh unsara fram sis ražjon usgibi?guda. 13 ni žanamais nu uns misso stojaima, ak žata stojai?mais, ei ni satjai?bistugq brožr aižžau gamarzein. 14 wait jag-gatraua in fraujin Iesua, žatei ni waiht gawamm žairh sik silbo, niba žamma munandin <hva unhrain wisan>, žamma gamain ist. 15 i?jabai in matis brožar žeins gaurjada, ju ni bi friažwai gaggis. ni nunu mata žeinamma jainamma fraqistjais, faur žanei Xristus gaswalt. 16 ni wajamerjaidau unsar žiu? 17 nist auk žiudangardi gudis mats jah dragk, ak garaihtei jah gawairži jah fahežs in ahmin weihamma. 18 saei auk in žaim skalkino?Xristau, waila galeikai?guda jah gakusans ist mannam. 19 žannu nu žoei gawairžjis sind, laistjaima, jah žoei timreinais sind in uns misso. 20 ni nunu in matis gatair waurstw gudis . . . .
[Car] 3 . . . . žize idweitjandane žuk gadrusun ana mik. 4 swa filu auk swe fauragameli?war? du unsarai laiseinai gameli?war? ei žairh žulain jah gažrafstein boko wen habaima. 5 i?gu?žulainais jah žrafsteinais gibai izwis žata samo fražjan in izwis misso bi Xristu Iesu, 6 ei gawiljai ainamma munža hauhjai?gu?jah attan fraujins unsaris Iesuis Xristaus. 7 in žizei andnimai?izwis misso, swaswe jah Xristus andnam izwis du wulžau gudis. 8 qiža auk Xristu Iesu andbaht wauržanana <bimaitis> fram sunjai gudis du gatulgjan gahaita attane, 9 i?žiudos in armahairteins hauhjan gu? swaswe gameli?ist: dužže andhaita žus in žiudom, frauja, jah namin žeinamma liužo. 10 jah aftra qiži? sifai?žiudos mi?managein is. 11 jah aftra qiži? hazji?allos žiudos fraujan jah hazjaina ina allos manageins. 12 jah aftra Esaeias qiži? wairži?waurts Iaissaizis, jah sa usstandands reikino?žiudom; du imma žiudos wenjand. 13 i?gu?lubainais fulljai izwis allaizos fahedais . . . .
[A] 21 . . . . jah Lukius jah Iasson jah Soseipatrus, žai nižjos meinai; 22 golja izwis ik Tairtius sa meljands žo aipistaulein in fraujin; 23 golei?izwis Gaļus, wairdus meins jah allaizos aikklesjons. golei?izwis Airastus, fauragaggja baurgs, jah Qartus sa brožar. 24 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus mi?ahmin izwaramma. Amen.
Du Rumonim ustauh. Du Rumonim meli?ist us Kaurinžon.
[A] 12 . . . . ik im Pawlus, i?ik Apaullons, i?ik Kefins, i?ik Xristaus. 13 disdailižs ist Xristus? ibai Pawlus ushramižs war?in izwara, aižžau in namin Pawlus daupidai wesei? 14 awiliudo guda ei ainnohun izwara ni daupida niba Krispu jah Gaļu, 15 ei hvas ni qižai žatei in meinamma namin daupidedjau. 16 ik daupida auk ja?žans Staifanaus gadaukans; žata anžar ni wait ei ainnohun daupidedjau. 17 ni?žan insandida mik Xristus daupjan, ak wailamerjan; ni in snutrein waurdis, ei ni <us>lausjaidau galga Xristaus. 18 unte žata waurd galgins žaim fralusnandam dwaliža ist, i?žaim ganisandam mahts gudis ist. 19 gameli?ist auk: fraqistja snutrein žize snutrane jah frodein žize frodane uskiusa. 20 hvar handugs? hvar bokareis? hvar sokareis žis aiwis? nih dwala gatawida gu?handugein žis fairhvaus? 21 unte auk in handugein gudis ni ufkunnaida sa fairhvus žairh handugein gu? galeikaida guda žairh žo dwaliža žizos wailamereinais ganasjan žans galaubjandans. 22 unte Iudaieis taikne bidjand, i?Krekos handugein sokjand; 23 i?weis merjam Iesu ushramidana, Iudaium gamarzein, i?žiudom dwaliža; 24 i?žaim galažodam Iudaie jah žiudo Xristu, gudis maht jah gudis handugein. 25 unte so dwaliža gudis handugozei mannam . . . .
[A] 2 . . . . ei hvas triggws bigitaidau. 3 ažžan mis in minnistin ist, ei fram izwis ussokjaidau aižžau fram manniskamma daga; akei nih mik silban ussokja. 4 nih waiht auk mis silbin mižwait; akei ni in žamma garaihtižs im, i?saei ussokei?mik, frauja ist. 5 žannu nu ei faur mel ni stojai? unte qimai frauja, saei jah galiuhtei?analaugn riqizis jah gabairhtei?runos hairtane; ja?žan hazeins wairži?hvarjammeh fram guda. 6 ažžan <žo>, brožrjus, žairhgaleiko[n]da in mis jah Apaullon in izwara, ei in ugkis ganimai?ni ufar žatei gameli?ist fražjan, ei ains faur ainana ana anžarana ufblesans ni sijai. 7 hvas auk žuk ussokei? hvau?žan habais žatei ni namt? aižžau jabai andnamt, hva hvopis swe ni nemeis? 8 ju sadai siju? ju gabigai wauržu? inu uns žiudanodedu? jah wainei žiudanodedei? ei jah weis izwis mižžiudanoma. 9 man auk žei gu?uns apaustauluns spedistans ustaiknida, swaswe daužubljans, unte fairweitl wauržum žizai manasedai jah aggilum jah mannam. 10 weis dwalai in Xristaus, i?jus frodai in Xristau; weizu?žan unmahteigai, i?jus swinžai; juzu?žan wulžagai, i?weis unswerai. 11 und žo nu hveila jah huggridai jah žaursidai jah naqadai jah kaupatidai jah ungastožai. 12 jah . . . .
[A] 3 . . . . ju gastauida swe andwairžs žana swa žata gataujandan, 4 in namin fraujins unsaris Iesuis Xristaus, sama?gagaggandam izwis jah meinamma ahmin, mi?mahtai fraujins unsaris Iesuis Xristaus, 5 atgiban žana swaleikana unhulžin du qisteinai leikis, ei ahma ganisai in daga fraujins Iesuis. 6 ni goda so hvoftuli izwara; niu witu?žatei leitil beistis allana daig gabeistei? 7 ushrainei?žata fairnjo beist, ei sijai?niujis daigs, swaswe sijai?unbeistjodai; jah auk paska unsara ufsnižans ist faur uns Xristus. 8 žannu dulžjam ni in beista fairnjamma ni?žan in beista balwaweseins jah unseleins, ak in unbeistein unwammeins jas-sunjos. 9 gamelida izwis ana žizai aipistaulein: ni blandai?izwis horam, 10 ni žaim horam žis fairhvaus, aižžau [jabai] žaim faihufrikam jah wilwam aižžau galiugam skalkinondam, unte skuldedei?žan us žamma fairhvau usgaggan. 11 i?nu gamelida izwis ni blandan, jabai hvas brožar namnids sijai hors aižžau faihufriks aižžau galiugam skalkinonds aižžau ubilwaurds aižžau afdrugkja aižžau wilwa, žamma swaleikamma ni mižmatjan. 12 hva mik jah žans uta stojan? niu žans inna jus stoji? 13 i?žans uta gu?stoji? usnimi?žana ubilan us izwis silbam.
[A] 1 Gadars hvas izwara, wižra anžarana staua habands stojan fram inwindaim jah ni fram . . . .
[A] 5 . . . . izwara misso, niba žau us gaqissai hvo hveilo, ei uhteigai sijai?fastan jah bidan; žažro?žan sama?gawandjai? ei ni fraisai izwara Satana in ungahobainais izwaraizos. 6 žatu?žan qiža gakunnands, ni bi haitjai. 7 i?wiljau allans mans wisan swe mik silban; akei hvarjizuh swesa giba habai?fram guda, sums swa, sumsuh swa. 8 ažžan qiža žaim unqenidam jah widuwom: go?ist im, jabai sind swe ik. 9 i?jabai ni gahabaina sik, liugandau; batizo ist auk liugan žau intundnan. 10 i?žaim liugom haftam anabiuda, ni ik, ak frauja, qenai fairra abin ni skaidan. 11 i?jabai gaskaidnai, wisan unliugaida[i], aižžau du abin seinamma aftra gagawairžjan, jah aban qen ni fraletan. 12 i?žaim anžaraim ik qiža, ni frauja: jabai hvas brožar qen aigi ungalaubjandein, jah so gawilja ist bauan mi?imma, ni afletai žo qen; 13 jah qens soei aigi aban ungalaubjandan, jah sa gawilja ist bauan mi?izai, ni afletai žana aban. 14 weihaida ist qens so ungalaubjandei in abin, jah gaweihaids ist aba sa ungalaubjands in qenai; aižžau barna izwara unhrainja weseina, i?nu weiha sind. 15 i?jabai sa ungalaubjands skaidi?sik, skaidai; nist gažiwaids brožar aižžau swistar in žaim swaleikaim; ažžan in gawairžja lažoda uns gu? 16 hva nuk-kannt žu, qino[n], ei aban ganasjais? aižžau hva kannt, guma, žatei qen žeina ganasjais? 17 ni ei, hvarjammeh swaswe gadailida gu? ainhvarjatoh swaswe galažoda gu? swa gaggai; jah swa in allaim aikklesjom anabiuda. 18 bimaitans galažoda war?hvas, ni ufrakjai; mi?faurafillja galažožs war?hvas, ni bimaitai. 19 žata bimait ni waihts ist jah žata faurafilli ni waihts ist, ak fastubnja anabusne gudis. 20 hvarjizuh in lažonai žizaiei lažožs was, in žizai sijai. 21 skalks galažožs wast, ni karos; akei žauhjabai magt freis wairžan, mais brukei. 22 saei auk in fraujin haitans ist skalks, fralets fraujins ist; samaleiko saei freis haitada, skalks ist Xristaus. 23 wairža galaubamma usbauhtai siju? ni wairžai?skalkos mannam. 24 hvarjizuh in žammei atlažožs was, brožrjus, in žamma gastandai at guda. 25 ažžan bi maujos anabusn fraujins ni haba; i?ragin giba swe gaarmaižs fram fraujin du triggws wisan. 26 man nu žata go?wisan in žizos andwairžons žaurftais, žatei go?ist mann swa wisan: 27 gabundans is qenai, ni sokei lausjan; galausižs is qenai, ni sokei qen. 28 ažžan jabai nimis qen, ni frawaurhtes, jah jabai liugada mawi, ni frawaurhta, i?aglon leikis gastaldand žo swaleika. i?ik izwis freidja . . . .
[A] 9 . . . . wairžai žaim unmahteigam. 10 jabai auk hvas gasaihvi?žuk žana habandan kunži in galiuge stada anakumbjandan, niu mižwissei is siukis wisandins timrjada du galiugagudam gasali?matjan? 11 fraqistni?auk sa unmahteiga ana žeinamma witubnja brožar in žize Xristus gaswalt. 12 swa?žan frawaurkjandans wižra brožruns, slahandans ize gahugd siuka, du Xristau frawaurkei? 13 dužže jabai mats gamarzei?brožar, ni matja mimz aiw, ei ni gamarzjau brožar meinana.
[A] 1 Niu im apaustaulus? niu im freis? niu Iesu Xristau fraujan unsarana sahv? niu waurstw meinata jus siju?in fraujin? 2 jabai anžaraim ni im apaustaulus, aižžau izwis im; unte sigljo meinaizos apaustauleins jus siju? 3 meina andahafts wižra žans mik ussokjandans žat-ist. 4 ibai ni habam waldufni matjan jah drigkan? 5 ibai ni habam waldufni swistar qinon bitiuhan, swaswe žai anžarai apaustauleis jah brožrjus fraujins jah Kefas? 6 žau ainzu ik jah Barnabas ni habos waldufni du ni waurkjan? 7 hvas drauhtino?swesaim annom hvan? hvas satji?weinatriwa jah akran žize ni matjai? hvas haldi?aweži jah miluks žis awežjis ni matjai? 8 ibai bi mannam žata qiža, aižžau <niu> jah wito?žata qiži? 9 in witoda auk Mosezis gameli?ist: ni faurmuljais auhsau žriskandan. ni žatei bi auhsum us . . . . 19 . . . . ei managizans gageigaidedjau. 20 jah war?Iudaium swe Judaius, ei Judaiuns gageigaid<edj>au; žaim uf witoda swe uf witoda, ni wisands silba uf witoda, ak uf anstai, ei žans uf witoda gageig[g]aidedjau; 21 žaim witodalausam swe witodalaus, ni wisands witodis laus gudis, ak inwito?lt;s> Xristaus, ei gageig[g]<aidedj>au witodalausans. 22 was žaim unmahteigam swe unmahteigs, ei unmahteigans gageig[g]aidedjau; allaim was all, ei hvaiwa sumans ganasjau. 23 žatu?žan tauja in aiwaggeljis, ei gadaila is wairžau. 24 niu witu?žatei žai in spaurd rinnandans allai rinnand, i?ains nimi?sigislaun? swa rinnai? ei garinnai? 25 i?hvazuh saei haifstjan sniwi? allis sik gažarb<a>i? ažžan eis, ei riurjana waip nimaina, i?weis unriurjana. 26 ažžan ik nu swa rinna, ni <swe> du unwis<s>amma; swa jiuka, ni swe luftu bliggwands; 27 ak leik mein wlizja jah anažiwa, ibai anžaraim merjands silba uskusans wairžau.
[A] 1 Ni wiljau izwis unwitans, brožrjus, žatei attans unsarai allai uf milhmin wesun, jah allai marein žairhiddjedun, 2 jah allai in Mose daupidai wesun, in milhmin jah in marein, 3 jah allai žana saman mat ahmeinan matidedun, 4 jah <allai> žata samo dragk ahmeino drugkun . . . . 15 . . . . frodaim qiža; domei?jus žatei qiža. 16 stikls žiužiqissais žanei gaweiham, niu gamaindužs bložis fraujins ist? hlaifs žanei brikam, niu gamaindužs leikis fraujins ist? 17 unte ains hlaifs, ain leik žai managans sium, žaiei auk allai ainis hlaibis jah ainis stiklis brukjam. 18 saihvi?Israel bi leika: niu žai matjandans hunsla gamainjandans hunslastada sind? 19 hva nu qižam? žatei žo galiugaguda hva sijaina aižžau žatei galiugam saljada hva sijai? 20 [ni žatei žo galiugaguda waihts sijaina,] ak žatei saljand žiudos, skohslam saljand, jan-ni guda. Ni wiljau auk izwis skohslam gadailans wairžan. 21 ni magu?stikl fraujins drigkan jah stikl skohsle; ni magu?biudis fraujins fairaihan jab-biudis skohsle. 22 žau inaljanom fraujin? ibai swinžozans imma sium? 23 all binah, akei ni all daug; all mis binauht ist, akei ni all timrei? 24 ni ainshun sein sokjai, ak anžaris hvarjizuh. 25 all žatei at skiljam frabugjaidau matjai? ni waiht andhruskandans in mižwisseins. 26 fraujins ist auk airža jah fullo izos. 27 i?jabai hvas lažo izwis žize ungalaubjandane jah wilei?gaggan, all žatei faurlagjaidau izwis matjai? ni waiht andsitandans bi gahugdai. 28 i?jabai hvas qižai žatei galiugam gasali?ist, ni matjai?in jainis žis bandwjandins jah žuhta<us>: fraujins ist auk airža jah fullo izos; 29 žuhtu?žan qiža ni silbins, ak anžaris. duhve auk frijei meina stojada žairh ungalaubjandins žuhtu? 30 jabai ik anstai andnima, duhve anaqižaidau in žize ik awiliudo? 31 jažže nu matjai?jažže drigkai?jažže hva tauji? allata du wulžau gudis taujai? 32 unufbrikandans sijai?jah Iudaium jah žiudom jah aikklesjon gudis, 33 swaswe ik allaim all leika, ni sokjands žatei mis bruk sijai, ak žatei žaim managam, ei ganisaina.
[A] 1 Galeikondans meinai wairžai? swaswe ik Xristaus. 2 hazju?žan izwis, brožrjus, žei allata mein gamunandans siju? jas-swaswe anafalh izwis, anabusnins gafastai? 3 wiljau?žan izwis witan žatei allaize abne haubi?Xristus ist; i?haubi?qinons aba; i?haubi?Xristaus gu? 4 hvazuh abne bidjands aižžau praufetjands gahulidamma haubida gaaiwisko?haubi?sein. 5 i?hvoh qinono bidjandei aižžau praufetjandei andhulidamma haubida gaaiwisko?haubi?sein; ain auk ist jah žata samo žizai biskabanon. 6 unte jabai ni huljai sik qino, skabaidau; i?jabai agl ist qinon du kapillon aižžau skaban, gahuljai . . . . 21 . . . . seinamma faursniwi?du matjan, jah žan sums gredags sumzu?žan drugkans ist. 22 ibai auk gardins ni habai?du matjan jah drigkan? žau aikklesjon gudis frakunnu? jah gaaiwisko?žans unhabandans? hva qižau izwis? hazjau izwis? in žamma ni hazja. 23 unte ik andnam at fraujin žatei jah anafalh izwis, žatei frauja Iesus in žizaiei naht galewižs was, nam hlaif 24 jah awiliudonds gabrak jah qa? nimi? matji? žata ist leik mein, žata in izwara gabrukano; žata waurkjai?du meinai gamundai. 25 swah samaleiko jah stikl afar nahtamat qižands: sa stikls so niujo triggwa ist in meinamma bloža; žata waurkjai? swa ufta swe drigkai? du meinai gamundai. 26 swa ufta auk swe matjai?žana hlaif ja?žana stikl drigkai? daužau fraujins gakannjai? unte qimai. 27 eižan hvazuh saei matji?žana hlaif aižžau drigkai žana stikl fraujins unwairžaba fraujins, skula wairži?leikis jah bložis fraujins. 28 ažžan gakiusai sik silban manna jah swa žis hlaibis matjai ja?žis stiklis drigkai. 29 saei auk matji?jah drigki?unwairžaba, staua sis silbin matji?<jah drigki?gt;, ni domjands leik fraujins. 30 dužže in izwis managai siukai jah unhailai, jag-gaslepand ganohai. 31 i?jabai silbans uns stauidedeima, ni žau . . . .
[A] 10 . . . . sumammuh skeireins razdo. 11 žatu?žan all waurkei?ains jah sa sama ahma, dailei?sundro hvarjammeh swaswe wili. 12 swe leik raihtis ain ist, i?ližuns habai?managans, žai?žan ližjus allai us leika žamma ainamma, managai wisandans, ain ist leik, swa jah Xristus. 13 jah auk in ainamma ahmin weis allai du ainamma leika daupidai sium, jažže Judaieis jažže žiudos, jažže skalkos jažže frijai, jah allai ainamma ahmin dragkidai sijum. 14 ja?žan leik nist ains ližus, ak managai. 15 jabai qižai fotus žatei ni im handus, ni im žis leikis, nih at žamma leika; nist us žamma leika? 16 jabai qižai auso žatei ni im augo, ni im žis leikis, ni at žamma leika; nist us žamma leika? 17 jabai all leik augo, hvar hliuma? jabai all hliuma, hvar dauns? 18 i?nu gu?gasatida ližuns ainhvarjanoh ize in leika, swaswe wilda. 19 i?weseina žo alla ains ližus, hvar leik? 20 i?nu managai ližjus, i?ain leik. 21 ni?žan mag augo qižan du handau: žeina ni žarf, aižžau aftra haubi?du fotum: iggqara ni žarf; 22 ak filu mais žaiei žugkjand ližiwe leikis lasiwostai wisan, žaurftai sind . . . .
[A] 1 . . . . aižžau klismo klismjandei. 2 jah jabai habau praufetjans jah witjau allaize runos jah all kunži jah habau alla galaubein, swaswe fairgunja mižsatjau, i?friažwa ni habau, ni waihts im. 3 jah jabai fraatjau allos aihtins meinos, jah jabai atgibau leik mein ei gabrannjaidau, i?friažwa <ni> habau, ni waiht botos mis taujau. 4 friažwa usbeisneiga ist, sels ist: friažwa ni aljano? friažwa ni flautei? ni ufblesada, 5 ni aiwisko? ni sokei?sein ain, ni ingramjada, nih mito?ubil, 6 nih fagino?inwindižai, mižfagino?sunjai; 7 allata žulai? allata galaubei? all wenei? all gabeidi? 8 friažwa aiw ni gadriusi? i?jažže praufetja gatairanda jažže razdos gahveiland jažže kunži gataurni? 9 suman kunnum jah suman praufetjam. 10 biže qimi?žatei ustauhan ist, gataurni?žatei us dailai ist. 11 i?žan was niuklahs, swe niuklahs rodida, swe niuklahs fro? swe niuklahs mitoda; biže war?wair, barniskeins aflagida. 12 saihvam nu žairh skuggwan in frisahtai, i?žan andwairži wižra andwairži; nu wait us dailai, i?žan ufkunna . . . .
[A] 20 . . . . barniskai sijai? ei fražjam fullaweisai sijai? 21 in witoda gameli?ist žatei in anžaraim razdom jah wairilom anžaraim rodja managein žizai, jan-ni swa andhausjand mis, qiži?frauja. 22 swaei nu razdos du bandwai sind ni žaim galaubjandam, ak žaim ungalaubjandam; i?praufetja ni žaim ungalaubjandam, ak žaim galaubjandam. 23 jabai gaqimi?alla aikklesjo samana jah rodjand razdom allai, atu?žan-gaggand inn jah unweisai aižžau ungalaubjandans, niu qižand žatei dwalmo? 24 i?jabai allai praufetjand, i?innatgaggai hvas ungalaubjands aižžau unweis, gasakada fram allaim, ussokjada fram allaim, 25 žo analaugnjona hairtins is swikunža wairžand, žanuh driusands ana andawleizn inweiti?gu? gateihands žatei bi sunjai gu?in izwis ist. 26 hva nu ist, brožrjus? žan sama?garinnai? hvarjizuh izwara psalmon habai? laisein habai? andhulein habai? razda habai? skerein habai? allata du timreinai wairžai. 27 jažže razdai hvas rodjai, bi twans aižžau maist žrins, jah . . . .
[A] 1 Ažžan kannja izwis, brožrjus, žatei aiwaggeli žatei merida izwis, žatuh jah andnemu? in žammei jah standi? 2 žairh žatei jah ganisi? in hvo saužo wailamerida izwis, skulu?gamunan, niba sware galaubidedu? 3 atgaf auk izwis in frumistjam žatei andnam, ei Xristus gaswalt faur frawaurhtins unsaros afar bokom, 4 ja?žatei ganawistrožs was, ja?žatei urrais žridjin daga afar bokom 5 ja?žatei ataugids ist Kefin, jah afar žata žaim ainlibim; 6 žažroh gasaihvans ist managizam žau fimf hundam [taihuntewjam] brožre suns, žizeei žai managistans sind und hita, sumai?žan gasaizlepun. 7 žažroh žan ataugida sik Iakobau, žažro?žan apaustaulum allaim; 8 i?spedistamma allaize, swaswe uswaurpai, ataugida sik jah mis. 9 ik auk im sa smalista apaustaule, ikei ni im wairžs ei haitaidau apaustaulus, duže ei wrak aikklesjon gudis. 10 ažžan anstai gudis im saei im, jas-so ansts is in mis halka ni war? ak managizo im allaim [arbaidida jah] usaiwida, ažžan ni ik, ak ansts gudis mi?mis. 11 i?jažže ik jažže jainai, swa merjam, jah swa galaubidedu? 12 žande nu Xristus merjada žatei urrais us daužaim, hvaiwa qižand sumai in izwis žatei usstass daužaim nist? 13 i?jabai usstass daužaim nist, nih Xristus urrais. 14 ažžan jabai Xristus ni urrais, sware žau jas-so mereins unsara, jah so galaubeins unsara lausa. 15 bi?žan-gitanda galiugaweitwods gudis, unte weitwodidedum bi gu?žatei urraisida Xristu, žanei ni urraisida. 16 jah jabai auk daužans ni urreisand, nih Xristus urrais. 17 i?jabai Xristus ni urrais, sware jah so galaubeins izwara ist; jan-nauh siju?in frawaurhtim izwaraim. 18 žanuh ja?žai gaslepandans in Xristau fraqistnodedun. 19 jabai in žizai libainai [ainai] in Xristau wenjandans sijum žatainei, armostai sium allaize manne. 20 i?nu [žande] Xristus urrais us daužaim, anastodeins gaslepandane wauržans; 21 unte auk žairh mannan daužus, jah žairh mannan usstass daužaize; 22 unte swaswe in Adama allai gadaužnand, swah in Xristau allai gaqiunand. 23 ažžan hvarjizuh in seinai tewai: anastodeins Xristus, žažro?žan žai Xristaus [žaiei] in quma is. 24 žažro?žan andeis, žan[a] anafilhi?žiudinassu guda jah attin, žan gatairi?all reikjis jah waldufnjis jah mahtais. 25 skal auk is žiudanon und žatei galagji?[guž] allans fijands is uf fotuns imma. 26 alluh auk ufhnaiwida uf fotuns imma; aftumista fijands gatairada daužus. 27 i?biže qiži? alla ufhnaiwida sind, bairht žatei inu žana izei ufhnaiwida uf ina žo alla. 28 žanuh biže alla gakunnun sik faura imma, žanu?žan is silba sunus gakann sik faura žamma ufhnaiwjandin uf ina žo alla, ei sijai gu?alla in allaim. 29 aižžau hva waurkjand žai daupjandans faur daužans, jabai allis daužans ni urreisand? duhve žau daupjand faur ins? 30 duhve žau weis bireikjai sijum hveilo hvoh? 31 daga hvammeh gaswiltandans in izwaraizos hvoftuljos, brožrjus, žoei haba in Xristau Iesu fraujin unsaramma. 32 jabai bi mannam du diuzam waih in Aifaison, hvo mis boto jabai daužans ni urreisand? matjam jah drigkam, unte du maurgina gaswiltam. 33 ni afairzjaindau: riurjand sidu godana gawaurdja ubila. 34 usskarji?izwis garaihtaba jan-ni frawaurkjaid; unkunži gudis sumai haband; du aiwiskja izwis rodja. 35 akei qiži?sums: hvaiwa urreisand daužans? . . . . 46 . . . . ahmeino. 47 sa fruma manna us airžai muldeins, sa anžar manna, frauja, us himina. 48 hvileiks sa muldeina, swaleikai jah žai muldeinans; hvileiks sa ufarhiminakunda, swaleikai jah žai ufarhiminakundans. 49 jah swaswe berum mannleikan žis airžeinins, bairaima jah frisaht žis himinakundins. 50 žata auk qiža, brožrjus, žei leik jah blo?žiudinassu gudis ganiman ni magun, nih riurei unriureins arbjo wairži? 51 sai, runa izwis qiža: allai auk ni gaswiltam, i?allai inmaidjanda. 52 suns, in brahva augins, in spedistin žuthaurna; žuthaurnei?auk, jah daužans usstandand unriurjai, jah weis inmaidjanda. 53 skuld auk ist žata riurjo gahamon unriurein, jah žata diwano gahamon undiwanein. 54 žanu?žan žata diwano gawasjada undiwanein, žanuh wairži?waurd žata gamelido: ufsagqižs war?daužus in sigis. 55 hvar ist gazds žeins, daužu? hvar ist sigis žein, halja? 56 ažžan gazds daužaus frawaurhts, i?mahts frawaurhtais wito? 57 i?guda awiliu?/SPAN> ize gaf unsis sigis žairh fraujan unsarana Iesu Xristau. 58 swaei nu, brožrjus meinai liubans, tulgjai wairži?/SPAN>, ungawagidai, ufarfulljandans in waurstwa fraujins sinteino, witandans žatei arbaižs izwara nist lausa in fraujin.
[B] 48 . . . . hvileiks sa ufarhiminakunda, swaleikai jah žai ufarhiminakundans. 49 jah swaswe berum manleikan žis airžeinins, swa bairaima jah frisaht žis himinakundins. 50 žata auk qiža, brožrjus, žei leik jah blo?žiudinassu gudis ganiman ni magun, nih riurei unriureins arbjo wairži? 51 sai, runa izwis qiža: allai auk ni gaswiltam, i?allai inmaidjanda. 52 suns, in brahva augins, in spedistin žuthaurna; žuthaurnei?auk, jah daužans usstandand unriurjai, jah weis inmaidjanda. 53 skuld ist auk žata riurjo gahamon unriurein, jah žata diwano gahamon undiwanein. 54 žanuh wair?/I>i?waurd žata gamelido: ufsaggqižs war?daužus in sigis. 55 hvar ist gazds žeins, daužu? hvar ist sigis žein, halja? 56 ažžan gazds daužaus frawaurhts, i?mahts frawaurhtais wito? 57 i?guda awiliud izei gaf unsis sigis žairh fraujan unsarana Iesu Xristu. 58 swaei nu, brožrjus meinai liubans, tulgjai wairžai?/SPAN>, ungawagidai, ufarfulljandans in waurstwa fraujins sinteino, witandans žatei arbaižs izwara nist lausa in fraujin.
[A] 1 I?bi gabaur žata žaim weiham, swaswe garaidida aikklesjom Galat[i]e, swa jah jus tauji?/SPAN>. 2 ainhvarjanoh sabbate hvarjizuh izwara fram sis silbin lagjai huhjands žatei wili, ei ni, biže qimau, žan gabaur wairžai. 3 ažžan biže qima, žanzei gakiusi?žairh bokos žans sandja briggan anst izwara in Iairusalem. 4 jah žan jabai ist mis wair?galeižan, galeižand mi?mis. 5 ažžan qima at izwis žan Makidonja usleiža; Makidonja auk žairhgagga. 6 i?at izwis waitei salja aižžau jah wintru wisa, ei jus mik gasandjai?žishvaduh žei ik wrato. 7 ni wiljau auk izwis nu žairhleižands saihvan; unte wenja[n] mik hvo hveilo saljan at izwis, jabai frauja fraleti? 8 wisu?žan in Aifaison und paintekusten. 9 haurds auk mis usluknoda mikila jah waurstweiga, jah andastažjos managai. 10 ažžan jabai qimai Teimaužaius, saihvi?/SPAN> ei unagan<d>s sijai at izwis, unte waurstw fraujins waurkei? swaswe jah ik. 11 ni hvashun imma frakunni . . . . 23 ansts fraujins Iesuis mi?izwis. 24 frijažwa meina mi?allaim izwis in Xristau Iesu. amen.
Du Kaurinžium ·a?ustauh. Du Kaurinžium frume melida ist us Filippai, swe qežun sumai; i?mais žugkei?bi silbins apaustaulaus insahtai melida wisan us Asiai.
[B] 1 I?bi gabaur žata žaim weiham, swaswe garaidida aikklesjom Galatiais, swa jah jus taujai?/I>. 2 ainhvarjanoh sabbate hvarjizuh izwara fram sis silbin taujai huhjands žatei wili, ei ni, biže qimau, žan gabaur wairžai. 3 ažžan biže qima, žanzei gakiusi?žairh bokos žans sandja briggan anst izwara in Iairusalem. 4 jah žan jabai ist mis wair?galeižan, galeižand mi?mis. 5 ažžan qima at izwis žan Makidonja usleiža; Makidonja auk žairhgagga. 6 i?at izwis waitei salja aižžau jah wintru wisa, ei jus mik gasandjai?žishvaduh že ik wrato. 7 ni wiljau auk izwis nu žairhleižands saihvan; unte wenja mik hvo hveilo saljan at izwis, jabai frauja fraleti? 8 wisuh žan in Aifaison und paintekusten. 9 haurds auk mis usluknoda mikila jah waurstweiga, jah andastažjos managai. 10 ažžan jabai qimai Teimaužaius, saihvai?/SPAN> ei unagands sijai at izwis, unte waurstw fraujins waurkei? swaswe jah ik. 11 ni hvashun imma frakunni, i?insandjai?ina in gawairžja, ei qimai at mis; usbeida auk ina mi?brožrum. 12 ažžan bi Apaullon žana brožar bandwja izwis žatei filu ina bad ei is qemi at izwis mi?brožrum, jah aufto ni was wilja ei nu qemi; i?qimi? biže uhtiug. 13 wakai?standaiduh in galaubeinai, wairaleiko taujai? gažwastidai sijai? 14 allata izwar in friažwai wairžai. 15 bidja izwis, brožrjus, witu?gard Staifanaus, žatei sind anastodeins Akaļje jah du andbahtja žaim weiham gasatidedun sik, 16 ei nu jah jus ufhausjai?žaim swaleikaim jah allaim žaim gawaurstwam jah arbaidjandam. 17 ažžan fagino in qumis Staifanaus jah Faurtunataus jah Akaļkaus, unte izwarana waninassu žai usfullidedun. 18 gažrafstidedun auk jah meinana ahman jah izwarana; ufkunnai?nu žans swaleikans. 19 goljand izwis aikklesjons Asiais. golei?izwis in fraujin filu Akwla jah Priska mi?ingardjon seinai aikklesjon, at žaimei jah salja. 20 <goljand izwis brožrjus allai.> golei?izwis misso in frijonai weihai. 21 goleins meinai handau Pawlus. 22 jabai hvas ni frijo?fraujan Iesu Xristu, <sijai> anažaima: maran aža. 23 ansts fraujins Iesuis mi?izwis. 24 friažwa meina mi?allaim izwis in Xristau Iesu. amen.
[A] 8 . . . . swaswe afswaggwidai weseima jal-liban. 9 akei silbans in uns silbam andahaft daužaus habaidedum, ei ni sijaima trauandans du uns silbam, ak du guda žamma urraisjandin daužans, 10 izei us swaleikaim daužum uns galausida jah galausei? du žammei wenidedum ei galausei? 11 at hilpandam jah izwis bi uns bidai, ei in managamma andwairžja so in uns giba žairh managans awiliudodau faur uns. 12 unte hvoftuli unsara so ist, weitwodei mižwisseins unsaraizos, žatei in ainfalžein jah hlutrein gudis, ni in handugein leikeinai, ak in anstai gudis usmetum in žamma fairhvau, i?ufarassau at izwis. 13 unte ni alja meljam izwis, alja žoei anakunnai?aižžau jah ufkunnai? ažžan wenja ei und andi ufkunnai? 14 swaswe gakunnaidedu?uns bi sumata, unte hvoftuli izwara sijum, swaswe jah jus unsara in daga fraujins Iesuis. 15 jah žizai trauainai wilda fauržis qiman at izwis, ei anžara anst habaidedei? 16 ja?žairh izwis galeižan in Makaidonja jah aftra af Makaidonjai qiman at izwis, jah fram izwis gasandjan mik in Iudaia. 17 žatu?žan nu mitonds, ibai aufto leihtis bruhta? aižžau žatei mito, bi leika žagkjau, ei sijai at mis žata ja ja jah žata ne ne? 18 ažžan triggws gu? ei žata waurd unsar žata du izwis nist ja jan-ne. 19 unte gudis sunus Iesus Xristus, saei in izwis žairh uns merjada, žairh mik jah Silbanu jah Teimaužaiu, ni war?ja jan-ne, ak ja in imma war? 20 hvaiwa managa gahaita gudis, in imma žata ja, dužže ja?žairh ina amen, guda du wulžau žairh uns. 21 ažžan sa gažwastjands uns mi?izwis in Xristau jah salbonds uns gu? 22 jah sigljands uns jah gibands wadi ahman in hairtona unsara. 23 ažžan ik weitwod gu?anahaita ana meinai saiwalai ei freidjands izwara žanaseižs ni qam in Kaurinžon; 24 ni žatei fraujinoma izwarai galaubeinai, ak gawaurstwans sijum anstais izwaraizos, unte galaubeinai gastožu?
[B] Du Kaurinžaium anžara dustodei? 1 Pawlus apaustaulus Iesuis Xristaus žairh wiljan gudis jah Teimaužaius brožar aikklesjon gudis žizai wisandein in Kaurinžon mi?allaim žaim weiham žaim wisandam in allai Akaļjai: 2 ansts izwis jah gawairži fram guda attin unsaramma jah fraujin Iesu Xristau. 3 žiužižs gu?jah atta fraujins unsaris Iesuis Xristaus, atta bleižeino jah gu?allaizo gažlaihte, 4 saei gažrafstida uns ana allai aglon unsarai, ei mageima weis gažrafstjan žans in allaim aglom žairh žo gažlaiht žizaiei gažrafstidai sijum silbans fram guda. 5 unte swaswe ufarassus ist žulaine Xristaus in uns, swa jah žairh Xristu ufar filu ist jah gažrafsteins unsara. 6 ažžan jažže žreihanda in izwaraizos gažlaihtais jah naseinais žizos waurstweigons in stiwitja žizo samono žulaine, žozei jah weis winnam, jah wens unsara gatulgida faur izwis; jažže gažrafstjanda in izwaraizos gažlaihtais jah naseinais, 7 witandans žatei swaswe gadailans žulaine siju? jah gažlaihtais wairži? 8 unte ni wileima izwis unweisans, brožrjus, bi aglon unsara žo wauržanon uns in Asiai, unte ufarassau kauridai wesum ufar maht, swaswe skamaidedeina uns jah liban. 9 akei silbans in uns silbam andahaft daužaus habaidedum, ei ni sijaima trauandans du uns silbam, ak du guda žamma urraisjandin daužans, 10 izei us swaleikaim daužum uns galausida jah galausei? du žammei wenidedum ei galausei? 11 at hilpandam jah izwis bi uns bidai, ei in managamma andwairžja so in uns giba žairh managans awiliudodau faur uns. 12 unte hvoftuli unsara so ist, weitwodei mižwisseins unsaraizos, žatei in ainfalžein jah hlutrein gudis, ni in handugein leikeinai, ak in anstai gudis usmeitum in žamma fairhvau, i?ufarassau at izwis. 13 unte ni alja meljam izwis, alja žoei anakunnai?aižžau jah ufkunnai? ažžan wenja ei und andi ufkunnai? 14 swaswe gakunnaidedu?uns bi sumata, unte hvoftuli izwara sijum, swaswe jah jus unsara in daga fraujins Iesuis Xristaus. 15 jah žizai trauainai wilda fauržis qiman at izwis, ei anžara anst habaidedei? 16 jah žairh izwis galeižan in Makidonja jah aftra af Makidonjai qiman at izwis, jah fram izwis gasandjan mik in Iudaia. 17 žatu?žan nu mitonds, ibai aufto leihtis bruhta? aižžau žatei mito, bi leika žagkjau, ei [ni] sijai at mis žata ja ja jah žata ne ne? 18 ažžan triggws gu? ei žata waurd unsar žata du izwis nist ja jah ne. 19 unte gudis sunus Iesus Xristus, saei in izwis žairh uns wailamerjada, žairh mik jah Silbanu jah Teimaužaiu, nih war?ja jah ne, ak ja in imma war? 20 hvaiwa managa gahaita gudis, in imma žata ja, dužže jah žairh ina amen, guda du wulžau žairh uns. 21 ažžan sa gažwastjands unsis mi?izwis in Xristau jah salbonds uns gu? 22 jah sigljands uns jah gibands wadi ahman in hairtona unsara. 23 ažžan ik weitwod gu?anahaita ana meinai saiwalai ei freidjands izwara žanaseižs ni qam in Kaurinžon; 24 ni žatei fraujinoma izwarai galaubeinai, ak gawaurstwans sijum anstais izwaraizos, unte galaubeinai gastožu?
[A] 1 Ažžan gastauida žata silbo at mis, ei aftra in saurgai ni qimau at izwis. 2 unte jabai ik gaurja izwis, jah hvas ist saei gailjai mik, niba sa gaurida us mis? 3 ja?žata silbo gamelida izwis, ei qimands saurga ni habau fram žaimei skulda faginon, gatrauands in allaim izwis žatei meina fahežs allaize izwara ist. 4 ažžan us managai aglon jah aggwižai hairtins gamelida izwis žairh managa tagra, ni žeei saurgai? ak ei frijažwa kunnei?žoei haba ufarassau du izwis. 5 ažžan jabai hvas gaurida, ni mik gaurida, ak bi sum ain, ei ni anakaurjau, allans izwis. 6 ganah žamma swaleikamma andabeit žata fram managizam, 7 swaei žata andaneižo izwis mais fragiban jag-gažlaihan, ibai aufto managizein saurgai gasiggqai sa swaleiks. 8 inu?žis bidja izwis tulgjan in imma friažwa. 9 dužže gamelida ei ufkunnau kustu izwarana, sijaidu in allamma ufhausjandans. 10 ažžan žammei hva fragibi? jah ik; jah žan ik, jabai hva fragaf, fragaf in izwara in andwairžja Xristaus, 11 ei ni gaaiginondau fram Satanin; unte ni sijum unwitandans munins is. 12 ažžan qimands in Trauadai in aiwaggeljons Xristaus jah at haurdai mis uslukanai in fraujin, 13 ni habaida gahveilain ahmin meinamma, in žammei ni bigat Teitaun brožar meinana; ak twisstandands im galai?in Makaidonja. 14 ažžan guda awiliu?/SPAN> žamma sinteino ustaiknjandin hrožeigans uns in Xristau jah daun kunžjis seinis gabairhtjandin žairh uns in allaim stadim; 15 unte Xristaus dauns sijum woži guda in žaim ganisandam jah in žaim fraqistnandam; 16 sumaim dauns us daužau du daužau, sumaimu?žan dauns us libainai du libainai; jad-du žamma hvas wairžs? 17 unte ni sium swe sumai maidjandans waurd gudis, ak us hlutrižai, ak swaswe us guda in andwairžja gudis in Xristau rodjam.
[B] 1 Ažžan gastauida žata silbo at mis, ei aftra in saurgai ni qimau at izwis. 2 unte jabai ik gaurja izwis, jah hvas ist saei gailjai mik, nibai sa gaurida us mis? 3 jah žata silbo gamelida izwis, ei qimands saurga ni habau fram žaimei skulda faginon, gatrauands in allaim izwis žatei meina faheds allaize izwara ist. 4 ažžan us managai aglon jah aggwižai hairtins gamelida izwis žairh managa tagra, ni žeei saurgai? ak ei friažwa kunnei?žoei haba ufarassau du izwis. 5 ažžan jabai hvas gaurida, ni mik gaurida, ak bi sum ain, ei ni anakaurjau, allans izwis. 6 ganah žamma swaleikamma andabeit žata fram managizam, 7 swaei žata andaneižo izwis mais fragiban jah gažlaihan, ibai aufto managizein saurgai gasiggqai sa swaleiks. 8 inuh žis bidja izwis tulgjan in imma friažwa. 9 dužže gamelida ei ufkunnau kustu izwarana, sijaidu in allamma ufhausjandans. 10 ažžan žammei hva fragibi? jah ik; jah žan ik, jabai hva fragiba, fragiba in izwara in andwairžja Xristaus, 11 ei ni gaaiginondau fram Satanin; unte ni sijum unwitandans munins is. 12 ažžan qimands in Trauadai in aiwaggeljon Xristaus jah at haurdai mis uslukanai in fraujin, 13 ni habaida gahveilain ahmin meinamma, in žammei ni bigat Teitaun brožar meinana; ak twistandands imma galai?in [in] Makidonja. 14 ažžan guda awiliud žamma sinteino ustaiknjandin hrožeigans uns in Xristau jah daun kunžjis seinis gabairhtjandin in allaim stadim žairh uns; 15 unte Xristaus dauns sijum woži guda in žaim ganisandam jah in žaim fraqistnandam; 16 sumaim auk dauns daužaus du daužau, sumaimu?žan dauns us libainai du libainai; jah du žamma hvas wairžs? 17 unte ni sijum sumai maidjandans waurd gudis, ak us hlutrižai, ak swaswe us guda in andwairžja gudis in Xristau rodjam.
[A] 1 Duginnam aftra uns silbans anafilhan? aižžau ibai žaurbum swe sumai anafilhis boko du izwis, aižžau us izwis anafilhis? 2 aipistaule unsara jus siju? gamelida in hairtam unsaraim, kunža jah anakunnaida fram allaim mannam. 3 swikunžai žatei siu?/SPAN> aipistaule Xristaus, andbahtida fram uns, inna gamelida ni swartiza, ak ahmin gudis libandins, ni in spildom staineinaim, ak in spildom hairtane leikeinaim. 4 ažžan trauain swaleika habam žairh Xristu du guda, 5 ni žatei wairžai sijaima žagkjan hva af uns silbam, ak so wairžida unsara us guda ist, 6 izei jah wairžans brahta uns andbahtans niujaizos triggwos, ni bokos, ak ahmins; unte boka usqimi? i?ahma gaqiuji? 7 ažžan jabai andbahti daužaus in gameleinim gafrisahti?in stainam war?wulžag, swaei ni mahtedeina sunjus Israelis fairweitjan du wlita Mosezis in wulžaus wlitis is žis gataurnandins, 8 hvaiwa nei mais andbahti ahmins wairžai in wulžau? 9 jabai auk andbahtja wargižos wulžus, und filu mais ufarist andbahti garaihteins in wulžau. 10 unte ni was wulžag žata wulžago in žizai halbai in ufarassaus wulžaus; 11 jabai auk žata gataurnando žairh wulžu, und filu mais žata wisando in wulžau. 12 habandans nu swaleika wen managaizos balžeins brukjaima, 13 jan-ni swaswe Mosez lagida hulistr ana andawleizn, duže ei ni fairweitidedeina sunjus Israelis in andi žis gataurnandins; 14 ak afdaubnodedun fražja ize, unte und hina dag žata samo hulistr in anakunnainai žizos fairnjons triggwos wisi?unandhuli? unte in Xristau gatairada. 15 akei und hina dag mižžanei siggwada Moses, hulistr ligi?ana hairtin ize. 16 ažžan mižžanei gawandei?du fraujin, afnimada žata hulistr. 17 ažžan frauja ahma ist; ažžan žarei ahma fraujins, žaruh freijhals ist. 18 ažžan weis allai andhulidamma andwairžja wulžu fraujins žairhsaihvandans, žo samon frisaht ingaleikonda af wulžau in wulžu, swaswe af fraujins ahmin.
[B] 1 Duginnam aftra uns silbans anafilhan? aižžau ibai žaurbum swe sumai anafilhis boko du izwis, aižžau us izwis anafilhis? 2 aipistaule unsara jus siju? gamelida in hairtam unsaraim, kunža jah anakunnaida fram allaim mannam. 3 swikun?/SPAN> žatei siju?/SPAN> aipistaule Xristaus, andbahtida fram uns, inna gamelida ni swartizla, ak ahmin gudis libandins, ni in spildom staineinaim, ak in spildom hairtane leikeinaim. 4 ažžan trauain swaleika habam žairh Xristu du guda, 5 ni žatei wairžai sijaima žagkjan hva af uns silbam, swaswe af uns silbam, ak so wairžida unsara us guda ist, 6 izei jah wairžans brahta uns andbahtans niujaizos triggwos, ni bokos, ak ahmins; unte boka usqimi? i?ahma gaqiuji? 7 ažžan jabai andbahti daužaus in gameleinim gafrisahti?in stainam war?wulžag, swaei ni mahte[de]deina sunjus Israelis fairweitjan du wlita Mosezis in wulžaus wlitis is žis gataurnandins, 8 hvaiwa nei mais andbahti ahmins wairžai in wulžau? 9 jabai auk andbahti wargižos wulžus, und filu mais ufarist andbahti garaihteins us wulžau. 10 unte ni was wulžag žata wulžago in žizai halbai in ufarassaus wulžaus; 11 jabai auk žata gataurnando žairh wulžu, und filu mais žata wisando in wulžau. 12 habandans nu swaleika wen managaizos balžeins brukjaima, 13 jah ni swaswe Mosez lagida hulistr ana andawleizn, duže ei ni fairweitidedeina sunjus Israelis in andi žis gataurnandins; 14 ak afdaubnodedun fražja ize, unte und hina dag žata samo hulistr in anakunnainai žizos fairnjons triggwos wisi?unandhuli? unte in Xristau gatairada. 15 akei und hina dag mižžanei siggwada Moses, hulistr ligi?ana hairtin ize. 16 ažžan mižžanei gawandei?du fraujin, afnimada žata hulistr. 17 ažžan frauja ahma ist; ažžan žarei ahma fraujins, žaruh freihals ist. 18 ažžan weis allai andhulidamma andwairžja wulžu fraujins žairhsaihvandans, žo samon frisaht ingaleikonda af wulžau in wulžau, swaswe af fraujins ahmin.
[A] 1 Dužže habandans žata andbahtei, swaswe gaarmaidai wauržum, ni wairžam usgrudjans, 2 ak afstožum žaim analaugnjam aiwiskjis, ni gaggandans in warein ni galiug taujandans waurd gudis, ak bairhtein sunjus ustaiknjandans uns silbans du allaim mižwisseim manne in andwairžja gudis. 3 ažžan jabai ist gahulida aiwaggeljo unsara, in žaim fralusnandam ist gahulida, 4 in žaimei gu?žis aiwis gablindida fražja žize ungalaubjandane, ei ni liuhtjai im liuhadeins aiwaggeljons wulžaus Xristaus, saei ist frisahts gudis. 5 ažžan ni uns silbans merjam, ak Iesu Xristu fraujan, i?uns skalkans izwarans in Iesuis. 6 unte gu?saei qa?ur-riqiza liuha?skeinan, saei jah liuhtida in hairtam unsaraim du liuhadein kunžjis wulžaus gudis in andwairžja Iesuis Xristaus. 7 ažžan habandans žata huzd in airžeinaim kasam, ei ufarassus sijai mahtais gudis jah ni us unsis. 8 in allamma žraihanai, akei ni gaaggwidai; andbitanai, akei ni afslaužidai; 9 wrikanai, akei ni biližanai: gadrausidai, akei ni fraqistidai, 10 sinteino daužein fraujins Iesuis ana leika unsaramma . . . .
[B] 1 Dužže habandans žata andbahti, swaswe gaarmaidai wauržum, ni wairžaima usgrudjans, 2 ak afstožum žaim analaugnjam aiwiskjis, ni gaggandans in warein nih galiug taujandans waurd gudis, ak bairhtein sunjos ustaiknjandans uns silbans du allaim mižwisseim manne in andwairžja gudis. 3 ažžan jabai ist gahulida aiwaggeljo unsara, in žaim fralusnandam ist gahulida, 4 in žaimei gu?žis aiwis gablindida fražja žize ungalaubjandane, ei ni liuhtjai im liuhadein aiwaggeljons wulžaus Xristaus, saei ist frisahts gudis ungasaihvani[n]s. 5 ažžan ni uns silbans merjam, ak Iesu Xristu fraujan, i?uns skalkans izwarans in Iesuis. 6 unte gu?saei qa?ur-riqiza liuha?skeinan, saei jah liuhtida in hairtam unsaraim du liuhadein kunžjis wulžaus gudis in andwairžja Iesuis Xristaus. 7 ažžan habandans žata huzd in airžeinaim kasam, ei ufarassus sijai mahtais gudis jah ni us unsis. 8 in allamma žraihanai, akei ni gaaggwidai; andbitanai, akei ni afslaužidai; 9 wrikanai, akei ni biližanai: gadrausidai, akei ni fraqistidai, 10 sinteino daužein fraujins Iesuis ana leika unsaramma uskunža sijai. 11 sinteino weis libandans in daužu atgibanda in Iesuis, ei jah libains Iesuis swikunža wairžai in riurjamma leika unsaramma. 12 swaei nu daužus in uns waurkei? i?libains in izwis. 13 habandans nu žana saman ahman galaubeinais bi žamma gamelidin: galaubida, in žizei jah rodida, jah weis galaubjam, in žizei jah rodjam, 14 witandans žatei sa urraisjands fraujan Iesu jah unsis žairh Iesu urraisei?jah fauragasatji?mi?izwis. 15 žatuh žan allata in izwara, ei ansts managnandei žairh managizans awiliud ufarassjai du wulžau guda. 16 inuh žis ni wairžam usgrudjans, akei žauhjabai sa utana unsar manna frawardjada, aižžau sa innuma ananiujada daga jah daga. 17 unte žata andwairžo hveilahvairb jah leiht aglons unsaraizos bi ufarassau aiweinis wulžaus kaurein waurkjada unsis, 18 ni fairweitjandam žize gasaihvanane, ak žizei ungasaihvanane; unte žo gasaihvanona riurja sind, i?žo ungasaihvanona aiweina.
[A] 1 . . . . us guda habam, gard unhanduwaurhtana aiweinana in himinam. 2 unte jah in žamma swogatjam, bauainai unsarai žizai us himina ufarhamon gairnjandans, 3 jabai swežauh gawasidai, ni naqadai bigitaindau. 4 jah auk wisandans in žizai hleižrai swogatjam kauridai, ana žammei ni wileima afhamon, ak anahamon, ei fraslindaidau žata diwano fram libainai. 5 ažžan saei jag-gamanwida uns du žamma gu? saei jah gaf unsis wadi ahman. 6 gatrauandans nu sinteino jah witandans žatei wisandans in žamma leika afhaimjai sijum fram fraujin; 7 unte žairh galaubein gaggam, ni žairh siun. 8 ažžan gatrauam jah waljam mais usleižan us žamma leika jah anahaimjaim wisan at fraujin. 9 inu?žis usdaudjam, jažže anahaimjai jažže afhaimjai, waila galeikan imma. 10 unte allai weis ataugjan skuldai sijum faura stauastola Xristaus, ei ganimai hvarjizuh žo swesona leikis, afar žaimei gatawida, jažže žiu?jažže unžiu? 11 witandans nu agis fraujins mannans fullaweisjam, i?guda swikunžai sijum. ažžan wenja jah in mižwisseim izwaraim swikunžans wisan uns, 12 ni ei aftra uns silbans uskannjaima izwis, ak lew gibandans izwis hvoftuljos fram unsis, ei habai?wižra žans in andwairžja hvopandans jan-ni in hairtin. 13 unte jažže usgeisnodedum, guda, jažže fullafražjam, izwis. 14 unte friažwa Xristaus dishabai?uns, 15 domjandans žata žatei ains faur allans gaswalt, žannu allai gaswultun, jah faur allans gaswalt, ei žai libandans ni žanaseižs sis silbam libaina, ak žamma faur sik gaswiltandin jah urreisandin. 16 swaei weis fram žamma nu ni ainnohun kunnum bi leika; i?jabai ufkunžedum bi leika Xristu, akei nu ni žanaseižs ni kunnum. 17 swaei jabai hvo in Xristau niuja gaskafts, žo alžjona usližun; sai, wauržun niuja alla. 18 ažžan alla us guda, žamma gafrižondin uns sis žairh Xristu jag-gibandin unsis andbahti gafrižonais. 19 unte swežauh gu?was in Xristau manase?gafrižonds sis, ni rahnjands im missadedins ize jah lagjands in uns waurd gafrižonais. 20 faur Xristu nu airinom, swe at guda gažlaihandin žairh uns; bidjandans faur Xristu gagawairžnan guda. 21 unte žana ize ni kunža frawaurht, faur uns gatawida frawaurht, ei weis wauržeima garaihtei gudis in imma.
[B] 1 Witum auk žatei, jabai sa airžeina unsar gards žizos hleižros gatairada, ei gatimrjon us guda habam, gard unhanduwaurhtana aiweinana in himinam. 2 unte jah in žamma swogatjam, bauainai unsarai žizai us himina ufarhamon gairnjandans, 3 jabai swežauh jah gawasidai, ni naqadai bigitaindau. 4 jah auk wisandans in žizai hleižrai swogatjam kauridai, ana žammei ni wileima afhamon, ak anahamon, ei fraslindaidau ?I>ata diwano fram libainai. 5 ažžan saei jah gamanwida uns du žamma gu? saei jah gaf unsis wadi ahman. 6 gatrauandans nu sinteino jah witandans žatei wisandans in žamma leika afhaimjai sijum fram fraujin; 7 unte žairh galaubein gaggam, ni žairh siun. 8 ažžan gatrauam jah waljam mais usleižan us žamma leika jah anahaimjaim wisan at fraujin. 9 inuh žis usdaudjam, jažže anahaimjai jažže afhaimjai, waila galeikan imma. 10 unte allai weis ataugjan skuldai sijum faura stauastola Xristaus, ei ganimai hvarjizuh žo swesona leikis, afar žaimei gatawida, jažže žiu?jažže unžiu? 11 witandans nu agis fraujins mannans fullaweisjam, i?guda swikunžai sijum. ažžan wenja jah in mižwisseim izwaraim swikunžans wisan uns, 12 ni ei aftra uns silbans uskannjaima izwis, ak lew gibandans izwis hvoftuljos fram uns, ei habai?wižra žans in andwairžja hvopandans jah ni hairtin. 13 unte jažže usgeisnodedum, guda, jažže fullafražjam, izwis. 14 unte friažwa Xristaus dishabai?uns, 15 domjandans žata žatei ains faur allans gaswalt, žannu allai gaswultun, jah faur allans gaswalt, ei žai libandans ni žanaseižs sis silbam libaina[i], ak žamma faur sik gaswiltandin jah urreisandin. 16 swaei weis fram žamma nu ni ainnohun kunnum bi leika; i?jabai ufkunžedum bi leika Xristu, akei nu ni žanaseižs ni kunnum ina. 17 swaei jabai hvo in Xristau niuja gaskafts, žo alžjona usližun; sai, wauržun niuja alla. 18 ažžan alla us guda, žamma gafrižondin uns sis žairh Xristu jah gibandin uns andbahti gafrižonais. 19 unte swežauh gu?was in Xristau manase?gafrižonds sis, ni rahnjands im missadedins ize jah lagjands in uns waurd gafrižonais. 20 faur Xristu nu airinom, swe at guda gažlaihandin žairh uns; bidjam faur Xristu gagawairžnan guda. 21 unte žana izei ni kunža frawaurht, faur uns gatawida frawaurht, ei weis wauržeima garaihtei gudis in imma.
[A] 1 Gawaurstwans ja?žan bidjandans, ni sware anst gudis niman izwis. 2 mela auk, qiži? andanemjamma andhausida žus jah in daga naseinais gahalp žeina. sai, nu mel waila andanem; sai, nu dags naseinais. 3 ni ainhun in waihtai gibandans bistugq<e>, ei ni anawammjaidau andbahti unsar; 4 ak in allamma ustaiknjandans uns swe gudis andbahtos in stiwitja managamma, in aglom, in naužim, in aggwižom, 5 in slahim, in karkarom, in unsutjam, in arbaidim, in wokainim, in lausqižrein, 6 in swiknižai, in kunžja, in laggamodein, in selein, in ahmin weihamma, in frijažwai unhindarweisai, 7 in waurda sunjos, in mahtai gudis, žairh wepna garaihteins taihswona jah hleidumon[n]a, 8 jah žairh wulžu jah unswerein, žairh wajamerein jah wailamerein, swe airzjandans jah sunjeinai, swe unkunžai jah ufkunnaidai, 9 swe gaswiltandans jah sai libam, swe talzidai jah ni afdaužidai, 10 swe saurgandans, i?sinteino faginondans, swe unledai, i?managans gabigjandans, swe ni waiht aihandans jah allata disnimandans. 11 munžs unsar usluknoda du izwis, Kaurinžius, hairto unsar urrumnoda. 12 ni žreihanda jus in uns, i?žreihanda in hairžram izwaraim. 13 ažžan žata samo andalauni, swe frastim qiža, urrumnai?jah jus. 14 ni wairžai?gajukans ungalaubjandam; unte hvo dailo garaihtein mi?ungaraihtein aižžau hvo gamainduže liuhada mi?riqiza? 15 hvou?žan samaqisse Xristau mi?Bailiama aižžau hvo daile galaubjandin mi?ungalaubjandin? 16 hvou?žan samaqisse alhs gudis mi?galiugam? unte jus alhs gudis siu?/SPAN> libandins; qiži?auk gu? žatei baua in im jah inna gagga jah wairža ize gu?jah eis wairžand mis managei. 17 inu?žis usgaggi?us midumai ize jah afskaidi?izwis, qiži?frauja, jah unhrainjamma ni attekai? jah ik andnima izwis 18 jah wairža izwis du attin jah jus wairži?mis du sunum jah dauhtrum, qiži?frauja allwaldands.
[B] 1 Gawaurstwans jah žan bidjandans, ni swarei anst gudis niman izwis. 2 mela auk, qiži? andanemjamma andhausida žus jah in daga naseinais gahalp žeina. sai, nu mel waila and<a>nem; sai, nu dags naseinais. 3 ni ainhun žannu in waihtai gibandans bistugqei, ei ni anawammjaidau andbahti unsar; 4 ak in allamma ustaiknjandans uns swe gudis andbahtos in stiwitja managamma, in aglom, in naužim, in aggwižom, 5 in slahim, in karkarom, in unsutjam, in arbaidim, in wokainim, in lausqižrein, 6 in swiknižai, in kunžja, in laggamodein, in selein, in ahmin weihamma, in friažwai unhindarweisai, 7 in waurda sunjos, in mahtai gudis, žairh wepna garaihteins taihswona jah hleidumona, 8 žairh wulžu jah unswerein, žairh wajamerein jah wailamerein, swe airzjandans jah sunjeinai, swe unkunžai jah ufkunnaidai, 9 swe gaswiltandans jah sai libam, swe talzidai jah ni afdaužidai, 10 swe saurgandans, i?sinteino faginondans, swe unledai, i?managans gabigjandans, swe ni waiht aihandans jah allata disnimandans. 11 munžs unsar usluknoda du izwis, Kaurinžius, hairto unsar usrumnoda. 12 ni žreihanda jus in uns, i?žreihanda in hairžram izwaraim. 13 ažžan žata samo andalauni, swe frastim qiža, urrumnai?jah jus. 14 ni wairžai?gajukans ungalaubjandam; unte hvo dailo garaihtein mi?ungaraihtein aižžau hvo gamainduže liuhada mi?riqiza? 15 hvouh žan samaqisse Xristau mi?Bailiama aižžau hvo daile galaubjandin mi?ungalaubjandin? 16 hvouh žan samaqisse alhs gudis mi?galiugam? unte jus alhs gudis siju?/SPAN> libandins; qiži?auk gu? žatei baua in im jah inna gagga jah wairža ize gu?jah eis wairžand mis managei. 17 inuh žis usgaggi?us midumai ize jah afskaidi?izwis, qiži?frauja, jah unhrainjamma ni attekai? jah ik andnima izwis 18 jah wairža izwis du attin jah jus wairži?mis du sunum jah dauhtrum, qiži?frauja allwaldands.
[A] 1 Žo habandans nu gahaita, liubans, hrainjam unsis af allamma bisauleino leikis jah ahmins, ustiuhandans weihiža in agisa gudis. 2 gamoteima in izwis; ni ainummehun gaskožum, ni ainnohun frawardidedum, ni ainnohun bifaihodedum. 3 ni du gawargeinai qiža; fauraqa?auk žatei in hairtam unsaraim siju?du mižgaswiltan jas-samana liban. 4 managa mis trauains du izwis, managa mis hvoftuli faur izwis, usfulližs im gažlaihtais, ufarfulližs im fahedais in allaizos managons aglons unsaraizos. 5 jah auk qimandam unsis in Makaidonjai ni waiht habaida gahveilainais leik unsar, ak in allamma anapragganai, utana waihjons, innana agisa. 6 akei sa gažlaihands hnaiwidaim gažrafstida uns gu?in quma Teitaus; 7 ažžan ni žatainei in quma is, ak jah in gažlaihtai, žizaiei gažrafstižs was ana izwis, gateihands uns izwara gairnein, izwarana gaunožu, izwar aljan faur mik, swaei mis mais faginon war? 8 unte jabai gaurida izwis in bokom, ni idreigo mik, jah jabai idreigoda — unte gasaihva žatei so aipistaule jaina, jabai <jah> du leitilai hveilai, gaurida izwis — 9 nu fagino, ni unte gauridai wesu? ak unte gauridai wesu?du idreigai; saurgaidedu?auk bi gu? ei waihtai ni gasleižjaindau us unsis. 10 unte bi gu?saurga idreiga du ganistai gatulgida ustiuhada; i?žis fairhvaus saurga daužu gasmižo? 11 saihv[a] auk silbo žata bi gu?saurgan izwis, hvelauda gatawida izwis usdaudein, akei sunjon, akei unwerein, akei agis, akei gairnein, akei aljan, akei fraweit! in allamma ustaiknidedu?izwis hlutrans wisan žamma toja. 12 ažžan jabai melida, ni in žis anamahtjandins, ni in žis anamahtidins, ak du gabairhtjan usdaudein unsara žoei faur izwis habam wižra izwis in andwairžja gudis. 13 inu?žis gažrafstidai sijum; ažžan ana gažrafsteinai unsarai filaus mais faginodedum ana fahedai Teitaus, unte anahveilaižs war?ahma is fram allaim izwis. 14 unte jabai hva imma fram izwis hvaihvop, ni gaaiwiskožs war? ak swaswe allata izwis in sunjai rodidedum, swa jah hvoftuli unsara so du Teitau[n] sunja war? 15 jab-brusts is ufarassau du izwis sind, gamunandins žo allaize izwara ufhausein, swe mi?agisa jah reirom andnemu?ina. 16 fagino nu, unte in allamma gatraua in izwis.
[B] 1 Žo habandans nu gahaita, liubans, hrainjam unsis af allamma bisauleino leikis jah ahmins, ustiuhandans weihiža in agisa gudis. 2 gamoteima in izwis; ni ainummehun gaskožum, ni ainnohun frawardidedum, ni ainnohun bifaihodedum. 3 ni du gawargeinai qiža; fauraqa?auk žatei in hairtam unsaraim siju?du gaswiltan jah samana liban. 4 managa mis trauains du izwis, managa mis hvoftuli faur izwis, usfulližs im gažlaihtais, ufarfulližs im fahedais in allaizos managons aglons unsaraizos. 5 jah auk qimandam unsis in Makidonjai ni waiht habaida gahveilainais leik unsar, ak in allamma anapragganai, utana waihjons, innana agisa. 6 akei sa gažlaihan<d>s hnaiwidaim gažrafstida uns gu?in quma Teitaus; 7 ažžan ni žatainei in quma is, ak jah in gažlaihtai, žizaiei gažrafstižs was ana izwis, gateihands uns izwara gairnein, izwarana gaunožu, izwar aljan faur mik, swaei mis mais faginon war? 8 unte jabai gaurida izwis in žaim bokom, ni idreigo mik, jah jabai idreigoda — gasaihva auk žatei so aipistaule jaina, jabai <jah> du leitilai hveilai, gaurida izwis — 9 nu fagino, ni unte gauridai wesu? ak unte gauridai wesu?du idreigai; saurgaidedu?auk bi gu? ei in waihtai ni gasleižjaindau us unsis. 10 unte so bi gu?saurga idreiga du ganistai gatulgidai ustiuhada; i?žis fairhvaus saurga daužu gasmižo? 11 saihv auk silbo žata bi gu?saurgan izwis, hvelauda gatawida izwis usdaudein, akei sunjon, akei unwerein, akei agis, akei gairnein, akei aljan, akei fraweit! in allamma ustaiknidedu?izwis hlutrans wisan žamma toja. 12 ažžan jabai melida, ni in žis anamahtjandins, ni in žis anamahtidins, ak du gabairhtjan usdaudein unsara žoei faur izwis habam wižra izwis in andwairžja gudis. 13 inuh žis gažrafstidai sium; ažžan ana gažrafsteinai unsarai filaus mais faginodedum ana fahedai Teitaus, unte anahveilaižs war?ahma is fram allaim izwis. 14 unte jabai hva imma fram izwis hvaihvop, ni gaaiwiskožs war? ak swaswe allata izwis in sunjai rodidedum, swa jah hvoftuli unsara so du Teitau sunja war? 15 jah brusts is ufarassau du izwis sind, gamunandins žo allaize izwara ufhausein, swe mi?agisa jah reirom andnemu?ina. 16 fagino nu, unte in allamma gatraua in izwis.
[A] 1 Ažžan kannja izwis, brožrjus, anst gudis žo gibanon in aikklesjom Makidonais, 2 žatei in managamma kustau aglons managdužs fahedais ize ja?žata diupo unledi ize usmanagnoda du gabein ainfalžeins ize. 3 unte bi mahtai, weitwodja, jah ufar maht silbawiljos wesun, 4 mi?managai usbloteinai bidjandans uns niman anst seina jah gamainein andbahtjis in žans weihans. 5 ja?ni swaswe wenidedum, ak sik silbans atgebun frumist fraujin, žažro?žan uns žairh wiljan gudis, 6 swaei bedeima Teitaun, ei swaswe faura dustodida, swah ustiuhai in izwis jah žo anst. 7 akei swe raihtis in allamma managni? galaubeinai jah waurda jah kunžja jah in allai usdaudein jah ana žizai us izwis in uns frijažwai, ei jah in žizai anstai managnai? 8 ni swaswe fraujinonds qiža izwis, ak in žizos anžaraize usdaudeins jah izwaraizos frijažwos airkniža kiusands. 9 unte kunnu?anst fraujins unsaris Iesuis Xristaus, žatei in izwara gaunledida sik gabigs wisands, ei jus žamma is unledja gabigai wairžai? 10 jar-ragin in žamma giba, unte žata izwis batizo ist, juzei ni žatainei taujan, ak jah wiljan dugunnu?af fairnin jera. 11 i?nu sai, jah taujan ustiuhai? ei swaswe fauraļst muns du wiljan, swa jah du ustiuhan us žammei habai? 12 jabai auk wilja in gagreftai ist, swaswe habai, waila andanem ist, ni swaswe ni habai. 13 ni swa auk ei anžaraim iusila, i?izwis aglo, ak us ibnassau; 14 in žamma nu mela izwar ufarassus du jainaize žarbom, ei jah jainaize ufarassus wairžai du izwaraim žarbom, ei wairžai ibnassus, 15 swaswe gameli?ist: jas-saei filu, ni managizo, jah saei leitil, ni fawizo. 16 ažžan awiliu?/SPAN> guda, ize gaf žo samon usdaudein faur izwis in hairto Teitaus; 17 unte raihtis bida andnam, ažžan usdaudoza wisands silba wiljands galai?du izwis. 18 gah-žan-mi?[ga]sandidedum imma brožar; žizei hazeins in aiwaggeljons and allos aikklesjons. 19 ažžan ni žat-ain, ak jah gatewižs fram aikklesjom mi?gasinžam uns mi?anstai žizai andbahtidon fram uns du fraujins wulžau jah gairnein unsarai; 20 biwandjandans žata, ibai hvas uns fairinodedi in digrein žizai andbahtidon fram uns; 21 garedandans auk goda ni žatainei in andwairžja gudis, ak jah in andwairžja manne. 22 insandidedum žan mi?im brožar unsarana žanei gakausidedum in managaim ufta usdaudana wisandan, ažžan nu, sai, filu usdaudozan trauainai managai in izwis; 23 jah že bi Teitu, saei ist gaman mein jag-gawaurstwa in izwis; jažže brožrjus unsarai apaustauleis aikklesjono, wulžaus Xristaus. 24 ažžan ustaiknein frijažwos izwaraizos jah unsaraizos hvoftuljos faur izwis in im ustaiknjandans in andwairžja aikklesjono.
[B] 1 Ažžan kannja izwis, brožrjus, anst gudis žo gibanon in aikklesjon Makidonais, 2 žatei in managamma kustau aglons managdužs fahedais ize jah žata diupo unledi ize usmanagnoda du gabein ainfalžeins ize. 3 unte bi mahtai, weitwodja, jah ufar maht silbawiljos wesun, 4 mi?managai usbloteinai bidjandans uns niman anst seina jah gamainein andbahtjis in ?I>ans weihans. 5 jah ni swaswe wenidedum, ak sik silbans atgebun frumist fraujin, žažroh žan uns žairh wiljan gudis, 6 swaei bedeima Teitaun, ei swaswe faura dustodida, swah ustiuhai in izwis jah žo anst. 7 akei swe raihtis in allamma managni? galaubeinai jah waurda jah kunžja jah in allai usdaudein jah ana žizai us izwis in uns friažwai, ei jah in žizai anstai managnai? 8 ni swaswe fraujinonds qiža izwis, ak in žizos anžaraize usdaudeins jah izwaraizos friažwos airkniža kiusands. 9 unte kunnu?anst fraujins unsaris Iesuis Xristaus, žatei in izwara gaunledida sik gabigs wisands, ei jus žamma is unledja gabeigai wair?I>ai? 10 jah ragin in žamma giba, unte žata izwis batizo ist, juzei ni žatainei wiljan, ak jah taujan dugunnu?af fairnin jera. 11 i?nu sai, jah taujan ustiuhai? ei swaswe fauraļst muns du wiljan, swa jah du ustiuhan us žammei habai? 12 jabai auk wilja in gagreiftai ist, swaswe habai, waila andanem ist, ni swaswe ni habai. 13 ni swa auk ei anžaraim iusila, i?izwis aglo, ak us ibnassau; 14 in žamma nu mela izwar ufarassus du jainaize žarbom, ei jah jainaize ufarassus wairžai du izwaraim žarbom, ei wairžai ibnassus, 15 swaswe gameli?ist: saei filu, ni managizo, jah saei leitil, ni fawizo. 16 ažžan awiliud guda, izei gaf žo samon usdaudein faur izwis in hairto Teitaus; 17 unte raihtis bida andnam, ažžan usdaudoza wisands silba wiljands galai?du izwis. 18 ga?žan-mi?sandidedum imma brožar; žizei hazeins in aiwaggeljon and allos aikklesjons. 19 ažžan ni žat-ain, ak jah gatewižs fram aikklesjom mi?gasinžam uns mi?anstai žizai andbahtidon fram uns du fraujins wulžau jah gairnein unsarai; 20 biwandjandans žata, ibai hvas uns fairinodedi in digrein žizai andbahtidon fram uns; 21 garedandans auk goda ni žatainei in andwairžja gudis, ak jah in andwairžja manne. 22 insandidedum žan mi?im brožar unsarana žanei gakausidedum in managaim ufta usdaudana wisandan, ažžan nu, sai, filaus mais usdaudozan trauainai managai in izwis; 23 ja?že bi Teitu, saei ist gaman mein jah gawaurstwa in izwis; jažže brožrjus unsarai apaustauleis aikklesjono, wulžus Xristaus. 24 ažžan ustaiknein friažwos izwaraizos jah unsaraizos hvoftuljos faur izwis in im ustaiknjandans in andwairžja aikklesjono.
[A] 1 Ažžan bi andbahti žatei rahtoda du weihaim, ufjo mis ist du meljan izwis; 2 unte wait gairnein izwara, žizaiei fram izwis hvopam at Makidonim, unte Akaja gamanwida ist fram fairnin jera, jah žata us izwis aljan uswagida žans managistans. 3 ažžan fauragasandida brožruns, ei hvoftuli unsara so fram izwis ni waurži lausa in žizai halbai, ei swaswe qa?gamanwidai sijai? 4 ibai jabai qimand mi?mis Makidoneis jag-bigitand izwis unmanwjan[d]s, gaaiwiskonda<u> weis, ei ni qižau jus, in žamma stomin hvoftuljos. 5 naudižaurft nu man bidjan brožruns, ei galeižaina du izwis jah fauragamanwjaina žana fauragahaitanan aiwlaugian izwarana, žana manwjana wisan swaswe wailaqiss jan-ni swaswe bifaihon. 6 žatu?žan, saei saiji?/SPAN> us gažagkja, us gažagkja jah sneiži? jah saei saiji?/SPAN> in žiužeinai, us žiužeinai jah sneiži? 7 hvarjizuh swaswe fauragahugida hairtin, ni us trigon aižžau us naužai, . . . .
[B] 1 Ažžan bi andbahti žatei rahtoda du weihaim, ufjo mis ist du meljan izwis; 2 unte wait gairnein izwara, žizaiei fram izwis hvopa at Makidon[n]im, unte Axaļa gamanwida ist fram fairnin jera, jah žata us izwis aljan gawagida žans managistans izei. 3 ažžan fauragasandida brožruns, ei hvoftuli unsara so fram izwis ni waurži lausa in žizai halbai, ei swaswe qa?SPAN class='variant'>, gamanwidai sijai? 4 ibai jabai qimand mi?mis Makidoneis jah bigitand izwis unmanwjans, gaaiwiskondau weis, ei ni qižau jus, in žamma stomin žizos hvoftuljos. 5 naudižaurft nu man bidjan brožruns, ei galeižaina du izwis jah fauragamanwjaina žana fauragahaitanan aiwlaugian izwarana, žana manwjana wisan swaswe wailaqiss jah ni swaswe bifaihon. 6 žatu?žan, saei saii?/SPAN> us gažagkja, us gažagkja jah sneiži? jah saei saii?/SPAN> in žiužeinai, us žiužeinai jah sneiži? 7 hvarjizuh swaswe fauragahugida hairtin, ni us trigon aižžau us nau?/I>ai, unte hlasana giband frijo?gu? 8 ažžan mahteigs ist gu?alla anst ufarassjan in izwis, ei in allamma sinteino allis ganauhan habandans ufarassjai?in allamma waurstwe godaize, 9 swaswe gameli?ist: tahida, gaf unledaim; uswaurts is wisi?du aiwa. 10 ažžan sa andstaldands fraiwa žana saiandan jah hlaiba du mata andstaldi?jah managjai fraiw izwar jah wahsjan gataujai akrana uswaurhtais izwaraizos; 11 in allamma gabignandans, in allai ainfalžein, sei waurkei?žairh uns aiwxaristian guda. 12 unte andbahti žis gudjinassaus ni žatainei ist usfulljando gaidwa žize weihane, ak jah ufarassjando žairh managa awiliuda guda, 13 žairh gakust žis andbahtjis mikiljandans gu?ana ufhauseinai andahaitis izwaris in aiwaggeljon Xristaus jah in ainfalžein gamaindužais du im jah du allaim, 14 jah izei bidai faur izwis gairnjandans izwara in ufarassau<s> anstais gudis ana izwis. 15 awiliud guda in žizos unusspillodons is gibos.
[B] 1 Ažžan ik silba Pawlus bidja izwis bi qairrein jah mukamodein Xristaus, ikei ana andaugi raihtis hauns im in izwis, ažžan aljar wisands gatraua in izwis. 2 ažžan bidja[n] ei ni andwairžs gatrauau trauainai, žizaiei man gadaursan ana sumans žans munandans uns swe bi leika gaggandans. 3 in leika auk gaggandans ni bi leika drauhtinom. 4 unte wepna unsaris drauhtinassaus ni leikeina, ak mahteiga guda du gatauržai tulgižo, 5 mitonins gatairandans jah all hauhižos ushafanaizos wižra kunži gudis jah frahinžandans all fražje jah in ufhausein Xristaus tiuhandans 6 jah manwuba habandans du fraweitan all ufarhauseino, žan usfulljada izwara ufhauseins. 7 žo bi andwairžja saihvi? jabai hvas gatrauai?sik silban Xristaus wisan, žata žagkjai aftra af sis silbin, ei swaswe is Xristaus, swa jah weis. 8 ažžan swežauh jabai hva managizo hvopam bi waldufni unsar, žatei atgaf frauja unsis du timreinai jah ni du gatauržai izwarai, ni gaaiwiskonda. 9 ei ni žugkjaima swe žlahsjandans izwis žairh bokos; — 10 unte žos raihtis bokos, qižand, kaurjos sind jah swinžos, i?qums leikis lasiws jah waurd frakun? — 11 žata žagkjai sa swaleiks, žatei hvileikai sium waurda žairh bokos aljar wisandans, swaleikai jah andwairžai waurstwa. 12 unte ni gadaursum domjan unsis silbans aižžau gadomjan uns du žaim sik silbans anafilhandam; ak eis in sis silbam sik [sik] silbans mitandans jah gadomjandans sik silbans du sis silbam ni fražjand. 13 i?weis ni inu mita?hvopam, akei bi mita?garaideinais žoei gamat unsis gu?mita?fairrinnandein und jah izwis. — 14 ni auk swaswe ni fairrinnandans und izwis ufarassau ufžanjam uns, unte jah und izwis gasniumidedum in aiwaggeljon Xristaus. — 15 ni inu mita?hvopandans in framažjaim arbaidim, ažžan wen habam at wahsjandein galaubeinai izwarai in izwis mikilnan bi garaideinai unsarai du ufarassau, 16 ufarjaina izwis aiwaggeljon merjan, ni in framažjaim arbaidim du manwjaim hvopan. 17 ažžan sa hvopands in fraujin hvopai. 18 unte ni saei sik silban gaswikunžei? jains ist gakusan[d]s, ak žanei frauja gaswikunžei?
[B] 1 Ei wainei usžulaidedei?meinaizos leitil hva unfrodeins; akei jah usžulai?mik. 2 unte aljanonds izwis gudis aljana; gawadjoda auk izwis ainamma waira mauja swikna du usgiban Xristau. 3 ažžan og, ibai aufto swaswe waurms Aiwwan uslutoda filudeisein seinai, riurja wairžaina fražja izwara af ainfalžein jah swiknein žizai in Xristau. 4 jabai nu sa qimanda anžarana Iesu merei? žanei weis ni meridedum, aižžau ahman anžarana nimi? žanei ni nemu? aižžau aiwaggeljon anžara žoei ni andnemu? waila usžulaidedu? 5 man auk ni waihtai mik minnizo gataujan žaim ufar mikil wisandam apaus<tau>lum. 6 jabai unhrains im waurda, akei ni kunžja; ažžan in allamma gabairhtidai in allaim du izwis. 7 aižžau ibai frawaurht tawida, mik silban haunjands, ei jus ushauhjaindau, unte arwjo gudis aiwaggeljon merida izwis? 8 anžaros aikklesjons birauboda, nimands andawizn du izwaramma andbahtja, jah wisands at izwis jah ushaista ni ainnohun kaurida; 9 unte žarbos meinos usfullidedun brožrjus qimandans af Makidonai, jah in allaim unkaureinom izwis mik silban fastaida jah fasta. 10 ist sunja Xristaus in mis, unte so hvoftuli ni faurdammjada in mis in landa Akaje. 11 in hvis? unte ni frijo izwis? gu?wait. 12 i?žatei tauja jah taujan haba, ei usmaitau inilon žize wiljandane inilon, ei in žammei hvopand, bigitaindau swaswe jah weis. 13 unte žai swaleikai galiugaapaustauleis, waurstwjans hindarweisai, gagaleikondans sik du apaustaulum Xristaus. 14 jah nist sildaleik, unte silba Satana gagaleiko?sik aggil[l]au liuhadis. 15 nist mikil, jabai andbahtos is gagaleikond sik swe andbahtos garaihteins, žizeei andeis wairži?bi waurstwam ize. 16 aftra qiža, ibai hvas mik muni unfrodana; aižžau waila žau swe unfrodana nimai?mik, ei jah ik leitil hva hvopau. 17 žatei rodja ni rodja bi fraujan, ak swe in unfrodein in žamma stomin žizos hvoftuljos. 18 unte managai hvopand bi leika, jah ik hvopa. 19 unte azetaba usžulai?žans unwitans, frodai wisandans. 20 usžulai? jabai hvas izwis gažiwai? jabai hvas fraļti? jabai hvas usnimi? jabai hvas in arbaidai briggi? jabai hvas izwis in andawleizn slahi? 21 bi unswerižai qiža, swe žatei weis siukai weseima; i?in žammei hve hvas anananžei? in unfrodein qiža, gadars jah ik; 22 Haibraieis sind, jah ik; Israeleiteis sind, jah ik; fraiw Abrahamis sind, jah ik; 23 andbahtos Xristaus sind, swaswe unwita qiža, mais ik; in arbaidim managizeim, in karkarom ufarassau, in slahim ufarassau, in daužeinim ufta; 24 fram Iudaium fimf sinžam fidwor tiguns ainamma wanans nam; 25 žrim sinžam wandum usbluggwans was; ainamma sinža stainižs was; žrim sinžam usfaržon gatawida us skipa; naht jah dag in diupižai was mareins; 26 wratodum ufta, bireikeim ahvo, bireikeim waidedjane, bireikeim us kunja, bireikeim us žiudom, bireikeim in baurg, bireikeim in aužidai, bireikeim in marein, bireikeim in galiugabrožrum, 27 aglom jah arbaidim, in wokainim ufta, in gredau jah žaurstein, in lausqižreim ufta, in friusa jah naqadein; 28 inuh žo afar žata arbaižs meina seiteina, saurga meina allaim aikklesjom. 29 hvas siuki? jah ni siukau? hvas afmarzjada, jah ik ni tundnau? 30 jabai hvopan skuld sijai, žaim siukeins meinaizos hvopau. 31 gu?jah atta fraujins Iesuis wait, sa žiužeiga du aiwam, žatei ni liuga. 32 in Damaskon fauramažleis žiudos Araitins žiudanis witaida baurg Damaskai gafahan mik wiljands, 33 jah žairh augadauro in snorjon athahans was and baurgswaddjau jah unžažlauh handuns is.
[A] 1 . . . . nins fraujins. 2 wait mannan in Xristau faur jera ·id?/SPAN>, jažže in leika ni wait, jažže inu leik ni wait, gu?wait, frawulwanana žana swaleikana und žridjan himin; 3 jah wait žana swaleikana mannan, jažže in leika jažže inu leik ni wait, gu?wait, 4 žatei frawulwans war?in wagg jah hausida unqežja waurda, žoei ni skulda sind mann rodjan. 5 faur žana swaleikana hvopa, i?faur mik silban ni waiht hvopa, niba in unmahtim meinaim. 6 ažžan jabai wiljau hvopan, ni sijau unwita, unte sunja qiža, i?freidja, ibai hvas in mis hva muni ufar žatei gasaihvi?aižžau [aižžau] gahausei?hva us mis. 7 jah bi filusnai andhuleino, ei ni ufarhafnau, atgibana ist mis hnužo leika meinamma, aggilus Satanins, ei mik kaupastedi, ei ni ufarhugjau. 8 bi žatei žrim sinžam fraujan ba?ei afstoži af mis; 9 jah qa?mis: ganah žuk ansts meina, unte mahts in siukein ustiuhada. filu gabaurjaba nu mais hvopa in siukeim meinaim, ei ufarhleižrjai ana mis mahts Xristaus. 10 in žizei mis galeikai?in siukeim, in anamahtim, in naužim, in wrekeim, in žreihslam faur Xristu; unte žan siuka, žan mahteigs im. 11 war?unwita hvopands, jus mik gabaididedu? ažžan ik skulds was fram izwis gakannjan, unte ni waihtai mins habaida žaim ufar filu apaustaulum, jah jabai ni waihts im. 12 aižžau swežauh taikneis apaustaulus gatawidos wauržun in izwis in allai žulainai, taiknim jah fauratanjam jah mahtim. 13 hva auk ist, žize wanai wesei?ufar anžaros aikklesjons, niba žatei ik silba ni kaurida izwis? fragibi?mis žata skažis. 14 sai, žridjo žata manwus im qiman at izwis, jan-ni kaurja izwis; unte ni sokja izwaros aihtins, ak izwis; ni auk skulun barna fadreinam huzdjan, ak fadreina barnam. 15 ažžan ik lažaleiko fraqima jah fraqimada faur saiwalos izwaros, swežauh ei ufarassau izwis frijonds mins frijoda. 16 ažžan s<i>ai nu, ik ni kaurida izwis, ak wisands aufto listeigs hindarweisein izwis nam. 17 ibai žairh hvana žizeei insandida du izwis bifaihoda izwis? 18 ba?Teitu jah mižinsandida imma brožar; ibai hva bifaihoda izwis Teitus? niu žamma samin ahmin iddjedum? niu žaim samam laistim? 19 aftra žugkei?izwis ei sunjoma uns wižra izwis? in andwairžja gudis in Xristau rodjam, žatu?žan all, liubans, in izwaraizos gatimreinais. 20 unte og, ibai aufto qimands ni swaleikans swe wiljau bigitau izwis, jah ik bigitaidau izwis swaleiks swe ni wilei?mik, ibai aufto žwairheins, aljan, jiukos, bihaita, birodeinos, haifsteis, [bifaiha] ufswalleinos, drobnans; 21 ibai aftra qimandan mik gu?gahaunjai at izwis jah qaino managans žize faura frawaurkjandane jan-ni idreigondane ana unhrainižai žoei gatawidedun, horinassau jah aglaitja.
[B] 1 hvopan binah, akei ni batizo ist, jah žan qima in siunins jah andhuleinins fraujins. 2 wait mannan in Xristau faur jera fidwortaihun, jažže in leika ni wait, jažže inuh leik ni wait, gu?wait, frawulwanana žana swaleikana und žridjan himin; 3 jah wait žana swaleikana mannan, jažže in leika jažže inuh leik nih wait, gu?wait, 4 žatei frawulwans war?in wagg jah hausida unqežja waurda, žoei ni skulda sind mann rodjan. 5 faur žana swaleikana hvopa, i?faur mik silban ni waiht hvopa, niba in unmahtim meinaim. 6 ažžan jabai wiljau hvopan, ni sijau unwita, unte sunja qiža, i?freidja, ibai hvas in mis hva muni ufar žatei gasaihvi?aižžau gahausei?hva us mis. 7 jah bi filusnai andhuleino, ei ni ufarhafnau, atgibana ist mis hnuto leika meinamma, aggilus Satanins, ei mik kaupastedi, ei ni ufarhugjau. 8 bi žatei žrim sinžam frauja<n> ba?ei afstoži af mis; 9 jah qa?mis: ganah žuk ansts meina, unte mahts in siukeim ustiuhada. filu gabaurjaba nu mais hvopa in siukeim meinaim, ei ufarhleižrjai ana mis mahts Xristaus. 10 in žizei mis galeikai?in siukeim, in anamahtim, in naužim, in wrekeim, in žreihslam faur Xristu; unte žan siuka, žan mahteigs im. 11 war?unwita hvopands, jus mik gabaididedu? ažžan ik skulds was fram izwis gakannjan, unte ni waihtai mins habaida žaim ufar filu apaustaulum, jah jabai ni waihts im. 12 aižžau swežauh taikneis apaustaulaus gatawidos wauržun in izwis in allai žulainai, taiknim jah fauratanjam jah mahtim. 13 hva auk ist, žize wanai wesei?ufar anžaros aikklesjons, nibai žatei ik silba ni kaurida izwis? fragibi?mis žata skažis. 14 sai, žridjo žata manwus im qiman at izwis, jah ni kaurja izwis; unte ni sokja izwaros aihtins, ak izwis; ni auk skulun barna fadreinam huzdjan, ak fadreina barnam. 15 ažžan ik gabaurjaba fraqima jah fraqimada faur saiwalos izwaros, swežauh ei ufarassau izwis frijonds minz frijoda. 16 ažžan s<i>ai nu, ik ni kaurida izwis, ak wisands aufto listeigs hindarweisein izwis nam. 17 ibai žairh hvana žizeei insandida du izwis bifaihoda izwis? 18 ba?Teitu jah mižinsandida imma brožar; ibai hva bifaihoda izwis Teitus? niu žamma samin ahmin iddjedum? niu žaim samam laistim? 19 aftra žugkei?izwis ei sunjo[da]ma uns wižra izwis? in andwairžja gudis in Xristau rodjam, žatu?žan all, liubans, in izwaraizos gatimreinais. 20 unte og, ibai aufto qimands ni swaleikans swe wiljau bigitau izwis, jah ik bigitaidau izwis swaleiks swe ni wilei?mik, ibai aufto žwairheins, aljan, jiukos, bihaita, birodeinos, haifsteis, drobnans; 21 ibai aftra qimandan mik gu?gahaunjai at izwis jah qaino managans žize faura frawaurkjandane jah ni idreigondane ana unhrainižai žoei gatawidedun, horinassau jah aglaitein[o].
[A] 1 Žridjo žata qima at izwis. ana munža twaddje weitwode ja?žrije gastandi?/SPAN> all waurde. 2 fauraqa?jah aftra fauragateiha, swaswe andwairžs anžaramma sinža jah aljažro nu melja žaim faura frawaurkjandam jah anžaraim allaim, žatei jabai qima, aftra ni freidja. 3 unte kustu sokei?žis in mis rodjandins Xristaus, saei ni siuki?in izwis, ak mahteigs ist in izwis. 4 ažžan jabai jah ushramižs was us siukein, akei libai?us mahtai gudis; jah auk weis siukam in imma, akei libam mi?imma us mahtai gudis in izwis. 5 silbans fraisi?/SPAN> sijaidu in galaubeinai; silbans izwis kausei? žau niu kunnu?izwis žatei Iesus Xristus in izwis ist? nibai aufto ungakusanai siju?SPAN class='variant'>. 6 ažžan wenja žatei kunnei?ei weis ni sium ungakusanai. 7 ažžan bidja du guda ei ni waiht ubilis taujai? ni ei weis [un]gakusanai žugkjaima, ak ei jus žata godo taujai? i?/SPAN> weis swe ungakusanai žugkjaima. 8 ni auk magum hva wižra sunja, ak faur sunja. 9 ažžan faginom, žan weis siukam, i?jus swinžai siu?/SPAN>; žizuh auk jah bidjam, izwaraizos ustauhtais. 10 dužže žata aljažro melja, ei andwairžs hardaba ni tauja<u> bi waldufnja žammei frauja fragaf mis du gatimreinai jan-ni du gatauržai. 11 žata anžar, brožrjus, fagino? ustauhanai sijai? gažrafstidai sijai? samo fražjai? gawairži taujandans sijai? jah gu?gawairžeis jah frijažwos wairži?mi?izwis. 12 goljai?izwis misso in frijonai weihai. goljand izwis žai weihans allai. 13 ansts fraujins Iesuis Xristaus jah frijažwa gudis jah gaman ahmins weihis mi?allaim izwis. amen.
du Kaurinžium ·b?/SPAN> ustauh. du Kaurinžium ·b?meli?ist us Filippai Makidonais.
[B] 1 Žridjo žata qima at izwis. ana munža twaddje weitwode jah žrije gastandai all waurde. 2 fauraqa?jah aftra fauragateiha, swaswe andwairžs anžaramma sinža jah aljažro nu melja žaim faura frawaurkjandam jah anžaraim allaim, žatei jabai qima, aftra ni freidja. 3 unte kustu sokei?žis in mis rodjandins Xristaus, saei ni siuki?in izwis, ak mahteigs ist in izwis. 4 ažžan jabai ushramižs was us siukein, akei libai?us mahtai gudis; jah auk siukam in imma, akei libam mi?imma us mahtai gudis in izwis. 5 izwis silbans fragi?/SPAN> sijaidu in galaubeinai; silbans izwis kausei? žauh niu kunnu?žatei Iesus Xristus in izwis ist? ibai aufto ungakusanai siju?SPAN class='variant'>? 6 ažžan wenja ei kunnei?žatei weis ni sijum ungakusanai. 7 ažžan bidja du guda ei ni waiht ubilis taujai? ni ei weis [un]gakusanai žugkjaima, ak ei jus žata godo taujai? ei weis ungakusanai žugkjaima. 8 ni auk magum hva wižra sunja, ak faur sunja. 9 ažžan faginom, žan weis siukam, i?jus swinžai siju?/SPAN>; žizuh auk jah bidjam, izwaraizos ustauhtais. 10 dužže žata aljažro melja, ei andwairžs harduba ni taujau bi waldufnja žammei frauja fragaf mis du gatimreinai jah ni du gatauržai. 11 žata anžar, brožrjus, fagino? ustauhanai sijai? samo fražjai? gawairži taujandans sijai? jah gu?gawairžeis jah friažwos wairži?mi?izwis. 12 goljai?izwis misso in frijonai weihai. goljand izwis žai weihans allai. 13 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus jah friažwa gudis jah gaman ahmins weihis mi?allaim izwis. amen.
du Kaurinžaium anžara ustauh.
[A] Aipistaule Pawlaus du Aifaisium anastodei? 1 Pawlus, apaustaulus Xristaus Iesuis žairh wiljan gudis, žaim weiham žaim wisandam in Aifaison jah triggwaim in Xristau Iesu. 2 ansts izwis jah gawairži fram guda attin unsaramma jah fraujin Iesu Xristau. 3 žiužižs gu?jah atta fraujins unsaris Iesuis Xristaus, izei gažiužida uns ana allai žiužeinai ahmeinai in himinakundaim in Xristau. 4 swaswe gawalida uns in imma faur gasatein fairhvaus, ei sijaima weihai jah unwammai in andwairžja is in frijažwai. 5 fauragarairo?uns du suniwe gadedai žairh Iesu Xristu in ina bi leikainai wiljins seinis, 6 du hazeinai wulžaus anstais seinaizos, in žizaiei ansteigs was uns in žamma liubin sunau seinamma, 7 in žammei habam faurbauht, fralet frawaurhte žairh blo?is, bi gabein wulžaus anstais is, 8 žoei ufarassau ganohida in uns in allai handugein jah frodein, 9 kannjan unsis runa wiljins seinis bi wiljin, saei fauragaleikaida imma 10 du fauragaggja usfulleinais mele, aftra usfulljan alla in Xristau, žo ana himinam ja?žo ana airžai in imma, 11 in žammei hlauts gasatidai wesum, fauragaredanai bi wiljin gudis žis alla in allaim waurkjandins bi muna wiljins seinis, 12 ei sijaima weis du hazeinai wulžaus is žai faurawenjandans in Xristau, 13 in žammei jah jus gahausjandans waurd sunjus, aiwaggeli ganistais izwaraizos, žammei galaubjandans gasiglidai wauržu?ahmin gahaitis žamma weihin, 14 izei ist wadi arbjis unsaris du faurbauhtai gafreideinais, du hazeinai wulžaus is. 15 dužže jah ik, gahausjands izwara galaubein in fraujin Iesu Xristau jah frijažwa in allans žans weihans, 16 unsweibands awiliudo in izwara, gamund waurkjands in bidom meinaim, 17 ei gu?fraujins unsaris Iesuis Xristaus, atta wulžaus, gibai izwis ahman handugeins jah andhuleinais in ufkunžja seinamma, 18 inliuhtida augona hairtins izwaris, ei witei?jus hva ist wens lažonais is, hvileiku<h> gabei wulžaus arbjis is in weihaim, 19 jah hva ufarassus mikileins mahtais is in uns žaim galaubjandam bi waurstwa mahtais swinžeins is, 20 žatei gawaurhta in Xristau, urraisjands ina us daužaim jah gasatida in taihswon seinai in himinam 21 ufaro allaize reikje jah waldufnje jah mahte jah fraujinassiwe jah allaize namne namnidaize ni žatainei in žamma aiwa, ak jah in žamma anawairžin. 22 jah alla ufhnaiwida uf fotuns imma jah ina atgaf haubi?ufar alla aikklesjon, 23 sei ist leik is, fullo žis alla in allaim usfulljandins.
[B] Du Aifaisium anastodei? 1 Pawlus, apaustaulus Xristaus Iesuis žairh wiljan gudis, žaim weiham žaim wisandam in Aifaison jah triggwaim in Xristau Iesu. 2 ansts izwis jah gawairži fram guda attin unsaramma jah fraujin Iesu Xristau. 3 žiužižs gu?jah atta fraujins unsaris Iesuis Xristaus, izei gažiužida uns in allai žiužeinai ahmeinai in himinakundaim in Xristau. 4 swaswe gawalida unsis in imma faur gasatein fairhvaus, ei sijaima weis weihai jah unwammai in andwairžja is in friažwai. 5 fauragarairo?uns du suniwe gadedai žairh Iesu Xristu in imma bi leikainai wiljins seinis, 6 du hazeinai wulžaus anstais seinaizos, in žizaiei ansteigs was uns in žamma liubin sunau seinamma, 7 in žammei habam faurbauht, fralet frawaurhte žairh blo?/I> is, bi gabein wulžaus anstais is, 8 žoei ufarassau ganohida in uns in allai handugein jah frodein, 9 kannjan unsis runa wiljins seinis bi wiljin, saei fauragaleikaida imma 10 du fauragaggja usfulleinais mele, aftra usfulljan alla in Xristau, žo ana himinam jah ana airžai in imma, 11 in žammei hlauts gasatidai wesum, fauragaredanai bi wiljin gudis ?I>is alla in allaim waurkjandins bi muna wiljins seinis, 12 ei sijaima weis du hazeinai wulžaus is žai faurawenjandans in Xristau, 13 in žammei jah jus gahausjandans waurd sunjos, aiwaggeli ganistais izwaraizos, žammei galaubjandans gasiglidai wauržu?ahmin gahaitis žamma weihin, 14 izei ist wadi arbjis unsaris du faurbauhtai gafreideinais, du hazeinai wulžaus is. 15 dužže jah ik, gahausjands izwara galaubein in fraujin Iesu Xristau jah friažwa in allans ?I>ans weihans, 16 unsweibands awiliudo in izwara, gamund waurkjands in bidom meinaim, 17 ei gu?fraujins unsaris Iesuis Xristaus, atta wul?I>aus, gibai izwis ahman handugeins jah andhuleinais in ufkunžja seinamma, 18 inliuh[i]tida augona hairtins izwaris, ei witei?jus hva ist wens lažonais is, hvileiku<h> gabei wulžaus arbjis is in weihaim, 19 jah hva ufarassus mikileins mahtais is in uns žaim galaubjandam bi waurstwa mahtais swinžeins is, 20 žatei gawaurhta in Xristau, urraisjands ina us daužaim jah gasatida in taihswon seinai in himinam 21 ufaro allaize reikje jah waldufnje jah mahte jah fraujinassiwe jah allaize namne namnidaize ni žatainei in žamma aiwa, ak jah in žamma anawairžin. 22 jah all ufhnaiwida uf fotuns imma jah ina atgaf haubi?ufar alla aikklesjon, 23 sei ist leik is, fullo žis alla in allaim usfulljandins.
[A] 1 Jah izwis wisandans daužans missadedim jah frawaurhtim izwaraim, 2 in žaimei simle iddjedu?bi žizai aldai žis fairhvaus, bi reik waldufnjis luftaus, ahmins žis nu waurkjandins in sunum ungalaubeinais, 3 in žaimei jah weis allai usmetum suman in lustum leikis unsaris, taujandans wiljans leikis jah gamitone, jah wesum wistai barna hatize, swaswe jah žai anžarai. 4 i?gu? gabigs wisands in armahairtein, in žizos managons frijažwos žizaiei frijoda uns, 5 jah wisandans uns daužans frawaurhtim mižgaqiwida uns Xristau — anstai siju?/SPAN> ganasidai — 6 jah mižurraisida jah mižgasatida in himinakundaim in Xristau Iesu, 7 ei ataugjai in ald[a]im žaim anagaggandeim ufarassu gabeins anstais seinaizos in selein bi uns in Xristau Iesu. 8 unte anstai siu?/SPAN> ganasidai žairh galaubein, jah žata ni us izwis, ak gudis giba ist; 9 ni us waurstwam, ei hvas ni hvopai, 10 ak is sium taui, gaskapanai in Xristau Iesu du waurstwam godaim, žoei fauragamanwida gu? ei in žaim gaggaima. 11 dužže gamunei?žatei jus žiudos simle wesu?in leika, žai namnidans unbimaitanai fram žizai namnidon bimait in leika handuwaurht. 12 unte wesu?žan in jainamma mela inu Xristu, framažjai usmetis Israelis jah gasteis gahaite trausteis, wen ni habandans jah gudalausai in manasedai. 13 i?nu sai, in Xristau Iesu jus juzei simle wesu?fairra, wauržu?nehva in bloža Xristaus. 14 sa auk ist gawairži unsar, saei gatawida žo ba du samin jah midgardiwaddju fažos gatairands, 15 fijažwa, ana leika seinamma wito?anabusne garaideinim gatairands, ei žans twans gaskopi in sis silbin du ainamma niujamma mann, waurkjands gawairži, 16 jah gafrižodedi žans bans in ainamma leika guda žairh galgan, afslahands fijažwa in sis silbin. 17 jah qimands wailamerida gawairži izwis juzei fairra jah gawairži žaim ize nehva; 18 unte žairh ina habam atgagg bajožs in ainamma ahmin du attin. 19 sai nu ni siju?gasteis jah aljakonjai, ak siju?gabaurgjans žaim weiham jah ingardjans gudis, 20 anatimridai . . . .
[B] 1 Jah izwis wisandans daužans missadedim jah frawaurhtim izwaraim, 2 in žaimei simle iddjedu?bi žizai aldai žis aiwis, bi reik waldufnjis luftaus, ahmins žis nu waurkjandins in sunum ungalaubeinais, 3 in žaimei jah weis allai usmetum suman in lustum leikis unsaris, taujandans wiljans leikis jah gamitone, jah wisum wistai barna hatis, swaswe jah žai anžarai. 4 i?gu? gabeigs wisands in armahairtein, in žizos managons frijažwos in žizaiei frijoda uns, 5 jah wisandans uns daužans frawaurhtim, mižgaqiwida uns Xristau — anstai sijum ganasidai — 6 jah mižurraisidai jah mižgasatidai in himinakundaim in Xristau Iesu, 7 ei ataugjai in aldim žaim anagaggandeim ufarassu gabeins anstais seinaizos in selein bi uns in Xristau Iesu. 8 unte anstai siju?/SPAN> ganasidai žairh galaubein, jah žata ni us izwis, ak gudis giba ist; 9 ni us waurstwam, ei hvas ni hvopai, 10 ak is sijum taui, gaskapanai in Xristau Iesu du waurstwam godaim, žoei fauragamanwida gu? ei in žaim gaggaima. 11 dužže gamunei?žatei jus žiudos simle wesu?in leika, žai namnidans unbimaitanai fram žizai namnidon bimait in leika handuwaurht. 12 unte wesu?žan in jainamma mela inuh Xristu, framažjai usmetis Israelis jah gasteis gahaite trausteis, wen ni habandans jah gudalausai in manasedai. 13 i?nu sai, in Xristau Iesu jus juzei simle wesu?fairra, wauržu?nehva in bloža Xristaus. 14 sa auk ist gawairži unsar, saei gatawida žo ba du samin jah mižgardawaddju fažos gatairands, 15 fijažwa, ana leika seinamma wito?anabusne garaideinim gatairands, ei žans twans gaskopi in sis silbin du ainamma niujamma mann, waurkjands gawairži, 16 jah gafrižodedi žans bans in ainamma leika guda žairh galgan, afslahan<d>s fijažwa in sis silbin. 17 jah qimands wailamerida gawairži izwis juzei fairra jah gawairži žaim izei nehva; 18 unte ?I>airh ina habam atgagg bajožs in ainamma ahmin du attin. 19 sai nu ju ni siju?gasteis jah aljakonjai, ak siju?gabaurgjans žaim weiham jah ingardjans gudis, 20 anatimridai ana grunduwaddjau apaustaule jah praufete, at wisandin auhumistin waihstastaina silbin Xristau Iesu, 21 in žammei alla gatimrjo gagatiloda wahsei?du alh weihai in fraujin, 22 in žammei jah jus mižgatimridai siju?du bauainai gudis in ahmin.
[A] 9 . . . . in guda žamma alla gaskapjandin, 10 ei kanni?wesi nu reikjam jah waldufnjam in žaim himinakundam žairh aikklesjon so filufaiho handugei gudis, 11 bi muna aiwe žanei gatawida in Xristau Iesu fraujin unsaramma, 12 in žammei habam balžein [freijhals] jah atgagg in trauainai žairh galaubein is. 13 in žize bidja, ni wairžai?usgrudjans in aglom meinaim faur izwis, žatei ist wulžus izwar. 14 in žis biuga kniwa meina du attin fraujins unsaris Iesuis Xristaus, 15 us žammei all fadreinis in himina jah ana airžai namnjada, 16 ei gibai izwis bi gabein wulžaus seinis mahtai inswinžjan žairh ahman seinana <in> innuman mannan, 17 bauan Xristu žairh galaubein in hairtam izwaraim, 18 ei in frijažwai gawaurhtai jah gasulidai magei?gafahan mi?allaim žaim weiham hva sijai braidei jal-laggei jah hauhei jah diupei; 19 kun<n>an žo ufarassau mikilon žis kunžjis frijažwa Xristaus, ei fulnai?/SPAN> in allai fullon gudis. 20 ažžan žamma mahteigin ufar all taujan maizo [giban] žau bidjam aižžau fražjam bi mahtai žizai waurkjandein in unsis, 21 immuh wulžus in Xristau Iesu jah aikkles<jon> in allos aldins aiwe, amen.
[B] 1 In žizozei waihtais ik Pawlus bandja Xristaus Iesuis in izwara žiudo, 2 jabai swežauh hausidedu?fauragaggi gudis anstais, sei gibana ist mis in izwis; 3 unte bi andhuleinai gakannida was mis so runa, swe fauragamelida in leitilamma, 4 dužže ei siggwandans magei?fražjan frodein meinai in runai Xristaus, 5 žatei anžaraim aldim ni kun?was sunum manne, swaswe nu andhuli?ist žaim weiham is apaustaulum jah praufetum in ahmin, 6 wisan žiudos gaarbjans jah galeikans jah gadailans gahaitis is in Xristau Iesu žairh aiwaggeljon, 7 žizozei war?andbahts ik bi gibai anstais gudis žizai gibanon mis bi toja mahtais is. 8 mis, žamma undarleijin allaize žize weihane, atgibana war?ansts so, in žiudom wailamerjan žo unfairlaistidon gabein Xristaus, 9 jah inliuhtjan allans, hvileik žata fauragaggi runos žizos gafulginons fram aiwam in guda žamma alla gaskapjandin, 10 ei kanni?wesi nu reikjam jah waldufnjam in žaim himinakundam žairh aikklesjon so managfalžo handugei gudis, 11 bi muna aiwe žanei gatawida in Xristau Iesu fraujin unsaramma, 12 in žammei habam balžein jah atgagg in trauainai žairh galaubein is. 13 in žize bidja, ni wairžai?usgrudjans in aglom meinaim faur izwis, žatei ist wulžus izwar. 14 in žis biuga kniwa meina du attin fraujins unsaris Iesuis Xristaus, 15 us žammei all fadreinis in himina jah ana airžai namnjada, 16 ei gibai izwis bi gabein wulžaus seinis mahtai gaswinžnan žairh ahman seinana in innuman mannan, 17 bauan Xristu žairh galaubein in hairtam izwaraim, 18 ei in friažwai gawaurhtai jah gasulidai magei?gafahan mi?allaim žaim weiham hva sijai braidei jah laggei jah hauhei jah diupei; 19 kunnan žo ufarassau mikilon žis kunžjis friažwa Xristaus, ei fullnai?/SPAN> du allai fullon gudis. 20 ažžan žamma mahteigin ufar all taujan maizo žau bidjam aižžau fražjam bi mahtai žizai waurkjandein in uns, 21 imma wulžus in aikklesjon in Xristau Iesu in allos aldins aiwe, amen.
[A] 1 Bidja nu izwis ik bandja in fraujin, wairžaba gaggan žizos lažonais žizaiei lažodai siu?/SPAN>, 2 mi?allai hauneinai jah qairrein, mi?usbeisnai usžulandans izwis misso in frijažwai, 3 usdaudjandans fastan ainamundiža ahmins in gabundjai gawairžeis. 4 ain leik jah ains ahma, swaswe atlažodai siju?in aina wen lažonais izwaraizos. 5 ains frauja, aina galaubeins, aina daupeins, 6 ains gu?jah atta allaize, saei ufar allaim jah and allans jah in allaim uns. 7 i?ainhvarjammeh unsara atgibana ist ansts bi mita?gibos Xristaus; 8 in žizei qiži? ussteigands in hauhiža ushan?hun?jah atuhgaf gibos mannam. 9 žatu?žan usstaig, hva ist, niba žatei jah atstaig fauržis in undar[a]isto airžos? 10 saei atstaig, sa ist jah saei usstaig ufar allans himinans, ei usfullidedi allata. 11 jah silba gaf sumans apaustauluns, sumanzu?žan praufetuns, sumansu?žan aiwaggelistans, sumansu?žan hairdjans jah laisarjans, 12 du ustauhtai weihaize du waurstwa andbahtjis, du timreinai leikis Xristaus, 13 unte garinnaima allai in ainamundiža galaubeinais jah ufkunžjis sunus gudis, du waira fullamma, in mita?wahstaus fullons Xristaus, 14 ei žanaseižs ni sijaima niuklahai uswagidai jah uswalugidai winda hvammeh laiseinais, liutein manne, in filudeisein du listeigon uswandjai airzeins, 15 i?sunja taujandans in frijažwai wahsjaima in ina žo alla, ize ist haubi? Xristus, 16 us žammei all leik gagatilo?<jah> gagahafti?žairh allos gawissins andstaldis, bi waurstwa in mita?ana ainhvarjoh fero, uswahst leikis tauji?du timreinai seinai in frijažwai. 17 žata nu qiža jah weitwodja in fraujin, ei žanaseižs ni gaggai? swaswe jah anžaros žiudos gaggand in uswissja hugis seinis, 18 riqizeinai gahugdai wisandans, framažjai libainais gudis in unwitjis žis wisandins in im, in daubižos hairtane seinaize, 19 žaiei uswenans wauržanai sik silbans atgebun aglaitein in waurstwein unhrainižos allaizos, in faihufrikein. 20 i?jus ni swa ganemu?Xristu, 21 jabai swežauh ina hausidedu?jah in imma uslaisidai siju? swaswe ist sunja in Iesu, 22 ei aflagjai?jus bi frumin usmeta žana fairnjan mannan žana riurjan bi lustum afmarzeinais. 23 anu?žan-niujai?ahmin fražjis izwaris, 24 jag-gahamo?/SPAN> žamma niujin mann žamma bi guda gaskapanin in garaihtein jah weihižai sunjos. 25 in žizei aflagjandans liugn rodjai?sunja hvarjizuh mi?nehvundjin seinamma, unte sijum anžar anžaris ližus. 26 žwairhai?žan sijai?jah ni frawaurkjai? sunno ni dissigqai ana žwairhein izwara. 27 ni gibi?/SPAN> sta?unhulžin. 28 saei hlefi, žanaseižs ni hlifai, i?/SPAN> mais arbaidjai, waurkjands swesaim handum žiu? ei habai dailjan žaurbandin. 29 ainhun waurde ubilaize us munža izwaramma ni usgaggai, ak žatei go?sijai du timreinai galaubeinais, ei gibai anst hausjandam. 30 jah ni gaurjai?žana weihan ahman gudis, in žammei gasiglidai siju?in daga uslauseinais. 31 alla baitrei jah hatis jah žwairhei jah hrops jah wajamereins afwairpaidau af izwis mi?allai unselein. 32 wairžaiduh mi?izwis misso seljai, armahairtai, fragibandans izwis misso, swaswe gu?in Xristau fragaf izwis.
[B] 1 Bidja nu izwis ik bandja in fraujin, wairžaba gaggan žizos lažonais žizaiei lažodai siju?/SPAN>, 2 mi?allai hauneinai jah qairrein, mi?usbeisnai usžulandans izwis misso in friažwai, 3 usdaudjandans fastan ainamundiža ahmins in gabundjai gawairžeis. 4 ain leik jah ains ahma, swaswe atlažodai siju?in aina wen lažonais izwaraizos. 5 ains frauja, aina galaubeins, aina daupeins, 6 ains gu?jah atta allaize . . . . 17 žata nu qiža jah weitwodja in fraujin, ei žanaseižs ni gaggai? swaswe jah anžaros žiudos gaggand in uswissja hugis seinis, 18 riqizeinai gahugdai wisandans, framažjai libainais gudis in unwitjis žis wisandins in im, in daubižos hairtane seinaize, 19 žaiei uswenans wauržanai sik silbans atgebun aglaitein in waurstwein unhrainižos allaizos, in faihufrikein. 20 i?jus ni swa ganemu?Xristu, 21 jabai swežauh ina hausidedu?jah in imma uslaisidai siju? swaswe ist sunja in Iesu, 22 ei aflagjai?jus bi frumin usmeta žana fairnjan mannan žana riurjan bi lustum afmarzeinais. 23 anu?žan-niujai?ahmin fražjis izwaris, 24 jah gahamo?/SPAN> žamma niujin mann žamma bi guda gaskapanin in garaihtein jah weihižai sunjos. 25 in žizei aflagjandans liugn rodjai?sunja hvarjizuh mi?nehvundjin seinamma, unte siju?/SPAN> anžar anžaris ližus. 26 žwairhai?žan sijai?jah ni frawaurkjai? sunno ni disiggqai ana žwairhein izwara. 27 nih gibai?/SPAN> sta?unhulžin. 28 saei hlefi, žanaseižs ni hlifai, ak mais arbaidjai, waurkjands swesaim handum žiu? ei habai dailjan žaurbandin. 29 ainhun waurde ubilaize us munža izwaramma ni usgaggai, ak žatei go?sijai du timreinai galaubeinais, ei gibai anst hausjandam. 30 jah ni gaurjai?žana weihan ahman gudis, žammei gasiglidai siju?in daga uslauseinais. 31 alla baitrei jah hatis jah žwairhei jah hrops jah wajamereins afwairpaidau af izwis mi?allai unselein. 32 wairžaiduh mi?izwis misso seljai, armahairtai, fragibandans izwis misso, swaswe gu?in Xristau fragaf izwis.
[A] 1 Wairžai?nu galeikondans guda swe barna liuba 2 jah gaggai?in frijažwai, swaswe jah Xristus frijoda uns jah atgaf sik silban faur uns hunsl jah sau?guda du daunai wožjai. 3 ažžan horinassus jah allos unhrainižos aižžau faihufrikei nih namnjaidau . . . . 17 dužže ni wairžai?unfrodai, ak fražjandans hva sijai wilja fraujins. 18 jah ni anadrigkai?izwis weina, in žammei ist usstiurei, ak fullnai?in ahmin, 19 rodjandans izwis in psalmom jah hazeinim jah saggwim ahmeinaim, siggwandans in hairtam izwaraim fraujin, 20 awiliudondans sinteino fram allaim in namin fraujins unsaris Iesuis Xristaus attin jah guda, 21 ufhausjandans izwis misso in agisa Xristaus. 22 qenes seinaim abnam ufhausjaina swaswe fraujin; 23 unte wair ist haubi?qenais swaswe jah Xristus haubi?aikklesjons, jah is ist nasjands leikis. 24 akei swaswe aikklesjo ufhausei?Xristu, swah qenes abnam seinaim in allamma. 25 jus wairos frijo?qenins izwaros, swaswe jah Xristus frijoda aikklesjon jah sik silban atgaf faur žo, 26 ei žo gaweihaidedi gahrainjands žwahla watins in waurda, 27 ei ustauhi silba sis wulžaga aikklesjon, ni habandein wamme aižžau maile aižžau hva swaleikaize, ak ei sijai weiha jah unwamma. 28 swa jah wairos skulun frijon seinos qenins swe leika seina. [sein silbins leik frijo?] saei seina qen frijo? [jah] sik silban frijo? 29 ni auk manna hvanhun sein leik fijaida, ak fodei?ita jah warmei?swaswe jah Xristus aikklesjon . . . .
[B] 1 Wairžai?nu galeikondans guda swe barna liuba 2 jah gaggai?/I> in friažwai, swaswe jah Xristus frijoda uns jah atgaf sik silban faur uns hunsl jah sau?guda du daunai wožjai. 3 ažžan horinassus jah allos unhrainižos aižžau faihufrikei nih namnjaidau in izwis, swaswe gadob ist weihaim, 4 aižžau <aglaitiwaurdei aižžau> dwalawaurdei aižžau saldra, žoei du žaurftai ni fairrinnand, ak mais awiliuda. 5 žata auk witei? kunnandans žatei hvazu<h> hors aižžau unhrains aižžau faihufriks, žatei ist galiugagude skalkinassaus, ni habai?arbi in žiudangardjai Xristaus jah gudis. 6 ni manna izwis uslu[s]to lausaim waurdam, žairh žoei qimi?hatis gudis ana sunum ungalaubeinais. 7 ni wairžai?nu gadailans im. 8 wesu?auk suman riqiz, i?nu liuha?in fraujin; swe barna liuhadis gaggai? — 9 ažžan akran liuhadis ist in allai selein jah garaihtein jah sunjai. — 10 gakiusandans žatei sijai waila galeikai?fraujin, 11 jah ni gamainjai?waurstwam riqizis . . . .
[A] 9 . . . . fraletandans im hvotos, witandans žatei im jah izwis sama frauja ist in himinam, jah wiljahalžei nist at imma. 10 žata nu anžar, brožrjus meinai, inswinžjai?izwis in fraujin jah in mahtai swinžeins is. 11 gahamo?izwis sarwam gudis, ei magei?standan wižra listins diabulaus; 12 unte nist izwis brakja wižra leik jah blo? ak wižra reikja jah waldufnja, wižra žans fairhvu habandans riqizis žis, wižra žo ahmeinona unseleins in žaim himinakundam. 13 dužže nimi?sarwa gudis, ei magei?andstandan in žamma daga ubilin jah in allamma uswaurkjandans standan. 14 standai?nu, ufgaurdanai hupins izwarans sunjai jag-gapaidodai brunjon garaihteins, 15 jag-gaskohai fotum in manwižai aiwaggeljons gawairžjis 16 ufar all andnimandans skildu galaubeinais, žammei magu?allos arhvaznos žis unseljins funiskos afhvapjan; 17 jah hilm naseinais nimai?jah meki ahmins, žatei ist waurd gudis; 18 žairh allos aihtronins jah bidos aihtrondans in alla mela in ahmin jah du žamma [du]wakandans sinteino usdaudein jah bidom fram allaim žaim weiham, 19 jah fram mis, ei mis gibaidau . . . .
[B] 8 . . . . tauji?žiužis, žata ganimi?at fraujin, jažže skalks jažže freis. 9 jah jus fraujans [jah jus fraujans] žata samo taujai?wižra ins, fraletandans im hvotos, witandans žatei im jah izwis sama frauja ist in himinam, jah wiljahalžei nist at imma. 10 žata nu anžar, brožrjus meinai, inswin?/I>jai?izwis in fraujin jah in mahtai swinžeins is. 11 gahamo?izwis sarwam gudis, ei magei?standan wižra listins diabulaus; 12 unte nist izwis brakja wižra leik jah blo? ak wižra reikja jah waldufnja, wižra žans fairhvu habandans riqizis žis, wižra žo ahmeinona unseleins in žaim himinakundam. 13 dužže nimi?sarwa gudis, ei magei?andstandan in žamma daga ubilin jah in allamma uswaurkjandans standan. 14 standai?nu, ufgaurdanai hupins izwarans sunjai jah gapaidodai brunjon garaihteins, 15 jah gaskohai fotum in manwižai aiwaggeljons gawairžjis 16 ufar all andnimandans skildu galaubeinais, žammei magu?allos arhvaznos žis unseleins funiskos afhvapjan; 17 jah hilm naseinais nimai?jah meki ahmins, žatei ist waurd gudis; 18 žairh allos aihtronins jah bidos aihtrondans in alla mela in ahmin jah du žamma wakandans sinteino in allai usdaudein jah bidom fram allaim žaim weiham, 19 jah fram mis, ei mis gibaidau waurd in usluka munžis mein[a]is in balžein kannjan runa aiwaggeljons, 20 faur žoei airino in kunawidom, ei in izai gadaursjau, swe skuljau rodjan. 21 ažžan ei <jah> jus witei?hva bi mik ist, hva ik tauja, kannei?izwis allata Twkeikus sa liuba brožar jah triggwa andbahts in fraujin, 22 žanei insandida du izwis, dužže ei kunnei?hva bi mik ist, jah gažrafstjai hairtona izwara. 23 gawairži brožrum jah friažwa mi?galaubeinai fram guda attin jah fraujin Iesu Xristau. 24 ansts mi?allaim žaiei frijond fraujan unsarana Iesu Xristu in unriurein. amen.
Du Aifaisium ustauh.
[A] 22 . . . . unkunžs wlita aikklesjom Iudaias žaim in Xristau; 23 žatainei hausjandans wesun žatei saei wrak uns simle, nu merei?galaubein žoei suman brak; 24 jah in mis me<ki>lidedun gu?
[B] Du Galatim anastodei?/I>. 1 Pawlus, apaustaulus, ni af mannam nih žairh mannan, ak žairh Iesu Xristu jah gu?attan, ize urraisida ina us daužaim, 2 jah žai mi?mis allai brožrjus aikklesjom Galatiais. 3 ansts izwis jah gawairži fram guda attin jah fraujin unsaramma Iesu Xristau, 4 izei gaf sik silban faur frawaurhtins unsaros, ei uslausidedi uns us žamma andwairžin aiwa ubilin bi wiljin gudis jah attins unsaris, 5 žammei wulžus du aiwam, amen. 6 sildaleikja ei swa[swe] sprauto afwandjanda af žamma lažondin izwis in anstai Xristaus du anžaramma aiwaggelja, 7 žatei nist anžar, alja sumai sind žai drobjandans izwis jah wiljandans inwandjan aiwaggeli Xristaus . . . . 20 ažžan žatei melja izwis, sai, in andwairžja gudis, ei ni liuga. 21 žažro qam ana fera Saurais jah Kileikiais. 22 wasu?žan unkunžs wlita aikklesjom Iudaias žaim in Xristau; 23 žatainei hausjandans wesun žatei saei wrak uns simle, nu merei?galaubein žoei suman brak; 24 jah in mis mikilidedun gu?
[A] 1 Žažroh bi fidwortaihun jera usiddja aftra in Iairusaulwma mi?Barnabin, ganimands mi?mis jah Teitu. 2 uzu?žan-iddja bi andhuleinai, jah ussok im aiwaggeli žatei merja in žiudos, i?sundro žaimei žuhta, ibai sware rinnau aižžau runnjau. 3 akei nih Teitus, sa mi?mis, Kreks wisands, baidižs was bimaitan. 4 ažžan in žize ufsliupandane galiugabrožre, žaiei innufslupun biniuhsjan freijhals unsarana žanei aihum in Xristau Iesu, ei unsis gažiwaidedeina; 5 žaimei nih hveilohun gakunžedum ufhnaiwein, ei sunja aiwaggeljons gastandai at izwis. 6 ažžan af žaim žugkjandam wisan hva, hvileikai simle wesun ni waiht mis wulžrais ist, gu?mans andwairži ni andsiti?/SPAN>; ažžan mis žai žugkjandans ni waiht anainsokun; 7 ak žata wižra<wair>žo, gasaihvandans žatei gatrauaida was mis aiwaggeljo faurafilljis, swaswe Paitru bimaitis, 8 unte saei waurstweig gatawida Paitrau du apaustaulein bimaitis, waurstweig gatawida jah mis in žiudos, 9 jah ufkunnandans anst žo . . . . 17 . . . . sokjandans ei garaihtai domjaindau in Xristau, bigitanai sijum jas-silbans frawaurhtai, žannu Xristus frawaurhtais andbahts? nis-sijai. 18 unte jabai žatei gatar, žata aftra timrja, missataujandan mik silban ustaiknja. 19 unte ik žairh wito?witoda gaswalt, ei guda libau. 20 Xristau mižushramižs war? i?liba nu ni žanaseižs ik, i?libai?in mis Xristus. ažžan žatei nu liba in leika, in galaubeinai liba sunus gudis, žis frijondins mik jah atgibandins sik silban faur mik. 21 ni faurqiža anstai gudis; unte jabai žairh wito?garaihtei, aižžau jah Xristus sware gaswalt.
[B] 1 Žažroh bi ·id?/SPAN> jera usiddja aftra in Iairusaulwma mi?Barnabin, ganimands mi?mis jah Teitu. 2 uzu?žan-iddja bi andhuleinai, jah ussok im aiwaggeli žatei merja in žiudom, i?sundro žaimei žuhta, ibai sware rinnau aižžau runnjau. 3 akei nih Teitus, sa mi?mis, Kreks wisands, baidižs was bimaitan. 4 ažžan in žizei ufsliupandane galiugabrožre, žaiei innufslupun biniuhsjan freihals unsarana žanei aihum in Xristau Iesu, ei unsis gažiwaidedeina; 5 žaimei ni hveilohun gakunžedum ufhnaiwein, ei sunja aiwaggeljons gastandai at izwis. 6 ažžan af žaim žugkjandam wisan hva, hvileikai simle wesun ni waiht mis wulžrais ist, gu?mans andwairži ni andsitai?/SPAN>; ažžan mis žai žugkjandans ni waiht anainsokun; 7 ak žata wižrawairžo, gasaihvandans žatei gatrauaida was mis aiwaggeljo faurafilljis, swaswe Paitrau bimaitis, 8 unte saei waurstweig gatawida Paitrau du apaustaulein bimaitis, waurstweig gatawida jah mis in žiudos, 9 jah ufkunnandans anst žo gibanon mis, Paitrus jah Iakobus jah Iohannes, žaiei žuhtedun sauleis wisan, taihswons atgebun mis jah Barnabin gamaineins, swe weis du žiudom, i?eis du bimaita; 10 žatainei žizei unledane ei gamuneima žatei usdaudida žata silbo taujan. 11 ažžan žan qam Paitrus in Antiokjai, in andwairži imma andsto? unte gatarhižs was. 12 unte fauržizei qemeina sumai fram Iakobau, mi?žiudom matida; i?biže qemun, ufslaup jah afskaiskaid sik ogan<d>s žans us bimaita. 13 jah mižlitidedun imma žai anžarai Iudaieis, swaei Barnabas mižgatauhans war?žizai litai ize. 14 ake biže ik gasahv žatei ni raihtaba gaggand du sunjai aiwaggeljons, qa?du Paitrau faura allaim: jabai žu Iudaius wisands žiudisko libais jah ni iudaiwisko, hvaiwa žiudos baideis iudaiwiskon? 15 weis raihtis <wistai> Iudaieis wisandans jah ni us žiudom frawaurhtai; 16 ažžan witandans žatei ni wairži?garaihts manna us waurstwam witodis, alja žairh galaubein Iesuis Xristaus, jah weis in Xristau Iesua galaubidedum, ei garaihtai wairžaima us galaubeinai Xristaus Iesuis jah ni us waurstwam witodis; unte ni wairži?garaihts us waurstwam witodis ainhun leike. 17 ažžan jabai sokjandans ei garaihtai domjaindau in . . . .
[A] 1 O unfrodans Galateis! hvas izwis afhugida sunjai ni ufhausjan? izwizei faura augam Iesus Xristus faurameližs was, in izwis ushramižs? 2 žat-ain wiljau witan fram izwis, uzu waurstwam witodis ahman nemu?žau uzu gahauseinai galaubeinais? 3 swa unfrožans siju? anastodjandans ahmin nu leika ustiuhi? 4 swa filu gawunnu?sware? ažžan jabai sware! 5 saei nu andstaldi?izwis ahmin jah waurkei?mahtins in izwis, uzu waurstwam witodis žau uzu gahauseinai galaubeinais? 6 swaswe jah Abraham galaubida guda . . . . 27 swa managai auk swe in Xristau daupidai wesu? Xristau gahamodai siju? 28 nist Judaius nih Kreks, nist skalks nih freis, nist gumakund nih qinakund; unte allai jus ain siju?in Xristau Iesu. 29 ažžan žande jus Xristaus, žannu Abrahamis fraiw siju?jab-bi gahaitam arbjans.
[A] 1 Ažžan qiža: swalaud melis swe arbinumja niuklahs ist, ni und waiht iusiza ist skalka, frauja allaize wisands; 2 akei uf raginjam ist jah fauragaggam und garehsn attins. 3 swa jah weis, žan wesum barniskai, uf stabim žis fairhvaus wesum skalkinondans. 4 i?biže qam usfulleins melis, insandida gu?sunu seinana, wauržanana us qinon, wauržanana uf witoda, 5 ei žans uf witoda usbauht[id]edi, ei suniwe sibja andnimaima. 6 ažžan žatei siju?jus sunjus gudis, insandida gu?ahman sunaus seinis in hairtona izwara hropjandan: abba, fadar! 7 swaei ni žanaseižs is skalks, <ak sunus; i?gt; žande sunus, jah arbja gudis žairh Xristu. 8 akei žan swežauh ni kunnandans gu? žaim žoei wistai ni sind guda skalkinodedu? 9 i?nu sai, ufkunnandans gu? maizu?žan gakunnaidai fram guda, hvaiwa gawandidedu?izwis aftra du žaim unmahteigam jah halkam stabim, žaimei aftra iupana skalkinon wilei? 10 dagam witai?jah menožum jah melam jah ažnam. 11 og izwis, ibai sware arbaididedjau in izwis. 12 ažžan wairžai?swe ik, unte jah ik swe jus, brožrjus, bidja izwis. ni waiht mis gaskožu? 13 witu?žatei žairh siukein leikis aiwaggelida izwis žata frumo, 14 jah fraistubnjai ana leika meinamma ni frakunžedu? ni andspiwu? ak swe aggelu gudis andnemu?mik, swe Xristu Iesu. 15 hvileika was nu audagei izwara? weitwodja auk izwis žatei jabai mahteig wesi, augona izwara usgrabandans atgebei?mis. 16 i?nu swe fijands izwis war? sunja gateihands izwis? 17 aljanond izwis ni waila, ak usletan izwis wileina, ei im aljano? 18 ažžan go?ist aljanon in godamma sinteino, jan-ni žatainei in žammei ik sijau andwairžs at izwis. 19 barnilona meina žanzei aftra fita, unte gabairhtjaidau Xristus in izwis. 20 ažžan wilda qiman at izwis nu jah inmaidjan stibna meina; unte afslaužižs im in izwis. 21 qiži?mis, jus uf witoda wiljandans wisan, žata wito?niu hausei? 22 gameli?ist auk žatei Abraham twans aihta sununs, ainana us žiujai jah ainana us frijai; 23 akei žan sa us žiujai bi leika . . . .
[B] 19 . . . . žanzei aftra fita, unte gabairhtjaidau Xristaus in izwis. 20 ažžan wilda qiman at izwis nu jah inmaidjan stibna meina; unte afslaužižs im in izwis. 21 qiži?mis, jus uf witoda wiljandans wisan, žata wito?niu hausei? 22 gameli?ist auk žatei Abraham twans aihta sununs, ainana us žiujai jah ainana us frijai; 23 akei žan sa us žiujai bi leika gabaurans was, i?sa us frijai bi gahaita; 24 žatei sind aljaleikodos; žos auk sind twos triggwos: aina raihtis af fairgunja Seina in žiwadw bairandei, sei ist Agar; 25 Seina fairguni ist in Arabia, gamarko<?gt; žizai nu Iairusalem, i?skalkino?mi?seinaim barnam. 26 i?so iupa Iairusalem frija ist, sei ist aižei unsara. 27 gameli?ist auk: sifai stairo so unbairandei, tarmei jah hropei so ni fitandei, unte managa barna žizos aužjons mais žau žizos aigandeins aban. 28 ažžan weis, brožrjus, bi Isakis gahaita barna sium. 29 akei žan swaswe sa bi leika gabaurana wrak žana bi ahmin, swah jah nu. 30 akei hva qiži?žata gamelido? uswairp žizai žiujai jah žamma sunau izos; unte ni nimi?arbi sunus žiujos mi?sunau frijaizos. 31 žannu nu, brožrjus, ni sijum žiujos barna, ak frijaizos
[A] 17 . . . . i?ahma wižra leik, žo nu sis misso andstandand, ei ni žishvah žatei wilei? žata tauji?/SPAN>. 18 ažžan jabai ahmin tiuhanda, ni siju?uf witoda. 19 ažžan swikunža sind waurstwa leikis, žatei ist: horinassus, kalkinassus, unhrainiža, aglaitei, 20 galiugagude skalkinassus, lubjaleisei, fiažwos, haifsteis, aljan, hatiza, jiukos, twistasseis, [birodeinos] hairaiseis, 21 neiža, mauržra, drugkaneins, gabauros jah žata galeiko žaim, žatei faur<a>qiža izwis, swe ju fauraqa? žatei žai žata swaleik taujandans žiudangardjos gudis arbjans ni wairžand. 22 i?akran ahmins ist frijažwa, fahežs, gawairži, usbeisnei, selei, bleižei, galaubeins, 23 qairrei, gahobains, swiknei; wižra žo swaleika nist wito? 24 i?žaiei sind Xristaus, leik sein ushramidedun mi?winnom jah lustum. 25 jabai libam ahmin, ahmin jah gaggam. 26 ni wairžaima flautai, uns misso ushaitandans, misso in neiža wisandans.
[B] 1 Žammei freihalsa uns Xristus frijans brahta standai?nu <jah> ni aftra skalkinassaus jukuzja usžulai? 2 sai, ik Pawlus qiža izwis žatei jabai bimaiti? Xristus izwis nist du botai. 3 ažžan weitwodja hvamme<h> manne bimaitanaize, žatei skula ist all wito?taujan. 4 lausai siju?af Xristau, juzei in witoda garaihtans qiži?izwis; us anstai usdrusu? 5 ažžan weis ahmin us galaubeinai wenais garaihteins beidam; 6 unte in Xristu Iesu nih bimait waiht gamag nih faurafilli, ak galaubeins žairh friažwa waurstweiga. 7 runnu?waila; hvas izwis galatida sunjai ni ufhausjan? 8 so gakunds ni us žamma lažondin izwis ist. 9 leitil bei<s>tis allana daig distairi? 10 ik gatraua in izwis in fraujin ?/I>atei ni waiht aljis hugji? ažžan sa drobjands izwis sa bairai žo wargiža, sahvazuh saei sijai. 11 ažžan ik, brožrjus, jabai bimait merjau, duhve žanamais wrikada? žannu gatauran ist marzeins galgins. 12 wainei jah usmaitaindau žai drobjandans izwis. 13 jus auk du freihalsa lažodai siju? brožrjus; žatainei ibai žana freihals du lewa leikis taujai? ak in friažwos ahmins skalkino?izwis misso. 14 unte all wito?in izwis in ainamma waurda usfulljada, in žamma: frijos nehvundjan žeinana swe žuk silban. 15 i?jabai izwis misso beiti?jah fair[r]ino? saihvi? ibai fram izwis misso fraqimaindau. 16 ažžan qi?I>a ei ahmin gaggai?jah lustu leikis ni ustiuhai? 17 unte leik gairnei?wižra ahman, i?ahma wižra leik, žo nu sis misso andstandand, ei ni žishvah žatei wilei? žata taujai?/SPAN>. 18 ažžan jabai ahmin tiuhanda, ni siju?uf witoda. 19 ažžan swikunža sind waurstwa leikis, žatei ist: horinassus, kalkinassus, unhrainiža, aglaitei, 20 galiugagude skalkinassus, lubjaleisei, fiažwos, haifsteis, aljan, hatiza, jiukos, twisstasseis, [birodeinos] hairaiseis, 21 neiža, mauržra, drugkaneins, gabauros jah žata galeiko žaim, žatei faur<a>qiža izwis, swe ju fauraqa? žatei žai žata swaleik [ta]taujandans žiudangardjos gudis arbjans ni wairžand. 22 i?akran ahmins ist friažwa, faheds, gawairži, usbeisnei, selei, bleižei, galaubeins, 23 qairrei, gahobains, swiknei; wižra žo swaleika nist wito? 24 i?žaiei sind Xristaus, leik sein ushramidedun mi?winnom jah lustum. 25 jabai libam ahmin, ahmin jah gaggam. 26 ni wairžaima flautai, uns misso ushaitandans, misso in neiža wisandans.
[A] 1 Brožrjus, jabai gafahaidau manna in hvizai missadede, jus žai ahmeinans gažwastjai?žana swaleikana in ahmin qairreins, andsaihvands žuk silban, iba jah žu fraisaizau. 2 izwaros misso kaurižos bairai? jah swa usfullei?wito?Xristaus. 3 i?jabai žugkei?hvas hva wisan, ni waiht wisands, sis silbin fražjamarzeins ist. 4 i?waurstw sein silbins kiusai hvarjizuh, jah žan in sis silbin hvoftulja habai jah ni in anžaramma; 5 hvarjizuh auk swesa bauržein bairi? 6 ažžan gamainjai sa laisida waurda žamma laisjandin in allaim godaim is. 7 ni wairžai?airzjai; gu?ni bilaikada. manna auk žatei saiji?/SPAN> žata jah sneiži? 8 unte saei saiji?/SPAN> in leika seinamma, us žamma leika jah sneiži?riurein; i?saei saiji?/SPAN> in ahmin, us ahmin jah sneiži?libain aiweinon. 9 ažžan žata godo taujandans ni wairžaima usgrudjans; unte at mel swesata sneižam ni afmauidai. 10 žannu nu, žandei mel habam, waurkjam žiu?wižra allans, žishun wižra swesans galaubeinai. 11 sai, hvileikaim bokom gamelida izwis meinai handau. 12 swa managai swe wileina samjan sis in leika, žai naužjand izwis bimaitan, ei hveh wrakja galgins Xristaus ni winnaina. 13 ni?žan swežauh žai ize bimaitanai sind, wito?fastand, ak wileina izwis bimaitan, ei in izwaramma leika hvopaina. 14 i?mis ni sijai hvopan ni in waihtai, niba in galgins fraujins unsaris Iesuis Xristaus, žairh žanei mis fairhvus ushramižs ist jah ik fairhvau. 15 unte ni bimait waiht ist, nih faurafilli, ak niuja gaskafts. 16 jah swa managai swe žizai garaideinai galaistans sind, gawairži ana im jah armaio jah ana Israela gudis. 17 žanamais arbaide ni ainshun mis gansjai: unte ik stakins Iesuis ana leika meinamma baira. 18 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus mi?/I> ahmin izwaramma, brožrjus. amen.
du Galatim ustauh. du Galatim gameli?/I> ist us Rumai.
[B] 1 Brožrjus, jabai gafahaidau manna in hvizai missadede, jus žai ahmeinans gažwastjai?žana swaleikana in ahmin qairreins, atsaihvands žuk silban, ibai jah žu fraisaizau. 2 izwaros misso kaurižos bairai? jah swa usfullei?wito?Xristaus. 3 i?jabai žugkei?hvas hva wisan, ni waiht wisands, sis silbin fražjamarzeins ist. 4 i?waurstw sein silbins kiusai hvarjizuh, jah žan in sis silbin hvoftulja habai jah ni in anžaramma; 5 hvarjizuh auk swesa bauržein bairi? 6 ažžan gamainjai sa laisida waurda žamma laisjandin in allaim godaim. 7 ni wairžai?airzjai; gu?ni bilaikada. manna auk žatei saii?/SPAN> žatuh jah sneiži? 8 unte saei saii?/SPAN> in leika seinamma, us žamma leika jah sneiži?riurein; i?saei saii?/SPAN> in ahmin, us ahmin jah sneiži?libain aiweinon. 9 ažžan žata godo taujandans ni wairžaima usgrudjans; unte at mel swesata sneižam ni afmauidai. 10 žannu nu, žandei mel habam, waurkjam žiu?wižra allans, žishun wižra swesans galaubeinai. 11 sai, hvileikaim bokom izwis gamelida meinai handau. 12 swa managai swe wileina samjan sis in leika, žai naužjand izwis bimaitan, ei hveh wrakja galgins Xristaus ni winnaina. 13 nih žan swežauh žai ize bimaitanai sind, wito?fastand, ak wileina izwis bimaitan, ei in izwaramma leika hvopaina. 14 i?mis ni sijai hvopan ni in waihtai, niba in galgins fraujins unsaris Iesuis Xristaus, žairh ?I>anei mis fairhvaus ushramižs ist jah ik fairhvau. 15 unte nih bimait waiht ist, ni faurafilli, ak niuja gaskafts. 16 jah swa managai swe žizai garaideinai galaistans sind, gawairži ana im jah armaio jah ana Israela gudis. 17 žanamais arbaide ni ainshun mis gansjai: unte ik stakins fraujins unsaris Iesuis Xristaus ana leika meinamma baira. 18 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus mi?ahmin izwaramma, brožrjus. amen.
du Galatim ustauh.
[B] 14 . . . . managistans brožre in fraujin gatrauandans bandjom meinaim mais gadaursan unagandans waurd gudis rodjan. 15 sumai raihtis jah in neižis jah haif<s>tais, sumai žan in godis wiljins Xristu merjand, 16 sumai žan us friažwai, witandans žatei du sunjonai aiwaggeljons gasatižs im; 17 i?žaiei us haifstai Xristu merjand, ni swiknaba, munandans sik aglons urraisjan bandjom meinaim. 18 hva auk? žandei allaim haidum, jažže inilon jažže sunjai, Xristus merjada; jah in žamma fagino, akei jah faginon duginna. 19 unte wait ei žata mis gagaggi?du ganistai žairh izwara bida jah andstald ahmins Xristaus Iesuis, 20 bi usbeisnai jah wenai meinaim, unte ni in waihtai gaaiwiskožs wairža, ak in allai trauainai, swe sinteino jah nu, mikiljada Xristus in leika meinamma, jažže žairh libain jažže žairh daužu. 21 ažžan mis liban Xristus ist jah gaswiltan gawaurki. 22 i?jabai liban in leika, žata mis akran waurstwis ist, jah hvažar waljau ni kann. 23 ažžan dishabaižs <im> us žaim twaim: žanuh lustu habands andletnan jah mi?Xristau wisan, und filu mais batizo ist; 24 ažžan du wisan in leika žaurftozo in izwara. 25 jah žata triggwaba wait žatei wisa jah žairhwisa at allaim izwis du izwarai framgahtai jah fahedai galaubeinais izwaraizos, 26 ei hvoftuli izwara biauknai in Xristau Iesu in mis žairh meinana qum aftra du izwis. 27 hveh [žatainei] wairžaba aiwaggeljons Xristaus usmitai? ei jažže qimau jah gasaihvau izwis, jažže aljažro gahausjau bi izwis, žatei standi?in ainamma ahmin, ainai saiwalai samana arbaidjandans galaubeinai aiwaggeljons, 28 jah ni in waihtai afagidai fram žaim andastažjam, žatei ist im ustaikneins fralustais, i?izwis ganistais, jah žata fram guda. 29 izwis fragiban ist faur Xristu ni žatainei du imma galaubjan, ak jah žata faur ina winnan, 30 žo samon haifst habandans, žoei gasaihvi?in mis jah nu hausei?in mis.
[A] 26 . . . . in žize hausidedu?ina siukan. 27 jah auk siuks was nehva daužau, akei gu?ina gaarmaida; ažžan ni žatainei ina, ak jah mik, ei gaurein ana gaurein ni habau. 28 sniumundos nu insandida ina, ei gasaihvandans ina aftra fagino?jah ik hlasoza sijau [ufkunnands hva bi izwis ist]. 29 andnimai?nu ina in fraujin mi?allai fahedai jah žans swaleikans swerans habai?/SPAN>, 30 unte in waurstwis Xristaus und daužu atnehvida, ufarmunnonds saiwalai seinai, ei usfullidedi izwar gaidw bi mein andbahti.
[B] 1 Jabai hvo nu gažrafsteino in Xristau, jabai hvo gažlaihte friažwos, jabai hvo gamainduže ahmins, jabai hvo mildižo jah gableižeino, 2 usfullei?meina fahed, ei žata samo hugjai? žo samon friažwa habandans, samasaiwalai, samafražjai; 3 ni waiht bi haifstai aižžau lausai hauheinai, ak in allai hauneinai gahugdais anžar anžarana munands sis auhuman; 4 ni žo seina hvarjizuh mitondans, ak jah žo anžaraize hvarjizuh. 5 žata auk fra[i]žjaidau in izwis, žatei jah in Xristau Iesu, 6 saei in gudaskaunein wisands ni wulwa rahnida wisan sik galeiko guda, 7 ak sik silban uslausida, wlit skalkis nimands, in galeikja manne wauržans, 8 jah manaulja bigitans swe manna. gahaunida sik silban, wauržans ufhausjands attin und . . . . 22 . . . . žatei swe attin barn mižskalkinoda mis in aiwaggeljon. 23 žanuh nu wenja sandjan, biže gasaihva hva bi mik ist, suns. 24 ažžan gatraua in fraujin, žammei jah silba sprauto qima. 25 ažžan žarb munda, Aipafraudeitu brožar jah gawaurstwan jah gahlaiban meinana, i?izw<ar>ana apaustulu jah andbaht žaurftais meinaizos sandjan du izwis; 26 unte gairnjands was allaize izwara jah unwunands, in žizei hausidedu?ina siukan. 27 jah auk siuks was nehva daužau, akei gu?ina gaarmaida; ažžan ni žatainei ina, ak jah mik, ei gaurein ana gaurein ni habau. 28 sniumundos nu insandida ina, ei gasaihvandans ina aftra fagino?jah ik hlasoza sijau [ufkunnands hva bi izwis ist]. 29 andnimai?nu ina in fraujin mi?allai fahedai jah žans swaleikans swerans ha[i]bai?/SPAN>, 30 unte in waurstwis Xristaus und daužu atnehvida, ufarmunnonds saiwalai seinai, ei usfullidedi izwar gaidw bi mein andbahti.
[A] 1 Žata anžar, brožrjus meinai, fagino?in fraujin; žo samona izwis meljan mis swežauh ni latei, i?izwis žwastiža. 2 saihvi?žans hundans, saihvi?žans ubilans waurstwjans, saihvi?žo gamaitanon. 3 ažžan weis sium bimait, weis ahmin guda skalkinondans jah hvopandans in Xristau Iesu, jan-ni in leika gatrauam, 4 jah žan ik habands trauain jah in leika. jabai hvas anžar žugkei?trauan in leika, ik mais: 5 bimait ahtaudogs, us knodai Israelis, kunjis Bainiameinis, Haibraius us Haibraium, bi witoda Fareisaius, 6 bi aljana wrakjands aikklesjon, bi garaihtein žizai sei in witoda ist, wisands usfairina. 7 akei žatei was mis gawaurki, žatuh rahnida in Xristaus sleiža wisan. 8 ažžan swežauh all domja sleiža wisan in ufarassaus kunžjis Xristaus Iesuis fraujins meinis, in žizei allamma gasleižižs im jah domja smarnos wisan allata, ei Xristau du gawaurkja habau, 9 jah bigitaidau in imma ni habands meina garaihtein, žo us witoda, akei žo žairh galaubein Xristaus Iesuis, sei us guda ist garaihtei ana galaubeinai, 10 du kunnan ina jah maht usstassais is jah gamaindu?žulaine is, mižkaurižs was daužau is, 11 ei hvaiwa gaqimau in usstassai us daužaim. 12 ni žatei ju andnemjau aižžau ju garaihts gadomižs sijau, ažžan afargagga, ei gafahau in žammei gafahans war?fram Xristau. 13 brožrjus, ik mik silban ni nauh man gafahan; 14 ažžan ain swežauh, žaim aftra ufarmunnonds, i?du žaim žoei faura sind, mik ufžanjands, bi mundrein afargagga afar sigislauna žizos iupa lažonais gudis in Xristau Iesu. 15 swa managai nu swe sijaima fullawitans, žata hugjaima; jah jabai hva aljaleikos hugji? jah žata izwis gu?andhulji? 16 ažžan swežauh du žammei gasnewum, ei samo hugjaima [jah samo fražjaima], samon gaggan garaideinai. 17 mižgaleikondans meinai wairžai? brožrjus, jam-mundo?/SPAN> izwis žans swa gaggandans, swaswe habai?frisaht unsis. 18 unte managai gaggand žanzei ufta qa?izwis, i?nu jag-gretands qiža žans fijands galgins Xristaus, 19 žizeiei andeis wairži?fralusts, žizeiei gu?wamba ist jah wulžaus in skandai ize, žaiei airžeinaim fražjand. 20 i?unsara bauains in himinam ist, žažroei jah nasjand usbeidam fraujan Iesu Xristu, 21 saei inmaidei?leika hauneinais unsaraizos du ibnaskaunjamma leika wulžaus seinis bi waurstwa, unte mag jah ufhnaiwjan sis alla.
[B] 1 Žata anžar, brožrjus meinai, fagino?in fraujin; žo samona izwis meljan mis swežauh ni latei, i?izwis žwastiža. 2 saihvi?žans hundans, saihvi?žans ubilans waurstwjans, saihvi?žo gamaitanon. 3 ažžan weis sijum bimait, weis ahmin guda skalkinondans jah hvopandans in Xristau Iesu, jah ni in leika gatrauam, 4 jah žan ik habands trauain jah in leika. jabai hvas anžar žugkei?trauan in leika, ik mais: 5 bimait ahtaudogs, us knodai Israelis, kunjis Baineiameinis, Haibraius us Haibraium, bi witoda Fareisaius, 6 bi aljana wrakjands aikklesjon, bi garaihtein žizai sei in witoda ist, wisands usfairina. 7 akei žatei was mis gawaurki, žatuh rahnida in Xristaus sleiža wisan. 8 ažžan swežauh all domja sleiža wisan in ufarassaus kunžjis Iesuis Xristaus fraujins meinis, in žizei allamma gasleižižs im jah domja smarnos wisan allata, ei Xristau du gawaurkja habau, 9 jah bigitaidau in imma ni habands meina garaihtein, žo us witoda, ak žairh galaubein Iesuis Xristaus, sei us guda ist garaihtei ana galaubeinai, 10 du kunnan ina jah maht usstassais is jah gamaindu?žulaine is, mižkaurižs was daužau is, 11 ei hvaiwa gaqimau in usstassai us daužaim. 12 ni žatei ju andnemjau aižžau ju garaihts gadomižs sijau, ažžan ik afargagga, ei gafahau in žammei gafahans war?fram Xristau. 13 brožrjus, ik mik silban ni nauh man gafahan; 14 ažžan ain swežauh žaim afta ufarmunnonds, i?du žaim žoei faura sind, mik ufžanjands, bi mundrein afargagga afar sigislauna žizos iupa lažonais gudis in Xristau Iesu. 15 swa managai nu swe sijaima fullawitans, žata hugjaima; jah jabai aljaleikos hugji? jah žata izwis gu?andhulji? 16 ažžan swežauh du žammei gasnewum, ei samo hugjaima [jah samo fražjaima]. 17 mižgaleikondans meinai wairžai? brožrjus, jah mundo?/SPAN> izwis žans swa gaggandans, swaswe habai?frisaht unsis. 18 unte managai gaggand žanzei ufta qa?izwis, i?nu jah gretands qiža žans fijands galgins Xristaus, 19 žizeei andeis wairži?fralusts, žize gu?wamba ist jah wulžus in skandai ize, žaiei airžeinaim fražjand. 20 i?unsara bauains in himinam ist, žažroei jah nasjand usbeidam fraujan Iesu Xristu, 21 saei inmaidei?leika hauneinais unsaraizos du ibnaskaunjamma leika wulžaus seinis bi waurstwa, unte mag jah ufhnaiwjan sis alla.
[A] 1 Swaei nu, brožrjus meinai liubans jah lustusamans, fahežs jah waips meins, swa standai?in fraujin. 2 Aiodian bidja jas-Swntwkein bidja žata samo fražjan in fraujin. 3 jai jah žuk waliso bidja gajuko, nižais žos žozei mižarbaididedun mis in aiwaggeljon mi?Klaimaintau jah anžaraim gawaurstwam meinaim, žizeei namna sind in bokom libainais. 4 nunu nu fagino?in fraujin sinteino; aftra qiža, fagino? 5 anawiljei izwara kunža sijai allaim mannam; frauja nehva ist. 6 ni waihtai maurnai? ak in allai bidai jah aihtronai mi?awiliudam bidos izwaros kunžos sijaina . . . .
[B] 1 Swaei nu, brožrjus meinai liubans jah lustusamans, fahežs jah waips meins, swa standai?in fraujin. 2 Aiodian bidja jah Swntwkein bidja žata samo fražjan in fraujin. 3 jai jah žuk waliso bidja gajuko, nižais žos žozei mižarbaididedun mis in aiwaggeljon mi?Klemaintau jah anžaraim gawaurstwam meinaim, žizeei namna sind in bokom libainais. 4 nunu nu fagino?in fraujin sinteino; aftra qiža, fagino? 5 anawilje izwara kunža siai allaim mannam; frauja nehva ist. 6 ni waihtai maurnai? ak in allai bidai jah aihtronai mi?awiliudam bidos izwaros kunžos sijaina at guda. 7 jah gawairži gudis, žatei ufar ist all ahane, fastai?hairtona jah leika izwara in Xristau Iesu. 8 žata anžar, brožrjus, žishvah žatei ist sunjein, žishvah žatei gariud, žishvah žatei garaiht, žishvah žatei weih, žishvah žatei liubaleik, žishvah žatei wailameri, jabai hvo godeino, jabai hvo hazeino, žata mito? 9 žatei jah galaisidedu?izwis jah ganemu?jah gahausidedu?jah gasehvu?in mis, žata taujai? jah gu?gawairžeis sijai mi?izwis. 10 ažžan faginoda in fraujin mikilaba, unte ju hvan gažaihu?du faur mik fra?I>jan, ana žammei jah frožu? ažžan analatidai wauržu? 11 ni žatei bi žarbai qižau, unte ik galaisida mik in žaimei im ganohižs wisan. 12 lais jah haunjan mik, lais jah ufarassu haban; in allamma jah in allaim usžrožižs im, jah sads wairžan jah gredags, jah ufarassau haban jah žarbos žulan. 13 all mag in žamma inswinžjandin mik Xristau. 14 ažžan swežauh waila gatawidedu?gamainja briggandans meina aglon. 15 ažžan witu?jah jus, Filippisius, žatei in anastodeinai aiwaggeljons, žan usiddja af Makidonai, ni ain[n]ohun aikklesjono mis gamainida in ražjon gibos jah andanemis, alja jus ainai. 16 unte jah in Žaissalauneikai jah ainamma sinža jah twaim andawizn mis insandidedu? 17 ni žatei gasokjau giba, ak gasokja akran . . . .
[A] 10 . . . . wairžaba fraujins in allamma žatei galeikai, in allamma waurstwe godaize akran bairandans jah wahsjandans in ufkunžja gudis, 11 in allai mahtai gaswinžidai bi mahtai wulžaus is, in allai usžulainai jah usbeisnai mi?fahedai, 12 awiliudondans attin saei lažoda izwis du dailai hlautis weihaize in liuhada[i], 13 saei galausida izwis us waldufnja riqizis jah atnam in žiudangardja sunus friažwos seinaizos, 14 in žammei habam faurbauht, fralet frawaurhte, 15 saei ist frisahts gudis ungasaihvanis, frumabaur allaizos gaskaftais; 16 unte in imma gaskapana wauržun alla in himinam jah ana airžai, žo gasaihvanona ja?žo ungasaihvanona, jažže sitlos jažže fraujinassjus, jažže reikja jažže waldufnja, alla žairh ina jah in imma gaskapana sind. 17 jah is ist faura allaim jah alla in imma ussatida sind. 18 jah is ist haubi?leikis, aikklesjons, saei ist anastodeins, frumabaur us daužaim, ei sijai in allaim is frumadein habands; 19 unte in imma galeikaida alla fullon bauan, 20 jah žairh ina gafrižon alla in imma, gawairži taujands žairh blo?galgins is žairh ina, jažže žo ana airžai jažže žo ana himinam. 21 jah izwis simle wisandans framažidans jah fijands gahugdai in waurstwam ubilaim, i?nu gafrižodai 22 in leika mammons is žairh daužu du atsatjan izwis weihans jah unwammans jah usfairinans faura imma, 23 jabai swežauh žairhwisi?in galaubeinai gažwastidai jah gatulgidai jah ni afwagidai af wenai aiwaggeljons, žoei hausidedu? sei merida ist in alla gaskaft žo uf himina, žizozei war?ik Pawlus andbahts; 24 [saei] nu fagino in žaimei winna faur izwis jah usfullja gaidwa aglono Xristaus in leika meinamma faur leik is, žatei ist aikklesjo, 25 žizozei war?ik andbahts bi ragina gudis, žatei giban ist mis in izwis du usfulljan waurd gudis, 26 runa sei gafulgina was fram aiwam jah fram aldim, i?nu gaswikunžida war?žaim weiham is, 27 žaimei wilda gu?gakannjan gabein wulžaus žizos runos in žiudom, žatei ist Xristus in izwis, wens wulžaus, 28 žanei weis gateiham talzjandans all manne jah laisjandans all manne in allai handugein, ei atsatjaima all manne fullawitan in Xristau Iesu, 29 du žammei arbaidja usdaudjands bi waurstwa sei inna uswaurkei?in mis in mahtai . . . .
[B] 6 . . . . in sunjai; 7 swaswe ganemu?at Aipafrin žamma liubin gaskalkja unsaramma, saei ist triggws faur izwis andbahts Xristaus Iesuis, 8 saei jah gakannida uns izwara friažwa in ahmin. 9 dužže jah weis, fram žamma daga ei hausidedum, ni hveilaidedum faur izwis bidjandans jah aihtrondans, ei fullnai?kunžjis wiljins is in allai handugein jah frodein ahmeinai; 10 ei gaggai?wairžaba fraujins in allamma žatei galeikai, in allamma waurstwe godaize akran bairandans jah wahsjandans in ufkunžja gudis, 11 in allai mahtai gaswinžidai bi mahtai wulžaus is, in allai usžulainai jah usbeisnai mi?fahedai, 12 awiliudondans attin saei lažoda izwis du dailai hlautis weihaize in liuhada, 13 saei galausida izwis us waldufnja riqizis jah atnam in žiudangardja sunaus friažwos seinaizos, 14 in žammei habam faurbauht, fralet frawaurhte, 15 saei ist frisahts gudis ungasaihvanis, frumabaur allaizos gaskaftais; 16 unte in imma gaskapana wauržun alla in himinam jah ana airžai, žo gasaihvanona jah žo ungasaihvanona, jažže sitlos jažže fraujinassjus, jažže reikja jažže waldufnja, alla žairh ina jah in imma gaskapana sind. 17 jah is ist faura allaim jah alla in imma ussatida sind. 18 jah is ist haubi?leikis, aikklesjons, saei ist anastodeins, frumabaur us daužaim, ei sijai in allaim is frumadein habands; 19 unte in imma galeikaida alla fullon bauan, 20 jah žairh ina gafrižon alla in imma, gawairži taujands žairh blo?galgins is žairh ina, jažže žo ana airžai jažže žo ana himinam. 21 jah izwis simle wisandans framažidans jah fijands gahugdai in waurstwam ubilaim, i?nu gafrižodai 22 in leika mammons is žairh daužu du atsatjan izwis weihans jah unwammans jah usfairinans faura imma, 23 jabai swežauh žairhwisi?in galaubeinai gažwastidai jah gatulgidai jah ni afwagidai af wenai aiwaggeljons, žoei hausidedu? sei merida ist in alla gaskaft žo uf himina, žizozei war?ik Pawlus andbahts; 24 [saei] nu fagino in žaimei winna faur izwis jah usfullja gai<d>wa aglono Xristaus in leika meinamma faur leik is, žatei ist aikklesjo, 25 žizozei war?ik andbahts bi ragina gudis, žatei giban ist mis in izwis du usfulljan waurd gudis, 26 runa sei gafulgina was fram aiwam jah fram aldim, i?nu gaswikunžida war?žaim weiham is, 27 žaimei wilda gu?gakannjan gabein wulžaus žizos runos in žiudom, žatei ist Xristus in izwis, wens wulžaus, 28 žanei weis gateiham talzjandans all manne jah laisjandans all manne in allai handugein, ei atsatjaima all manne fullawitan in Xristau Iesu, 29 du žammei arbaidja usdaudjands bi . . . .
[A] 20 . . . . žis fairhvaus, hva[n] žanaseižs swe qiwai in žamma fairhvau urredi? 21 ni teikais, nih atsnarpjais, nih kausjais! 22 žatei ist all du riurein, žairh žatei is brukjaidau bi anabusnim jah laiseinim manne, 23 žoei sind swežauh waurd habandona handugeins [žuhtaus] in fastubnja jah hauneinai hairtins jah unfreideinai leikis, ni in swerižo hvizai du soža leikis.
[B] 11 . . . . frawaurhte leikis, in bimaita Xristaus, 12 mi?ganawistrodai imma in daupeinai, in žizaiei jah mižurrisu?žairh galaubein waurstwis gudis, saei urraisida ina us daužaim. 13 jah izwis daužans wisandans missadedim jah unbimaita leikis izwaris mižgaqiwida mi?imma, fragibands uns allos missadedins, 14 afswairbands žos ana uns wadjabokos raginam seinaim, žatei was andaneižo uns, jah žata usnam us midumai ganagljands ita du galgin, 15 andhamonds sik leika, reikja jah waldufnja gatarhida balžaba, gablaužjands žo bairhtaba in sis. 16 ni manna nu izwis bidomjai in mata aižžau in draggka aižžau in dailai dagis dulžais aižžau fulliže aižžau sabbatum, 17 žatei ist skadus žize anawairžane, i?leik Xristaus. 18 ni hvashun izwis gajiukai, wiljands in hauneinai jah blotinassau aggile žatei ni sahv ushafjands sik, sware ufblesans fram fražja leikis seinis, 19 jah ni habands haubi? us žammei all leik žairh gawissins jah gabindos auknando jah žeihando wahsei?du wahstau gudis. 20 jabai gaswultu?mi?Xristau af stabim žis fairhvaus, hva žanaseižs swe qiwai in žamma fairhvau urredi? 21 ni teikais, ni atsnarpjais, ni kausjais! 22 žatei ist all du riurein, žairh žatei is brukjaidau bi anabusnim jah laiseinim manne, 23 žoei sind swežauh waurd habandona handugeins [?/I>uhtaus] in fastubnja jah hauneinai hairtins jah unfreidei<nai> leikis, ni in swerižo hvizai du soža leikis.
[A] 1 Jabai nu mižurrisu?Xristau, žoei iupa sind sokei? žarei Xristus ist in taihswai gudis sitands. 2 žaimei iupa sind fražjai? ni žaim žoei ana airžai sind. 3 unte gadaužnodedu?jah libains izwara gafulgina ist mi?Xristau in guda. 4 žan Xristus swikunžs wairži? libains izwara, žanuh jah jus bairhtai wairži?mi?imma in wulžau. 5 daužei?nu ližuns izwarans, žans žaiei sind ana airžai, horinassau, unhrainein, winna, lustau ubilana jah faihugeiron, soei ist galiugagude skalkinassus; 6 žairh žoei qimi?hatis gudis ana sunum ungalaubeinais, 7 in žaimei jah jus iddjedu?simle, žan libaidedu?in žaim. 8 i?nu aflagji?jah jus žo alla, hatis, žwairhein, unselein, anaqiss, aglaitiwaurdein; us munža izwaramma ni [ni] . . . .
[B] 1 Jabai nu mižurrisu?Xristau, žoei iupa sind sokei? žarei Xristus ist in taihswai gudis sitands. 2 žaimei iupa sind fražjai? ni žaim žoei ana airžai sind. 3 unte gadaužnodedu?jah libains izwara gafulgina ist mi?Xristau in guda. 4 žan Xristus swikunžs wairži? libains izwara, žanuh jah jus bairhtai wairži?/I> mi?imma in wulžau. 5 dau?/I>ei?nu ližuns izwarans, žans žaiei sind ana airžai, horinassu, unhrainein, winnon, lustu ubilana jah faihugeiron, sei ist galiugagude skalkinassus; 6 žairh žoei qimi?hatis gudis ana sunum ungalaubeinais, 7 in žaimei jah jus iddjedu?simle, žan libaidedu?in žaim. 8 i?nu aflagji?jah jus žo alla, hatis, žwairhein, unselein, anaqiss, aglaitiwaurdein; us munža izwaramma ni usgaggai. 9 ni liugai?izwis misso, afslaupjandans izwis žana fairnjan mannan mi?tojam is, 10 jah gahamo?niujamma, žamma ananiwidin du ufkunžja bi frisahtai žis, saei gaskop ina; 11 žarei nist Kreks jah Judaius, bimait jah faurafilli, barbarus jah Skwžus, skalks jah freis, ak alla jah in allaim Xristus. 12 gahamo?izwis nu swe gawalidai gudis, weihans jah walisans, brusts bleižein<s>, [armahairtein], selein, haunein ahins, qairrein, usbeisnein. 13 žulandans izwis misso jah fragibandans silbans, jabai hvas wižra hvana habai fairina; swaswe jah Xristus fragaf izwis, swa jah jus taujai? 14 ažžan ufar alla <žo> friažwa, sei ist gabindi ainamundižos. 15 jah gawairži gudis swignjai[ž] in hairtam izwaraim, in žammei jah lažodai wesu?in ainamma leika, jah awiliudondans wairžai? 16 waurd Xristaus bauai in izwis gabigaba, in allai handugein jah frodein ahmeinai laisjandans jah talzjandans izwis silbans psalmom, hazeinim, saggwim ahmeinaim, in anstai siggwandans in hairtam izwaraim fraujin. 17 all žishvah žatei taujai?in waurda aižžau in waurstwa, all in namin fraujins Iesuis, awiliudondans guda attin žairh ina. 18 jus qinons, ufhausjai?wairam izwaraim, swe gaqimi?in fraujin. 19 wairos, frijo?qenins izwaros jah ni sijai?baitrai wižra žos. 20 barna, ufhausjai?fadreinam bi all; unte žata waila galeikai?ist in fraujin. 21 jus attans, ni gramjai?barna izwara du žwairhein, ei ni wairžaina in unlustau. 22 žewisa, ufhausjai?bi all <žaim bi> leika fraujam, ni in augam skalkinondans, swe mannam samjandans, ak in ainfalžein hairtins, ogandans gu? 23 žishvah žatei taujai? us saiwalai waurkjai?swe fraujin, ni mannam, 24 witandans žatei af fraujin nimi?andalauni arbjis; unte fraujin Xristau skalkino? 25 sa auk skažaila andnimi?žatei sko? jah nist wiljahalžein at guda.
[A] 4 . . . . žo, swaswe skuljau rodjan. 5 in handugein gaggai?du žaim uta, mel usbugjandans. 6 waurd izwar sinteino in anstai salta gasupo?sijai, ei witei?hvaiwa skulei?ainhvarjammeh andhafjan. 7 žatei bi mik ist, all gakannei?izwis Twkeikus, sa liuba brožar jah triggwa andbahts jah gaskalki in fraujin, 8 žanei insandida du izwis duže ei kunnjai hva bi izwis ist, jah gažrafstjai hairtona izwara, 9 mi?Aunisimau žamma liubin jah triggwin brožr, saei ist us izwis, žaiei all izwis gakannjand žatei her ist. 10 golei?izwis Ari[a]starkus, sa mižfrahunžana mis, jah Markus gadiliggs Barnabins, bi žanei nemu?anabusnins, ei jabai qimai at izwis, andnimai?ina; 11 jah Iesus, saei haitada Justus, žaiei sind us bimaita. žai ainai gawaurstwans sind žiudangardjos gudis, žaiei wesun mis du gažrafsteinai. 12 golei?izwis Aipafras, sa us izwis, skalks Iesuis Xristaus, sa sinteino usdaudjands bi izwis in bidom, ei standai?allawaurstwans jah fullawitans in allamma wiljin gudis. 13 weitwodja auk imma žatei habai?manag aljan bi izwis jah bi žans žaiei sind . . . .
[B] 1 Jus fraujans, garaiht jah ibnassu žewisam atkunnai? witandans žatei aihu?jah jus fraujan in himinam. 2 bidai haftjandans izwis, wakandans in izai in awiliudam; 3 bidjandans samana jah bi uns ei gu?uslukai unsis haurd waurdis du rodjan runa Xristaus, in žizozei jah gabundans im, 4 ei gabairhtjau žo, swaswe skuljau rodjan. 5 in handugein gaggai?du žaim uta, žata mel usbugjandans. 6 waurd izwar sinteino in anstai salta gasupo?siai, ei witei?hvaiwa skulei?ainhvarjammeh andhafjan. 7 žatei bi mik ist, all gakannei?izwis Twkekus, sa liuba brožar jah triggwa andbahts jah gaskalki in fraujin, 8 žanei insandida du izwis dužže ei kunnjai hva bi izwis ist, jah gažrafstjai hairtona izwara, 9 mi?Aunisimau žamma liubin jah triggwin brožr, saei ist us izwis, žaiei all izwis gakannjand žatei her ist. 10 golei?izwis Areistarkus, sa mižfrahunžana mis, jah Markus gadiliggs Barnabins, bi žanei nemu?anabusnins, ei jabai qimai at izwis, andnimai?ina; 11 jah Iesus, saei haitada Justus, žaiei sind us bimaita. žai ainai gawaurstwans sind žiudangardjos gudis, žaiei wesun mis du gažrafsteinai. 12 golei?izwis Aipafras, sa us izwis, skalks Xristaus Iesuis, sinteino usdaudjands bi izwis in bidom, ei standai?allawaurstwans jah fullawitans in allamma wiljin gudis. 13 weitwodja auk imma žatei habai?manag aljan bi izwis jah bi žans žaiei sind in Laudeikaia jah Iairaupaulein. 14 golei?izwis Lukas, leikeis sa liuba. 15 golei?žans in Laudeikaia brožruns jah Nwmfan jah žo ingardjon is aikklesjon. 16 jah žan ussiggwaidau at izwis so aipistaule, taujai?ei jah in Laudekaion aikklesjon ussiggwaidau, jah žoei ist us Laudeikaion, jus ussiggwaid. 17 jah qižai?Arkippau: saihv žata andbahti žatei andnamt in fraujin, ei ita usfulljais. 18 goleins meinai handau Pawlaus. 19 gamunei?meinaizos bandjos. ansts mi?izwis, amen.
du Kaulaussaium ustauh.
[B] 10 . . . . jah gu? hvaiwa weihaba jah garaihtaba jah unfairinodaba izwis žaim galaubjandam wesum, 11 swaswe witu?ainhvarjanoh izwara, swe atta barna seina, bidjandans izwis jah gažlaihandans, 12 jah weitwodjandans du gaggan izwis wairžaba gudis, saei lažoda izwis du seinai žiudangardjai jah wulžau. 13 duže jah weis awiliudom guda unsweibandans, unte nimandans at uns waurd hauseinais gudis andnemu?ni swaswe waurd manne, ak swaswe ist sunjaba waurd gudis, žatei jah waurkei<?gt; in izwis juzei galaubei? 14 jus auk galeikondans wauržu? brožrjus, aikklesjom gudis žaim wisandeim in Iudaia in Xristau Iesu, unte žata samo wunnu?jah jus fram izwaraim inkunjam swaswe jah weis fram Iudaium, 15 žaiei jah fraujin usqemun Iesua jah swesaim praufetum jah uns frawrekun jah guda ni galeikandans jah allaim mannam andaneižans sind, 16 warjandans uns du žiudom rodjan ei ganisaina, akei du usfulljan seinos frawaurhtins sinteino; ažžan snauh ana ins hatis gudis und andi. 17 ažžan weis, brožrjus, gaain[an]aidai af izwis du mela hveilos, andwairžja ni hairtin, ufarassau sniumidedum andaugi izwar[a] gasaihvan in managamma lustau. 18 unte wildedum qiman at izwis, ik raihtis Pawlus jah ainamma sinža jah twaim, jah analatida uns Satana. 19 hva auk ist unsara wens aižžau fahežs aižžau waips hvoftuljos, niu jus in andwairžja fraujins unsaris Iesuis Xristaus in is quma? 20 jus auk siu?wulžus unsar jah fahežs.
[B] 1 In žizei ju ni usžulandans žanamais, galeikaida uns ei biližanai weseima in Ažeinim ainai. 2 jah insandidedum Teimaužaiu, brožar unsarana jah andbaht gudis in aiwaggeljon Xristaus, ei izwis gatulgjai jah bidjai bi galaubein izwara, 3 ei ni ainshun afagjaidau in žaim aggwižom; silbans auk witu?žatei du žamma satidai sijum. 4 jah auk žan wesum at izwis, fauraqežum izwis žatei anawair?was uns du winnan agližos, swaswe jah war?jah witu? 5 dužže jah ik ju ni usžulan<d>s insandida du ufkunnan galaubein izwara, ibai aufto usfaifraisi izwis sa fraisands jah sware wairžai arbaižs unsara. 6 ažžan nu at qimandin Teimaužaiu at unsis fram izwis jah gateihandin uns galaubein <jah> friažwa izwara, jah žatei gaminži unsar habai?god sinteino, gairnjandans uns gasaihvan, swaswe jah weis izwis, 7 inuh žis gažrafstidai sijum, brožrjus, fram izwis ana allai naužai jah aglon unsarai in izwaraizos galaubeinais; 8 unte sai libam, jabai jus gastandi?in fraujin. 9 hva auk awiliude magum usgildan [fraujin] guda bi izwis ana allai fahedai žizaiei faginom in izwara faura guda unsaramma, 10 naht jah daga ufarassau bidjandans ei gasaihvaima andwairžja izwara jah ustiuhaima waninassu galaubeinais izwaraizos? 11 ažžan silba gu?jah atta unsar jah frauja unsar Iesus Xristus garaihtjai wig unsarana du izwis. 12 ažžan izwis frauja managjai jah ganohnan gataujai friažwai in izwis misso jah allans swaswe jah weis in izwis, 13 du tulgjan hairtona izwara unfairinona in weihižai faura guda jah attin unsaramma in quma fraujins unsaris Iesuis Xristaus mi?allaim žaim weiham seinaim.
[B] 1 Žannu nu, brožrjus, anahaitam bidai izwis jah bidjam in fraujin Iesua, ei swaswe andnemu?at uns hvaiwa skulu?gaggan jah galeikan guda, swa[swe] jah gaggai?jah gaaukai?mais. 2 witu?auk hvarjos anabusnins atgebum izwis žairh fraujan Iesu Xristu. 3 žata auk ist wilja gudis, weihiža izwara, ei gahabai?izwis af kalkinassau[s], 4 ei witi hvarjizuh izwara gastaldan sein kas in weihižai jah swerižai, 5 ni in gairunja lustaus, swaswe jah žiudos žozei ni kunnun gu? 6 ei hvas ni ufargaggai nih bi faihu ol brožar seinana, unte fraweitands frauja ist allaize, swaswe jah fauraqežum izwis jah weitwodidedum. 7 unte ni lažoda uns gu?du unhrainižai, ak in weihiža. 8 inuh žis nu saei ufbriki? ni mann ufbriki? ak guda, saei gaf ahman seinana weihana izwis. 9 ažžan bi brožrulubon ni žaurbum meljan izwis, unte silbans jus at guda uslaisidai siju?du frijon izwis misso. 10 jah auk tauji?žata in allans brožruns in allai Makidonai; ažžan bidjam izwis, brožrjus, biauknan mais 11 jah biarbaidjan anaqal jah taujan swesa jah waurkjan handum izwaraim, swaswe jah izwis anabudum, 12 ei gaggai?gafehaba du žaim žaiei uta sind jah ni ainishun hvis žaurbei? 13 ažžan ni wileima izwis unweisans, brožrjus, bi žans anaslepandans, ei ni saurgai?swe žai anžarai žaiei ni haband wen. 14 unte jabai galaubjam žatei Iesus gaswalt jah ussto? swa jah gu?žans žaiei anasaislepun žairh Iesu tiuh[a]i?mi?imma. 15 žatu?žan izwis qižam in waurda fraujins, žatei weis žai libandans, žai bilaibidans in quma fraujins ni bisniwam faur žans anaslepandans; 16 unte silba frauja in haitjai, in stibnai arkaggilaus jah in žuthaurna gudis dala?atsteigi?af himina jah daužans žai in Xristau usstandand fauržis. 17 žažro žan weis žai libandans, žai aflifnandans suns mi?imma frawilwanda in milhmam du gamotjan fraujin in luftau jah <swa> framwigis mi?fraujin wairžam. 18 swaei nu žrafstei?izwis misso in žaim waurdam.
[A] 22 . . . . ubilaizo afhabai?izwis. 23 ažžan silba gu?gawairžjis gaweihai izwis allandjo jah gahailana izwarana ahman, jah saiwala jah leik unfairinona in quma fraujins unsaris Iesuis Xristaus gafastaindau. 24 triggws saei lažoda izwis, saei jah tauji? 25 brožrjus, bidjaižu?žan jah bi uns. 26 goljai?brožruns allans in gafrijonai weihai. 27 biswara izwis in fraujin ei ussiggwaidau so aipistaule allaim žaim weiham brožrum. 28 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus mi?izwis. amen.
Du Žaissalauneikaium ·a?ustauh.
[B] 1 Ažžan bi žo žeihsa jah mela, brožrjus, ni žaurbum ei izwis meljaima; 2 unte silbans glaggwo witu?žatei dags fraujins swe žiubs in naht swa qimi? 3 žan qižand: gawairži jah tulgiža, žanuh unweniggo ins biqimi?fralusts swaswe sair qižuhafton, jah ni unžažliuhand. 4 ažžan jus, brožrjus, ni siju?in riqiza, ei sa dags izwis swe žiubs gafahai; 5 unte allai jus sunjus liuhadis siju?jah sunjus dagis; ni siu?nahts ni riqizis. 6 žannu nu ni slepaima swe žai anžarai, ak wakaima jah warai sijaima; 7 unte žaiei slepand, naht slepand, jah žaiei drugkanai wairžand, nahts drugkanai wairžand. 8 i?weis dagis wisandans usskawai sijaima, gahamodai brunjon galaubeinais jah friažwos jah hilma wenai nas[s]einais. 9 unte ni satida uns gu?in hatis, ak du gafreideinai ganistais, žairh fraujan unsarana Iesu Xristu, 10 saei gaswalt faur uns, ei, jažže slepaima jažže wakaima, samana mi?imma libaima. 11 inuh žis žrafstei?izwis misso jah timrjai?ainhvarjizuh anžar anžarana, swaswe jah tauji? 12 ažžan bidjam izwis, brožrjus, kunnan žans arbaidjandans in izwis jah faurstassjans izwarans in fraujin <jah talzjandans izwis> 13 <jah> swerai?ins ufarassau in friažwai in waurstwis ize jah gawairži habai?in izwis. 14 bidjamu?žan izwis, brožrjus, talzjai?žans ungatassans, žrafstjai?žans grindafražjans, usžulai?žans siukans, usbeisneigai sijai?wižra allans. 15 saihvi?ibai hvas ubil und ubilamma hvamma usgildai, ak sinteino žiu?laistjai?mi?izwis misso jah wižra allans. 16 sinteino fagino?in fraujin. 17 unsweibandans bidjai? 18 in allamma awiliudo?/I>. žata auk ist wilja gudis in Xristau Iesu in izwis. 19 ahman ni afhvapjai? 20 praufetjam ni frakunnei? 21 ažžan all uskiusai? žatei god sijai, gahabai? 22 af allamma waihte ubilaizo afhabai?izwis. 23 ažžan silba gu?gawairžjis gaweihai izwis allandjo jah gahailana izwarana ahman, jah saiwala jah leik usfairinona in quma fraujins unsaris Iesuis Xristaus gafastaindau. 24 triggws saei lažoda izwis, saei jah tauji? 25 brožrjus, bidjaižu?žan jah bi uns. 26 goljai?brožruns allans in gafrijonai weihai. 27 biswara izwis in fraujin ei ussiggwaidau so aipistaule žaim weiham brožrum. 28 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus mi?izwis. amen.
[A] Aipistaule Pawlaus du Žaissalauneikaium ·b?/SPAN> anastodei?/I>. 1 Pawlus jah Silbanus jah Teimaužaius aikklesjon Žaissalauneikaie in guda attin unsaramma jah fraujin Iesu Xristau. 2 ansts izwis jah gawairži fram guda attin unsaramma jah fraujin Iesu Xristau. 3 awiliudon skulum guda sinteino in izwara, brožrjus, swaswe wair?ist, unte ufarwahsei?galaubeins izwara jah managni?friažwa ainhvarjizuh allaize izwara in izwis misso; 4 swaei weis silbans in izwis hvopam in aikklesjom gudis in stiwitjis izwaris jah galaubeinais in allaim wrakjom izwaraim jah aglom žozei usžulai? 5 taikn garaihtaizos stauos gudis du wairžans briggan izwis žiudangardjos gudis, in žizozei jah žulai?/SPAN>; 6 swežauh jabai garaiht ist at guda usgildan žaim gažreihandam izwis aggwiža, 7 jah izwis gažulandam iusila mi?uns in andhuleinai fraujins unsaris Iesuis af himinam mi?aggilum mahtais is, 8 in funins lauhmunjai gibandi<n>s fraweit ni kunnandam gu?jah ni ufhausjandam aiwaggeljon fraujins unsaris Iesuis Xristaus, 9 žaiei fraweit usgiband, fralust aiweinon fram andwairžja fraujins jah fram wulžau mahtais is, 10 žan qimi?ushauhnan in žaim weiham seinaim, jah sildaleiknan in allaim žaim galaubjandam, unte galaubida ist weitwodei unsara du izwis in daga jainamma. 11 du žammei jah bidjam sinteino bi izwis ei izwis wairžans briggai žizos lažonais gu?unsar jah fulljai alla leikain žiužeinais seinaizos jah waurstw galaubeinais in mahtai, 12 ei ushauhnai namo fraujins unsaris Iesuis Xristaus in izwis jah jus in imma bi anstai gudis unsaris jah fraujins unsaris Iesuis Xristaus.
[B] Du Žaissalauneikaium anžara. 1 Pawlus jah Silbanus jah Teimaužaius aikklesjon Žaissalauneikaie in guda attin unsaramma jah fraujin Iesu Xristau. 2 ansts izwis jah gawairži fram guda attin unsaramma jah fraujin Iesu Xristau. 3 Awiliudon skulum guda sinteino in izwara, brožrjus, swaswe wair?ist, unte ufarwahsei?galaubeins izwara jah managni?friažwa ainhvarjizuh allaize izwara in izwis misso; 4 swaei weis silbans izwis hvopam in aikklesjom gudis in stiwitjis izwaris jah galaubeinais in allaim wrakjom izwaraim jah aglom žozei usžulai? 5 taikn garaihtaizos stauos gudis du wairžans briggan izwis žiudangardjos gudis, in žizozei jah winni?/SPAN>; 6 swežauh . . . .
[A] 1 Ažžan bidjam izwis, brožrjus, in qumis fraujins unsaris Iesuis Xristaus jah gaqumžais unsaraizos du imma, 2 du ni sprauto wagjan izwis fram ahin nih drobnan, nih žairh ahman nih žairh waurda nih žairh aipistaulein swe žairh uns, <swe> žatei instandai dags Xristaus. 3 ni hvashun izwis usluto hvamma haidau, unte niba qimi?afstass fauržis, jah andhulids wairžai manna frawaurhtais, sunus fralustais, 4 sa andstandands jah ufarhafjands sik ufar all qižanana gu?aižžau [allata] blotinassu, swaei <ina> in alh gudis gasitan, s . . . .
[B] 15 . . . . unsaros. 16 ažžan silba frauja unsar Iesus Xristus jah gu?jah atta unsar saei frijoda uns jah atgaf gažlaiht aiweina jah wen goda in anstai, 17 gažrafstjai hairtona izwara jah gatulgjai in allaim waurstwam jah waurdam godaim.
[A] 7 . . . . ist galeikon unsis, unte ni ungatewidai wesum in izwis, 8 nih arwjo hlaib matidedum at hvamma, ak winnandans in arbaidai naht jah daga waurkjandans, ei ni kauridedeima hvana izwara. 9 ni žatei ni habaidedeima waldufni, ak ei uns silbans du frisahtai gebeima <izwis> du galeikon unsis. 10 jah auk žan wesum at izwis, žata izwis anabudum, ei jabai hvas ni wili waurkjan, nih matjai. 11 hausjam auk sumans hvairbandans in izwis ungatassaba, ni waiht waurkjandans, ak fairweitjandans. 12 žaimuh swaleikaim anabiudam jah bidjam in fraujin Iesua Xristau, ei mi?rimisa waurkjandans seinana hlaif matjaina. 13 ažžan jus, brožrjus, ni wairžai?usgrudjans waila taujandans. 14 i?jabai hvas ni ufhausjai waurda unsaramma žairh žos bokos, žana gatarhjai? ni blandai?izwis mi?imma, ei gaskamai sik. 15 jan-ni swaswe fijand ina rahnjai? ak talzjai?swe brožar. 16 ažžan silba frauja gawairžeis gibai izwis gawairži sinteino in allaim stadim; frauja mi?allaim izwis. 17 so goleins meinai handau Pawlaus, žatei ist bandwo ana allaim aipistaulem meinaim; swa melja. 18 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus mi?allaim izwis. amen.
[B] 1 Žata anžar gabidjai?jah bi unsis, brožrjus, ei waurd fraujins žragjai jah mikiljaidau, swaswe jah at izwis, 2 jah ei uslausjaindau af gastojanaim jah ubilaim mannam; ni auk ist allaim galaubeins. 3 ažžan triggws frauja saei gatulgei?izwis jah galausjai izwis af žamma ubilin. 4 ažžan gatrauam in fraujin in izwis, ei žatei anabudum izwis, jah tauji?jah taujan habai? 5 ak frauja garaihtjai hairtona izwara in friažwai gudis jah in usžulainai Xristaus. 6 ažžan anabiudam izwis, brožrjus, in namin fraujins unsaris Iesuis Xristaus, ei gaskaidai?izwis af allamma brožre hvairbandane ungatassaba jah ni bi anafilham žoei andnemu?at uns. 7 silbans auk kunnu?hvaiwa skuld ist galeikon unsis, unte ni ungatewidai wesum in izwis, 8 ni arwjo hlaib matidedum at hvamma, ak winnandans arbaidai naht jah daga waurkjandans, ei ni kauridedeima hvana izwara. 9 ni žatei ni habaidedeima waldufni, ak ei uns silbans du frisahtai gebeima <izwis> du galeikon unsis. 10 jah auk žan wesum at izwis, žata izwis anabudum, ei jabai hvas ni wili waurkjan, ni matjai. 11 hausjam auk sumans hvairbandans in izwis ungatassaba, ni waiht waurkjandans, ak fairweitjandans. 12 žaimuh swaleikaim anabiudam jah bidjam in fraujin Iesua Xristau, ei mi?rimisa waurkjandans seinana hlaib matjaina. 13 ažžan jus, brožrjus, ni wairžai?usgrudjans waila taujandans. 14 i?jabai hvas ni ufhausjai waurda unsaramma žairh žos bokos, žana gatarhjai? ni blandai?izwis mi?imma, ei gaskamai sik. 15 jah ni swaswe fijand ina rahnjai? ak talzjai?swe brožar. 16 ažžan silba frauja gawairžeis gibai izwis gawairži sinteino in allaim stadim; frauja mi?allaim izwis. 17 so goleins meinai handau Pawlaus, žatei ist bandwo ana allaim aipistaulem meinaim; swa melja. 18 ansts fraujins unsaris Iesuis Xristaus mi?allaim izwis. amen.
Du Žaissalauneikaium anžara ustauh.
[A] Du Teimau?I>aiau ?I>a?/SPAN> dustodei?/I>. 1 Pawlus apaustaulus Xristaus Iesuis bi anabusnim gudis nasjandis unsaris jah Xristaus Iesuis, wenais unsaraizos, 2 Teimaužaiau, walisin barna in galaubeinai: ansts, armaio, gawairži fram guda attin jah Xristau Iesu fraujin unsaramma. 3 swaswe ba?žuk saljan in Aifaison galeižands Makedonais, ei faurbiudais sumaim ei anžarleiko ni laisjaina, 4 ni?žan atsaihvaina spille jah gabauržiwaurde andalausaize, žoei soknim andstaldand mais žau timreinai gudis žizai wisand<e>in in galaubeinai. 5 ažžan andeis ist anabusnais friažwa us hrainjamma hairtin jah mižwissein godai jah galaubeinai unhindarweisai, 6 af žaimei sumai afairzidai uswandidedun du lausawaurdein, 7 wiljandans wisan witodalaisarjos, nih fražjandans nih hva rodjand nih bi hva stiurjand. 8 ažžan witum žatei go?/SPAN> ist wito? jabai hvas is witoda brukei? 9 witands žatei garaihtamma nist wito?/SPAN> sati? ak witodalausaim jah untalaim jah unsibjaim jah frawaurhtaim jah unairknaim jah usweihaim, attans bliggwandam jah aižeins . . . . 18 . . . . faura faursniwandam ana žuk praufetjam, ei driugais in žaim žata godo drauhtiwito? 19 habands galaubein jah goda mižwissein, žizaiei sumai afskiubandans bi galaubein naqadai wauržun, 20 žizeei ist Hwmainaius jah Alaiksandrus, žanzei anafalh Satanin, ei gatalzjaindau [jah] ni wajamerjan.
[B] Du Teimaužaiau frumei dustodei? 1 Pawlus apaustaulus Xristaus Iesuis bi anabusnim gudis nasjandis unsaris jah Xristaus Iesuis, wenais unsaraizos, 2 Teimaužaiau, walisin barna in galaubeinai: ansts, armaio, gawairži fram guda attin jah Xristau Iesu fraujin unsaramma. 3 swaswe ba?žuk saljan in Aifaison galeižan<d>s Makidonais, ei faurbiudais sumaim ei anžarleiko ni laisjaina, 4 ni?žan atsaihvaina spille jah gabauržiwaurde andilausaize, žoei soknim andstaldand mais žau timreinai gudis žizai wisandein in galaubeinai. 5 ažžan <an>deis ist anabusnais friažwa us hrainjamma hairtin jah mižwissein godai jah galaubeinai unhindarweisai, 6 af žaimei sumai afairzidai uswandidedun du lausawaurdein, 7 wiljandans wisan witodalaisarjos, ni fražjandans ni hva rodjand nih bi hva stiurjand. 8 ažžan witu?/SPAN> žatei god ist wito? jabai hvas is witodeigo brukei? 9 witan<d>s žatei garaihtamma wito?nist sati? ak witodalausaim jah untalaim jah unsibjaim jah frawaurhtaim jah unairknaim jah usweihaim, attans bliggwandam jah aižeins bliggwandam, mannans mauržrjandam, 10 horam, mannans gažiwandam, liugnjam, ufarswaram, jah jabai hva aljis žizai hailon laiseinai andstandi? 11 sei ist bi aiwaggeli wulžaus žis audagins gudis žatei gatrauai?ist mis. 12 jah awiliudo žamma inswinžjandin mik Xristau Iesu fraujin unsaramma, unte triggwana mik rahnida, gasatjands in andbahtja, 13 ikei faura was wajamerjands jah wraks jah ufbrikands, akei gaarmaižs was, unte unwitands gatawida in ungalaubeinai. 14 i?ufarassi?<war?gt; ansts fraujins mi?galaubeinai jah friažwai žizai in Xristau Iesu. 15 triggw žata waurd jah allaizos andanumtais wair? žatei Xristus Iesus qam in žamma fairhvau frawaurhtans nasjan, žizeei frumists im ik. 16 akei dužže gaarmaižs war? ei in mis frumistamma ataugidedi Xristaus Iesus alla usbeisnein du frisahtai žaim ize anawairžai wesun du galaubjan imma du libainai aiweinon. 17 ažžan žiudana aiwe, unriurjamma, ungasaihvanamma, ainamma, frodamma guda sweriža jah wulžus in aldins aiwe. amen. 18 žo anabusn anafilha žus, barnilo Teimaužaiu, bi žaim faura faursniwandam ana žuk praufetjam, ei driugais in žaim žata godo drauhtiwito? 19 habands galaubein jah goda mižwissein, žizaiei sumai afskiubandans bi galaubein naqadai wauržun, 20 žizeei ist Hwmainaius jah Alaiksandrus, žanzei anafalh Satanin, ei gatalzjaindau ni wajamerjan.
[A] 1 Bidja nu frumist allis taujan bidos, aihtronins, liteinins, awiliuda fram allaim mannam, 2 fram žiudanam jah fram allaim žaim in ufarassau wisandam, ei slawandein jas-sutja ald bauaima in allai gagudein jag-gariudja. 3 žatu?žan ist god jah andanem in andwairžja nasjandis unsaris gudis, 4 saei allans mans wili ganisan jah in ufkunžja sunjos qiman. 5 ains allis gu? ains jah midumonds gudis jah manne, manna Xristus Iesus, 6 sa gibands sik silban andabauht faur allans, žizei weitwodein melam swesaim, 7 du žammei gasatižs im ik merjands jah apaustaulus, sunja qiža in Xristau, ni liuga, laisareis žiudo in galaubeinai jas-sunjai. 8 wiljau nu wairans bidjan in allaim stadim, ushafjandans swiknos handuns inuh žwairhein jah tweiflein. 9 samaleiko jah qinons in gafeteinai hrainjai mi?gariudn jah inahein fetjandeins sik, ni in flahtom aižžau gulža aižžau marikreitum aižžau wastjom galaubaim, 10 ak žatei gadob ist qinom gahaitandeim gu?blotan žairh waurstwa goda. 11 qino in haunižai galaisjai sik in allai ufhauseinai; 12 i?galaisjan qinon ni uslaubja, nih fraujinon faura waira, ak wisan in žahainai. 13 Adam auk fruma gadigans war? žažroh Aiwwa; 14 jah Adam ni war?uslutožs, i?qino uslutoda in missadedai war? 15 i?ganisi?žairh barne gabaur? jabai gastandand in galaubeinai jah frijažwai jah weihižai mi?gafražjein.
[B] 1 Bidja nu frumist allis taujan bidos, aihtronins, liteinins, awiliuda fram allaim mannam, 2 fram žiudanam jah fram allaim žaim in ufarassau wisandam, ei slawandein jah sutja ald bauaima in allai gagudein jah gariudja. 3 žatu?žan ist god jah andanem in andwairžja nasjandis unsaris gudis, 4 saei allans mans [ga]wili ganisan jah in ufkunžja sunjos qiman. 5 ains allis gu? ains jah midumonds gudis jah manne, manna Xristus Iesus, 6 sa gibands sik silban andabauht faur allans, weitwodein melam swesaim, 7 du žammei gasatižs im ik merjands jah apaustaulus, sunja qiža in Xristau, ni liuga, laisareis žiudo in galaubeinai jah sunjai. 8 wiljau nu wairans bidjan in allaim stadim, ushafjandans swiknos handuns inuh žwairhein jah tweiflein. 9 samaleiko jah qinons in gafeteinai hrainjai mi?gariudein jah inahein fetjandeins sik, ni in flahtom aižžau gulža aižžau marikreitum aižžau wastjom gal<a>ubaim, 10 ak žatei gadob ist qinom gahaitandeim gu?blotan žairh waurstwa goda. 11 qino in haunižai galaisjai sik in allai ufhauseinai; 12 i?galaisjan qinon ni uslaubja, ni fraujinon faura waira, ak wisan in žahainai. 13 Adam auk fruma gadigan[d]s war? žažroh Aiwwa; 14 jah Adam ni war?uslutožs, i?qino uslutoda in missadedai war? 15 i?ganisi?žairh barne gabaur? jabai gastandand in galaubeinai jah friažwai jah weihižai mi?gafražjein.
[A] 1 Triggw žata waurd: jabai hvas aipiskaupeins gairnei? godis waurstwis gairnei? 2 skal nu aipiskaupus ungafairinonds wisan, ainaizos qenais aba, andažahts, [gariuds], frožs, gafaurs, gastigods, laiseigs, 3 ni weins, nis-slahuls, ak sutis, [qairrus], ni sakuls, ni faihufriks, 4 seinamma garda waila fauragaggands, barna habands ufhausjan[jan]dona mi?allai anawiljein. 5 i?jabai hvas seinamma garda fauragaggan ni mag, hvaiwa aikklesjon gudis gakaro? 6 nih niujasatidana, ibai aufto ufarhauhižs in stauai atdriusai unhulžins. 7 skal auk is weitwodiža goda haban fram žaim uta, ei ni atdriusai in idweit jah hlamma unhulžins. 8 jah swa diakaununs gariudans, nih faihufrikans, ni weina filu haftjandans, nih aglaitgastaldans, 9 habandans runa galaubeinais in hrainjai gahugdai. 10 ja?žai žan gakiusaindau frumist jas-swa andbahtjaina ungafairinodai wisandans. 11 qinons samaleiko gariudos, ni diabulos, gafaurjos, triggwos in allamma. 12 diakaunjus sijaina ainaizos qenais abans, barnam waila fauragaggandans jah seinaim gardim. 13 žai auk waila andbahtjandans grid goda sis fairwaurkjand jah managa balžein <in> galaubeinai žizai in Xristau Iesu. 14 žata žus melja, wenjands qiman at žus sprauto; 15 ažžan jabai sainjau, ei witeis hvaiwa skuld ist in garda gudis usmitan, saei ist aikklesjo gudis libandins, sauls jah tulgiža sunjos. 16 jah unsahtaba mikils ist gagudeins runa saei gabairhtižs war?in leika, garaihts gadomižs war?in ahmin, ataugids war?žaim aggilum, merids war?in žiudom, galaubižs war?in fairhvau, andnumans war?in wulžau.
[B] 1 Triggw žata waurd: jabai hvas aipiskaupeins gairnei? godis waurstwis gairnei? 2 skal nu aipiskaupus ungafairinonds wisan, ainaizos qenais aba, andažahts, [gariuds], frožs, gafaurs, gastigods, laiseigs, 3 nih weinnas, ni slahals, ak sutis, [airkn[i]s], ni sakuls, ni faihufriks, 4 seinamma garda waila fauragaggan<d>s, barna habands ufhausjandona . . . .
[A] 1 Ažžan ahma swikunžaba qiži?žatei in spedistaim dagam afstandand sumai galaubeinai atsaihvandans ahmane airzižos jah laiseino unhulžono, 2 in liutein liugnawaurde jah gatandida habandane swesa mižwissein, 3 warjandane liugos, gažarban mate, žanzei gu?gaskop du andniman mi?awiliudam galaubjandam jah ufkunnandam sunja. 4 unte all gaskaftais gudis go?jah ni waiht du uswaurpai mi?awiliudam andnuman; 5 gaweihada auk žairh waurd gudis jah bida. 6 žata insakands brožrum gožs wairžis andbahts Xristaus Iesuis, alands waurdam galaubeinais jah godaizos laiseinais žoei galaistides. 7 i?žo usweihona swe usalžanaizo spilla biwandei, i?/SPAN> žrožei žuk silban du gagudein. 8 ažžan leikeina usžrožeins du fawamma ist bruks, i?gagudei du allamma ist bruks, gahaita habandei libainais žizos nu jah žizos anawairžons.
[B] 1 Ažžan ahma swikunžaba qiži?žatei in spidistaim dagam afstandand sumai galaubeinai atsaihvandans ahmane airzižos jah laiseino unhulžono, 2 in liutein liugnawaurde jah gatandida habandane swesa mižwissein, 3 warjandane liugos, gažarban mate, žanzei gu?gaskop du andniman mi?awiliudam galaubjandam jah ufkunnandam sunja. 4 unte all gaskaftais gudis go?jah ni waiht du uswaurpai mi?awiliudam andnuman; 5 gaweihada auk žairh waurd gudis jah bida. 6 žata insakands brožrum gožs wairžis andbahts Xristaus Iesuis, alands waurdam galaubeinais jah godaizos laiseinais žoei galaistides. 7 i?žo usweihona swe usalžanaizo spilla biwandei, žrožei žuk silban du gagudein. 8 ažžan leikeina usžrožeins du fawamma ist bruks, i?gagudein du allamma ist bruks, gahaita habandei libainais žizos nu jah žizos anawairžons. 9 triggw žata waurd jah allaizos andanumtais wair? 10 dužže allis arbaidjam jah idweitjanda, unte wenidedum du guda libandin, saei ist nasjands allaize manne, žishun galaubjandane. 11 anabiud žata jah laisei. 12 ni manna žeinai jundai frakunni, ak frisahts sijais žaim galaubjandam in waurda, in usmeta, in friažwai, in galaubeinai, in swiknižai. 13 unte qima, gaumei saggwa boko, gažlaihtai, laiseinai. 14 ni sijais unkarja žizos in žus anstais, sei gibana war?žus žairh praufetjans afar analageinai handiwe praizbwtairei<n>s. 15 žo sido žus, inu?žaim sijais, ei žatei žeihais žu, swikun?sijai allaim. 16 atsaihv du žus silbin jah du laiseinai usdaudo, žairhwis in žaim; žatuh auk taujands jah žuk silban ganasjis jah hausjandans žus.
[A] 4 . . . . galaisjaina sik fauržis swesana gard barusnjan jah andalauni usgiban fadreinam; žata auk ist andanem in andwairžja gudis. 5 ažžan soei bi sunjai widuwo <ist> jah ainakla, wenida du guda jah žairhwisi?in bidom nahtam jah dagam. 6 i?so wizondei in azetjam jah libandei dauža ist. 7 jah žata anabiud ei ungafairinodos sijaina. 8 ažžan jabai hvas swesaim žishun ingardjam ni gažlaihi? galaubein inwidi?jah ist ungalaubjandin wairsiza. 9 widuwo gawaljaidau ni mins saihs tigum jere, sei wesi ainis abins qens, 10 in waurstwam godaim weitwodiža habandei, jah barna fodidedi, jah gastins andnemi, jah weihaim fotuns žwohi, jah aglons winnandam andbahtidedi, jah allamma waurstwe godaize afarlaistidedi. 11 i?juggos widuwons biwandei; žan auk gairnidedeina wižra Xristu, liugan wileina, 12 habandeins staua, unte frumein galaubein wana gatawidedun. 13 ažžan samana jah unwaurstwons laisjand sik žairhgaggan gardins, ažžan ni žatain unwaurstwons, ak jah unfaurjos jah fairweitjandeins, rodjandeins žoei ni skulda sind. 14 wiljau nu juggos liugan, barna bairan, garda waldan . . . . 16 . . . . widuwons, andbahtjai im, jah ni kaurjaidau aikklesjo, ei žaim bi sunjai . . . . 17 . . . . in waurda jah in laiseinai. 18 qa?auk gameleins: auhsau žriskandin mun?ni faurwaipjais; jah: wairžs sa waurstwa mizdons is. 19 bi praizbwtairein wroh ni andnimais, niba in andwairžja twa<d>dje aižžau žrije weitwode. 20 i?žans frawaurhtans in andwairžja allaize gasak, ei jah žai anžarai agis habaina. 21 weitwodja in andwairžja gudis jah fraujins unsaris Iesuis Xristaus jah žize gawalidane aggile, ei žata fastais inu faurdomein, ni waiht taujands bi wiljahalžein. 22 handuns sprauto ni mannhun lagjais, ni gamainja siais frawaurhtim framažjaim; žuk silban swiknana fastais. 23 ju ni drigkais žanamais wato, ak weinis leitil brukjais in qižaus žeinis jah žizo ufta sauhte žeinaizo. 24 sumaize manne frawaurhteis swikunžos sind faurbisniwandeins du stauai; sumaizeh žan jah afargaggand. 25 samaleiko žan jah waurstwa goda swikunža sind, jah žoei aljaleikos sik habandona filhan ni mahta sind.
[B] 1 Seneigana ni andbeitais, ak gažlaih swe attin, juggans swe brožruns; 2 sineigos swe aižeins, juggos swe swistruns in allai swiknein. 3 widuwons swerai, žozei bi sunjai sijaina widuwons. 4 i?jabai hvo widuwono barna aižžau barne barna habai, galaisjaina <sik> fauržis swesana gard barusnjan jah andalauni usgiban fadreinam; žata auk ist [god jah] andanem in andwairžja gudis. 5 ažžan soei bi sunjai widuwo ist jah ainakla, wenida du guda jah žairhwisi?in bidom nahtam jah dagam. 6 i?so wizondei in azetjam jah libandei dauža ist. 7 jah žata anabiud ei ungafairi<no>dos sijaina. 8 ažžan jabai hvas swesaim žishun ingardjam ni gažlaihi? galaubein inwidi?jah ist ungalaubjandin wairsiza. 9 widuwo gawaljaidau ni mins saihs tigum jere, sei wesi ainis abins qens, 10 in waurstwam godaim weitwodiža habandei, jau barna fodidedi, jau gastins andnemi, jau weihaim fotuns žwohi, jau aglons winnandam andbahtidedi, jau allamma . . . . 21 . . . . wiljahalžein. 22 handuns sprauto ni man<n>hun lagjais, ni gamainja sijais frawaurhtim framažjaim; žuk silban swiknana fastais. 23 ju ni drigkais žanamais wato, ak weinis leitil brukjais in qižaus žeinis jah žizo ufta sauhte žeinaizo. 24 sumaize manne frawaurhteis swikunžos sind faurbisniwandeins du stauai; sumaize žan jah afargaggand. 25 samaleiko žan jah waurstwa goda swikunža sind, jah žoei aljaleikos sik habandona filhan ni mahta sind.
[A] 1 Swa managai swe sijaina uf jukuzjai skalkans, seinans fraujans allaizos swerižos wairžans rahnjaina, ei namo fraujins jah laiseins ni wajamerjaidau. 2 ažžan žaiei galaubjandans haband fraujans, ni frakunneina, unte brožrjus sind, ak mais skalkinona, unte galaubjandans sind jah liubai, žaiei wailadedais gadailans sind. žata laisei jah gažlaih. 3 jabai hvas aljaleikos laisjai jan-ni atgaggi?/SPAN> du hailaim waurdam žaim fraujins unsaris Iesuis Xristaus jah žizai bi gagudein laiseinai, 4 i?hauhžuhts, ni waiht witands, ak siukands bi soknins jah waurdajiukos, us žaimei wairžand neiža, [mauržra] haifsteis, anaqisseis, anamindeis ubilos, 5 usbalžeins frawardidaize manne ahin, at žaimei gatarni?ist sunja, hugjandane faihugawaurki wisan gagudein; afstand af žaim swaleikaim. 6 ažžan ist gawaurki mikil gagudei mi?ganauhin. 7 ni waiht auk brahtedum in žamma fairhvau; bi sunjai žatei ni usbairan hva magum. 8 ažžan habandans usfodein jah gaskadwein žaimuh ganohidai sijaima. 9 ažžan žaiei wileina gabigai wairžan atdriusand in fraistubnja jah hlamma unhulžins jah lustuns managans unnutjans jah skažulans, žaiei saggqjand mans in frawardein jah fralust. 10 waurts allaize ubilaize ist faihugeiro, žizozei sumai gairnjandans afairzidai wauržun af galaubeinai jas-sik silbans gažiwaidedun sairam managaim. 11 i?žu, jai manna gudis, žata žliuhais, i?laistjais garaihtein, gagudein, galaubein, frijažwa, žulain, qairrein. 12 haifstei žo godon haifst galaubeinais, undgreip libain aiweinon du žizaiei lažožs is jah andhaihaist žamma godin andahaita in andwair?I>ja . . . . weitwode. 13 biuda andwairžja gudis . . . . gaqiu . . . . Iesuis . . . . uf Paunteau . . . . tau ža . . . . do . . . . hait, 14 . . . . gafair . . . .
[B] 1 Swa managai swe sijaina uf jukuzjai skalkans, seinans fraujans allaizos swerižos wairžans rahnjaina, ei namo fraujins jah laiseins ni wajamerjaidau. 2 ažžan žaiei galaubjandans haband fraujans, ni frakunneina, unte brožrjus sind, ak mais skalkinona, unte galaubjandans sind jah liubai, žaiei wailadedais gadailans sind. žata laisei jah gažlaih. 3 jabai hvas aljaleiko laisjai jah ni atgaggai du hailaim waurdam žaim fraujins unsaris Iesuis Xristaus jah žizai bi gagudein laiseinai, 4 i?hauhžuhts, ni waiht witands, ak siukands bi soknins jah waurdajiukos, us žaimei wairžand neiža, [mauržra], haif<s>teis, anaqisseis, anamindeis ubilos, 5 usbalžeins frawardidaize manne ahin, at žaimei gatarni?ist sunja, hugjandane faihugawaurki wisan gagudein. 6 ažžan ist gawaurki mikil gagudei mi?ganauhin. 7 ni waiht auk brahtedum in žamma fairhvau; bi sunjai žatei ni usbairan hva magum. 8 ažžan habandans usfodein jah gaskadwein žaimuh ganohidai sijaima. 9 ažžan žaiei wileina gabigai wairžan atdriusand in fraistubnja jah hlamma unhulžins jah lustuns managans unnutjans jah skažulans, žaiei saggqjand mans in frawardein jah fralust. 10 waurts allaize ubilaize ist faihugeio, žizozei sumai gairnjandans afairzidai wauržun af galaubeinai jah sik silbans gažiwaidedun sairam managaim. 11 i?žu, jai manna gudis, žata žliuhais, i?laistjais garaihtein, gagudein, galaubein, friažwa, žulain, qairrein. 12 haifstei žo godon haifst galaubeinais, undgreip libain aiweinon du žizaiei lažožs is jah andhaihaist žamma godin andahaita in andwairžja managaize weitwode. 13 anabiuda in andwairžja gudis žis gaqiujandins alla jah Xristaus Iesuis žis weitwodjandins uf Paunteau Peilatau žata godo andahait, 14 fastan žuk žo anabusn unwamma, ungafairinoda und qum fraujins unsaris Iesuis Xristaus, 15 žanei in melam swesaim taiknei?sa audaga jah ains mahteiga jah žiudans žiudanondane jah frauja fraujinondane, 16 saei ains aih undiwanein jah liuha?baui?unatgaht, žanei sahv manne ni ainshun nih saihvan mag . . . .
[A] Du Teimau?/I>aiau an?I>ara. 1 Pawlus, apaustaulus Iesuis Xristaus žairh wiljan gudis bi gahaitam libainais sei ist in Xristau Iesu 2 Teimaužaiau, liubin barna, ansts, armaio, gawairži fram guda attin jah Xristau Iesu fraujin unsaramma. 3 awiliudo guda meinamma, žammei skalkino fram fadreinam in hrainjai gahugdai, hvaiwa unsweibando haba bi žuk gaminži in bidom meinaim naht jah daga, 4 gairnjands žuk gasaihvan, gamunands tagre žeinaize, ei fahedais usfullnau, 5 gamaudein andnimands žizos sei ist in žus unliutons galaubeinais sei bauaida fauržis in awon žeinai Lauidjai jah aižein žeinai Aiwneikai, ga?žan-traua žatei jah in žus. 6 in žizozei waihtais gamaudja žuk anaqiujan anst gudis, sei ist in žus žairh analagein handiwe meinaizo. 7 unte ni gaf unsis gu?ahman faurhteins, ak mahtais jah frijažwos jah inaheins. 8 ni nunu skamai žuk weitwodižos fraujins unsaris Iesuis nih meina, bandjins is, ak mižarbaidei aiwaggeljon bi mahtai gudis, 9 žis nasjandins uns jah lažondins uns lažonai weihai, ni bi waurstwam unsaraim, ak bi seinai leikainai jah anstai sei gibana ist unsis in Xristau Iesu faur mela aiweina, 10 i?gaswikunžida nu žairh gabairhtein nasjandis unsaris Iesuis Xristaus gatairandins raihtis daužau, i?galiuhtjandins libain jah unriurein žairh aiwaggeljon, 11 in žoei gasatižs im ik merjands jah apaustaulus jah laisareis žiudo, 12 in žizozei fairinos jah žata winna; akei nih skama mik, unte wait hvamma galaubida, jah gatraua žammei mahteigs ist žata anafilh mein fastan in jainana dag. 13 frisaht habands hailaize waurde, žoei at mis hausides in galaubeinai jah frijažwai in Xristau Iesu, 14 žata godo anafilh fastai žairh ahman weihana saei baui?in uns. 15 waist žatei afwandidedun sik af mis allai žaiei sind in Asiai, žizeei ist Fwgailus jah Hairmaugaineis. 16 gibai armaion frauja Auneiseifauraus garda, unte ufta mik anažrafstida jah naudibandjo meinaizo ni skamaida sik; 17 ak qimands in Rumai usdaudo sokida mik jah bigat. 18 gibai frauja imma bigitan armahairtein at fraujin in jainamma daga; jah hvan filu [mais] in Aifaison andbahtida mis, waila žu kant.
[B] 5 . . . . ga?žan-traua žatei jah in žus. 6 in žizozei waihtais gamaudja žuk anaqiujan anst gudis, sei ist in žus žairh analagein handiwe meinaizo. 7 unte ni gaf unsis gu?ahman faurhteins, ak mahtais jah friažwos jah inaheins. 8 ni nunu skamai žuk weitwodižos fraujins unsaris Iesuis nih meina, bandjins is, ak mižarbaidei aiwaggeljon bi mahtai gudis, 9 žis nasjandins uns jah lažondins lažonai weihai, ni bi waurstwam unsaraim, ak bi seinai leikainai jah anstai sei gibana ist unsis in Xristau Iesu faur mela aiweina, 10 i?gaswikunžida nu žairh gabairhtein nasjandis unsaris Iesuis Xristaus, gatairandins raihtis daužau, i?galiuhtjandins libain jah unriurein žairh aiwagge<l>jon, 11 in žoei gasatižs im ik merjands jah apaustaulus jah laisareis žiudo, 12 in žizozei fairinos jah žata winna; akei nih skama mik, unte wait hvamma galaubida, jah gatraua žammei mahteigs ist žata anafilh mein fastan in jainana dag. 13 frisaht habands hailaize waurde, žoei at mis hausides in galaubeinai jah friažwai in Xristau Iesu, 14 žata godo anafilh fastai žairh ahman weihana saei baui?in uns. 15 waist žatei afwandidedun sik af mis allai žaiei sind in Asiai, žizei ist Fwgailus jah Airmogaineis. 16 gibai armaion frauja Auneiseifauraus garda, unte ufta mik anažrafstida jah naudibandjo meinaizo ni skamaida sik; 17 ak qimands in Rumai usdaudo sokida mik jah bigat. 18 gibai frauja imma bigitan armahairtein at fraujin in jainamma daga; jah hvan filu [mais] in Aifaison andbahtida mis, waila žu kant.
[A] 21 . . . . du allamma waurstwe godaize gamanwi? 22 ažžan juggans lustuns žliuh; i?laistei garaihtein, galaubein, frijažwa, gawairži mi?žaim bidai anahaitandam fraujan us hrainjamma hairtin. 23 i?žos dwalons jah untalons soknins biwandei, witands žatei gabairand sakjons. 24 i?skalks fraujins ni skal sakan, ak qairrus wisan wižra allans, laiseigs, usžulands, 25 in qairrein talzjands žans andstandandans, niu hvan gibai im gu?idreiga du ufkunžja sunjos, 26 jah usskarjaindau us unhulžins wruggon, fram žammei gafahanai habanda afar is wiljin.
[B] 1 Žu nu, barn mein waliso, inswinžei žuk in anstai žizai in Xristau Iesu, 2 jah žoei hausides at mis žairh managa weitwodja [waurda gudis] žo anafilh triggwai<m> mannam, žaiei wairžai sijaina jah anžarans laisjan. 3 žu nu arbaidei swe gods gadrauhts Xristaus Iesuis. 4 ni ainshun drauhtinonds fraujin dugawindi?sik gawaurkjam žizos aldais, ei galeikai žammei drauhtino? 5 jah žan jabai haifstei?hvas, ni weipada, niba witodeigo briki? 6 arbaidjands airžos waurstwja skal frumist akrane andniman. 7 fražei žatei qiža; gibi?auk žus frauja fraži us allaim. 8 Gamuneis Xristu Iesu urrisanana us daužaim us fraiwa Daweidis bi aiwaggeljon meinai, 9 in žizaiei arbaidja und bandjos swe ubiltojis; akei waurd gudis nist gabundan. 10 inuh žis all gažula bi žans gawalidans, ei jah žai ganist gatilona, sei ist in Xristau Iesu mi?wulžau aiweinamma. 11 triggw žata waurd: jabai mižgadaužnodedum, jah mižlibam; 12 jabai gažulam, jah mižžiudanom; jabai afaikam, jah is afaiki?uns; 13 jabai ni galaubjam, jains triggws wisi? afaikan sik silban ni mag. 14 žizei gamaudei, weitwodjands in andwairžja fraujins; waurdam weihan du ni waihtai daug, niba uswalteinai žaim hausjondam. 15 usdaudei žuk silban gakusanana usgiban guda waurstwjan unaiwiskana, raihtaba raidjandan waurd sunjos. 16 i?žo dwalona usweihona lausawaurdja biwandei; unte filu gaggand du afgudein, 17 jah waurd ize swe gund wuli? žizeei ist Wmainaius jah Filetus, 18 žaiei bi sunjai uswissai usmetun, qižandans usstass ju wauržana, jah galaubein sumaize uswaltidedun. 19 ažžan tulgus grunduwaddjus gudis standi? habands sigljo žata: kunža frauja žans žaiei sind is, jah: afstandai af unselein hvazuh saei namnjai namo fraujins. 20 ažžan in mikilamma garda ni sind žatainei kasa gulžeina jah silubreina, ak jah triweina jah digana, jah suma du sweraim, sumu?žan du unsweraim. 21 ažžan jabai hvas gahrainjai sik žizei, wairži?kas du swerižai, gaweihai? bruk fraujin, du allamma waurstwe godaize gamanwi? 22 ažžan juggans lustuns žliuh; i?laistei garaihtein, galaubein, friažwa, gawairži mi?žaim bidai anahaitandam frauja<n> us hrainjamma hairtin. 23 i?žos dwalons jah untalons soknins biwandei, witands žatei gabairand sakjons. 24 i?skalks fraujins ni skal sakan, ak qairrus wisan wižra allans, laiseigs, usžulands, 25 in qairrein talzjands žans andstandandans, niu hvan gibai im gu?idreiga du ufkunžja sunjos, 26 jah usskarjaindau us unhulžins wruggon, fram žammei gafahanai tiuhanda afar is wiljin.
[A] 1 Ažžan žata kunneis ei in spedistaim dagam atgaggand jera sleidja, 2 jah wairžand mannans sik frijondans, faihugairnai, bihaitjans, hauhhairtai, wajamerjandans, fadreinam ungahvairbai, launawargos, unairknans, 3 unhunslagai, unmildjai, fairinondans, ungahabandans sik, unmanarigwai, unseljai, 4 fralewjandans, untilamalskai, ufbaulidai, frijondans wiljan seinana mais žau gu? 5 habandans hiwi gagudeins, i?maht izos inwidandans; ja?žans afwandei. 6 unte us žaim sind žaiei sliupand in gardins jah frahunžana tiuhand qineina afhlažana frawaurhtim, žoei tiuhanda du lus[lus]tum missaleikaim, 7 sinteino laisjandona sik jan-ni aiw hvanhun in ufkunžja sunjos qiman mahteiga. 8 ažžan žamma haidau ei Jannes jah Mamres andstožun Moseza, swa jah žai andstandand sunjai, mannans frawauržanai ahin, uskusanai bi galaubein; 9 akei ni žeihand du filusnai, unte unwiti ize swikun?wairži?allaim, swaswe jah jainaize was. 10 i?žu galaista is laiseinai meinai, usmeta, muna, [sidau,] galaubeinai, usbeisnai, frijažwai, žulainai, 11 wrakjom, wunnim, hvileika mis wauržun in Antiaukiai, in Eikaunion, in Lwstrws, hvileikos wrakjos usžul<a>ida, jah us allaim mik galausida frauja. 12 jah žan allai žaiei wileina gagudaba liban in Xristau Iesu, wrakos winnand. 13 i?ubilai mannans jah liutai žeihand du wairsizin, airzjai jah airzjandans. 14 i?žu framwairžis wisais in žaimei galaisides žuk jah gatrauaida sind žus, witands at hvamma ganamt, 15 jah žatei us barniskja weihos bokos kunžes, žos mahteigons žuk usfratwjan du ganistai žairh galaubein žo in Xristau Iesu. 16 all[l] boko gudiskaizos ahmateinais jah žaurftos du laiseinai, du gasahtai, du garaihteinai, du talzeinai in garaihtein, 17 ei ustauhans sijai manna gudis, du allamma waurstwe godaize gamanwižs.
[B] 1 Ažžan žata kunneis ei in spedistaim dagam atgaggand jera sleidja, 2 jah wairžand mannans sik friondans, faihugairnai, bihaitjans, hauhhairtai, wajamerjandans, fadreinam ungahvairbai, launawargos, unairknai, 3 unhunslagai, unmildjai, fairinondans, ungahabandans sik, unmanariggwai, unseljai, 4 fralewjandans, untilamalskai, ufbaulidai, frijondans wiljan seinana mais žau gu? 5 habandans hiwi gagudeins, i?maht izos inwidandans; jah žans afwandei. 6 unte us žaim sind žaiei sliupand in gardins jah frahunžana tiuhand qineina afhlažana frawaurhtim, žoei tiuhanda lustum missaleikaim, 7 sinteino laisjandona sik <jah> ni aiw hvanhun in ufkunžja sunjos qiman mahteiga. 8 ažžan žamma haidau ei Jannis jah Mambres andstožun Moseza, swa jah žai andstandand sunjai, mannans frawauržanai ahin, uskusanai bi galaubein; 9 akei ni žeihand du filusnai, unte unwiti ize swikun?wairži?allaim, swaswe jainaize was. 10 i?žu galaista is laiseinai meinai, usmeta, muna, [sidau,] galaubeinai, usbeisnai, friažwai, žulainai, 11 wrakjom, wunnim, hvileika mis wauržun in Antiaukiai, in Eikaunion, in Lwstrws, hvileikos wrakos usžulaida, jah us allaim mik galausida frauja. 12 jah žan allai žaiei wileina gagudaba liban in Xristau Iesu, wrakos winnand. 13 i?ubilai mans jah liutai žeihand du wairsizin, airzjai jah airzjandans. 14 i?žu framwairžis wisais in žaimei galaisides žuk jah gatrauaida sind žus, witands at hvamma ganamt, 15 jah žatei us barniskja weihos bokos kunžes, žos mahteigons žuk usfratwjan du ganistai žairh galaubein žo in Xristau Iesu. 16 all boko gudiskaizo<s> ahmateinais jah žaurftos du laiseinai, du gasahtai, du garaihteinai, du talzeinai in garaihtein, 17 ei ustauhans sijai manna gudis, du allamma waurstwe godaize gamanwižs.
[A] 1 Weitwodja in andwairžja gudis jah fraujins Xristaus Iesuis, saei skal stojan qiwans jah daužans bi qum is <jah> žiudinassu is: 2 merei waurd, instand uhteigo unuhteigo, gasak, gažlaih, gahvotei in allai usbeisnai jah laiseinai. 3 wairži?mel žan haila laisein ni usžuland, ak du seinaim lustum gadragand sis laisarjans, sužjandans hausein; 4 ažžan af sunjai hausein afwandjand, i?du spillam gawandjand sik. 5 i?žu andažahts sijais in allaim, arbaidei, waurstw waurkei aiwaggelistins, andbahti žein usfullei. 6 ažžan ik ju hunsljada jah mel meinaizos diswissais atist. 7 haifst žo godon haifstida, run ustauh, galaubein gafastaida; 8 žažroh galagižs ist mis waips garaihteins, žanei usgibi?mis frauja in jainamma daga, sa garaihta staua; ažžan ni žatainei mis, ak jah allaim žaiei frijond qum is. 9 sniumei qiman at mis sprauto; 10 unte Demas mis bilai? frijonds žo nu ald, jag-galai?/SPAN> du Žaissalauneikai, Xreskus du Galatiai, Teitus du Dalmatiai. 11 Lukas ist mi?mis ains. Marku andnimands brigg mi?žus silbin, unte ist mis bruks du andbahtja. 12 ažžan Twkeiku insandida in Aifaison. 13 hakul žanei bilai?in Trauadai at Karpau qimands atbair jah bokos, žishun maimbranans. 14 Alai[ai]ksandrus aizasmiža managa mis unžiuža ustaiknida; usgildi?imma frauja bi waurstwam is; 15 žammei jah žu witai, filu auk andsto?unsaraim waurdam. 16 in frumiston meinai sunjonai ni manna mis mižwas. ak allai mis biližun, ni rahnjaidau im . . . .
[B] 1 Weitwodja in andwairžja gudis jah fraujins Xristaus Iesuis, saei skal stojan qiwans jah daužans bi qum is <jah> žiudinassu is: 2 merei waurd, stand ohteigo unuhteigo, gasak, gažlaih, gahvotei in allai usbeisnai jah laiseinai. 3 wairži?mel žan haila laisein ni usžuland, ak du seinaim lustum dragand sis laisarjans, sužjondans hausein; 4 ažžan af sunjai hausein afwandjand, i?du spillam gawandjand sik. 5 i?žu andažahts sijais in allaim, arbaidei, waurstw waurkei aiwaggelistins, andbahti žein usfullei. 6 ažžan ik ju hunsljada jah mel meinaizos diswissais atist. 7 haifst žo godon haifstida, run ustauh, galaubein gafastaida; 8 žažro žan galagižs ist mis waips garaihteins, žanei usgibi?mis frauja in jainamma daga, sa <ga>raihta staua; ažžan ni žatainei mis, ak jah allaim žaiei frijond qum is. 9 sniumei qiman at mis sprauto; 10 unte Demas mis bilai? frijonds žo nu ald, jah galai?/SPAN> du Žaissalauneikai, Krispus du Galatiai, 11 Lukas ist mi?mis ains. Marku andnimands brigg mi?žus silbin, unte ist mis bruks du andbahtja.
[A] 9 . . . . waurdis triggws, ei mahteigs sijai jah gažlaihan in laiseinai hailai ja?žans andstandandans gasakan. 10 sind auk managai ungahvairbai, lausaiwaurdai, lutondans, žishun žai us bimaita, 11 žanzei skal gasakan, žaiei gardins allans uswaltjand laisjandans žatei ni skuld ist, in faihugairneins. 12 qa?auk sums ize, swes ize praufetus: Kretes sinteino liugnjans, ubila unbiarja, wambos latos. 13 so ist weitwodei sunjeina. in žizozei fairinos gasak ins hvassaba, ei hailai sijaina in galaubeinai, 14 ni atsaihvandans judaiwiskaize spilli jah anabusne manne afwandjandane sis sunja. 15 ažžan all hrain hrainjaim, i?bisaulidaim jah ungalaubjandam ni waiht hrain, ak bisaulida sind ize jah aha jah mižwissei. 16 gu?andhaitand kunnan, i?waurstwam inwidand, andasetjai wisandans jah ungalaubjandans, jah du allamma waurstwe godaize uskusanai.
[B] Du Teitau anastodei? 1 Pawlus, skalks gudis, i?apaustaulus Iesuis Xristaus bi galaubeinai gawalidaize gudis jah ufkunžja sunjos sei bi gagudein ist, 2 du wenai libainais aiweinons žoei gahaihait unliugands guž[a] faur mela aiweina, 3 i?ataugida mela swesamma waurd sein in mereinai, sei gatrauaida ist mis bi anabusnai nasjandis unsaris gudis, 4 Teitau, walisin barna bi gamainjai galaubeinai, ansts jah gawairži fram guda attin jah Xristau Iesu nasjand unsaramma. 5 in žizozei waihtais bilai?žus in Kretai, in žize ei wanata atgaraihtjais jah gasatjais and baurgs praizbwtairein, swaswe ik žus garaidida, 6 jabai hvas ist ungafairinonds, ainaizos qenais aba, barna habands galaubeina, ni in usqissai usstiureins aižžau ungahvairba. 7 skalu?žan aipiskaupus ungafairinožs wisan, swe gudis fauragaggja, ni hauhhairts, [ni bihaitja,] ni žwairhs, ni weinnas, ni slahals, ni aglaitgastalds; 8 ak gastigods, bleižs, andažahts, garaihts, weihs, gažaurbs, 9 andanemeigs bi laiseinai waurdis triggwis, ei mahteigs sijai jah gažlaihan in laiseinai hailai jah žans andstandandans gasakan. 10 sind auk managai ungahvairbai, lausawaurdai, lutondans, žishun . . . .
[A] 1 I?žu rodei žatei gadof ist žizai hailon laiseinai . . . .
[A] 11 . . . . i?nu žus jah mis bruks, žanuh insandida; 12 i?žu ina, žat-ist meinos brusts, andnim; 13 žanei ik wilda at mis gahaban, ei faur žuk mis andbahtidedi in bandjom aiwaggeljons. 14 i?inu žein ragin ni waiht wilda taujan, ei ni swaswe bi naužai žiu?žein[s] sijai, ak us lustum. 15 aufto auk duže afgaf sik du hveilai, ei aiweinana ina andnimais, 16 ju ni swaswe skalk, ak ufar skalk brožar liubana, ussindo mis, i?hvan filu mais žus jah in leika jah in fraujin. 17 jabai nu mik habais du gamana, andnim žana swe mik. 18 i?jabai hva gasko?žus aižžau skula ist, žata mis rahnei. 19 ik Pawlus gamelida meinai handau: ik usgiba; ei ni qižau žus žatei ja?žuk silban mis skula is. 20 jai, brožar, ik žeina niutau in fraujin; anažrafstei meinos brusts in Xristau. 21 gatrauands ufhauseinai žeinai gamelida žus, witands žatei jah ufar žatei qiža taujis. 22 bijandzu?žan manwei mis saližwos; wenja auk ei žairh bidos izwaros fragibaidau izwis. 23 golei?žuk Aipafras, sa mižfrahunžana mis in Xristau Iesu . . . .
[D] 13 . . . . jah qa?alla gamainžs: amen. jah hazidedun fraujan jah gatawidedun žata waurd alla so managei. 14 jah fram žamma daga ei anabau?mis ei weisjau fauramažleis ize in Iudaia, fram jera ·k?und jer ·l?jah anžar Arta[r]ksairksaus žiudanis ·ib?jera, ik jah brožrjus meinai hlaif fauramažleis meinis ni matidedum. 15 i?fauramažljos žaiei weisun faura mis kauridedun žo managein jah nemun at im hlaibans jah wein jah nauhžanuh silubris sikle ·m? jah skalkos ize fraujinodedun žizai managein; i?ik ni tawida swa faura andwairžja agisis gudis. 16 jah waurstw žizos baurgswaddjaus inswinžida, jah žaurp ni gastaistald, jah žiwos meinai jah allai žai galisanans du žamma waurstwa. 17 jah Iudaieis jah žai fauramažljos ·r?jah ·n?gumane jah žai qimandans at unsis us žiudom žaim bisunjane unsis ana biuda meinamma andnumanai weisun. 18 jah was fraquman dagis hvizuh stiur ·a?lamba gawalida ·q?jah gaits [·a·] gamanwida was mis; jah bi ·i?dagans gaf wein allai žizai filusnai jah allai žizai managein; jah ana žo alla hlaif fauramažleis meinis ni sokida, in žis ei ni kauridedjau žo managein in žaim waurstwam . . . .
[D] 14 . . . . praufete, žaiei žrafstidedun mik. 15 jah ustauhana war?so baurgswaddjus ·e?jah ·k?daga menožis Alulis, ·n?dage jah ·b?16 jah war? swe hausidedun fiands unsarai allai, jah ohtedun allos žiudos žos bisunjane unsis, jah atdraus agis in augona ize abraba; jah ufkunžedun žatei fram guda unsaramma war?usfulli?žata waurstw. 17 jah in dagam jainaim managai weisun žize reikjane Iudaie, žaiei sandidedun aipistulans du Tobeiin, jah Tobeias du im. 18 managai auk in Iudaia ufaižjai weisun imma, unte megs was Saixaineiins, sunaus Aieirins, jah Ioanan sunus is nam dauhtar Maisaullamis, sunaus Barakeiins, du qenai. 19 jah rodidedun du imma waila in andwairžja meinamma, jah waurda meina spillodedun imma, jah aipistulans insandida Tobeias ogjan mik.
[D] 1 Jah war? swe gatimrida war?so baurgswaddjus, jah gasatida haurdins, jah gaweisodai wauržun daurawardos jah liužarjos jah Laiwweiteis; 2 jah anabau?Anaiin brožr meinamma jah Ananeiin fauramažlja baurgs Iairusalems, unte sa was wair sunjeins jah ogands fraujan ufar managans; 3 jah qa?im: ni uslukaindau daurons Iairusalems, und žatei urrinnai sunno . . . . 13 . . . . hunda ·m?·e?/I> — 14 sunjus Zaxxaiaus ·hv?·j?/I> — 15 suniwe Banauis ·x?·j?·b?/I> — 16 sunaus Babawis ·x?/I> ·k?·g?— 17 sunaus <Az>gadis ·b?žusundjus ·s?·k?·b?/I> — 18 suniwe Adoneikamis ·x?·j?/I> ·q?— 19 suniwe Baigausis ·b??/I>usundjos ·j?·q?/I> — 20 suniwe Addeis ·x?·n?·d?— 21 sunaus Azeiris, sunaus Aizaikeiins, niuntehund jah ·h?— 22 suniwe Assaumis ·s?·k?·g?— 23 suniwe Basseis ·t?·l?·g?— 24 suniwe Ioriais ·r?/I> ·i?·b?— 25 suniwe Gabaons ·µ?·e?— 26 suniwe Bižlaihaimis ·r?·k?·g?— suniwe Naitofažeis ·r?·i?·q?— 27 suniwe Anažožis ·r?·k?·h?— 28 suniwe Asmožis ·r?·k?·h?/I> — 29 waire Kareiažiaareim jah Kaifaira jah Bero?·hv?·m?·g?— 30 wairos Rama jah Gabaa ·x?·k?·g?/I> — 31 wairos Makmas ·r?/I> ·k?·b?— 32 wairos Baižilis jah Gai ·s?·k?·g?— 33 wairos Nabawis ·n?·b?— sunjus Makeibis ·r?·n?·q?— 34 sunjus Ailamis an?I>aris žusundi ·s?·n?·d?— 35 sunjus Eeiramis ·t?·k?— 36 sunjus Eiaireikons ·t?·m?·e?— 37 sunjus Lwddomaeis jah Anos ·hv?·k?·e?— 38 sunjus Ainnaļns ·g?žusundjos ·x?·l?— 39 jah gudjans: sunjus Aidduins us garda Iesuis niun hunda ·u?·g?— 40 sunjus Aimmeirins žusundi ·n?·b?— 41 sunjus Fallasuris žusundi ·s?·m?·z?— 42 sunjus Iareimis žusundi ·i?·z?— 43 jah Laiwweiteis: sunjus Iesuis jah Kaidmeielis us sunum Odueiins ·u?·d?— 44 sunjus Asabis liužarjos ·r?·m?·h?— 45 sunjus daurawarde: sunaus Sailaumis jah sunjus Aze . . . .
[E] 1 ". . . . saei fražjai aižžau sokjai gu? allai uswandidedun, samana unbrukjai wauržun", jah ju uf daužaus atdrusun stauai. 2 inuh žis qam gamains allaize nasjands, allaize frawaurhtins afhrainjan, ni ibna nih galeiks unsarai garaihtein, ak silba garaihtei wisands, ei, gasaljands sik faur uns hunsl jas-sau?guda, žizos manasedais gawaurhtedi uslunein. 3 žata nu gasaihvands Iohannes, žo sei ustauhana habaida wairžan fram fraujin, garehsn, mi?sunjai qa? "sai, sa ist wižrus gudis, saei afnimi?frawaurht žizos manasedais." 4 mahtedi swežauh jah inu mans leik, waldufnja žataine gudiskamma galausjan allans us diabulaus anamahtai; akei kunnands žatei swaleikamma waldufnja mahtais naužs ustaiknida wesi jan-ni žanaseižs fastaida garaihteins gareh<s>ns, ak naužai gawaurhtedi manne ganist. 5 jabai auk diabulau fram anastodeinai nih naužjandin, ak uslutondin mannan jah žairh liugn gahvotjandin ufargaggan anabusn — žatuh wesi wižra žata gadob, ei frauja qimands mahtai gudiskai jah waldufuja, žana galausidedi jah naužai du gagudein gawandidedi; nei auk žuhtedi žau in garaihteins gaa<g>gwein ufargaggan žo faura ju us anastodeinai garaidon garehsn? 6 gadob nu was mais žans swesamma wiljin ufhausjandans diabulau du ufargaggan anabusn gudis, žanzuh aftra swesamma wiljin gaqissans wairžan nasjandis laiseinai jah frakunnan unselein žis fauržis uslutondins, i?sunjos kunži du aftraanastodeinai žize in guda usmete gasatjan. 7 inuh žis nu jah leik mans andnam, ei laisareis uns wairžai žizos du guda garaihteins; swa auk skulda, du galeikon seinai frodein, jah mans aftra galažon waurdam jah waurstwam jah spilla wairžan aiwaggeljons usmete. 8 i?in žizei nu witodis gaaggwei ni žatain gawandeinai . . . .
[E] 1 . . . . seinai galaubeinai wairžands ju faur ina balžei? in mela raihtis žulainais, leik is afar žulain swikunžaba mi?Ioseba usfilhands, gaswikunžjands ei ni afwandida sik in fauramažlje hvotos. 2 inuh žis jah nasjands nauh mižžan anastodjands ustaiknida žana iupa briggandan in žiudangardjai gudis wig, qižands: "amen amen, qiža žus, niba saei gabairada iupažro, ni mag gasaihvan žiudangardja gudis." 3 'iupažro' žan qa?žo weihon jah himinakundon gabaur?anžara žairh žwahl usžulan. 4 žammuh žan ni fro?Nekaudemus, in žis ei mižžan frumist hausida fram laisarja, inuh žis qa? "hvaiwa mahts ist, manna gabairan alžeis wisands? 5 ibai mag in wamba aižeins seinaizos aftra galeižan jag-gabairaidau?" 6 sah, unkunnands auk nauh wisands jah ni kunnands biuhti jah žo leikeinon us wambai munands gabaur? in tweifl atdraus. 7 inuh žis qa? "hvaiwa mahts ist, manna alžeis wisands gabairan? ibai mag in wamba aižeins seinaizos aftra galeižan jah gabairaidau?" 8 i?nasjands žana anawairžan dom is gasaihvands jah žatei in galaubeinai žeihan habaida, gaskeirjands imma, swe mižžan unkunnandin, qižands: "amen amen, qiža žus, niba saei gabairada us watin jah ahmin, ni mag inngaleižan in žiudangardja gudis." 9 naudižaurfts auk was jah gadob wistai du garehsn daupeinais andniman, at raihtis mann us missaleikom wistim ussatidamma, us saiwalai raihtis jah leika, jah anžar žize anasiun wisando, anžaruh žan ahmein — dužže gatemiba and žana žize laist jah twos ganamnida waihts, swesa bajožum du daupeinais garehsnai[s], jah žata raihtis anasiunjo wato jah žana andažahtan ahman, ei raihtis žata gasaihvan . . . .
[Lat5750] 1 ". . . . managa wesun jainar; žaruh qemun jah daupidai wesun. 2 ni nauhžanuh galagižs was in karkarai Iohannes." 3 žatuh žan qižands aiwaggelista ataugida, ei so garehsns bi ina nehva andja was žairh Herodes birunain. 4 akei faur žata, at bajožum daupjandam jah ainhvažarammeh seina anafilhandam daupein, mi?sis misso sik undrunnun sumai, ni kunnandans, hvažar skuldedi maiza. 5 "žažroh žan war?sokeins us siponjam Iohannes mi?Iudaium bi swiknein." 6 in žizei ju jah leikis hraineino inmaidižs was sidus jah so bi gu?hrainei anabudana was, ni žanaseižs judaiwiskom ufarranneinim jah sinteino<m> daupeinim brukjan usdaudjaina, ak Iohanne hausjandans žamma faurrinnandin aiwaggeljon. 7 wasuh ?I>an jah frauja ?I>o ahmeinon anafilhands daupein, eižan garaihtaba war?bi swiknein sokeins gawagida. 8 unte wito?žize unfaurweisane missadede ainaizos wito?raidida, azgon kalbons gabrannidaizos utana bibaurgeinais; afaruh žan žo in wato wairpandans hrain jah hwssopon jah wullai raudai ufartrusnjandans, swaswe gadob, žans ufarmiton munandans. 9 i?Iohannes idreigos daupein merida jah missadede aflet žaim ainfalžaba gawandjandam gahaihait; i?frauja at afleta frawaurhte jah fragift weihis ahmins jah fragibands im žatei sunjus žiudangardjos wairžaina. 10 swaei sijai daupeins Iohannes ana midumai twaddje ligandei, ufaržeihandei raihtis witodis hrainein, i?mi<n>nizei filaus aiwaggeljons daupeinai; inuh žis bairhtaba uns laisei?qižands: "ažžan ik in watin izwis daupja, i?sa afar mis gagganda swinžoza mis ist, žizei ik ni im wairžs ei anahneiwands andbindau skaudaraip skohis is; sah žan izwis daupei?in ahmin weihamma." 11 bi garehsnai nu . . . .
[Lat5750] 1 "So nu fahežs meina usfullnoda. jains skal wahsjan, i?ik minznan." 2 eižan nu siponjam seinaim, žaim bi swiknein du Judaium sokjandam jah qižandam sis: "rabbei, saei was mi?žus hindar Jaurdanau, žammei žu weitwodides, sai sa daupei? jah allai gaggand du imma" — nauh unkunnandans žo bi nasjand; inuh žis laisei?ins qižands: "jains skal wahsjan, i?ik minznan." 3 ažžan so bi ina garehsns du leitilamma mela raihtis bruks was jah fauramanwjandei saiwalos žize daupidane fralailot aiwaggeljons mereinai: i?fraujins laiseins anastodjandei af Iudaia jah and allana midjungard gažaih, and hvarjano žeihandei und hita nu, jah aukandei, all manne du gudis kunžja tiuhandei. 4 inuh žis jah skeirs wisandei. 5 mikildu?fraujins wulžaus kannida qižands: "sa iupažro qimands ufaro allaim ist". 6 ni žatei ufaro wisandan sware kannidedi, ak jah swalauda is mikildužais maht insok jah himinakundana jah iupažro qumanana qižands, i?sik airžakundana jah us airžai rodjandan, in žizei wistai manna was: jažže weihs jažže praufetus wisands jag-garaihtein weitwodjands, akei us airžai was jah us waurdahai wistai rodjands. 7 i?sa us himina qumana, jabai in leika wisan žuhta, akei ufaro allaim ist, "jah žatei gasahv jag-gahausida žata weitwodei? jah žo weitwodida is ni ainshun nimi?. 8 jah žauhjabai us himina an<a> airžai in manne garehsnais qam, akei ni že haldis airžeins was nih us <air>žai rodjands, ak himinakunda anafilhands fulhsnja žoei gasahv jag-gahausida at attin. 9 žo nu insakana wesun fram Iohanne ni in žis žatainei, ei fraujins mikilein gakannidedi, ak du gatarhjan jah gasakan žo afgudon haifst Sabailliaus jah Markaill[i]aus, žaiei ainana anananžidedun qižan attan jah sunu. 10 i?anžar s<a> weiha . . . .
[E] 1 . . . . ma du attin swerižos, at allamma waurstwe ainaizos anabusnais beidi? 2 i?žatei raihtis <anžarana> žana frijondan anžaranuh žan žana frijo[n]dan, anžarana taiknjandan anžaranuh žan galeikondan jainis waurstwam — žatuh žan insok kunnands žize anawairžane airzein, ei galaisjaina sik bi žamma twa andwairžja attins jah sunaus andhaitan jah ni mižqižaina. 3 anduh žana laist skeiris brukjands waurdis qa? "swaswe auk atta urraisei?daužans jah liban gatauji? swa jah sunus žanzei wili liban gatauji?, ei swesamma wiljin jah swesai mahtai galeikonds žamma fauržis gaqiujandin daužans, gahaitands žize ungalaubjandane žrasabalžein andbeitands gasoki. 4 "nih žan atta ni stoji?ain<n>ohun, ak staua alla atgaf sunau". 5 i?nu ains jah sa sama wesi bi Sabailliaus insahtai, missaleikaim bandwižs namnam, hvaiwa stojan jah ni stojan sa sama mahtedi? 6 ni auk žatainei namne inmaideins twaddje andwairžje anžarleikein bandwei? ak filaus mais waurstwis ustaikneins, anžarana raihtis ni ainnohun stojandan, ak fragibandan sunau stauos waldufni, jah is andnimands bi attin žo sweriža jah alla staua bi jainis wiljin taujands, "ei allai sweraina sunu, swaswe swerand attan". 7 skulum nu allai weis at swaleikai jah swa bairhtai insahtai guda unbauranamma andsaljan sweriža jah ainabaura sunau gudis gu?wisan anakunnan, eižan galaubjandans sweriža ju hvažaramme usgibaima bi wairžidai; unte žata qižano: "ei allai sweraina sunu, swaswe swerand attan", ni ibnon ak galeika sweriža usgiban uns laisei? 8 jah silba nasjands bi siponjans bidjands du attin qa? "ei frijos ins, swaswe frijos mik". 9 ni ibnaleika frijažwa ak galeika žairh žata ustaiknei? 10 žammuh samin haidau . . . .
[E] 1 . . . . nands, unswikunžozei war?bi naužai jainis insahts, swe silba is qiži? "jains skal wahsjan, i?ik minznan," in žizei nu du leitilai hveilai galaubjan Iohanne hausjan<dans> žuhtedun, i?afar ni filu ufarmaudein žo bi ina atgebun, eižan waila ins maudei?qižands: "jains was lukarn brinnando jah liuhtjando, i?jus wildedu?swignjan du hveilai in liuhada is. 2 ažžan ik haba weitwodiža maizein žamma Iohanne; žo auk waurstwa žoei atgaf mis atta, ei ik taujau žo, žo waurstwa žoei ik tauja, weitwodjand bi mik, žatei atta mik insandida." 3 jains auk manniskaim waurdam weitwodjands tweifljan žuhta, sunjeins wisands, žaim unkunnandam mahta; i?attins žairh meina waurstwa weitwodei alla ufar insaht manniskodaus Iohannes unandsok izwis undredan mag kunži. 4 unte hvarjatoh waurde at mannam innuman maht ist anžarleikein inmaidjan, i?žo weihona waurstwa, unandsakana wisandona, gaswikunžjand[ona] žis waurkjandins dom, bairhtaba gabandwjandona žatei fram attin insandižs was us himina. 5 inuh žis qiži? "jah saei sandida mik atta, sah weitwodei?bi mik." 6 ažžan missaleiks jah in missaleikaim melam attins bi in[n]a war?weitwodeins, suman žairh praufete waurda, sumanuh žan žairh stibna us himina, sumanuh žan žairh taiknins. 7 i?in žizei žaim swa wauržanam hardizo žizei ungalaubjandane war?hairto, inuh žis garaihtaba anaaiauk qižands: "nih stibna is hvanhun gahausidedu?nih siun is gasehvu?/I>, jah waurd is ni habai?wisando in izwis, žande žanei insandida jains, žammuh jus ni galaubei?. 8 unte at žaim gahvairbam frakunnan ni skuld ist, i?sumai jah stibna is gahausidedun, sumai žan is siun sehvun: "audagai" auk žan qa?"žai hrainjahairtans, unte žai gu?gasaihvand." 9 jah ju žažro swe wadi žairh . . . .
[E] 1 . . . . ahun kunnandins fraujins maht jah andžaggkjandins sik is waldufneis. 2 nih <i>st ains ak jah Andraias, saei qa? "ist magula ains her, saei habai?·e?hlaibans barizeinans jah twans fiskans", analeiko swe Filippus gasakada, ni waiht mikilis hugjands nih wairžidos laisareis andžaggkjands, žairh žoei usbar qižands: "akei žata hva ist du swa managaim?" 3 i?frauja andtilonds ize niuklahein qa? "waurkei?žans mans anakumbjan." 4 i?eis at hauja managamma wisandin in žamma stada, žo filusna anakumbjan gatawidedun, fimf žusundjos waire inuh qinons jah barna swe at mikilamma nahtamata anakumbjandans at ni wisandin aljai waihtai ufar žans fimf hlaibans jah twans fiskans, žanzei nimands jah awiliudonds gažiužida, jah swa managai ganohjands ins wailawiznai ni žatainei ganauhan žaurftais im fragaf, ak filaus maizo; afar žatei matida so managei, bigitan was žizei hlaibe ·ib?tainjons fullos, žatei aflifnoda. 5 "samaleikoh žan jah andnemun žize fiske, swa filu swe wildedun." 6 nih žan ana žaim hlaibam ainaim seinaizos mahtais filusna ustaiknida, ak jah in žaim fiskam. 7 swa filu auk [swe] gamanwida ins wair?I>an, swaei ainhvarjammeh, swa filu swe wilda andniman is, gatawida; jah ni in waihtai waninassu žizai filusnai wairžan gatawida, akei nauh us žamma filu mais siponjans fullafahida jah anžarans gamaudida gaumjan, žatei is was sa sama, saei in aužidai ·m?jere attans ize fodida. 8 "žanuh biže sadai wauržun, qa?siponjam seinaim: galisi?žos aflifnandeins drausnos, ei waihtai ni fraqistnai. žanuh galesun jah gafullidedun ·ib?tainjons gabruko us žaim ·e?hlaibam barizeinam jah ·b?fiskam, žatei aflifnoda at žaim . . . .
[Lat5750] 1 ". . . . ainshun uslagida ana <i>na handuns", <a>t weihai auk is mahtai unanasiuniba unselein ize nauh disskaidandein jah ni uslaubjandein faur mel sik gahaban. 2 "<g>aližun žan žai andbahtos du žaim auhumistam gudjam jah Fareisaium. 3 žaruh qežun du im [jai]jainai: duhve ni attauhu?ina? 4 <a>ndhofun žan žai andbahtos qižandans: žatei ni hvanhun aiw rodida manna swaswe sa manna." 5 soh žan andahafts du gasahtai, maizuh žan du afdomeinai jainaize ungalaubeinai war? 6 andhofun auk jainaim anahaitandam im, in žizei ni attauhun ina, ni andsitandans jainaize unselein, žize anahaitandane im, ak mais sildaleikjandans fraujins laisein swikunžaba in allaim alamannam faurawisan rahnidedun. 7 i?jainai in unseleins seinaizos balžein ize ni usžulandans mi?hatiza andhofun wižra ins qižandans: "ibai jah jus <af>airzidai siu? Sai, jau ainshun žize reike galaubidedi imma aižžau žize Fareisaie, alja so managei, žaiei ni kunnun wito? fraqižanai sind." 8 žoh žan mi?baitrein[s] žwairheins rodidedun, in žammei liugandans bigitanda, ei ni ain<s>hun reike aižžau Fareisaie galaubidedi imma, at Neikaudaimau bi garehsnai gudis qimandin at imma in naht jah mi?balžein faur sunja insakandin jah qižandin im: "ibai wito?unsar stoji?mannan" . . . . 9 . . . . at jainaim qižandam žatei ni ainshun žize reike jah Fareisaiei galaubida, ni fražjandans žatei sa raihtis Fareisaius was jah ragineis Judaie jah ains reike ustaiknižs us žaim fraqižanam was galaubjands fraujin, du gasahtai jainaize unseleins faur ina rodjands. 10 i?eis ni usžulandans žo gasaht andhofun qižandans: "ibai jah žu us Galeilaia is? Ussokei jah saihv žatei . . . ."
click
to return to the Gothic Version Information page (www.Biblical-data.org)